Morgunblaðið - 06.10.2002, Blaðsíða 35

hagslega umfangsmiklar rannsókn-
ir á Þjórsárverum vegna hins mikla
vísindalega gildis sem slíkar rann-
sóknir gætu haft, og þá sérstaklega
fyrir heiðargæsastofninn í heimin-
um.“
Í fréttinni kemur fram að Agnar
Ingólfsson, dýrafræðingur, og Jak-
ob Björnsson, þáverandi deildar-
verkfræðingur hjá Orkustofnun,
hafi sótt fundinn. Agnar hafi sagt
frá Þjórsárverum út frá náttúru-
fræðilegu sjónarmiði en Jakob rætt
um fyrirhugaðar framkvæmdir þar.
Urðu miklar umræður um málið á
eftir. „Sagði Jakob í viðtali við Mbl
að hann hann hafi lagt áherslu á að
Íslendingar væru engan veginn
reiðubúnir til að hætta við fram-
kvæmdirnar en að við þær yrði tek-
ið tillit til þessara sjónarmiða og
reynt að draga úr skaðlegum áhrif-
um á umhverfið.“
Meðhöndlun Halldórs á þessari
frétt er með þeim hætti að hann
flytur fundinn til London, sem ber
ekki vott um vandvirkni í meðferð
heimilda, og hann spyrðir saman í
eitt UNESCO og alþjóðlegu fugla-
verndarsamtökin, sem er heldur
ekki vandvirknislegt. Verra er þó
að úr því sem hann kveðst taka
„orðrétt úr Morgunblaðinu 24ða
september 1970“ er sleppt þeim
mikilvæga hluta þar sem segir að
Íslendingar muni við framkvæmdir
í Þjórsárverum taka tillit til nátt-
úruverndarsjónarmiða og reyna að
draga úr skaðlegum áhrifum á um-
hverfið.
Það er nákvæmlega það sem Ís-
lendingar munu gera. Íslendingar
hafa staðið sjálfir fyrir mjög um-
fangsmiklum rannsóknum í Þjórs-
árverum allt frá 1970 til þessa
dags. Þær voru í fyrstu á vegum
Orkustofnunar, en síðar Lands-
virkjunar, og voru unnar af íslensk-
um vísindamönnum. Engar fram-
kvæmdir voru gerðar í
Þjórsárverum áður en umfangs-
miklar rannsóknir fóru þar fram,
eins og alþjóðlegu fuglaverndar-
samtökin óskuðu eftir. Þessar
rannsóknir hafa leitt til þess að til-
högun miðlunar í Þjórsárverum
hefur verið stórlega breytt frá þeim
hugmyndum sem uppi voru 1970 og
kynntar voru á fundinum í Hol-
landi. Reynt hefur verið að draga
úr skaðlegum áhrifum á umhverfið,
eins og lofað var á fundinum, og
komið hefur verið mjög verulega til
móts við sjónarmið náttúruvernd-
armanna. Allar horfur eru nú á að
það standi sem Jakob sagði á fund-
inum í Hollandi 1970: Íslendingar
hætta ekki við framkvæmdir í
Þjórsárverum en þeir munu í þeim
taka tillit til náttúruverndarsjónar-
miða og reyna að draga úr skaðleg-
um áhrifum á umhverfið.
Firrur
Í grein Halldórs er að finna ýms-
ar firrur. Til dæmis segir hann:
„Margt bendir til þess að fólk sem
hér settist að hafi litið á náttúru Ís-
lands eins og bráð sem þarna var
búið að hremma. Skynbragð á feg-
urð lands var ekki til hjá þessu
fólki. Slíkt kom ekki til skjalanna
fyrr en þúsund árum eftir að hing-
að barst fólk.“
Það er vitaskuld einber firra að
skynbragð á fegurð lands hafi ekki
komið til hjá manninum, þar með
töldum Íslendingum, fyrr en þús-
und árum eftir landnám Íslands. Á
öllum öldum, svo langt aftur sem
sögur ná, hefur maðurinn haft
skynbragð á fegurð lands. Hitt er
allt annað mál að mat manna á feg-
urð lands hefur ekki verið óbreytt
alla tíð. Stórborgarbúi nútímans,
sem lifir og hrærist í manngerðu
umhverfi dag og nótt mestallt árið,
lítur af eðlilegum ástæðum ósnerta
náttúru öðrum augum en sveita-
maðurinn sem hefur hana fyrir
augunum á hverjum degi. Af því
má ekki álykta að sveitamaðurinn
hafi ekkert fegurðarskyn á land.
Og hörð lífsbarátta fyrri alda setti
sinn svip á fegurðarskynið: Það var
fallegt þar sem vel veiddist. Það
land er ávallt fegurst sem best full-
nægir brýnum þörfum manna
hverju sinni. En brýnar þarfir
manna breytast í tímans rás og eru
ekki hinar sömu í milljónaborg og
strjálbýli.
Það er einnig firra, eða kannske
fremur misskilningur hjá Halldóri
vegna þess að hann hefur ekki
kynnt sér málið nægilega, að raf-
magn frá 54 megawatta virkjun í
Laxá hafi verið ætlað til þarfa
„stórra „orkunotenda“ útlendra á
borð við Aluminium suisse“. Mér
vitanlega hefur engum dottið í hug
að byggja álvinnslu á því rafmagni
sem afgangs yrði frá 54 MW virkj-
un þegar hratt vaxandi almennings-
þörfum hefði verið mætt. Almenn
raforkuþörf óx miklu hraðar á tím-
um Laxárdeilunnar en nú hin síðari
ár.
Lokaorð
Halldór Kiljan Laxness var mesti
rithöfundur sem Íslendingar hafa
eignast. Í skáldverkum sínum, og
raunar víðar, hefur hann verið öfl-
ugur talsmaður mannúðar og
mannkærleika. Hann hefur birst
okkur sem mannvinur. Eins og að
framan er rakið felur sú túlkun
hans á baráttu Íslendinga fyrir til-
veru sinni um aldir að hún hafi ver-
ið hernaður gegn því landi sem þeir
bjuggu í og lifðu af í sér mjög
ómaklegar aðdróttanir að gengnum
kynslóðum Íslendinga og eru í al-
geru ósamræmi við mannúðarvið-
horf þau sem eru aðalsmerki skáld-
skapar hans. Það, ásamt óvandaðri
meðferð heimilda í greininni og
ýmsum firrum í henni, gerir það að
verkum að hún verður að teljast
slys. Öllum getur orðið á slys.
Óþarfi er að halda þeim sérstaklega
á lofti. Við skulum gleyma slysinu
en muna mannvininn.
Höfundur er fv. orkumálastjóri.
SKOÐUN
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 6. OKTÓBER 2002 35
Opið mán.-fim. frá kl. 9–18, fös. frá kl. 9-17
Ármúla 1, sími 588 2030 – fax 588 2033
BÓLSTAÐARHLÍÐ 50
GÓÐ STAÐSETNING
Góð 4ra herbergja íbúð á fjórðu
hæð (efstu), 92,4 fm, í nýlega
viðgerðu fjölbýlishúsi, vel stað-
settu við Bólstaðarhlíð. Í íbúð-
inni eru m.a. þrjú svefnherbergi,
rúmgott eldhús, stofa með svöl-
um í suðvestur. Stutt í skóla og
alla þjónustu. Verð 11,7 millj.
Bjalla merkt 4 HM hjá Önnu og Benjamín.
OPIÐ HÚS Í DAG FRÁ KL. 14-16
jöreign ehf
Sími 533 4040
www.kjoreign.is
Ármúla 21, Reykjavík
Dan V.S. Wiium hdl., lögg. fasteignasali,
LAUFENGI
Góð 3ja herb. íbúð á 3. hæð í fjölbýli, sérinngangur. Viðarinnrétt,
þvottaðast. í íb. Góð aðkoma, útsýni. 80 fm. Verð 11,1 millj. Áhv.
5,3 húsbr. nr. 2297
Skrifstofan opin í dag frá kl. 12-14
NÝJAR EIGNIR Á SKRÁ
HJÁ OKKUR
HRAFNHÓLAR - LYFTUHÚS
Mjög góð og mikið endurnýjuð 96,0 fm íbúð á 5. hæð. Húsið er
allt ný klætt að utan og því viðhaldsfrítt. Góð bílastæði við húsið.
Stutt í skóla og flesta þjónustu. Áhv. 6 millj. Verð 12,3 millj. nr.
2316
BLÁHAMRAR - 4ra herb.
Rúmgóð og björt 107,0 fm endaíbúð á efstu hæð í litlu fjölbýli.
Sérinngangur af saml. svölum. Glæsilegt útsýni. Laus strax.
Verð 13,4 millj. nr. 2134
BOÐAGRANDI
2ja herbergja íbúð á 1. hæð um 52 fm. Sérgeymsla í kjallara og
stæði í bílgeymslu. Mikil sameign. LAUS FLJÓTLEGA. Verð 8,8
millj. nr. 2215
SKÚLAGATA
Góð 2ja herb. íbúð á 3. hæð í fjölbýli. Góðar innréttingar. Parket.
Suðursvalir. Geymsla. Laus 01/12 ´02 Áhv. húsbréf 3,5 millj.
Verð kr. 7,9 millj.
KJARRMÓAR
Gott raðhús á 2 hæðum
ásamt sérgarði í suðvestur.
Rólegt og gott hverfi. Húsið
er 83 fm, góð stofa, gott
eldhús fallegt útsýni. Verð
13,7 millj. nr. 2306
SELÁSHVERFI - RAÐHÚS
Gott hús á tveimur hæðum við Þingás með innbyggðum bílskúr.
Stærð um 209 fm. Góð staðsetning. Mahony innréttingar. Sól-
pallur. Áhv. byggsj. 3,7 millj. nr. 2316
HLÍÐARSMÁRI
Til leigu 100-400 fm á götu-
hæð í nýju og glæsilegu húsi
Sparisjóðs Kópavogs. Til af-
hendingar strax. Stórir versl-
unargluggar, góð bílastæði.
Innkeyrsludyr. Húsið hefur
gott auglýsingagildi. Hentar
vel verslun og þjónustu.
Uppl. DAN.
Furugrund 4 - Kóp. - einbýli á einni hæð
OPIÐ HÚS
Mjög vandað um 164 fm einbýlishús á mjög góðum stað með innb. 32 fm
bílskúr. Húsið skiptist í stórar stofur með góðri lofthæð, um 17 fm sólstofu,
tvö rúmgóð herb. (3 skv. teikn)., eldhús og bað, snyrtingu, þvottahús og
búr. Stór og falleg lóð til suðurs.
Laust fljótlega. Ákv. sala. Húsið verð-
ur til sýnis í dag sunnudag milli kl. 14
og 17. V. 22,5 m. 2693
Jóhannes Ásgeirsson hdl., lögg. fasteignasali
F A S T E I G N A S A L A
SUÐURLANDSBRAUT 10, 2. HÆÐ F/OFAN BLÓMASTOFU FRIÐFINNS, 108 REYKJAVÍK
SÍMI 533 1616 FAX 533 1617
STAÐARBAKKI 16 - OPIÐ HÚS
Hér er um að ræða fallegt og vel
viðhaldið 215 fm endaraðhús á
tveimur hæðum með innbyggðum
bílskúr. M.a. stórar stofur með
vestursvölum og góðu útsýni, 3-4
svefnherbergi, gufubað, og fl.
Flísar, parket og teppi á gólfum.
Verð 20,9 millj.
Húsið verður til sýnis í dag milli kl. 14 og 17.
Opið á skrifstofu okkar í dag milli kl. 12 og 14.

Ársalir- fasteignamiðlun
Ársalir- fasteignamiðlun

Til sölu vandað ca 140 fm einbýlishús ásamt
40 fm bílskúr og sólstofu. Húsið er mikið end-
urnýjað, klætt að utan með áli og með
nýlegu hallandi þaki.
Eigendur taka á móti áhugasömum kaup-
endum í dag, sunnudag, frá kl. 14-18.
Björgvin Björgvinsson, lögg. fasteignasali.
OPIÐ HÚS
VORSABERG 6