Morgunblaðið - 06.10.2002, Blaðsíða 22

22 SUNNUDAGUR 6. OKTÓBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
HANN hefur starfaðsem skóburstunar-drengur, jarðhnetu-sali og rennismiður.Hann missti litla fing-
ur vinstri handar í vélpressu.
Fyrstu eiginkonuna missti hann úr
barnsförum þar sem hann hafði
ekki efni á einkasjúkraþjónustu.
Nú stendur Luiz Inacio Lula da
Silva á þröskuldin þess að verða
næsti forseti Brasilíu, fjórða fjöl-
mennasta lýðræðisríkis heims.
Eftir áratuga ris og dýfur,
valdaskeið herforingjastjórna og
auðvaldsherra, gæti sigur Lula í
kosningunum í dag, sunnudag,
valdið straumhvörfum í sögu Bras-
ilíu, landi þar sem nú búa yfir 170
milljónir manna.
Vikum saman hefur hann haft
yfir 40% fylgi í skoðanakönnunum,
en sá keppinautur sem næst hon-
um kemst, Jose Serra, sem nýtur
stuðnings ríkisstjórnarinnar, hefur
mælzt með um 20% fylgi. Fái Lula
ekki hreinan meirihluta í dag verð-
ur kosið á milli tveggja efstu
manna eftir þrjár vikur.
„Hann stendur fyrir rofið, hið
nýja, almúgamanninn, þá sem hafa
unnið sig upp frá botninum,“ segir
Leonardo Buff, kaþólski guðfræð-
ingurinn sem er meðal upphafs-
manna hinnar vinstrisinnuðu hug-
myndafræði sem kölluð hefur verið
frelsunarguðfræði.
Lula, sem nú er 56 ára að aldri,
hefur gert út á vonbrigði Bras-
ilíumanna með að þróunin í landi
þeirra hefur ekki staðizt vænting-
ar, en það hve þetta land býður
upp á mikla möguleika var strax
portúgölsku landnemunum ljóst er
þeir litu það fyrst augum fyrir
hálfu árþúsundi.
„Landið sjálft er svo gjöfult, að
hvaðeina sem óskað er, það mun
það gefa af sér,“ skrifaði Pero Vaz
de Caminha, ritari fyrsta land-
könnunarleiðangurs Portúgala í
Brasilíu hinn 22. apríl 1500.
Brasilíumenn eru stoltir af hinni
miklu stærð landsins og fjölbreyti-
leika þess, en Brasilía nær yfir
nærri því jafnmikið landsvæði og
öll Bandaríkin. Þeir eru fljótir að
telja upp allt það sem er stærst í
heimi í landi þeirra; stærsti frum-
skógurinn, stærsta áin (að vatns-
magni), stærsta raforkustíflan og
stærsti knattspyrnuleikvangurinn;
mesta magn járns í jörðu, flestir
nautgripir og mest af kaffi; bezta
kjötkveðjuhátíðin, flestir heims-
meistaratitlar í knattspyrnu.
Út úr brasilískum verksmiðjum
renna þotur, bílar, tölvur, jafnvel
eldflaugar. Geimrannsóknastöð
Brasilíu er í samvinnu við Kínverja
um að smíða gervitungl og bras-
ilískir vísindamenn eru í fremstu
röð í rannsóknum á erfðamengjum
sjúkdómsvaldandi örvera.
En þrátt fyrir allt þetta hefur
Brasilíu aldrei tekizt að ná því
marki að komast í hóp þróuðustu
landa heims. Það er eftir sem áður
land hrópandi andstæðna, milli
forríkra og örsnauðra, menntaðra
og ómenntaðra.
Nýs „lausnara“ í anda
Kubitscheks leitað
Á sjötta áratugnum tók Juscel-
ino Kubitschek, þáverandi forseti,
sannarlega til hendinni í stjórn
landsins og beindi því inn á mikla
framfarabraut. Undir slagorðinu
„fimmtíu ár á fimm“ lét hann
byggja hraðbrautir, verksmiðjur
og nýju höfuðborgina Brasilíu á
rauðum leir, kjarna þessa stóra
lands.
En valdarán hersins árið 1964
batt enda á lýðræði og þaggaði
niður í heilli kynslóð Brasilíu-
manna. Eftir uppgangsár „bras-
ilíska undursins“ varð landið
hreinlega gjaldþrota á níunda ára-
tugnum. Þegar þjóðin fékk loks ár-
ið 1989 á ný tækifæri til að taka
þátt í lýðræðislegum kosningum
kaus hún hinn sjálfskipaða bar-
áttumann gegn spillingu, Fern-
ando Collor de Mello, í forsetastól
– en hann var síðan sjálfur ákærð-
ur fyrir spillingu og hrakinn úr
embætti þremur árum síðar.
Fernando Henrique Cardoso,
Tímamóta vænzt í Brasilíu
Kannanir benda til þess að Luiz Inacio Lula da
Silva fari með sigur af hólmi í forsetakosningunum
í Brasilíu í dag. Þetta er í fjórða skiptið sem Lula
býður sig fram og nú kann svo að fara að draumur
hans rætist. Gríðarlegir erfiðleikar bíða þess
manns sem verður næsti forseti fjórða fjölmenn-
asta lýðræðisríkis heims.
Reuters
Luiz Inacio Lula da Silva, sigurstranglegur forsetaframbjóðandi Verkamannaflokksins í Brasilíu, á kosningafundi í Sao
Bernardo do Campo í vikunni.
Rio de Janeiro. Associated Press.
MAURO Toro langaði tilað láta draumana ræt-ast. Þess vegna ákvaðhann að setjast upp hjá
mömmu. Hann seldi íbúðina sína og
keypti sér 46 feta langa skútu. Nú er
hann löngum í siglingu með farþega
um Miðjarðarhafið eða starfar sem
skipstjóri á öðrum skipum.
„Mér finnst gott að þurfa ekki að
þvo af mér sjálfur,“ segir Toro, sem
er 35 ára gamall. „Ef ég borða ekki
úti, þá bíður mamma með matinn og
hún býr alltaf um rúmið mitt.“
Toro er „mammone“ eða
„mömmudrengur“ og bara ánægður
með það. Hann er einn í stórum hópi
ítalskra einhleypinga á þrítugs- og
fertugsaldri, sem búa hjá foreldrum
sínum. Á Ítalíu líta margir á þetta
fyrirkomulag með velþóknun. Ungir
menn og konur hafa stundum ekki
nægar tekjur til að halda heimili og
oft vilja foreldrarnir hafa börnin sín
hjá sér, jafnvel þótt þau séu löngu
vaxin úr grasi.
Æðsti áfrýjunarréttur Ítalíu olli þó
töluverðu uppnámi fyrr á árinu þeg-
ar hann hnykkti ekki bara á þessu
sambúðarformi, heldur gekk skref-
inu lengra. Þá úrskurðaði hann í vil
fullorðnum manni, sem hafði farið í
mál við fráskilinn föður sinn og kraf-
ist stuðnings. Sagði í úrskurðinum,
að sem foreldri hefði maðurinn jafnt
félagslega sem lagalega skyldu til að
hjálpa syni sínum. Það er þó ekki
þessi skrýtni dómur, sem veldur því,
að börnin vilja ekki fara að heiman.
Breytinguna má rekja til upp-
reisna unga fólksins á sjöunda og átt-
unda áratug síðustu aldar. Þeir, sem
voru undir þrítugu 1968, og börnin
þeirra hafa tekið upp þetta sambúð-
arform, sem vissulega hefur fjöl-
skylduna í hávegum að gömlum og
góðum, ítölskum sið. Er ávinning-
urinn ekki síst barnanna, sem nú eru
að vísu að komast á miðjan aldur, og
birtist í miklu persónulegu og efna-
hagslegu frelsi.
Í öðrum Vestur-Evrópuríkjum, til
dæmis í Þýskalandi, Frakklandi og
Bretlandi, vill ungt fólk komast að
heiman sem fyrst en á Ítalíu hefur
margt í samfélagsþróuninni unnið
gegn því. Sem dæmi má nefna, að
leiga hefur hækkað mikið og fólk á
oft erfitt með að fá vinnu að loknu há-
skólanámi. Þar fyrir utan er það
lengur við nám en áður.
Útkoman er sú, að 59% Ítala á
aldrinum 20 til 35 ára búa hjá for-
eldrum sínum en voru 46% fyrir ára-
tug. Hefur þróunin haldist í hendur
við fækkun fæðinga, sem eru nú 1,2 á
hverja konu. Stafar það aftur að
hluta af því, að fólk gengur síðar í
hjónaband en áður.
„Það er mjög þægilegt að halda
áfram að búa hjá pabba og mömmu.
Þau sjá um allt og „unga fólkið“ þarf
ekki að hafa neinar áhyggjur,“ segir
Rossella Palomba, lýðfræðingur hjá
rannsóknastöð í félagsfræði í Róm.
„Það getur farið út á kvöldin þegar
því dettur í hug, fengið kærastann
eða kærustuna í heimsókn og hagað
sér í öllu eins og kóngur í ríki sínu.“
Hér áður fyrr fóru ungar, ítalskar
stúlkur ekki að heiman fyrr en þær
giftust og þurftu yfirleitt sérstakt
leyfi til að fara út á kvöldin. Þá var
hjónabandið eina undankomuleiðin
Frelsi og fyrsta flokks þjónusta á Hótel
Um 60% Ítala á aldrinum 20 til 35 ára búa hjá
foreldrum sínum. Leigan er yfirleitt lítil og oft eng-
in, maturinn góður og þjónustan fyrsta flokks. Á
móti kemur sá félagsskapur, sem „börnin“ veita
foreldrum sínum, en sumir óttast, að þetta sam-
búðarform hafi óæskileg áhrif á sjálfstæði og
ábyrgðartilfinningu unga fólksins.
Fumiyo Asahi/LAT
Paola Onorati, sem situr hér með ömmu sinni, er ein af þeim mörgu, sem telja hag sínum best borgið með því að búa
áfram á æskuheimilinu. Að baki henni standa foreldrar hennar.
Róm. Los Angeles Times.