Morgunblaðið - 28.02.2003, Blaðsíða 11

Kjarvalsstaðir
Hvítt: Alexei Shirov
Svart: Ivan Sokolov
Spænski leikurinn
1.e4 e5 2.Rf3 Rc6 3.Bb5 a6 4.Ba4
Rf6 5.0–0 Be7 6.He1 b5 7.Bb3 d6 8.c3
0–0 9.h3 Bb7 10.d4 He8 11.Rg5 Hf8
12.Rf3 He8 13.a4 --
Sem sé ekkert jafntefli með því að
þráleika, 13.Rg5 Hf8 14.Rf3 o.s.frv.
13. -- h6 14.Rbd2 Bf8 15.Bc2 Dd7
16.b3 b4!?
Nýr leikur. Þekkt er 16...exd4
17.cxd4 Rb4 18.Bb1 g6 19.axb5 Dxb5
20.d5 c6 21.Bb2 Rh5 22.dxc6 Rxc6
23.Rc4 Had8 24.Re3 Re5 25.Rd4 Db6
26.Bc3 Hc8 27.Re2 Dd8 28.Dd2 Dg5
29.Rg4 Dxd2 30.Bxd2 Rxg4 31.hxg4,
með jafntefli löngu síðar (van der
Wiel-Karpov, Amsterdam 1991).
17.d5 Re7 18.c4 --
Ekki er alveg ljóst, hvernig svartur
svarar 18.cxb4. Eftir
18. -- c6 19.Rc4 virðist eðlilegast að
fórna skiptamun: 19...cxd5 20.Rb6
Dd8 21.Rxa8 dxe4 22.Rd2 Dxa8
o.s.frv.
Shirov sér enga ástæðu til að fara
út í þetta afbrigði.
18...c5 19.Rf1 Kh8 20.R3h2 Rg6
21.Re3 Had8 22.Rf5 Bc8 23.Df3 Rh7
24.Bd2 Re7 25.h4 Rg8 26.g4 g6
27.Re3 Bg7 28.Kh1 Re7 29.Hg1 --
Eftir 29.Dxf7? Hf8 30.De6 Dc7 fell-
ur hvíta drottningin.
29...Hg8 30.Hg2 Hdf8 31.Hag1
Dd8 32.Rhf1 a5 33.Hh2 f6 34.Rg3
Hf7 35.Kg2 --
Sjá stöðumynd.
35...f5!?
Sokolov gerir tilraun til að brjótast
út úr herkvínni. Ef svartur bíður ró-
legur, getur hvítur undirbúið gegn-
umbrotið vel. Hann getur hugsanlega
fórnað riddara á f5, eða leikið De2,
Kf1 og síðan g4-g5 o.s.frv.
36.gxf5 gxf5 37.exf5 e4!?
Svartur verður að fórna öðru peði,
ef hann ætlar að skapa sér eitthvert
mótspil.
38.Bxe4 Be5 39.Kf1 Rf6 40.Bd3
Hfg7 41.Hhg2 De8 42.Re4 Hxg2
43.Hxg2 Hxg2 44.Kxg2 Rh5 45.Kf1
Df7 46.Rg4 Rxf5 47.Rxe5 dxe5
48.Ke1 Dg6
Svarta drottningin er bundin við að
valda riddarann á h5.
49.Rxc5 Kg8 50.Be3 --
Hvítur getur leikið 50.d6 strax, t.d.
50...Dg1+ 51.Bf1 Rhg3 52.Dd5+ Kh7
53.fxg3 Dxg3+ 54.Kd1 Dg1 55.Df7+
Kh8 56.Df8+ Kh7 57.Dxc8 Dxf1+
58.Kc2 Rxd6 59.Dc7+ Rf7 60.Dxa5 og
vinnur.
50...Dg1+ 51.Kd2 Rxe3 52.Dxe3
Da1 53.Bc2 Db2 54.Dd3 Rf4 55.De3
Bf5 56.Re4 Kf8 57.f3 h5 58.d6 Bxe4
59.Dxe4 Ke8 60.Kd1 Da1+ 61.Bb1
Dc3 62.Da8+ Kf7 63.Da7+ Kg8
64.Dh7+ Kf8 65.Df5+ Kg7 66.De4
Dxb3+
Eða 66...Kf6 67.c5 Ke6 (67...Dxc5
68.Df5+ Kg7 69.Dd7+ Kf8 70.Dd8+
Kf7 71.Dc7+ Dxc7 72.dxc7 Re6
73.c8D) 68.Dc4+ Dxc4 69.bxc4 b3
70.Kd2 Rg2 71.Bg6 Rf4 72.Be4 Kd7
73.Kc3 Rg2 74.f4 Rxf4 75.Kxb3 Re2
76.Bg6 Rf4 77.Bf5+ Kc6 78.d7 Kc7
79.c6 Re2 80.Be4 Rd4+ 81.Kc3 Re6
82.Bf3 Rc5 83.Bd1 Kd8 84.Kd2 Kc7
85.Bxh5 Rxa4 86.Bf7 Rc5 87.h5 og
hvítur vinnur.
67.Bc2 Dc3 68.d7 Da1+
Eftir 68...Re6 verður svartur mát:
69.Dg6+ Kf8 70.Df6+ Kg8 71.Dxe6+
Kg7 72.Dg6+ Kf8 73.d8D+.
69.Bb1 Dxa4+ 70.Ke1
og svartur gafst upp. Hann tapar
drottningunni, eftir 70...Dxd7
71.Dh7+ Kf8 72.Dxd7 o.s.frv.
Shirov efstur á
Stórmóti Hróksins
SKÁK
STÓRMÓT HRÓKSINS
18.–27. febrúar
Hinu glæsilega Stórmóti Hróksins lauk í
gær á Kjarvalsstöðum, með sigri Alexei
Shirov. Hann hlaut 7 vinninga í 9 skák-
um, heilum vinningi á undan Macieja og
Kortsnoj. Sokolov og McShane fengu 5,5
vinninga, Adams 5, Bacrot 3,5 Hannes
Hlífar Stefánsson 3, Helgi Áss Grét-
arsson 2,5 og Stefán Kristjánsson 1 vinn-
ing. Shirov lauk mótinu með eftirfarandi
sigri á Sokolov.
Bragi Kristjánsson
FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 28. FEBRÚAR 2003 11
FÉLAG heyrnarlausra stendur í dag
fyrir málþingi undir yfirskriftinni
Réttindi, menntun og lífsgæði. Meðal
fyrirlesara er Bretinn Stuart Blume
sem starfar sem prófessor í félags-
og mannfræðum við háskólann í
Amsterdam. Blume hefur einbeitt
sér að rannsóknum tengdum tækni,
lækningum og lífsgæðum og mun
fjalla um vandamál foreldra sem eiga
heyrnarlaus börn. Hann mun tala
um hvernig foreldrar takast á við
heyrnarleysi barna sinna og hvernig
menning heyrnarlausra er oft á tíð-
um sterk. Blume hefur sérstaklega
skoðað vísindalegar lækningar í
tengslum við félagsfræðilega og
mannlega þætti.
Blume á sjálfur tvö heyrnarlaus
börn og ákvað fjölskyldan í samein-
ingu að þau fengju ekki kuðungs-
ígræðslu. Slík aðgerð getur hjálpað
heyrnarlausum til að fá heyrn. Við
það að eignast heyrnarlaus börn fór
hann að hugsa alvarlega um mis-
munandi menningarheima heyrandi
og heyrnarlausra. Hann segir aðal-
málið ekki vera hvort börnin læri að
tala og heyra eftir ígræðsluna, held-
ur snúist málið líka um sjálfstraust
þeirra og hvernig þau læra að bjarga
sér í lífinu. Hann segir að elsti sonur
sinn hefði örugglega grætt á því að
fara í ígræðsluna en tapað miklu
meira á öðrum vettvangi. Menning
þeirra heyrnarlausu sem hann lifir í
gefur honum sjálfstraust sem hann
hefði ekki fengið neins staðar annars
staðar segir Blume. Ef hann hefði
fengið fulla heyrn, hefði hann ekki
passað inn neins staðar, hvorki með-
al heyrnarlausra né heyrandi.
Blume líkir þessu gjarnan við það
þegar hvítir foreldrar ættleiða þel-
dökk börn. Foreldrarnir þekkja ekki
menningarheim kynstofns barna
þeirra en börnin hafa samt rétt á að
kynnast honum sjálf og ákveða sjálf
hvort þau vilji taka þátt í honum.
„Hugmyndin er því sú að barnið
eigi rétt að því að kynnast menningu
uppruna síns,“ segir Blume.
Hann telur eitt af vandamálum
kuðungsígræðslunnar vera það að
hún var þróuð á tímum í Bandaríkj-
unum þegar samfélag heyrnarlausra
var að þróa ný menningarleg og
stjórnmálaleg viðmið. „Á þessum
tíma voru margir hópar að berjast
fyrir rétti sínum, konur, þeldökkir og
fleiri. Allir voru að berjast fyrir til-
veru sinni og því að vera stoltir af
þeirri menningu sem þeir tilheyrðu.
Heyrnarlausir komu þá líka fram og
sögðust vilja verða viðurkenndir sem
menningarhópur. Þannig að á sama
tíma og læknarnir sögðust geta
læknað heyrnarlausa voru þeir að
berjast fyrir tilverurétti sínum.“
Blume segir að þessu tvennu hafi því
lent harkalega saman. „Læknar
komu fram við heyrnarlausa með
mikilli vanvirðingu, þeir skildu ekki
sjónarmið þeirra. Þeir sýndu hroka í
æði mörgum löndum. Þeir héldu því
fram að ígræðslan væri eina leiðin.“
Blume sagði lækna oft á tíðum
ekki gera sér grein fyrir því að lækn-
ing á heyrnarleysinu væri ekki eina
úrræðið. Þeir skildu ekki að sumir
heyrnarlausir vildu alls ekki
læknast. Þeir tilheyrðu hópi sem
þeim leið vel í og voru stoltir af að
vera hluti af.
„Báðir hópar voru sannfærðir um
að þeir vissu sannleikann og þeir
vissu líka sinn sannleikann hvor.“
Blume vonast til að með baráttu
sinni geti hann hjálpað fólki að skilja
þessa tvo menningarheima og hvern-
ig sumir vilji frekar vera heyrn-
arlausir. Hann reynir einnig að finna
leiðir til að fá læknavísindin og fé-
lagsvísindin til að vinna betur saman.
Hann vonar að vinna sín hjálpi öðr-
um foreldrum í svipuðum sporum.
Morgunblaðið/RAX
Stuart Blume fjallar um vandamál foreldra sem eiga heyrnarlaus börn á
málþingi sem Félag heyrnarlausra stendur fyrir í dag.
Reynir að útskýra menning-
arheim heyrnarlausra
Fótbolta-
miði dýrasti
hluti utan-
landsferðar
ICELAND Express býður upp á
pakkaferð til London þar sem flug,
gisting og miði á knattspyrnuleik
eru innifalin. Athygli vekur að
miðinn á knattspyrnuleikinn er
langdýrasti hluti ferðarinnar og er
dýrari en flugið og gistingin sam-
anlagt.
Leikurinn sem um ræðir er Ars-
enal gegn Chelsea sem fram fer 8.
mars.
Flugið kostar 15.660 kr., gist-
ingin 8.375 kr. og miðinn á leikinn
24.461 kr. Pakkinn kostar því
48.496 krónur samtals.
Guðmundur Pálsson, svæðis-
stjóri Iceland Express á Íslandi,
segir miðana keypta í gegnum
breska umboðsaðila enda löngu
orðið uppselt á leikinn. Hann segir
verð á toppleiki sem þennan séu
jafnan á þessu bili. Guðmundur
segist þó vonast til að fyrirtækið
geti boðið miða á knattspyrnuleiki
á lægra verði í framtíðinni en
hingað til hefur þekkst.
Á heimasíðu Arsenal kemur
fram að dýrustu miðarnir sem í
boði eru kosta tæplega 5.400 krón-
ur og þeir ódýrustu tæplega 3.000
kr.
Afhenti trún-
aðarbréf í
Bretlandi
SVERRIR Haukur Gunnlaugsson,
sendiherra, afhenti fimmtudaginn
27. febrúar Elísabetu II. Breta-
drottningu trúnaðarbréf sitt sem
sendiherra Íslands í Bretlandi.
Kom með 40
grömm af hassi
frá Ósló
RÖNTGENMYND leiddi í ljós að
rúmlega fertugur Norðmaður sem
handtekinn var á Keflavíkurflug-
velli á miðvikudag var með tor-
kennilegan böggul innvortis sem
reyndist við skoðun innihalda um
40 grömm af hassi.
Tollgæslan á Keflavíkurflugvelli
handtók manninn á miðvikudag
ásamt Íslendingi en þeir komu
báðir með áætlunarflugvél frá
Ósló. Lögreglan í Reykjavík tók
við rannsókn málsins en aðeins
Norðmaðurinn reyndist hafa
óhreint mjöl í pokahorninu. Málið
telst upplýst og hefur báðum verið
sleppt.
Lán TR til bif-
reiðakaupa
ekki bætur
UMBOÐSMAÐUR Alþingis hefur
bent manni, sem neitað var um lán
hjá Tryggingastofnun til bifreiða-
kaupa, á að leita til heilbrigðis- og
tryggingamálaráðuneytisins með
mál sitt. Hafði maðurinn sent kvört-
un til umboðsmanns yfir frávísun
málsins hjá úrskurðarnefnd al-
mannatrygginga.
Umboðsmaður lauk málinu með
bréfi til mannsins þar sem segir m.a.
að úrskurðarnefndinni hafi borið að
vísa málinu til ráðuneytisins. Byggir
umboðsmaður þar á svarbréfi ráðu-
neytisins við fyrirspurn sinni, að lán
til bifreiðakaupa séu ekki bætur í
skilningi laga um almannatrygging-
ar. Sé beiðnum um slík lán hafnað
beri að senda kvartanir til ráðuneyt-
isins en ekki úrskurðarnefndar al-
mannatrygginga.
♦ ♦ ♦
♦ ♦ ♦
♦ ♦ ♦
DÓMSMÁLARÁÐUNEYTIÐ hefur
formlega tilkynnt, með auglýsingu, að
kosningar til Alþingis skulu fara fram
10. maí 2003. Í gær kynntu forsvars-
menn ráðuneytisins framkvæmd
kosninganna.
Í máli Björns Friðfinnssonar ráðu-
neytisstjóra kom fram að nú liggi fyr-
ir Alþingi frumvarp um breytingar á
kosningalöggjöfinni. Þær snúi aðal-
lega að tæknilegum úrlausnarefnum
sem taki tillit til breyttrar kjördæma-
skipunar. Frumvarpið er nú til með-
ferðar hjá allsherjarnefnd Alþingis.
Jafnframt útskýrði Björn að sam-
kvæmt frumvarpinu sé kjörstjórnum
í hverju kjördæmi heimilt að skipa
umdæmiskjörstjórnir innan kjör-
dæmanna. Með því fyrirkomulagi sé
hægt að telja á fleiri en einum stað í
kjördæminu. Þessi heimild sé hugsuð
fyrir kjörstjórnir stærri kjördæma
eins og Norðaustur- og Suðurkjör-
dæmi. Þó þetta fyrirkomulag verði
viðhaft þá verði niðurstöður talningar
aðeins lesnar upp á einum stað þar
sem kjörstjórn starfi. Það kemur þó
ekki í veg fyrir að tölur frá umdæm-
iskjörstjórnum séu öllum kunnar.
Framboðsfrestur til 25. apríl
Öllum sýslumannsembættum á
landinu hefur verið sent bréf þar sem
ítrekað er hvað þurfi að athuga við
framkvæmd atkvæðagreiðslu utan
kjörfundar. Skal öllum mögulegt að
greiða utankjörfundaratkvæði frá og
með 15. mars nk. til kjördags.
Kjörskrár skulu gerðar miðað við
skráð lögheimili fimm vikum fyrir
kjördag, þ.e. laugardaginn 5. apríl.
Beiðni um nýjan listabókstaf stjórn-
málasamtaka skal hafa borist dóms-
málaráðuneytinu þriðjudaginn 22.
apríl en framboðsfrestur rennur út
klukkan tólf á hádegi föstudaginn 25.
apríl. Fimm dögum seinna skal lands-
kjörstjórn auglýsa öll framboð.
16 þúsund kjósa í fyrsta sinn
Friðjón R. Friðjónsson vefstjóri og
Anna Sigríður Arnardóttir lögfræð-
ingur hafa haft umsjón með gerð
kynningarbæklings fyrir ungt fólk
sem kýs til Alþingis í fyrsta sinn í vor.
Friðjón sagði bæklinginn mjög
myndrænan og útskýra á einfaldan
hátt hvernig á að bera sig að við kosn-
ingu.
Um 16 þúsund ungmenni kjósa nú í
fyrsta sinn og verður bæklingurinn
sendur inn á heimili hvers og eins
þeirra. Þessar upplýsingar verða
einnig til reiðu á kosningavef ráðu-
neytisins, kosning2003.is, öðrum til
upplýsingar.
Greint frá undirbúningi og framkvæmd alþingiskosninganna. F.v. Friðjón
R. Friðjónsson vefstjóri, Anna Sigríður Arnardóttir lögfræðingur, Hjalti
Zóphóníasson skrifstofustjóri og Björn Friðfinnsson ráðuneytisstjóri.
Alþingiskosningarnar í vor undirbúnar
Atkvæðagreiðsla
utan kjörfundar
hefst 15. mars