Morgunblaðið - 28.02.2003, Blaðsíða 12

RÁÐGJAFARFYRIRTÆKIÐ
EUphoria, sem hefur það markmið
að veita Íslendingum innsýn í
Evrópusambandið og gleggri skiln-
ing á áhrifum þess á Íslandi, mun á
mánudag standa fyrir ráðstefnu á
Hótel Loftleiðum um Evrópumál.
Kolfinna Baldvinsdóttir, sem stend-
ur að EUphoriu, segir ráðstefnuna
ekki fjalla um hvort Ísland eigi að
sækja um aðild að ESB eða ekki,
heldur um stöðu Íslands gagnvart
sambandinu í dag og hvaða mögu-
leika Íslendingar hafi.
Kolfinna segir að Íslendingar hafi
ekki oft tækifæri til að heyra milli-
liðalaust í því fólki sem starfi að
málefnum Íslands í Brussel. „Við er-
um búin að vera svo lengi viðloðandi
Evrópusambandið og höfum rætt
þetta fram og tilbaka en umræðan
virðist aldrei hafa farið af fyrsta
stiginu. Það er nauðsynlegt, sér-
staklega núna þegar samninga-
viðræður [EFTA-ríkjanna vegna
stækkunar ESB] eru í gangi, að
staðan eins og hún er sé skýrð af
fólkinu sem stendur núna í þessum
samningaviðræðum, í staðinn fyrir
að það sé túlkað fyrir okkur á annan
hátt,“ segir Kolfinna.
Gleymdist Ísland?
Meðal fyrirlesara er Diana Wallis,
þingmaður á Evrópuþinginu og
varaformaður nefndar sem fjallar
um málefni EFTA-ríkjanna. Kol-
finna segir að hún hafi nýlega gefið
út bók sem fjalli um
stöðu Íslands og Nor-
egs gagnvart Evrópu-
sambandinu. „Hún hef-
ur allt aðra sýn en við
Íslendingar erum vanir
að heyra. Hún vill
meina að fram-
kvæmdastjórnin hafi
gleymt okkur og hún
skilur alls ekki að Ís-
lendingar vilji ekki
vera í Evrópusam-
bandinu þar sem Ís-
lendingar hafa und-
irgengist 80% af
löggjöf sambandsins,“
segir Kolfinna.
Þá mun Paal Frisvold, sem var
ritari samráðsnefndar EFTA og
ESB, ræða ákveðinn lýðræðishalla
sem hann telur að sé innan Evr-
ópska efnahagssvæðisins en Kol-
finna segir að hann telji að EFTA
eigi best heima á safni þar sem
EFTA-ríkin eigi ekki aðgang að
ákvörðunartöku innan sambandsins
og hafi ekki atkvæðisrétt.
Á Ísland að fylgja Írum
eða Norðmönnum?
Einnig munu Andrew Moore,
framkvæmdastjóri Samtaka bresks
iðnaðar í Brussel, og John Madeley,
prófessor við London School of
Economics, flytja erindi. Madeley er
prófessor í norrænum stjórnmálum
og veltir hann því fyrir sér hvort Ís-
EUphoria stendur fyrir ráðstefnu um Evrópumál á mánudag
lendingar eigi að fara
leið Íra og ganga í
ESB eða halda áfram
að standa utan við það
ásamt Norðmönnum.
„Hann spyr hvað
myndi gerast ef Ísland
gerðist aðili að ESB á
undan Norðmönnum
og bendir á að öðrum
smáþjóðum, eins og Ír-
um og Finnum, hafi
gengið vel í ESB og
fengið mikið út úr
því,“ segir Kolfinna.
Gerhard Sabathil,
sendiherra ESB á Ís-
landi, Gunnar Snorri
Gunnarsson, ráðuneytisstjóri utan-
ríkisráðuneytisins, og Einar Bene-
diktsson, fyrrverandi sendiherra,
munu einnig flytja erindi.
„Ég held að þetta komi öllum Ís-
lendingum við og það sé kominn
tími til að ræða Evrópumálin á hag-
nýtan hátt, niðri við rótina. Þessi
ráðstefna á ekki að fjalla um hvort
Ísland eigi að ganga í ESB eða ekki,
heldur um hver staða Íslands sé
núna. Hvað mun breytast eftir 16.
apríl [eftir að tíu lönd til viðbótar
skrifa undir aðildarsamninga]?
Hvar liggja okkar tækifæri og
möguleikar? Við getum ekki vitað
hvað er okkur fyrir bestu fyrr en við
athugum það,“ segir Kolfinna. Ráð-
stefnan er öllum opin og er skrán-
ing á vefsíðunni www.euphoria.is.
„Kominn tími til að ræða
Evrópumál á hagnýtan hátt“
Kolfinna Baldvinsdóttir
FRÉTTIR
12 FÖSTUDAGUR 28. FEBRÚAR 2003 MORGUNBLAÐIÐ
SKYLDUR og ábyrgð borgarinnar í
velsæmismálum voru í brennidepli á
opnum fundi Þróunar- og fjöl-
skyldusviðs borgarinnar og Stofn-
unar stjórnsýslufræða og stjórn-
mála á miðvikudag. Þórólfur
Árnason, borgarstjóri, minnti á að
umræðuefni dagsins væri til komið
vegna nýlegs dóms Hæstaréttar þar
sem bann Reykjavíkurborgar við
einkadansi var staðfest. Hann
minnti m.a. á að þegar mest lét hafi
sjö nektarstaðir verið í borginni áð-
ur en borgaryfirvöld tóku ákvörðun
um að bregðast við kröfum íbúa og
sporna við þeirri þróun.
Sigríður Þorgeirsdóttir, dósent í
heimspeki við Háskóla Íslands,
fjallaði í erindi sínu um frelsi og sið-
ferði með hliðsjón af dómi Hæsta-
réttar. Sagði hún það álit sitt að í
dómnum hefðu tekist á fleiri sjón-
armið en atvinnufrelsi dansara og
velsæmi í þágu almannaheilla; m.a.
markaðsvæðing mannslíkamans og
óheft viðskiptafrelsi og barátta gegn
mannréttindabrotum.
Ríkið í hlutverki melludólgs
Sigríður sagði að í umræðunni um
hvort lögleiða ætti frjálst vændi í
ríkjum á borð við Frakkland og
Þýskaland væru rökin með lögleið-
ingu að auðveldara yrði að hafa op-
inbert eftirlit með vændi og þeir
sem það stunda fengju réttindi til
jafns við aðra launþega. Rökin á
móti væru að ríkið fengi skattpen-
inga frá vændisiðnaðinum og það
væri því í raun í hlutverki mellu-
dólgs. Sömuleiðis myndi umfang og
umburðarlyndi gagnvart vændi
aukast.
Sigríður benti á að víðast hvar í
heiminum væri refsivert að selja sig
en í Svíþjóð hefðu fyrir nokkrum ár-
um verið sett lög sem gera vænd-
iskaup refsiverð.
„Við þurfum að setja okkur í spor
þeirra sem hingað koma til að starfa
við kynlífsiðnaðinn, okkar frelsi er
þeirra frelsi, við erum rót vandans,
við erum eftirspurnin – ekki fram-
boðið,“ sagði Sigríður.
Hjónin Jóna Hrönn Bolladóttir,
miðborgarprestur, og Bjarni Karls-
son, sóknarprestur í Laugarnes-
kirkju, fjölluðu um áhrif kláms á
hjónabönd og ungt fólk. Sr. Jóna
Hrönn varpaði þeirri spurningu til
Bjarna hvað karlmenn væru að
sækjast eftir þegar þeir sæktust
eftir klámi.
„Ég held að þeir séu að leita að
hamingjunni,“ sagði Bjarni.
Hann sagði vestræna menningu
vera „fróunarmenningu“ þar sem
öllum þörfum væri fróað. Það leiddi
hins vegar ekki til raunverulegrar
hamingju.
Óábyrg og van-
þroskuð samskipti
Sagðist Bjarni hafa rætt við
fjölda karlmanna sem hefðu nýtt sér
kynlífsiðnaðinn „og enn hef ég eng-
um kynnst sem er sáttur við sjálfan
sig í þessari stöðu og bara ánægður
klámneytandi. Hver einasti heiðar-
legur karlmaður þekkkir hið kalda
sálarmyrkur sem fylgir klámi.“
Bjarni og Jóna Hrönn ræddu um
að viðhorf ungs fólks til kláms væru
stöðugt meira áhyggjuefni. Tóku
þau dæmi af vefnum www.einkamal-
.is, þar sem fólk væri „vafrandi um í
leit að fróun fyrir hinar og þessar
þarfir“, eins og Bjarni komst að
orði. Vefurinn væri orðinn vettvang-
ur fyrir óábyrg og vanþroskuð sam-
skipti fjölda fólks.
Jóna Hrönn sagði forsjárhyggju í
siðferðisefnum aldrei af hinu góða,
hins vegar mætti ekki forðast hana
svo heiftarlega að fólk endaði í hin-
um öfgunum, afstæðishyggju í sið-
ferðisefnum. Hinn gullni meðalveg-
ur væri að nota heilbrigða skyn-
semi. Jóna Hrönn sagði það skyldu
yfirvalda að tryggja almenningi
réttindi til persónulegs lífs, fjöl-
skyldulífs og atvinnulífs. Klámvæð-
ingin ögraði hinum tveimur fyrr-
nefndu og mikilvægt að réttur til
atvinnu, sbr. réttur til að starfa í
kynlífsiðnaðinum, traðkaði ekki á
þeim rétti.
Hæstaréttardómur og klámvæðing rædd á morgunfundi
„Við erum rót vandans,
við erum eftirspurnin“
Morgunblaðið/Sverrir
Þau fluttu erindi. F.v. Þórólfur Árnason borgarstjóri, Sigríður Þorgeirs-
dóttir, dósent við HÍ, sr. Bjarni Karlsson og sr. Jóna Hrönn Bolladóttir.
Þjónustumiðstöðvar munu
ekki efla borgaralýðræði
SVANBORG Sigmarsdóttir stjórn-
málafræðingur og höfundur skýrsl-
unnar Borgaralýðræði, pólitísk vald-
dreifing í Reykjavík, telur að
þjónustumiðstöðvar í hverfum borg-
arinnar muni ekki efla lýðræði og
þátttöku borgaranna í stjórnun borg-
arinnar.
Dagur B. Eggertsson, formaður
stjórnkerfisnefndar, sagði í Morgun-
blaðinu á þriðjudag að þverpólitískt
samkomulag hefði náðst um stofnun
þjónustumiðstöðva í hverfum borgar-
innar og að á Norðurlöndunum hefði
mistekist að fara þá leið sem Svan-
borg mælir með í skýrslunni, þ.e. að
færa aukin völd til hverfaráðanna.
Svanborg segist ekki telja að hug-
myndin, eins og Dagur kynni hana,
muni efla borgaralýðræði. „Það er
kannski til þess fallið að auka aðgengi
að þjónustu og ánægju með þjónustu
borgarinnar, en ekki til að auka lýð-
ræði. Sérstaklega ekki ef engin
ákvörðunartaka á að eiga sér stað í
þessum þjónustumiðstöðvum sem ég
tel ótrúlegt. Þetta er þjónustumiðstöð
en ekki pólitísk stefnumótunar- eða
ákvörðunarmiðstöð,“ segir Svanborg.
Hún telur bestu leiðina að efla
hverfaráðin. Bjóða upp á almenna
borgarafundi oftar en einu sinni á ári
þar sem fjallað yrði um sérstök verk-
efni t.d. um skipulagsmál og skóla-
mál. „Þar sem Íslendingar eru ekki
vanir að taka þátt í pólitískum verk-
efnum sem ekki eru flokkspólitísk
þarf tíma og stuðning frá borginni til
að hvetja fólk til að mæta á svona
fundi,“ segir Svanborg.
ÍSLENSKA sendi-
ráðið í Stokkhólmi er
um þessar mundir að
skipuleggja mikla Ís-
landshátíð í miðborg
Stokkhólms sem
haldin verður 28. maí.
„Þetta verður tólf
tíma hátíð í
Kungsträdgården;
hátíðin heitir nafninu
Íslandsdagurinn, við
erum að kenna Svíum
íslensku,“ segir Svav-
ar Gestsson, sendi-
herra í Stokkhólmi.
„Þarna verður mik-
ið af íslenskum hest-
um en þeir eru það sem er frægast
af Íslandi í dag. Alls eru fimmtán
þúsund Íslandshestar skráðir í Sví-
þjóð núna. Þarna verða allir bestu
knapar Íslandshesta, íslenskir sem
sænskir, og munu þeir sýna í garð-
inum. Meðal annars munu þeir
leggja á skeið á langhliðunum í
garðinum sem mun vafalítið vekja
athygli. Síðan er meiningin að
þarna gefi íslenska þjóðin Svíum
hest. Það á þó eftir að koma í ljós
hver afhendir hestinn og hver tek-
ur við honum.“
Svavar segir að meðal þeirra
sem komi við sögu á Íslandsdeg-
inum verði að óbreyttu forseti Ís-
lands, landbúnaðarráðherra og
borgarstjórinn í Reykjavík auk
fjölmargra annarra. „Þarna verður
einnig kynnt íslensk menning, tón-
list og bókmenntir. Það verður
mikið popp, og íslenskar hljóm-
sveitir Ske, Hafdís og Apparat
munu koma fram auk þess sem
þarna verður ýmislegt annað á
borð við djasstríó Björns Thorodd-
sens. Hér í Svíþjóð er mikill áhugi
á íslensku poppi og stundum er í
fjölmiðlum talað um „íslenska
poppundrið“.
Þá munu íslensk fyrirtæki með
rekstur í Svíþjóð koma
þarna við sögu og með-
al íslenskra fyrirtækja
hér má nefna Kaup-
þing, Baug, Opin kerfi,
Bakkavör og Össur.
Einnig verða þarna að-
ilar eins og Reykjavík-
urborg og íslensk
orkufyrirtæki, m.a.
Landsvirkjun og Orku-
veita Reykjavíkur sem
munu sýna hreina
orku. Útflutningsráð
mætir einnig á svæðið
og heldur ráðstefnu
um íslenskar tæknivör-
ur en það verður líka
haldin ráðstefna í tengslum við Ís-
landsdaginn um hreina íslenska
orku.
Þá verður ferðamálaráð aðili að
hátíðinni ásamt að sjálfsögðu Flug-
leiðum sem eiga mikinn þátt í sam-
komunni auk þeirra íslenskra
ferðaskrifstofa sem eru hér í Sví-
þjóð, fjórar talsins.“
Þátttökufrestur til 7. mars
Svavar segir að viðskiptaþjón-
usta utanríkisráðuneytisins hafi að
undanförnu verið að senda bréf til
fyrirtækja með tengsl við Svíþjóð
og hvetja þau til þátttöku. Frestur
til að skrá sig rennur út 7. mars.
„Þetta er örugglega skemmtileg
hátíð og kannski má kalla hana til-
raunahátíð. Ef hún tekst vel verður
þetta kannski gert aftur. Þetta er
tilraun sendiráðsins að tengja
áhuga aðila um Ísland, íslensk fyr-
irtæki og íslenska menningu og
fleiri saman í einum punkti.
Ég vona að þetta skili mikilli at-
hygli á Ísland um alla Svíþjóð. Að
halda hátíð sem þessa í Kungsträd-
gården er eins og að halda hátíð á
Austurvelli á Íslandi. Hún vekur
örugglega mikla athygli um allt
þetta stóra land.“
Íslandshátíð verður haldin í
Kungsträdgården í Stokkhólmi í maí
Svavar Gestsson
Eins og að halda
hátíð á Austurvelli
ÞRIGGJA ára áætlun um rekstur,
framkvæmd og fjármál Reykjavík-
urborgar 2004-2006 var samþykkt í
borgarráði á þriðjudaginn. Þórólfur
Árnason, borgarstjóri, segir í for-
mála að áætlunin sé rammi um ár-
lega fjárhagsáætlanir. Hún sé
stefnumótandi, leiðbeinandi í eðli
sínu, en ekki skuldbindandi eins og
fjárhagsáætlun hvers árs.
Sjálfstæðismenn í borgarstjórn
segja að sveitarstjórnarlög hafi verið
brotin vegna þess hve seint þriggja
ára áætlun sé lögð fram. Samkvæmt
63. grein laganna eigi að leggja áætl-
unina fram innan mánaðar frá af-
greiðslu árlegrar fjárhagsáætlunar,
en það hafi verið gert 2. janúar sl. í
Reykjavík eða fyrir rúmum einum
og hálfum mánuði.
„Um leið og harðlega er gagnrýnt,
að þessu lagaákvæði hefur ekki verið
fylgt, er óskað eftir áliti borgarlög-
manns á því, hvaða áhrif það hefur á
gildi áætlunarinnar,“ segir í bókun
borgarfulltrúa Sjálfstæðisflokksins,
sem lögð var fram í borgarráði á
þriðjudaginn.
Segja sveitar-
stjórnarlög brotin