Morgunblaðið - 29.04.2003, Blaðsíða 10

FRÉTTIR
10 ÞRIÐJUDAGUR 29. APRÍL 2003 MORGUNBLAÐIÐ
DAVÍÐ Oddsson forsætisráðherra
sagði á fundi á Egilsstöðum í gær að í
umræðum að undanförnu um sjávar-
útvegsmál hefði borið á grundvallar-
misskilningi um fiskveiðikerfi Færey-
inga, sem sumir stjórnmálamenn vilja
taka sér til fyrirmyndar. Færeyska
kerfið byggðist á framsali og væri
ekkert opnara en íslenska kvótakerf-
ið.
Davíð fjallaði vítt og breitt um
efnahagsástandið, sem hann segir al-
mennt gott, skattamál, fátækt og
efndir og vanefndir kosningaloforða.
Það voru þó ekki síst sjávarútvegs-
málin sem voru í brennidepli. Hann
rakti tildrög þess að kvótakerfið var
sett á og þá þverpólitísku sátt sem
náðist um auðlindagjaldið.
„Þegar kemur að kosningum nú
fara menn að tala um fyrningarleiðir í
sjávarútvegi,“ sagði Davíð. „Það
skrítna er að til að byrja með virtist
þetta tal fá dálítinn byr og menn hafa
þóst sjá lausn allra mála í þessu. Stað-
reyndin er þó sú að það er ekki heil
brú í þessum tillögum. Menn hafa í
sjávarútvegi fest mikið fé í uppbygg-
ingu, breytingum, hagræðingu, til
þess að standast samkeppni og geta
þjónað kvikum markaði erlendis. Allt
í einu koma tillögur eins og frá Frjáls-
lynda flokknum um að taka 20% á ári,
1/5 af kvóta viðkomandi fyrirtækis,
ekki með skuldunum, þær verða
skildar eftir heima, og bjóða upp.
Hver á að kaupa? Halda menn virki-
lega að það verði einstaklingar á borð
við mig eða okkur sem muni kaupa?
Að sjálfsögðu ekki. Það verða fjár-
sterkir aðilar, væntanlega á höfuð-
borgarsvæðinu, sem einir hafa bol-
magn til þess. Nú eru 92% kvótans úti
á landi. Það myndi færast til að veru-
legu leyti í fáeinum áföngum með
þessum hætti. Fullkominn glundroði
myndi ríkja í greininni.“
Færeyska kerfið sambærilegt
við íslenska kvótakerfið
Menn hafa horft til færeyska kerf-
isins og lagði forsætisráðherra
áherslu á að menn misskildu upp-
byggingu þess. „Færeyska kerfið er
þannig að dagarnir eru framseljan-
legir, rétt eins og tonn hjá okkur og
enginn munur á að selja daga eða
selja tonn. Þar er um að ræða fullt
framsal. Þetta virðist hafa farið fram
hjá mönnum í umræðunni, sem því
miður er ekki nægilega upplýst. Mér
er órótt út af því að menn sjáist ekki
fyrir í kosningabaráttu og sendi svona
sprengjur inn í íslenskt atvinnulíf.
Þetta þýðir að færeyska kerfið er
ekkert opnara en hér,“ sagði Davíð.
Hann telur tíma til kominn að
menn hætti að rífast um kvótakerfið
og einhendi sér í að styrkja grundvöll
þess. „Við þurfum að efla rannsókna-
þáttinn og virðisaukann og það er ná-
kvæmlega það sem tillögur Árna
Mathiesen sjávarútvegsráðherra
hafa gengið út á að undanförnu, þar
sem hann lagði til sérstakan rann-
sóknasjóð sem færi upp í einn og hálf-
an milljarð á fimm árum til þess að
auka þann afrakstur sem við fáum frá
greininni við núverandi aðstæður,
sem myndi margfaldast með vaxandi
fiskveiðum.“
Davíð sagði um nýútkomna skýrslu
eftir Stefán Má Stefánsson prófessor
og einn fremsta Evrópusérfræðing
Íslands: „Eftir þriggja ára rannsókn
komst hann að þeirri niðurstöðu að
sjávarútvegsstefnan væri algerlega
undanþágulaus. Að ef við myndum
ganga í Evrópusambandið myndi öll
löggjöf þaðan eftir um sjávarútvegs-
mál á Íslandi koma frá Evrópusam-
bandinu. Kvótinn yrði ákveðinn hjá
Evrópusambandinu og engin varan-
leg undanþága fengist.
Þegar þetta var borið undir Össur
Skarphéðinsson, sagði hann að pró-
fessorinn hefði misskilið málið. Svona
er talað um mestu alvörumál Íslands.
Tillögur eru fluttar í hálfkæringi, virt-
ustu vísindamönnum landsins í þess-
um efnum svarað í hálfkæringi og
snúið út úr.“
Reykjavíkurborg
bjó til biðraðir
Í framsögu Davíðs kom fram að
mönnum yrði tíðrætt um matargjafir
Mæðrastyrksnefndar til vitnis um fá-
tækt í landinu. „Félagsfræðingur,
Harpa Njálsdóttir, afhenti forseta Ís-
lands fræðirit og forsetinn hefur tekið
fram að þetta sé eitthvert merkasta
fræðirit sem hann hafi séð og tali þar
sem fyrrverandi prófessor. Í þessari
ritgerð kemur fram að árið 1995 hafi
Reykjavíkurborg breytt reglum sín-
um um styrk til þess fólks sem fátækt
var með þeim hætti, að matargjafir og
matarísókn hjá Mæðrastyrksnefnd
hafi aukist stórlega. Þarna er því
beinlínis haldið fram að biðraðirnar
hjá Mæðrastyrksnefnd hafi verið
búnar til af Reykjavíkurborg árið
1995 eftir að R-listinn tók þar við
völdum.“
Forsætisráðherra á framboðsfundi Sjálfstæðisflokksins á Egilsstöðum
Frambjóðendur misskilja
færeyska fiskveiðikerfið
Morgunblaðið/Steinunn Ásmundsdóttir
Um eitthundrað manns sótti framboðsfund Sjálfstæðismanna í Valaskjálf í gærkvöld. F.v. Arnbjörg Sveinsdóttir
þingmaður, Ágústa Björnsdóttir, formaður Sjálfstæðisfélags Fljótsdalshéraðs, og Davíð Oddsson forsætisráðherra.
Egilsstöðum. Morgunblaðið.
HALLDÓR Ásgrímsson, utanríkis-
ráðherra og formaður Framsókn-
arflokksins, gagnrýndi harðlega
málflutning Samfylkingarinnar í ut-
anríkismálum og sakaði talsmenn
hennar um tækifærismennsku á
opnum stjórnmálafundi í Garðabæ í
gærkvöldi. Halldór sagði að for-
sætisráðherra næstu ríkisstjórnar
þyrfti fljótlega eftir kosningar að
biðja um fund með forseta Banda-
ríkjanna m.a. vegna varnarsamn-
ingsins. Ef Ingibjörg Sólrún yrði sá
forsætisráðherra yrði fyrsta mál
þess fundar að taka Ísland út af
lista ríkjanna sem lýst hafa stuðn-
ingi við aðgerðirnar í Írak.
Halldór vék að þessu máli er
hann fjallaði um gagnrýni sem fram
hefði komið á kostnað við utanrík-
isþjónustuna. Sagði hann ótrúleg-
asta fólk halda því fram að of mikl-
um peningum væri varið til
utanríkisþjónustunnar, „og það sem
kemur mér mest á óvart, er að
þetta skuli koma frá Samfylking-
unni. Það er nú töluvert af fyrrver-
andi þingmönnum Alþýðuflokksins
sendiherrar í dag og ég hef m.a.
staðið að því að ráða þá ágætu
menn til vinnu og þeir hafa reynst
mér vel. En að þessi flokkur skuli
síðan ganga hér um allt og tala um
það með mikilli hneykslan að það sé
verið að eyða peningum í utanrík-
ismál. Ég átti ekki von á því að Al-
þýðuflokkurinn gengi aftur með
þessum hætti,“ sagði Halldór.
Sagði hann Samfylkinguna nú
gera það að höfuðmáli að taka við
forsætisráðuneytinu, „og verðum
við ekki að gera þá kröfu til Sam-
fylkingarinnar að hún tali af ábyrgð
í utanríkismálum? Þeir segjast ætla
að taka okkur út af listanum yfir
stuðninginn við Bandaríkin og Bret-
land. Ég gæti vel trúað því að til-
tölulega fljótt eftir að næsta rík-
isstjórn verður mynduð þá muni nýi
íslenski forsætisráðherrann biðja
um fund með Bandaríkjaforseta. Ég
tel alveg ljóst að slíkur fundur þurfi
að eiga sér stað, meðal annars
vegna varnarsamstarfsins á milli Ís-
lands og Bandaríkjanna. Ég reikna
með því að ef Ingibjörg Sólrún
verður það, þá muni það verða
fyrsta mál á dagskrá þess fundar að
taka Ísland út af listanum. Það yrði
fyrsta mál á dagskrá, og um hvað er
sá listi í dag? Hann er um endur-
uppbyggingu Íraks. Telja menn lík-
legt að það sé góð opnun á þeim
fundi? Ég held ekki,“ sagði Halldór.
Halldór sagði að kosningarnar 10.
maí væru einhverjar þær mikilvæg-
ustu sem flokkurinn hefði staðið
frammi fyrir í sögu sinni.
„Við höfum verið að mælast frem-
ur laklega í skoðanakönnunum og
ég hef haldið því fram, að ef þessar
skoðanakannanir reynast sannar,
þá verði Framsóknarflokkurinn
ekki í ríkisstjórn. Enda eru það
skilaboð til Framsóknarflokksins að
hann eigi ekki að vera það og við
verðum að taka slíkum skila-
boðum,“ sagði Halldór.
„Við verðum að hafa til þess
myndugleik að vera í ríkisstjórn.
Við getum það ekki með örfáa þing-
menn á þingi. Þetta er mjög aug-
ljóst. Við munum að sjálfsögðu taka
þeim skilaboðum sem kjósendur
senda okkur, og við munum gera
það sárindalaust. Við munum að
sjálfsögðu standa við okkar skuld-
bindingar gagnvart okkar kjósend-
um, en ef við fáum ekki afl til að
halda áfram í ríkisstjórn, þá getum
við að sjálfsögðu ekki gert það,“
sagði hann.
Hann fjallaði einnig um skatta-
mál og sagði alveg ljóst, að skatt-
tekjur ríkisins hefðu hækkað en
skattprósentan hefði samt lækkað.
Halldór sagði að þótt svigrúm væri
fyrir skattalækkanir þá væri það
ekki ótakmarkað. Tillögur flokksins
væru taldar kosta 16 milljarða, „og
eftir langa yfirlegu höfum við kom-
ist að þeirri niðurstöðu að það sé
ekki ráðlegt að ganga lengra í
skattalækkunum, nema þá að menn
vilji reka ríkissjóð með halla, eða þá
að skera niður í velferðarkerfinu.
Við erum ekki tilbúnir í það,“ sagði
hann. Bætti hann við að enginn
hefði sýnt fram á að hægt væri að
ganga lengra í skattalækkunum
nema með því að skerða velferð-
arkerfið.
Vita ekki hvar þeir standa
gagnvart þjóðkirkjunni
Halldór sagði Framsóknarmenn
geta litið stolta yfir sögu sína, „en
mér finnst eins og Samfylkingin
kannist ekki við Alþýðuflokkinn,
ekki við Kvennalistann og skamm-
ast sín fyrir Alþýðubandalagið og
þeir vita ekki í hvaða takti þeir eiga
að ganga. Þeir eru að marka stefn-
una frá degi til dags. Það er eitt í
dag og annað á morgun. Ég hef tek-
ið eftir því að meira að segja þegar
talað er um kirkjuna þá vita þeir
ekki almennilega hvar þeir eiga að
standa, hvort þeir styðja aðskilnað
ríkis og kirkju eða hvar þeir standa
eiginlega í því máli. Það er ósköp
skiljanlegt því í gamla daga þá
gengu nú ekki einu sinni allir þing-
menn Alþýðubandalagsins til kirkju
þegar þingið var sett. Þeir lokuðu
sig af inni í þinghúsinu. Þetta er
ekkert vandamál fyrir Framsókn-
arflokkinn. Framsóknarflokkurinn
er það gamall og á það djúpar ræt-
ur í íslensku samfélagi að hann er
fyrir löngu búinn að átta sig á því
hvort hann styður kirkjuna eða
ekki,“ sagði Halldór.
Framsóknarmenn drógu vagn-
inn í fæðingarorlofsmálinu
Siv Friðleifsdóttir umhverfisráð-
herra fjallaði m.a. um jafnréttismál
í ræðu sinni og sagði mikinn árang-
ur hafa náðst í þeim málaflokki á
undanförnum árum. Stökkbreyting
hefði orðið í jafnréttismálum á síð-
asta kjörtímabili vegna laganna um
fæðingarorlof, „sem við framsókn-
armenn leiddum í höfn. Sjálfstæð-
ismenn studdu okkur að sjálfsögðu,
en það vorum við sem drógum
vagninn,“ sagði hún.
Halldór Ásgrímsson segir næsta forsætisráðherra þurfa að biðja um fund með Bandaríkjaforseta
Sakar Samfylkinguna
um tækifærismennsku
AÐALFUNDUR Samtaka atvinnu-
lífsins verður haldinn á Hótel Nord-
ica í Reykjavík í dag og hefst með
venjulegum aðalfundarstörfum.
Finnur Geirsson, formaður SA frá
stofnun samtakanna árið 1999, hefur
ákveðið að gefa ekki kost á sér til
endurkjörs. Hefur Ingimundur Sig-
urpálsson, forstjóri Eimskipafélags
Íslands hf., gefið kost á sér sem
næsti formaður samtakanna.
Opin dagskrá fundarins hefst með
ræðu nýkjörins formanns og ávarpi
Davíðs Oddssonar forsætisráðherra.
Á aðalfundinum mun Ari Edwald,
framkvæmdastjóri SA, kynna nýja
skýrslu samtakanna um leiðir til að
bæta lífskjörin í landinu en í henni er
fjallað um reglubyrði, einsleitari
vinnumarkað, einkavæðingu, mat-
vælaverð o.fl. Loks mun Ottheinrich
von Weitershausen, yfirhagfræðing-
ur BDA, þýsku samtaka atvinnulífs-
ins, fjalla um orsakir þýska efna-
hagsvandans.
Nýr for-
maður kjör-
inn á aðal-
fundi SA
KARLMAÐUR var dæmdur í 18
mánaða fangelsi í Héraðsdómi
Reykjavíkur í gær fyrir kynferðis-
brot gegn þremur stúlkum þegar
þær voru á aldrinum 11-16 ára. Hann
var og dæmdur til að borga telpun-
um 1.250 þúsund krónur í miskabæt-
ur og allan sakarkostnað, þar með
talin 600.000 króna málsvarnarlaun
verjanda síns, og samtals 375.000
króna þóknun réttargæslumanna
stúlknanna.
Fórnarlömb mannsins eru fædd
1984, 1986 og 1989 en brot sín gegn
þeim framdi maðurinn á árunum
1997 til 2002, ýmist á þáverandi
heimili sínu, eða í íþróttahúsi í bæj-
arfélaginu sem brotin áttu sér stað í.
Var hann þá í sambúð með systur
elstu stúlkunnar sem hann sótti á.
Maðurinn krafðist sýknu af öllum
ákæruatriðum og að bótakröfum
yrði vísað frá dómi. Á það féllst fjöl-
skipaður dómur Héraðsdóms
Reykjavíkur ekki.
Dæmdur
fyrir kyn-
ferðisbrot
♦ ♦ ♦