Morgunblaðið - 20.08.2003, Blaðsíða 32

MINNINGAR
32 MIÐVIKUDAGUR 20. ÁGÚST 2003 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Auður Jónsdóttir(Vigmo) Colot
fæddist í Stykkis-
hólmi 18. apríl 1921.
Hún lést í Alexandríu-
borg í Virginíufylki í
Bandaríkjunum 26.
júlí síðastliðinn. For-
eldrar hennar voru
hjónin Sesselja Kon-
ráðsdóttir, kennari
og skólastjóri frá
Stykkishólmi, f. 31.
jan. 1897, d. 22. apríl
1987, og Jón Ólafur
Guðsteinn Eyjólfsson,
kaupmaður í Stykkis-
hólmi og síðar í Reykjavík, f. 27.
júlí 1891, d. 15. jan. 1968. Auður
var elst fjögurra systkina; Ingi-
björg Margrét, f. 3. júní 1923, d. 2.
sept. 1998, Þóra Margrét, f. 11.
ágúst 1925 og Eyjólfur Konráð, f.
13. júní 1928, d. 6. mars 1997.
Fyrri eiginmaður Auðar (6. apríl
1946) var Harald Vigmo læknir, f.
17. okt. 1915, d. 15. sept. 1950.
Börn þeirra eru: 1) Hildur Vigmo
Colot sameindalíffræðingur og
tónlistarmaður, f. 31. des. 1946,
maki Karen Hansen tónlistarmað-
ur/tónskáld, 2) GerðurVigmo Col-
ot kennari, f. 11. ágúst 1950, maki
Guðmundur Ásgeirsson barna-
læknir. Börn þeirra; Freyr tónlist-
armaður/tölvunarfræðingur, f. 31.
júlí 1979, Úlfhildur tónlistarmað-
ur, f. 20. ágúst 1980, sambýlismað-
ur Manuel Fernandez Ortiz tónlist-
armaður og Finnbogi Darri nemi,
f. 10. júní1989.Seinni eiginmaður
Auðar (13. feb. 1953) var Peter Col-
ot, flugstjóri í sjóhernum/verk-
fræðingur, f. 13. feb. 1926, d. 5.
apríl 1981. Börn
þeirra eru: 3) Þóra
Sesselja Rose Colot,
framkvæmdastjóri í
Washington DC, f.
13. feb. 1954. Sonur
hennar er Peter
Adrien Brooks Colot
verkfræðingur, f. 25.
maí 1977, sambýlis-
kona hans Courtney
Boissonnault, bók-
menntafræðingur, 4)
Freyja Valerie Lynn
líffræðingur, f. 7. jan.
1958. Auður stundaði
ýmis störf sem ung
kona og nam við Húsmæðraskól-
ann að Staðarfelli 1942-43. Hún
var fulltrúi Íslands í ungmenna-
deild Rauða krossins í Bandaríkj-
unum árið 1945. Eftir að hún missti
fyrri manninn sinn starfaði hún við
sölu kvenfatnaðar og stofnaði með
öðrum kvenfatabúðina Gullfoss.
Hún flutti til Bandaríkjanna 1953
með nýjum eiginmanni og börnum
sínum, sem Peter ættleiddi. Bjó
þar á mörgum stöðum frá 1953-
1966 enda búferlaflutningar nán-
ast daglegt brauð meðal her-
mannafjölskyldna. Síðustu 37 árin
hélt Auður heimili í Alexandríu-
borg í Virginíufylki en sinnti líka
ýmsum störfum utan heimilis.
Starfaði hún þar t.d. aftur við sölu-
mennsku en var einnig um tíma í
ýmiskonar sjálfboðavinnu. Einnig
var Auður mjög öflug í félagsstarfi
Íslendinga á stór-Washington
svæðinu. Minningarathöfn um
Auði verður í Laugarneskirkju í
dag og hefst hún klukkan 15. Útför
Auðar var gerð 31. júlí.
Tengdamóðir mín er látin eftir erf-
ið veikindi. Ég geri ráð fyrir að hún
hafi háð marga orrustuna áður, enda
líf hennar ekki alltaf dans á rósum,
og ekki verið vön því að tapa. Hún
barðist hetjulega sl. mánuði en varð
að játa sig sigraða og hlaut að lokum
hægt andlát í svefni.
Á rúmum aldarfjórðungi kynntist
ég Auði vel og var hún okkur Gerði
alla tíð ómetanleg stoð og stytta, sér-
staklega er börnin fæddust en einnig
þau ár sem við bjuggum í Alexandriu.
Mannkostir hennar voru margir og
miklir en mest áberandi var óvenju-
leg, nánast ótrúleg gestrisni hennar
og greiðvikni. Kom þetta ekki ein-
göngu fram gagnvart fjölskyldu og
nánum vinum, heldur nánast hverj-
um sem var. Heimili hennar var opið
fólki enda oft gestkvæmt hjá Auði á
meðan heilsan leyfði. Frægar voru 1.
des. veizlur hennar og á páskum var
hópurinn gjarnan stór, sem leitaði
eggja í garðinum hennar. Þó eru jóla-
boðin minnisstæðust en þá var húsið
oftast yfirfullt af fólki, allir voru vel-
komnir. Hún var höfðingi heim að
sækja og leið fólki vel á hennar heim-
ili. Ekki ætlaðist hún heldur endilega
til að fólk gyldi í sömu mynt. Vina- og
kunningjahópur hennar var því stór,
enda hafði Auður búið á sama stað í
nánast 4 áratugi.
Hún hélt ávallt sterkum tengslum
við fjölskyldu og vini á Íslandi, kom
heim eins oft og hún gat og lét sig
ekki vanta í stórafmæli, fermingar og
annað, sem skipti hana máli. Heldur
voru ferðirnar þó strjálli sl. ár er
heilsan fór að bresta.
Auður hafði ákveðnar skoðanir og
á stundum óvenjulegar, þótt á flestan
hátt væri hún annars hefðbundin í
skoðunum. Hún hafði ákveðnar óskir
um kveðjustundina og vildi helst að
viðhöfnin yrði sem minnst en að fólk
kæmi saman og skemmti sér vel. Þá
vildi hún t.d. engan legstein og „hana
nú“.
Ég kveð Auði með þakklæti, virð-
ingu og söknuði í huga. Það er alveg
rétt hjá þér, Auður mín, við þurfum
ekki legstein til að minnast þín.
Guðmundur Ásgeirsson.
Hún Auður móðursystir mín er
eftirminnileg kona. Þegar ég velti því
fyrir mér, hvers vegna mynd hennar
birtist svo skýrt í huganum, þrátt
fyrir langvarandi fjarvistir hennar í
annarri heimsálfu, verður skýringin
sú, að hún hafi verið svo hrein og
bein. Hún sagði meiningu sína, jafn-
vel í tilvikum þar sem flestir aðrir
hefðu þagað til hlífðar þeim sem um
var rætt. Þá var hún oft snögg upp á
lagið. Þræðir persónunnar voru ofnir
úr einlægni, heiðarleika og eins kon-
ar hvatvísi, sem fór ekki í manngrein-
arálit. Svo hafði hún stórt hjarta.
Maður fann að henni þótti vænt um
fólk. Þegar hún til dæmis í fyrsta
sinn sá og kynntist litlum frænda,
sem hún aldrei hafði séð áður, var
áhugi hennar og ræktarsemi ekta.
Niðurstaðan varð sú, að hún varð
manni kær. Ekki vegna þess að hún
væri frænka sem maður átti að láta
sér þykja vænt um, heldur vegna
þess að hún var manneskja sem
manni hlaut að þykja vænt um.
Hann var í raun og veru merki-
legur æviferill þessarar konu. Hún
fæddist í sjávarþorpi á Íslandi
snemma á síðustu öld við lítil efni.
Henni bauðst ekki fremur en svo
mörgum öðrum á þeim tíma nein
skólaganga að heitið gæti. Hún
spjaraði sig samt alltaf, þó að lífið
væri ekki alltaf dans á rósum. Hún
var glæsileg kona og vonbiðlarnir
margir. Hún giftist tvisvar en missti
báða menn sína. Hún þurfti að taka
sig upp með tvær litlar dætur sínar
og flytja til annarrar heimsálfu til að
stofna þar heimili með seinni manni
sínum, Pétri Colot. Með honum eign-
aðist hún tvær dætur í viðbót. Hann
þurfti oft að dvelja fjarri heimilinu
vegna vinnu sinnar hjá hernum. Svo
dó hann líka langt á undan henni. Þá
hafði hún fest rætur vestra og bjó
þar áfram, en kom öðru hvoru í heim-
sókn til gamla landsins.
Ég var strákur í Blönduhlíðinni,
þar sem stórfjölskyldan bjó, þegar
Auður frænka flutti til útlanda með
frænkur mínar Hildi og Gerði. Ég
man ekkert mikið eftir henni frá því
áður en hún flutti. Ég man hana
miklu frekar sem Auði frænku í
Bandaríkjunum. Hún sendi okkur
alltaf pakka um jólin. Það var alveg
sérstakur helgiblær yfir þessum
pökkum. Í þeim var alltaf eittvað sem
kom á óvart og gladdi smávaxið
frændfólkið. Einn grip á ég ennþá,
sem skipar sérstakt heiðurssæti á
jólum á mínu heimili. Það er lítill
snjókarl með ljósaperu í. Svona grip-
ur var hreinasta gersemi á þessum
árum. Er það reyndar ennþá fyrir
sakir uppruna síns.
Ógleymanleg er ferðin, sem við
fórum til hennar snemma árs 2001 til
að halda uppá áttræðisafmælið með
henni. Við hjónin höfðum með okkur
tvö yngstu börnin. Auður náði alveg
sérstöku sambandi við þau strax.
Grettir bróðir minn og kona hans
voru líka með í för. Ekki grunaði okk-
ur þá að hann yrði fallinn frá innan
skamms tíma. Auður tók á móti okk-
ur af þeim myndarskap, sem svo
margir þekkja hana af. Það var eins
og hún væri fædd selskapsdama.
Hún hafði áhuga á fólki og fólk hafði
áhuga á henni. Hún varð alltaf hrók-
ur alls fagnaðar. Hún þekkti líka mý-
grút af fólki, bæði í Bandaríkjunum
en líka á Íslandi, bæði þá sem hún
hafði kynnst, þegar hún bjó hér, en
ekki síður aðra sem hún kynntist síð-
ar í ótal heimsóknum.
Að leiðarlokum færi ég og fjöl-
skyldan Auði frænku þakkir. Hún
mun alltaf eiga sinn sess í hjörtum
okkar. Minningin um hana gerir okk-
ur öll að ofurlítið betri manneskjum.
Við sendum dætrunum Hildi, Gerði,
Þóru og Freyju og fólkinu þeirra
samúðarkveðjur.
Jón Steinar Gunnlaugsson.
Greind, glæsimennska og persónu-
töfrar einkenndu Auði. Hún stóð sig
vel í lífinu og var fyrirmynd okkar
landanna og annarra á Washington,
D.C.-svæðinu í hálfa öld. Hún var
fyrst og fremst Íslendingur og talaði
móðurmálið lýtalaust og einnig góða
ensku enda sílesandi bókmenntir á
báðum málunum.
Heldri konur Stykkishólms sáu
fljótt að þarna fór sérstök stúlka og
báðu hana strax frá fermingaraldri
að hjálpa sér við veisluhöld og þegar
á reyndi. Eftir að hún útskrifaðist úr
Húsmæðraskólanum á Staðarfelli
vann hún á skrifstofu stórkaup-
mannsins og í Stykkishólmi eignaðist
hún „stelpurnar“ sínar og þær héldu
hópinn síðan.
Þegar Auður var nýflutt til
Reykjavíkur sá Haraldur Árnason,
stórkaupmaður og formaður Rauða
krossins, hana leika sér við börn á
leikvelli. Hann bað hana að koma í
viðtal við sig. Hann spurði, hvort hún
vildi fara til Bandaríkjanna og kynna
sér starfsemi Rauða krossins þar,
hvað snerti börn og unglinga. Hún
naut þessarar ferðar, sem byrjaði í
Washington, D.C. og endaði eftir
nokkra mánuði í Wisconsin.
Hún trúlofaðist Harald Vigmo áð-
ur en hann fór í læknanám til Virg-
iníu og sigldi svo aftur yfir hafið og
þau giftu sig í Richmond. Þar vann
hún í kjólabúð. Þau höfðu ekki ráð á
að eignast barn í þessu landi svo enn
fór hún heim í Hólminn og fæddi
dóttur. Næsta dóttirin fæddist í
Reykjavík, eftir að ungu hjónin höfðu
sest þar að. Harald dó langt fyrir ald-
ur fram. Auður fór þá að vinna fyrir
verslunina Edinborg, sem seldi fal-
legustu föt sem seld voru á landinu
og seinna fyrir Ragnar Þórðarson
tískufatasala.
Á björtu sumarkvöldi fór hún með
vinkonum sínum á Borgina. Ungur
og knár flugmaður í sjóhernum bauð
henni upp. Þau liðu um gólfið og
hefðu viljað dansa alla nóttina. Þau
uppgötvuðu að bæði höðu gaman af
söng, listum, bókmenntum og dansi,
ekki síst polka. Í könnunarflugi sínu
lenti hann stundum á Keflavíkurvelli.
Þau giftu sig á afmælisdegi hans, 13.
febrúar, næsta vetur og hann ætt-
leiddi dæturnar. Sama dag næsta ár
fæddist þriðja dóttirin í Flórída og
nokkrum árum seinna sú fjórða í
Kaliforníu.
Bekkjarbróðir minn, Hans Svane
frá Stykkishólmi, sagði eitt sinn við
mig: „Nú er komin stelpa í bæinn,
sem slær ykkur bekkjarsystrunum
öllum við. Hún heitir Auður.“ Huu,
ég varð afbrýðisöm. Árin liðu.
Við hjón vorum í móttöku íslensku
sendiráðshjónanna 17. júní 1963,
þegar inn gengu hugguleg hjón með
fjórar prúðar dætur, allar á upphlut.
Þarna var komin þessi Auður og það
var aðeins 20 mínútna keyrsla á milli
okkar. Heppin var ég, því við urðum
vinkonur í 40 ár. Við áttum það m.a.
sameiginlegt að vita hversu erfitt það
var að ala upp börn á meðan við vor-
um alltaf að flytja, og að við þurftum
að bera höfuð okkar hátt, þótt menn-
irnir væru í burtu. Við þekktum
heimþrá og nýtni, við styrktum hvor
aðra og okkur vantaði aldrei um-
ræðuefni. Við vorum um margt ólík-
ar, hún var daman sem fór vikulega í
lagningu, svaf hreyfingarlaus á bak-
inu eða sitjandi með hatt í flugvél.
Hún skammaði mig fyrir að ganga í
fötum, sem stelpurnar mínar vildu
ekki vera í lengur. Hún var alltaf eins
og módel. Enda var hún tískuráðgjafi
í fjölda ára í tveim virtum tískubúð-
um í Alexandríu. Um leið og við-
skiptavinur gekk inn, sá hún hvað
mundi klæða hann best, enda var hún
mjög vinsæl hjá eigendum og við-
skiptavinum. Ef við rifumst hringd-
um við fljótt hvor til annarrar og
sættumst.
Hún var bráðskemmtileg og fyrst
til að bjóða hjálp sína ef einhver átti
bágt. En það var gestrisni hennar,
myndarskapur og elja sem allir dáðu
mest. Ef hún settist las hún eða vann
að handavinnu, mest við að búa til
frumlegar gjafir. Hundruð manna
komu á heimilið. Stærstu boðin voru
á jólum, páskum og afmælum. Þá
voru borðin hlaðin kræsingum og
súkkulaðið, sem hún var fræg fyrir,
beið í pottinum. Peter, sem kallaði
sig „ratatoskr“, eftir að vera upplýs-
ingafulltrúi fyrir Keflavíkurvöll í eitt
ár, sat og veitti vel við barinn og hélt
uppi skemmtilegum samræðum.
Dæturnar lærðu fljótt að hjálpa til
við kleinu- og laufabrauðsbakstur
(hún kenndi mér hann líka og að gera
skyr) og við að baka a.m.k. sjö teg-
undir af smákökum eftir íslenskum
uppskriftum og tertur. Þær stjórn-
uðu líka leikjum og sungu og spiluðu
á hljóðfæri. Allir sungu „Að hverju
leitar lóan“ með háum eða lágum
rómi eftir því hvort leitandi var ná-
lægt eða fjarlægur fingurbjörginni.
Þær földu eggin í garðinum á pásk-
unum. Jólabaksturinn hennar var
meiri háttar, ég held hún hafi fyllt
um 20 box til gjafa. Hárgreiðslustof-
an, tannlæknirinn, kvenlögreglan
sem hjálpaði skólakrökkum yfir nær-
liggjandi götu, samstarfsmenn fjöl-
skyldunnar og vinir, allir fengu box.
Sjálf átti hún nóg fram á nýárið.
Ég tárast. Hún gleymdi aldrei að
færa mér sérbökuð vínarbrauð og
margt það sem mér þótti gott og ný
blöð, þegar hún kom að heiman. Allar
blaðaúrklippurnar. Ó, ég verð að
hætta ...
Einhvern tíma skrifaði ég á bók til
hennar eitthvað á þessa leið: „Það er
ekki hægt að láta sér leiðast, ef þú ert
í nágrenninu.“ Var það kannski bók-
in: The Dead Don’t Care, sem okkur
þótti góð?
Unitarian Universalist-kirkjan
stendur á hæð í Arlingtonhverfinu í
Virginíu. Hún er nýtískuleg og út um
marga háa glugga sést yfir skóga og
hraða umferð. Við altarið voru marg-
ar, stórar, hvítar blómaskreytingar
og kalaliljur í vösum. Bak við altarið
er steinveggur skreyttur ljósum og
nútímalist. Þarna minntumst við og
fögnuðum lífi Auðar. Við grétum en
oftar brostum við og hlógum. Hún
fyllti huga okkar allra. Mér fannst
hún vera með okkur þarna, ættingj-
um og vinum.
Við heyrðum klassíska orgeltóna
þegar við gengum inn. Síðan heyrðist
„Amazing Grace“ og inn gengu Hild-
ur, og lék á bakpípu og maki hennar,
Karen Olsen, lék á fiðlu. Presturinn
Linda Olson Johnston (af sænskum
ættum) ávarpaði gesti og stiklaði á
stóru um lífsferil Auðar. Djákninn (af
indverskum ættum) kveikti á kerti.
Fjölskylduvinur lék á gítar, en dóttir
hans og Þóra lásu úr bókinni „When
The Wind Stops“. Á milli þess að all-
ar systurnar skiptust á að rifja upp
með ást, virðingu og glettni endur-
minningar af móður sinni, einnig
ömmudrengurinn Peter Adrian, sem
hún aðstoðaði við að ala upp, töluðu
tengdadóttir bestu amerísku vina
Auðar, Liz Carpender, Gunnar Tóm-
asson, Sigrún Rockmaker og ég. Öll
táruðumst við á meðan við töluðum.
Og allir landar urðu meyrir þegar
Hildur, sem spilar á öll hljóðfæri
nema píanó, og Karen, tónskáld sem
spilar á þau öll, léku „Nú andar suðr-
ið“ á harmoniku og trompet. Það var
róandi að heyra Karen spila vals, sem
hún hafði samið Auði til heiðurs. Líka
að syngja Amazing Grace. Prestur-
inn talaði um ást á Guði og ást á
mönnum og blessaði okkur, djákninn
slökkti á kertinu.
Nú keyrðu flestir heim í gamla hús
Auðar. Eitthvað um 120 manns
flæddu um húsið en þar biðu margir
þjónar og veittu drykki og forrétti,
en vegleg kvöldmáltíð beið á borðum
enda hafði Auður hvatt dæturnar til
að skera hvergi við nögl. Þarna voru
vinir úr öllum áttum. Inger Marie
Munson og tvíburarnir sem hún
eignaðist nóttina sem Surtsey gaus.
Faðirinn vann í sendiráðinu heima og
kynntist Colot-fjölskyldunni á Vell-
inum. Carpender-hjónin frá Okla-
homa og afkomendur. Carp sagði að
þeir Pete hefðu tekið hæstu prófin,
þegar þeir lærðu flug í Pensecola.
Þeir voru að kenna flug þar þegar
Auður bættist í hópinn. Síðan varð
Súpí hennar besta ameríska vinkona,
þau þrjú keyrðu Fjallabaksleiðina
fyrir sjö árum. Og þarna voru dætur
Weymouthhjóna og Snodgrasshjóna,
vinanna frá því á Hawaii.
Eftir að ég þakkaði og kvaddi Col-
ot-systurnar leit ég til hússins, sem
var selt, brosti og sagði bless, en
hugsaði að kannski væru þau aftur
farin að sigla á skútunni sinni eða far-
in að dansa polka í Paradís.
Hallfríður G. Schneider (Adda).
Mæt kona og góð vinkona mín er
látin í Washington. Hún var búsett
þar síðastliðin 40 ár, þar sem hún,
maður hennar Peter Colot og dæt-
urnar fjórar áttu yndislegt heimili.
Þetta heimili var rómað fyrir gest-
risni þar sem húsbændurnir nutu
þess í fullum mæli að taka á móti vin-
um og ýmsum þeim sem leið áttu um
höfuðborgina, ekki síst heiman frá
Íslandi. Peter lézt fyrir allmörgum
árum langt um aldur fram. Ein dótt-
irin er gift og búsett hér á landi, en
þrjár systur eru búsettar í Banda-
ríkjunum.
AUÐUR
JÓNSDÓTTIR COLOT
Sérfræðingar
í blómaskreytingum
við öll tækifæri
Skólavörðustíg 12,
á horni Bergstaðastrætis,
sími 551 9090.
LEGSTEINAR
Mikið úrval af legsteinum
og fylgihlutum
Sendum myndalista
MOSAIK
Hamarshöfði 4, 110 Reykjavík, sími 587 1960
Marmari
Granít
Blágrýti
Gabbró
Líparít