Morgunblaðið - 06.09.2003, Blaðsíða 14

VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
14 LAUGARDAGUR 6. SEPTEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Opið hús: laugardag 6/9 kl. 10 - 16sunnudag 7/9 kl. 11 - 16 Hér erum viðbrautatasgata
gu
r
Ba
ró
ns
stí
gu
r
álsgataugata Skarphéð.gKarlagVífilsg
MánagSkeggj
Sn
or
ra
br
au
t
Ra
uð
ar
ár
st
íg
ur
Þv
er
ho
lt
Ei
nh
oltMeða
Stórholt
Stangarho
Skipholt
Brautarholt
Nó
at
ún
Laugavegur
Hátún
Miðtú
Samtú
Borg
H
öf
ða
tú
n
Sæt
únSkúlatún
Skúlagata
Steintún
HLEMMUR
M
jö
ln
is
h.
Eldaskálinn
Brautarholti 3
105 Reykjavík
Sími: 562 1420
www.invita.com
Möguleiki á allt að 30 ára veðláni* frá
SPRON. Lánið getur náð yfir fullfrágengið
eldhús með tækjum, flísum, gólfefnum,
málningu og uppsetningu.
Vegna breytinga á skápastærðum bjóðum við
allar sýningarinnréttingar okkar, bæði eldhús
og bað, með afslætti.
Komdu og sjáðu hvað við getum gert fyrir þig.
Draumaeldhúsið þitt
á 10-20.000,- á mánuði
INVITA
Innréttingar
á allt að
30 ára láni
ÁGREININGUR er risinn í hlut-
hafahópi Hraðfrystistöðvar Þórs-
hafnar, HÞ, vegna nýlegrar
ákvörðun stjórnar félagsins um að
kaupa fullvinnsluskipið Þorstein
EA af Samherja ásamt aflaheim-
ildum.
Heimildir Morgunblaðsins
herma að verðið hafi verið ákveðið
1.360 milljónir króna.
Ef af kaupunum verður er
ákveðinn hópur hluthafa hræddur
um að stefnubreyting verði hjá fé-
laginu og vinnsla verði að miklu
leyti færð út á sjó.
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins telur þessi hópur hluthafa
sem samanlagt á 25% í félaginu, að
of mikil áhætta sé fólgin í kaupum
á slíku skipi auk þess sem það
henti betur Hraðfrystistöðinni að
eiga skip sem siglir með aflann að
landi og nýtir þá aðstöðu og
mannafla sem þar er.
Ennfremur telur hópurinn, sam-
kvæmt heimildum blaðsins, að
verðið sem greiða á fyrir skipið og
aflaheimildirnar sé allt of hátt, og
geti ekki talist eðlileg viðskipti.
Styrkir byggðarlagið
Finnbogi Jónsson stjórnarfor-
maður Hraðfrystistöðvar Þórshafn-
ar og Samherja segir að tilgangur
kaupanna á Þorsteini sé þvert á
móti að styrkja félagið og byggð-
arlagið.
Finnbogi segir að kaupin á skip-
inu þýði ekki að vinna færist út á
sjó heldur verði um hreina viðbót
við starfsemi félagsins að ræða og
ný hálaunastörf bætist við í
byggðalaginu.
Þær aflaheimildir sem fyrirhug-
að er að nýta á skipinu til viðbótar
þeim sem fylgja í kaupunum hafa
að stærstum hluta verið leigðar á
undanförnum árum, að sögn Finn-
boga, og þannig ekki skapað nein
störf í byggðalaginu.
Varðandi verð á skipi og afla-
heimildum segir Finnbogi að um
það megi að sjálfsögðu alltaf deila.
Þó sé tiltölulega auðvelt að meta
aflaheimildir en verð á skipi eins og
Þorsteini geti hins vegar verið
flóknara. Ástæðan er sú að Þor-
steinn hefur óvenju fjölþætta
möguleika til veiða og vinnslu og
ekki sé mikið um slík skip á mark-
aðnum.
Skipið sé bæði útbúið til botn-
vörpuveiða og nóta- flottrollsveiða
og hafi vinnslumöguleika bæði fyrir
bolfisk og uppsjávarfisk.
Finnbogi segir að það sem öllu
máli skiptir sé hvaða tekjum fjár-
festingin muni skila og samkvæmt
áætlunum sé um mjög arðbæra
framkvæmd að ræða fyrir HÞ.
Tilboð í hlut Samherja
Stærsti hluthafi HÞ er Samherji
með 49,66% hlut, en þar á eftir
koma Sjóvá-Almennar tryggingar
hf. með 11%. Kaldbakur er með 5%
hlut og Sjöfn með 5% hlut, en þau
tvö síðasttöldu eru bæði félög ná-
tengd Sam herja. Samherji á um
13% hlut í Kaldbaki, Kaldbakur á
18% hlut í Samherja, og Kaldbakur
á 50% hlut í Sjöfn.
Fyrrgreindur hópur hluthafa í
HÞ, undir forystu Rafns Jónssonar
útgerðarstjóra HÞ og Hilmars
Þórs Hilmarssonar fyrrverandi
starfsmanns HÞ, gerði sl. miðviku-
dag tilboð í allt hlutafé Samherja í
Hraðfrystistöð Þórshafnar og rann
tilboðið út í gær kl. 16 án þess að
því væri tekið. Tilboðið hljóðaði
upp á gengið 4,1 sem er um 75%
hærra verð en lokaverð á bréfum
félagsins í Kauphöll Íslands á mið-
vikudaginn, en engin viðskipti voru
með bréf í félaginu í gær. Hlutafé
Hraðfrystistöðvar Þórshafnar er
alls 489.975.000 kr. að nafnverði og
tilboðið því að upphæð tæplega
einn milljarður króna.
Finnbogi Jónsson staðfestir að
til boð hafi borist, en hlutur Sam-
herja sé ekki til sölu og tilboðinu
hafi því ekki verið tekið alvarlega. Í
raun hafi legið fyrir fyrirfram að
því yrði hafnað.
„Menn vissu vel áður en þeir
gerðu tilboðið að því yrði ekki tek-
ið,“ sagði Finnbogi í samtali við
Morgunblaðið.
Um það hvort að verðið sem boð-
ið var hafi ekki freistað Samherja,
segir hann svo ekki vera. „Þetta er
vissulega hærra heldur en það verð
sem verið hefur á markaðnum, ef
markað skyldi kalla, en viðskipti
með bréf félagsins eru ákaflega lít-
il.
Við komum að þessu félagi fyrir
þremur árum þegar það stóð mjög
illa. Okkur hefur tekist að gjör-
breyta stöðu félagsins og nú nýlega
var félagið endurfjármagnað frá
grunni. Ég tel að það hafi tekist
eingöngu vegna þess að menn
trúðu því að Samherji yrði þarna
áfram.
Félagið stendur nú þannig að við
getum ráðist í þessa fjárfestingu
sem að mínu mati á eftir að verða
mikill styrkur fyrir HÞ til fram-
tíðar og byggðalagið allt.“
Hluthafafundur á mánudag
Hluthafafundur hefur verið boð-
aður í Hraðfrystistöð Þórshafnar á
mánudaginn. Á dagskrá fundarins
eru tvö mál, tillaga um kaupin á
Þorsteini EA og tillaga um hluta-
fjáraukningu í félaginu að upphæð
110 milljónir króna að nafnverði.
Samþykki eigenda 67% hlutafjár
þarf til að samþykkja hlutafjár-
aukninguna.
Finnbogi segir að ekki sé end-
anlega ákveðið hvort leitað verði
eftir heimild til hlutafjáraukningar.
„Það gæti verið að það verði
farnar aðrar leiðir, og þau mál eru
til skoðunar. Það eru fleiri leiðir
færar til að tryggja greiðslu- og
eiginfjárstöðu félagsins. Enn frem-
ur liggur fyrir að félaginu býðst
hagstæð lánsfjármögnun í
tengslum við þessi kaup og það
skiptir verulegu máli í þessu sam-
hengi.“
Spurður hvort hann héldi að eft-
irspurn yrði eftir nýju hlutafé í fé-
laginu segir Finnbogi að hún yrði
væntanlega minni hjá almennum
fjárfestum. Það hlyti þó að ráðast
af því á hvaða kjörum bréfin byð-
ust.
Spurður að því af hverju Sam-
herji vilji selja Þorstein EA segir
Finn bogi að Samherji sé stór eign-
araðili í Hraðfrystistöðinni og mik-
ilvægt sé að félaginu gangi vel.
„Þarna eru veiði heimildir sem hafa
verið leigðar á undanförnum árum.
Það er ekki stefna Samherja að
leigja út aflaheimildir, heldur að
þær séu nýttar þannig að þær
skapi störf hjá félaginu og séu til
styrktar fyrir byggðarlagið. Við
viljum að HÞ sé rekið í samræmi
við þessi markmið Samherja.“
Ágreiningur meðal hluthafa Hraðfrystistöðvar Þórshafnar
Ósætti vegna kaupa
á fullvinnsluskipi
Hópur minnihlut-
hafa gerði millj-
arðs króna tilboð í
hlut Samherja
AÐEINS 2,8% almennings vilja að
fyrirtæki styðji við bakið á menning-
arlífinu samkvæmt Gallupkönnun
sem Íslandsbanki lét gera í tilefni af
15 ára afmæli menningarsjóðs bank-
ans í ár. 80% aðspurðra í sömu könn-
un töldu hinsvegar mikilvægt að fyr-
irtæki styddu góð málefni.
Hulda Dóra Styrmisdóttir fram-
kvæmdastjóri markaðs- og kynning-
armála Íslandsbanka sagði frá þessu
á fundi í Hafnarhúsinu í gær sem
haldinn var undir yfirskriftinni:
Máttarstólpar og menningin, þar
sem fjallað var um samstarf menn-
ingar- og atvinnulífs.
Hulda sagði á fundinum að nið-
urstaðan hlyti að vera áhyggjuefni
fyrir aðila í menningarlífinu og hlyti
að kalla á nýjar hugmyndir um hvað
hægt væri að gera til að auka með-
vitund fólks í landinu um mikilvægi
menningarinnar.
Ísland eitt á báti
Aðalfyrirlesari á fundinum, sem
var samstarfsverkefni Listahátíðar í
Reykjavík, Höfuðborgarstofu og
Samtaka atvinnulífsins, var Mikael
Strandanger framkvæmdastjóri al-
þjóðlegu samtakanna Arts and
Business í Svíþjóð, en það er sjálfs-
eignarstofnun sem hefur það að að-
almarkmiði að koma á sambandi á
milli atvinnulífsins og menningar-
lífsins þar sem báðir aðilar hagnast.
Í máli hans kom fram að Ísland er
eina landið af Norðurlöndunum þar
sem ekki er starfrækt sérstök stofn-
un af þessu tagi.
Strandanger fór vítt og breitt yfir
starfsemi stofnunarinnar sem hann
veitir forstöðu og rakti helstu verk-
efni hennar. Nefndi hann sem dæmi
ráðgjöf sem stofnunin veitir til fyr-
irtækja og námskeið sem hún heldur
fyrir menningaraðilann, t.d. í því
hvernig á að standa að samn-
ingagerð við fyrirtæki.
Hann sagði að núorðið væri orðið
samstarfsaðili notað í vaxandi mæli í
samskiptum fyrirtækja og lista-
manna sem lýsti vel hugarfarsbreyt-
ingunni sem er að verða í þessum
málum. „Fyrirtæki og menningar-
aðilar eru nú að leita að mun dýpra
og lagskiptara sambandi en áður
tíðkaðist. Nú sættir fyrirtæki sig
ekki við það eingöngu að gefa
hundraðþúsundkall til að fá lógó
prentað í sýningarskrá,“ sagði
Strandanger og rakti síðan lið fyrir
lið ýmsa kosti sem fylgja því fyrir
fyrirtækin og menningaraðila að
starfa saman.
Hann sagði að fyrirtæki gætu með
svona samstarfi fengið til dæmis
beinan aðgang að markhópi og tók
þar lítið dæmi af sænskri lyfjaversl-
un sem styrkir óperuna, en við
fyrstu sýn virðast þeir aðilar fátt
eiga sameiginlegt. „Þeir komust að
því að læknum finnst gaman að fara
í óperuna. Læknar vísa á lyf, og í óp-
erunni nærðu athygli þeirra,“ sagði
Strandanger. Hann sagði að þetta
dæmi sýndi mikilvægi þess fyrir
menningarstofnun að þekkja vel
áhorfendahóp sinn til að fyrirtæki
gætu gert sér mat úr honum.
400 verkefni á 15 árum
Í pallborðsumræðum að loknu er-
indi Strandangers skýrði Hulda
Dóra Styrmisdóttir frá Íslandsbanka
frá starfsemi menningarsjóðs bank-
ans sem á 15 ára afmæli í ár. Þar
kom fram að sjóðurinn hefur frá því
hann var stofnaður árið 1988 styrkt
400 verkefni með alls 160 milljóna
framlagi að núvirði. Á síðustu tveim-
ur árum hefði upphæðin verið 35
milljónir á hvoru ári.
Bogi Pálsson formaður Versl-
unarráðs, sagði í umræðunum að
báðir aðilar, menningaraðili og fyr-
irtæki, þyrfti að hafa viðskipta-
hugmynd þegar kæmi að því að gera
samning um samstarf. Ef engin við-
skiptahugmynd væri til staðar þá
yrði einungis um einhliða styrk að
ræða, og slíkt væri ekki spennandi.
Hann gagnrýndi fjölmiðla, og
nefndi þá sérstaklega ríkisfjölmiðla,
fyrir að sneiða hjá því í umfjöllun um
ýmsa viðburði að nefna styrktarað-
ilana.
Liv Bergþórsdóttir fram-
kvæmdastjóri einstaklingssviðs Og
Vodafone sagðist telja að meiri fag-
mennska væri við lýði hjá aðilum í
popptónlistargeiranum og íþróttum.
Þeir ræddu strax um samstarf en
menningin væri enn of mikið að
biðja um styrki.
Eiríkur Þorláksson forstöðumað-
ur Listasafns Reykjavíkur kvaddi
sér hljóðs og sagði að það væri
greinilega vaxandi tilhneiging hjá
fyrirtækjum að styrkja stórviðburði
á meðan nýsköpunin og grasrótin
sylti. „Lítil gallerí og áhugahópar
eru kannski hversdagsleg og
óspennandi fyrir fyrirtækin, en því
má ekki gleyma að þau eru grunn-
urinn að viðburðunum sem fá mest-
allt fjármagnið,“ sagði Eiríkur.
Morgunblaðið/Ásdís
Ísland er eina landið á Norðurlöndum þar sem ekki er starfrækt sérstök
stofnun um að koma á samstarfi milli viðskiptalífsins og menningarlífsins.
2,8% vilja stuðning
við menninguna
Stuðningur fyrirtækja við menningarlífið