Morgunblaðið - 06.09.2003, Blaðsíða 40

MINNINGAR
40 LAUGARDAGUR 6. SEPTEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Jón Sigurðssonfæddist á Berg-
stöðum í Biskups-
tungum 7. maí 1912.
Hann lést á Sjúkra-
húsi Suðurlands 31.
ágúst síðastliðinn.
Foreldrar hans voru
Sigurður Ísleifsson
bóndi, fyrst á Berg-
stöðum í Biskups-
tungum, en síðar á
Syðri-Gegnishólum í
Gaulverjabæjar-
hrepp. f. á Kana-
stöðum í Landeyjum
18. október 1872, d.
5. ágúst 1945 og kona hans Sigríð-
ur Jónsdóttir ljósmóðir, f. á Hólm-
um í Landeyjum 31. júlí 1878, d.
18. júlí 1958.
Jón átti sjö systkini, sem eru: Ís-
leifur sjómaður f. á Bergstöðum
14. ágúst 1909, d. 1973, Sigríður
húsmóðir og kennari í Reykjavík,
f. á Bergstöðum 14. janúar 1911,
d. 27 nóvember 1990, Gissur húsa-
smíðameistari í Reykjavík, f. á
Bergstöðum 6. desember 1913, d.
trésmið og eiga þau þrjú börn:
Kristínu Þóru, f. 15. mars 1978,
Jón Örn f. 9. marz 1981 og Þröst,
f. 30. maí 1990. 2) Sigurður bif-
reiðastjóri á Selfossi, f. í Syðri-
Gegnishólum 28. febrúar 1954,
kona hans var Unnur Harðardótt-
ir, f. 26. júlí 1957, d. af slysförum
16. júlí 1986. Þau eiga tvær dætur:
Önnu Guðrúnu, f. 5. maí 1983 og
Sigríði, f. 29. apríl 1985. Einnig
ólst upp í Syðri-Gegnishólum Sig-
urður Sigurjónsson bifreiðastjóri
á Selfossi, f. 4. maí 1943, sonur
Hallberu systur Jóns.
Jón flutti ungur með foreldrum
og systkinum frá Bergstöðum að
Syðri-Gegnishólum í Flóa og átti
þar síðan heimili til þess er hann
brá búi og flutti á Selfoss 1990
Framan af vann hann að búi for-
eldra sinna og stundaði jafnframt
vertíðarvinnu til sjós frá Vest-
mannaeyjum. 1947 tóku hann og
Ólafur bróðir hans við búinu og
bjuggu félagsbúi til 1965, en þá
flutti Ólafur til Selfoss og síðar að
Vorsabæjarhól. Jón og Kristjana
bjuggu síðan sem áður sagði til
1990 en þá hætti hann sökum ald-
urs. Síðan hafa þau búið á Sel-
fossi.
Útför Jóns verður gerð frá
Gaulverjabæjarkirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 14.
2000, Hallbera hús-
móðir í Reykjavík, f. í
Syðri-Gegnishólum
28. janúar 1915, d.
1986. Ólafur bóndi og
verkamaður á Sel-
fossi, f. í Syðri-Gegn-
ishólum 27. janúar
1919, Guðrún hús-
móðir í Vestmanna-
eyjum, f. í Syðri-
Gegnishólum 9. sept-
ember 1920, d. 19.
apríl 1993, og Áslaug
húsmóðir í Kópavogi,
f. í Syðri-Gegnishól-
um 25. desember
1923. Fóstursystir Jóns er Anna
Kristgeirsdóttir húsmóðir í
Reykjavík f. í Mið-Meðalholtum
14. júni 1932.
Jón kvæntist 25. október 1953,
Kristjönu Þorgrímsdóttur frá
Efri-Gegnishólum í Flóa, f. 9. nóv-
ember 1923. Þau eiga tvö börn: 1)
Guðrún húsmóðir á Sandbakka í
Villingaholtshreppi, f. í Syðri-
Gegnishólum 3. febrúar 1953, gift
Albert Sigurjónssyni bónda og
Elsku besti afi.
Nú þegar þú ert farinn koma upp í
hugann margar stundirnar sem við
eyddum með þér. Þegar þú fórst með
okkur, litlu stelpurnar þínar, að kíkja
á hestana, þegar við fengum að leika
okkur í hlöðunni og þegar við fórum
á gamla jeppanum að ná í kýrnar, þá
var gaman.
Eftir að þið amma fluttuð á Selfoss
komum við oft í Sigtúnið og þú varst
yfirleitt ekki lengi að spyrja hvort við
værum ekki svangar. Eftir prófin
vildirðu fá að sjá einkunnaspjaldið.
Þú hrósaðir einkunnunum í hástert
og sagðir okkur að fara inn í herbergi
að gá hvort það væri ekki eitthvað í
skúffunni en þar var alltaf til súkku-
laði eða brjóstsykur. Þér var annt
um menntun okkar og þegar að því
kom að við þyrftum að læra marg-
földunartöfluna hlýddirðu okkur yfir
þangað til hún var stimpluð inn í
minnið. Þú vildir að við kynnum að
meta bókmenntir og þegar bókalist-
inn kom út fyrir jólin fengum við að
velja okkur jólagjöfina.
Það var alltaf gott að setjast niður
hjá þér og spjalla, þar var alltaf næg-
ur tími og enginn æsingur. Það er
dásamlegt að vita af einhverjum sem
hugsar jafn vel um okkur og þú, sem
þykir jafn vænt um okkur og líðan
okkar og þú. Að vita að maður eigi
alltaf samastað sem maður getur
leitað á. Við munum ávallt elska þig
og sakna nærveru þinnar.
Anna Guðrún og Sigríður.
Hann Jón frændi er dáinn; Það er
þó ekki frétt í sjálfu sér að öldungur
kominn yfir nírætt leggi upp í sína
hinstu för, en fyrir þá sem þekktu
lífshlaup Jóns er það ef til vill meiri
frétt að hann skyldi ekki leggja upp
fyrr, maður sem frá blautu barns-
beini hafði erfiðað fyrir sínu lifi-
brauði og hvergi dregið af sér fyrr en
hann 78 ára gamall dró sig í hlé og
flutti á Selfoss.
Ævilengd sína á hann efalaust að
nokkru að þakka það að Bergsættir
báðar, sem að honum stóðu hafa átt
sér langlífa einstaklinga og einnig að
honum var í blóð borið að erfiðleikar
væru til þess að yfirvinna þá.
Líf Jóns er líf sunnlenska bóndans
í hnotskurn á síðustu öld, en hann
kom sem barn með foreldrum sínum
að Syðri-Gegnishólum í Gaulverja-
bæjarhreppi og þar fylgdi ekki auður
með, en næg þrautseigja.
Sem ungur maður sótti hann vinnu
til Vestmannaeyja á vertíðum og
færði ásamt systkinum sínum björg í
bú foreldra sinna og tók hann við því
búi ásamt Ólafi bróður sínum nokkru
eftir andlát föður þeirra.
Þótt ekki væru Syðri-Gegnishólar
nein stórjörð, tókst þeim með atorku
og nægjusemi að gera hana að mynd-
arlegu búi, sem var vel rekið og hélt
Jón áfram þeirri þróun eftir að hann
tók einn við 1965, er Ólafur bróðir
hans fór til annarra starfa.
Jón kvæntist 1953 Kristjönu Þor-
grímsdóttur frá Efri-Gegnishólum
og eignuðust þau tvö börn, Guðrúnu
og Sigurð sem bæði bera foreldrum
sínum gott vitni.
Jón og Kristjana eða Sjana eins og
hún er kölluð daglega voru samhent í
blíðu og stríðu og unnu búi sínu svo
lengi sem heilsa entist. Minningar
mínar um Jón móðurbróður minn
eru frá stopulum heimsóknum og því
ekki samhangandi, en hann kom mér
ávallt svo fyrir sjónir að vera heil-
steyptur persónuleiki, með ákveðnar
og raunsæjar skoðanir á mönnum og
málefnum, og breytti þeim lítið, en
var þó ávallt reiðubúinn að hlusta á
álit annarra þótt hann gerði þau ekki
að sínum.
Hann bar ekki á torg erfiðleika í
sínu lífsstriti, eða heilsu frekar en
þeir væru ekki til og sór sig þar vel í
sínar ættir, en hann átti til að vera
glettinn og spaugsamur í viðræðum
og fundvís á broslegar hliðar mála.
Ég veit að Jóni væri illa við að vera
mærður um of, svo ég hef þetta ekki
lengra, en votta Sjönu og afkomend-
um þeirra samúð mína og minna.
Björn Ólafsson.
Elskulegur frændi minn hann Jón
frá Syðri-Gegnishólum er farinn frá
mér, það er erfitt að skilja við þá sem
hafa verið hornsteinar í lífi manns
íjafnt gleði sem sorg.
Frá því ég man eftir varst þú alltaf
til staðar og ekki eru fáar stundirnar
sem ég átti með þér þar sem ég var
að leita mér ráða eða að fá blessun
þína yfir hluti sem ég ætlaði að gera
eða hafði gert, ég veit að þú varst
hvíldinni feginn og vel hefur verið
tekið á móti þér og þú þýtur um há-
loftin á hestunum þínum sem þú unn-
ir svo mikið á meðan þú hafðir heilsu
til.
Á stundu sem þessari hlaðast upp
ljúfar minningar, fyrst frá því ég var
barn, síðar unglingur og loks fullorð-
inn og eru það ófáar minningarnar
sem ég á frá þér í sveitinni, þú að
mjólka, þú að heyja, þú að laga girð-
ingar, þú að laga eitthvað, eða að
hjálpa einverjum með eitthvað, en ég
efast mjög stórlega um að þú hafir
einhverntíma neitað einhverjum um
aðstoð sem til þín hafa leitað, en
maður með aðra eins manngæsku og
þú hafðir er vanfundinn, og skipti þá
ekki máli hvort það var Jón eða séra
Jón, hjá þér voru allir jafnir. Alltaf
var maður velkominn heim að Gegn-
ishólum, hvort maður var bara að
kíkja í kaffi, nátta sig eina nótt eða
vera lengri tíma og ekki eru það fáar
nætur sem ég var hjá ykkur hjónum
og eru það minningar sem eru mér
ógleymanlegar.
Mér er það t.d. mjög minnisstætt
þegar ég fékk bílpróf og ætlaði að
kaupa mér bíl og sem fyrr fór ég og
ráðfærði mig við þig og þú taldir að
ég ætti að kaupa mér Lödu, þeir
bílar hefðu reynst vel og væru ódýr-
ir, mér leist nú ekkert of vel á þá
hugmynd í fyrstu en þegar ég fór svo
að skoða bíla sá ég aldrei neitt nema
Lödur og endaði á að kaupa mér eina
slíka sem reyndist mér síðan mjög
vel, síðan var brunað beint austur að
sýna þér bílinn og þegar þú sagðir að
ég hefði bara fengið ágætis bíl þá
fyrst vissi ég að ég hefði gert rétt.
Svona gæti ég haldið endalaust
áfram en á lífsleið minni hafa skoð-
anir þínar skipt mig miklu máli.
Þú unnir sveitinni þinni svo mikið
og sagðir alltaf að þótt þú værir flutt-
ur á Selfoss þá væri þú alltaf Gaul-
verjabæingur, þér var það svo mikið
hjartans mál að Syðri-Gegnishólar
væru í góðum höndum þegar þínum
búskap lyki, og sem betur fer varð
þér að ósk þinn en þú fórst fögrum
orðum um hjónin sem þar búa nú að
þau gerðu allt með miklum myndar-
skap og stæðu við allt sem þau sögðu
en það fannst þér vera mikils virði að
fólk stæði við það sem það segði.
Eftir að þú brást búi og fórst á Sel-
foss var þér mikils virði að geta tekið
hestana þín með þér og notið þeirra
við á meðan þú hafðir heilsu til og
voru það nokkrar ferðirnar sem við
forum saman á hestbaki, riðum frá
Björk meðfram Ölfusánni í smá
hring, áðum á leiðinni og töluðum
mikið saman, en það eru minningar
sem eru mér mikils virði en það var
svo margt sem þú sagðir mér og ráð-
lagðir mér að gera.
Og núna eftir að þú lentir í að slasa
þig þá var ég hjá þér þegar þú varst á
spítalanum, þá sagðir þú við mig að
þetta væri ekki svo slæmt, kannski
væri þetta til að þú fengir að fara, en
þá fann ég hvað þú varst tilbúinn að
leggja af stað til æðri máttavalda,
svo sáttur við lífsstarfið þitt, ánægð-
ur með þitt fólk, ekki síst barnabörn-
in þín sem voru þér svo mikils virði.
Elsku Jón, þakka þér fyrir allt
sem þú hefur gert fyrir mig, og veit
ég að minning um stórkostlegan
mann mun fylgja mér um ókomna
tíð.
Þín systurdóttir
Sigrún.
Örkveðja frá sveitunga og félaga.
Nú hefur þú kvatt hérvistardalinn,
Jón í Gegnishólum, eftir langan og
strangan vinnudag. Það má ekki
þykja ólíklegt að við sveitungar þínir
séum á einu máli um það, að þar sé
genginn einn harðduglegasti, ósér-
hlífnasti og bóngreiðugasti samtíðar-
maður okkar. En því verður ekki
leynt að fáir hafa alveg klæðst þínum
flíkum.
Þegar þú fórst á bak Hrana eða
Sokka vildirðu heldur hafa ferð með
fyrirheiti, heldur en að ríða eitthvað
út í bláinn, hring eftir hring sem eng-
um tilgangi þjónaði.
Eftir að það var mitt hlutskipti að
búa sjálfur hjá mér, eftir nær sextíu
ára sambúð með minni konu dreymdi
mig þig, þar sem þú spurðir mig,
hvort ég héldi að það væri líf eftir
jarðlífið. Þá þóttist ég svara með
þessum orðum: – Ég veit ekki hvern-
ig það ætti að geta verið, en þó lang-
ar mig að hitta mína konu aftur. –
Líklega er best að trúa því, sem
maður vill trúa.
Þökk fyrir samfylgdina.
Kristján í Skógsnesi.
JÓN
SIGURÐSSON
✝ Fanney Ármanns-dóttir fæddist í
Vestmannaeyjum 20.
júlí 1922. Hún lést á
Sjúkrahúsi Vest-
mannaeyja 27. ágúst
síðastliðinn. Foreldr-
ar hennar voru Sól-
rún Eiríksdóttir, f.
16.2. 1899, d. 10.1.
1989, og Ármann
Jónsson, f. 15.12.
1900, d. 1.12. 1933.
Fanney átti eina syst-
ur, Sóleyju, f. 9.1.
1925, d. 13.3. 1927.
Fanney giftist 22.12. 1945 Sig-
urði Jóelssyni, f. 1.8. 1917, d. 29.4.
1991. Sonur þeirra
er Jóel, f. 7.1. 1954.
Kona hans er Inga
Steinunn, f. 21.4.
1958, eiga þau þrjú
börn, þau eru Júlía,
f. 21.1. 1994, Fann-
ey, f. 15.2. 1991, og
Sigurður, f. 22.1.
1978, kona hans
Telma, f. 27.7. 1978,
þau eiga dæturnar
Söru Sól, f. 26.10.
1998, og Örnu, f.
1.4. 2003.
Útför Fanneyjar
verður gerð frá Landakirkju í dag
og hefst athöfnin klukkan 14.
Með nokkrum orðum langar mig
að kveðja frænku mína Fanneyju
Ármannsdóttur og minnast við út-
för hennar liðinnar tíðar. Vegna
þess að ég ber nafn föður hennar,
Ármanns Jónssonar frá Eystra-
Þorlaugargerði í Vestmannaeyjum,
hefi ég alla ævi og strax frá barn-
æsku notið sérstakrar vináttu
Fanneyjar og móður hennar Sól-
rúnar Eiríksdóttur eða Sólu eins
og hún var alltaf kölluð. Árið 1933
dó nafni minn langt um aldur fram
eins og svo margir ungir Íslend-
ingar á fyrri hluta 20. aldar á Víf-
ilsstaðahæli úr hinum mannskæða
hvíta dauða eins og berklarnir
voru stundum nefndir.
Ármann var sonur hjónanna
Rósu Eyjólfsdóttur frá Kirkjubæ í
Vestmannaeyjum og Jóns Péturs-
sonar, bónda og skipasmiðs í Þor-
laugargerði, sem var á sinni tíð
einn slyngasti lundaveiðimaður í
Eyjum. Hann var bróðir Guðlaug-
ar, fyrri konu Guðjóns bónda og
líkkistusmiðs á Oddsstöðum. Mikið
vinfengi var með þeim frændum,
Eyjólfi föður mínum og Ármanni í
Þorlaugargerði, en þeir voru systk-
inasynir. Eyjólfur var bróðursonur
Rósu, sonur Gísla Eyjólfssonar,
bónda og formanns á Eystri-Búa-
stöðum. Óhætt er að fullyrða að
mjög sterk ættar- og fjölskyldu-
tengsl voru á milli systkinanna frá
Kirkjubæ, barna Eyjólfs Eiríks-
sonar og Jórunnar Skúladóttur.
Þau systkinin voru í blóma lífsins
um og eftir aldamótin 1900 og voru
Rósa í Þorlaugargerði, Jóel á
Sælundi, Margrét, eiginkona Guð-
laugs í Gerði, Guðjón á Kirkjubæ,
Gísli á Búastöðum og Sigrún, sem
náði ekki fullorðinsaldri. Mikill
ættbogi er kominn frá þeim hjón-
um, Jórunni og Eyjólfi á Kirkjubæ,
og eru fjölmargir afkomendur
þeirra búsettir í Vestmannaeyjum.
Fanney var alla tíð sérstaklega
frændrækin og eftir andlát Ár-
manns föður síns var hún mikið
hjá Rósu ömmu sinni í Þorlaug-
argerði. Þar var ég í æsku, vegna
nafnsins og frændsemi, í sérstöku
uppáhaldi hjá afasystur minni. Í
minningunni eru heimsóknir mínar
að Þorlaugargerði í sérstökum
ljóma og stundum fór pabbi á jóla-
föstunni upp að Þorlaugargerði til
Rósu með kjöt í reyk. Ég man vel
hvað mér var alltaf vel fagnað og
ég umfaðmaður af Rósu frænku,
þegar ég kom niður kjallaratröpp-
urnar og settist í eldhúskrókinn
hjá henni. Rósa í Þorlaugargerði
var sérstaklega barngóð og sagði
Hlöðver Johnsen (Súlli) mér að
hún hefði alltaf verið kölluð „Rósa
amma“ af börnum á bæjunum fyrir
ofan Hraun.
Fanney sem hér er kvödd hélt
mikið upp á ömmu sína og það
gladdi hana því mikið þegar við
Anika skírðum yngri dóttur okkar
Rósu eftir ömmu hennar.
Þær mæðgur, Fanney og Sóla,
héldu heimili saman þar til Fanney
giftist frænda sínum Sigurði Jóels-
syni frá Sælundi hinn 22. desem-
ber 1945. Það var beggja hamingja
og voru þau sérstaklega samhent
og unnu hvort öðru. Fanney og
Sigurður tóku til fósturs frænda
sinn, Jóel Eyjólfsson Gunnarsson,
og varð hann og síðar fjölskylda
hans, tengdadóttir, börn og barna-
börn, sólargeisli þeirra hjóna. Þau
Fanney og Siggi Jóels voru sam-
hent í lífsbaráttunni og byggðu sér
myndarlegt íbúðarhús á Kirkju-
bæjarbraut 7 sem þau fluttu í árið
1952. Eins og allt umhverfið fór
hús þeirra á kaf í ösku og eimyrju
í eldgosinu 1973, en þegar gosi
lauk sýndu þau eins og reyndar
allir Vestmannaeyingar sem sneru
aftur ótrúlega elju og þrautseigju
við að hreinsa út vikurinn og
græða sárin. Fluttu þau fyrst allra
til baka í hverfið á haustdögum
1973.
Sigurður Jóelsson og Fanney
sömdu sig að lífinu eins og því
hafði verið lifað mann fram af
manni í Vestmannaeyjum. Þau
voru sem sagt er miklir Vest-
mannaeyingar og fóru varla út af
eyjunni sinni nema þessa fáu mán-
uði sem eldgosið í Heimaey stóð og
voru í hópi þeirra fyrstu sem fluttu
aftur heim til Eyja haustið 1973.
Þau hjónin voru bæði gestrisin og
veitandi og hafði ég mikla ánægju
af að heimsækja þetta frændfólk
mitt og vini.
Síðasta árið, áður en Fanney
varð að fara á sjúkrahús, bjó hún í
kjallaranum á Kirkjubæjarbraut 8
og þótti vænt um sambýlisfólk sitt.
Sigurður Jóelsson andaðist 29.
apríl 1991, en hann var um sína
daga í hópi bestu fjallamanna sem
verið hafa í Vestmannaeyjum.
Hann var um árabil forystumaður í
fjallaferðum og við eggjatöku í út-
eyjum Vestmannaeyja og var leik-
andi léttur, hvort sem hann fór um
bjargið laus eða með stuðningi af
bandi og sigmaður var hann ágæt-
ur. Fanney tók þátt í úteyja- og
fjallaferðunum með lifandi áhuga
og eitt sinn fór hún upp í Súlna-
sker, sem er allerfiður fjallvegur
og fáar konur hafa farið. Hún var
einstaklega trygglynd og ætíð sér-
staklega hlý við föður minn Eyjólf
Gíslason frá Bessastöðum í Eyjum,
skrifuðust þau stundum á og
hringdu oft hvort í annað eftir að
hann eins og fleiri missti hús sitt
og heimili í eldgosinu og flutti frá
Vestmannaeyjum.
Síðustu tvö æviárin voru Fann-
eyju erfið, en hún fékk góða að-
hlynningu og umönnun á Sjúkra-
húsi Vestmannaeyja. Jóel fóstur-
syni hennar og fjölskyldu hans
sem og Sigurði yngra Jóelssyni
vottum við samúð við fráfall Fann-
eyjar.
Blessuð sé minning Fanneyjar
Ármannsdóttur. Hún hvíli í Guðs
friði.
Guðjón Ármann Eyjólfsson.
FANNEY
ÁRMANNSDÓTTIR