Morgunblaðið - 06.09.2003, Blaðsíða 38
ÚR VESTURHEIMI
38 LAUGARDAGUR 6. SEPTEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
JANIS Guðrún Johnson er eini öld-ungadeildarþingmaðurinn af íslensk-um ættum á kanadíska þinginu í Ottawa, en hún er frá Gimli í Mani-
toba. Hún er mikil áhugamanneskja um
kvikmyndir og er ánægð með hvernig hefur
til tekist með kvikmyndahátíðina í Gimli.
„Við höfum fengið góðar viðtökur og fólk
hefur fjölmennt á ströndina til að sjá mynd-
irnar á tjaldinu úti í Winnipegvatni, en í því
sambandi má nefna að um 800 manns komu
kvöldið sem við sýndum bandarísku heim-
ildamyndina Spellbound,“ segir hún.
Einstök hátíð
Kvikmyndahátíðin fór nú fram í þriðja
sinn og voru sýndar 20 myndir í fullri lengd
og um 50 stuttmyndir frá Kanada, Íslandi,
Noregi, Finnlandi, Englandi og Bandaríkj-
unum. „Umfangið hefur aukist mikið frá því
við byrjuðum og greinilegt er að það er
mikill áhugi fyrir þessari hátíð, en hugs-
anlega þurfum við að færa hana framar svo
hún rekist ekki á Íslendingadagshátíðina
sjálfa,“ segir Janis Guðrún. „Íslendingadag-
urinn hefur mikið aðdráttarafl en fólk tínist
til Gimli alla vikuna á undan og margir eru
komnir hingað helgina á undan, þannig að
það er ekkert því til fyrirstöðu að hefja
kvikmyndahátíðina fyrr en til þessa. Núna
vorum við frá miðvikudegi til sunnudags en
við þurfum ekki að binda okkur við þá daga.
Hvað sem því líður þá er kvikmyndahátíðin
í Gimli einstök og þetta er eina hátíðin í
Kanada þar sem sýningartjald er úti í vatni,
en myndir eru sýndar á ströndinni á Maui
og í Cannes. Við höfum fengið mikla og
góða umfjöllun og meðal annars hafa for-
svarsmenn kvikmyndahátíðarinnar í Tor-
onto sýnt áhuga á samstarfi við okkur.
Þetta snýst um að sýna myndir sem eru
ekki gerðar í Hollywood og það kom flatt
upp á Torontomenn þegar ég sagði þeim að
við hefðum sýnt norsku myndina Elling, en
þeir sögðust hafa reynt að fá hana til sín án
árangurs. Úrvalið hjá okkur var mjög gott
og samkeppnisfært við hvaða kvik-
myndahátíð sem er af þessari stærð.“
Heimildamyndir
og umhverfisvernd
Jón Einarsson Gústafsson var listrænn
framkvæmdastjóri hátíðarinnar að þessu
sinni. Hann þurfti að koma mynd sinni Kan-
adiana á framfæri og fékk þannig hugmynd-
ina að hátíðinni, sem stjórn Íslendingadags-
nefndar og skrifstofa aðalræðismanns
Íslands í Winnipeg í samvinnu við íslenska
sendiráðið í Ottawa stóðu að 2001. Jim
Ingebrigtsen var nú framkvæmdastjóri og
sinnti ákveðnum störfum á liðnum vetri og
var það í fyrsta sinn sem starfsmaður vann
við hátíðina á þeim tíma.
Janis Guðrún segir að aukið umfang hafi
kostað hátíðina meira en áður en kostnaði
hafi verið haldið niðri alla tíð. Hins vegar sé
frítt á myndirnar sem sýndar séu á strönd-
inni og því komi litlar sem engar tekjur inn.
Þess vegna þurfi að treysta á styrki og
meðal annars hafi íslenska ríkisstjórnin
styrkt hátíðina.
„Fyrsta árið vorum við með myndir frá
Kanada og Íslandi,“ segir hún. „Í fyrra ein-
beittum við okkur að löndunum í norður-
skautsráðinu og nú bættum við Bretlandi
við auk þess sem við vöktum athygli á stutt-
myndum frá Manitoba. Mikil ábyrgð fylgir
því að vera með svona kvikmyndahátíð á
ströndinni því þar er ekkert aldurstakmark.
Þess vegna þarf að vanda val myndanna
gaumgæfilega og sérstaklega þarf að varast
myndir sem sýna of mikið ofbeldi og kynlíf,
en ef um slíkar myndir er að ræða eru þær
sýndar inni. Við höfum reyndar færst æ
meira yfir í heimildamyndir og ástæðan er
sjálfsagt sú að fólk vill læra og fræðast. Við
leggjum líka áherslu á mikilvægi umhverf-
isverndar með því að sýna myndirnar á
ströndinni en með því vekjum við fólk jafn-
framt til umhugsunar um mikilvægi vatns-
ins og strandarinnar í umhverfi okkar.
Þetta eru sömu atriði og Robert Redford
leggur áherslu á á sinni hátíð, en þau gera
almenningi kleift að leggja sitt af mörkum á
hátíð sem þessari. Aðalatriðið er samt að
fólk komi hingað til þess að njóta þess að
vera til og taki þátt í þessari skemmtun
með okkur.“
Viðbót við listalífið
Friðrik Þór Friðriksson, kvikmyndagerð-
armaður, var sérstakur gestur hátíðarinnar
2001, en þá voru m.a. sýndar myndirnar
Englar alheimsins og 101 Reykjavík. Í fyrra
voru íslensku myndirnar Ungfrúin góða og
húsið, Fiasko og Lalli Johns á hátíðinni. Að
þessu sinni voru m.a. Hafið, Í skóm drekans
og Mávahlátur á dagskrá, en Ágúst Guð-
mundsson, leikstjóri síðastnefndu mynd-
arinnar, var sérstakur gestur hátíðarinnar.
„Kvikmyndahátíðin er mikil viðbót við lista-
lífið í Gimli, styrkir það og styður sam-
félagið, sem sýnir nauðsynlegan stuðning á
móti,“ segir Janis Guðrún Johnson.
Á hvíta tjaldinu í vatninu
Morgunblaðið/Steinþór Guðbjartsson
Janis Guðrún Johnson, stjórnarformaður kvikmyndahátíðarinnar í Gimli í Kanada.
steg@mbl.is
Kvikmyndahátíðin í Gimli í
Kanada hefur farið fram í
tengslum við Íslendingadag-
inn síðan 2001. Steinþór
Guðbjartsson settist niður
með Janis Guðrúnu Johnson,
stjórnarformanni hátíð-
arinnar, og fór yfir sviðið
með henni.
VESTUR-ÍSLENDINGURINN Jo-
hannes Olson var í liði Torontohá-
skóla, sem lék við vestur-íslenska ís-
hokkíliðið Fálkana frá Winnipeg um
kanadíska meistaratitilinn 1920 og
farseðilinn á Ólympíuleikana í Ant-
werpen, þar sem Fálkarnir tryggðu
Kanada fyrstu gullverðlaunin í ís-
hokkí á Ólympíuleikum. Þetta hefur
farið hljótt en Lorna, dóttir hans,
komst að þessu fyrir skömmu.
Joe Olson lék með Fálkunum í
Winnipeg, en ímabilið 1916 til 1917
léku leikmennirnir með liði 223. her-
deildarinnar undir nafninu O.S. Batt-
alion Hockey Club á umræddu tíma-
bili. Joe var í liðinu en síðan fór hann í
tannlæknanám við Torontoháskóla
og þá skildi leiðir.
„Ég vissi ekki fyrr en nýlega að
pabbi hefði leikið á móti Fálkunum
og því síður að mynd af herdeildarlið-
inu væri á safninu í Gimli,“ segir
Lorna, sem þekkti alla leikmenn
Fálkanna, en myndin fannst í
geymslu fólks sem kom henni á Safn
íslenskrar menningararfleifðar í
Gimli í stað þess að fleygja henni.
„Pabbi missti af Ólympíuleikunum
vegna háskólanámsins en hann náði
því að verða Kanadameistari síðar og
það var svolítil sárabót,“ segir Lorna.
Lék á móti
Fálkunum
Morgunblaðið/Steinþór
Lorna og dr. Kenneth Thorlakson með myndina sem kom nýlega í leit-
irnar, en Ken flutti minni Íslands á nýliðinni Íslendingadagshátíð í Gimli.
FYRR á árinu var undirrituð viðbótarbókun sem auðveldar fyrirtækjum í Kanada og á Íslandi
að eiga samstarf við gerð tveggja kvikmynda samtímis.
Judith A. LaRocque, varamenningarmálaráðherra Kanada, og Hjálmar W. Hannesson, sendi-
herra Íslands í Kanada, undirrituðu fyrir hönd ríkisstjórna sinna viðbótarbókun við samning Ís-
lands og Kanada frá 1997 um samframleiðslu á sviði hljóð- og myndverka í vor. Breytingarnar
varða einkum svokölluð samstæðuverkefni og auðveldar fyrirtækjum í löndunum tveimur sam-
starf á þessu sviði.
Samstarf Íslands og Kanada
NÁMSKEIÐ um landnám Ís-
lendinga í Vesturheimi verður
haldið í haust á vegum Þjóð-
ræknisfélags Íslendinga.
Sem fyrr sér Jónas Þór,
sagnfræðingur, um námskeiðið
og er það öllum opið, en fjallað
verður um helstu staði í Norð-
ur-Ameríku þar sem Íslending-
ar reyndu landnám frá 1856 til
1914. Námskeiðið stendur yfir í
átta vikur. Það fer fram í
Gerðubergi á þriðjudagskvöld-
um kl. 19:30–21:30 og hefst 9.
september. Þátttökugjald er
10.000 krónur.
Námskeið
um land-
námið