Morgunblaðið - 06.09.2003, Blaðsíða 6
FRÉTTIR
6 LAUGARDAGUR 6. SEPTEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Verð á mann frá 19.800 kr.
Óendanlegir möguleikar!
Alltaf ód‡rast á netinu
STJÓRN Landsvirkjunar ákvað á
fundi sínum í gær að fresta gerð
Norðlingaölduveitu, líkt og Morgun-
blaðið greindi frá í gær að yrði að lík-
indum raunin. Ástæðan sem Lands-
virkjun gefur upp, samkvæmt
tilkynningu sem send var út að fundi
loknum, er m.a. tímaþröng við und-
irbúning verksins og að ekki hafi enn
reynst unnt að tryggja rekstrarör-
yggi veitunnar nægilega. Segir
Landsvirkjun ljóst að ekki náist það
takmark að afhenda orku til stækk-
unar Norðuráls fyrir lok ársins 2005
og áður en framkvæmdir við Kára-
hnjúkavirkjun og álver Alcoa nái há-
marki. Umhverfismat, skipulagsmál
og öflun nauðsynlegra leyfa til fram-
kvæmdarinnar hafi tekið lengri tíma
en búist hafi verið við.
Minnir Landsvirkjun á samstarfið
við Orkuveitu Reykjavíkur (OR) og
Hitaveitu Suðurnesja (HS) um orku-
sölu til stækkunar Norðuráls. Á
næstu vikum verði kannað hvort OR
og HS nái að fullnægja orkuþörf
Norðuráls sem ekki þurfi að slá
stækkun álversins á frest. Loks segir
í tilkynningu Landsvirkjunar að fyr-
irtækið muni áfram vinna að undir-
búningi Norðlingaölduveitu. Orkunn-
ar frá henni verði væntanlega þörf
vegna síðari áfanga stækkunar Norð-
uráls eða annarra verkefna sem upp
kunni að koma.
Ekki til heilla að halda
málinu til streitu
Friðrik Sophusson, forstjóri
Landsvirkjunar, segir að fyrirtækið
hafi lagt í verulegan kostnað í löngum
undirbúningi Norðlingaölduveitu. Á
sínum tíma hafi Skipulagsstofnun
samþykkt mun stærra lón en nú sé til
umræðu. Úrskurður setts umhverf-
isráðherra hafi gert ráð fyrir að
Landsvirkjun færi út úr friðlandi
Þjórsársvera, en mörk þess séu við
568,5 metra yfir sjávarmál.
„Við töldum að góð sátt væri um þá
niðurstöðu. Síðan hefur verið samráð
við Umhverfisstofnun, Ásahrepp og
Skeiða- og Gnúpverjahrepp þar sem
tveir fyrrnefndu aðilarnir féllust á til-
lögu Landsvirkjunar. Hreppsnefnd
Skeiða- og Gnúpverjahrepps gerði
samþykkt í síðasta mánuði þar sem
aðeins er samþykkt lónhæð í 566
metra hæð. Í þeirri samþykkt finnst
okkur gæta nokkurs misskilnings en
við getum sýnt fram á nýjar upplýs-
ingar sem varpa ljósi á það að rekstr-
aráhættan verður margfalt meiri
þegar ekki fæst leyfi til að hækka lón-
ið um tvo metra að vetrarlagi,“ segir
Friðrik og vitnar þarna til nýrrar
skýrslu frá Hönnun hf. um ísavanda-
mál í Norðlingaölduveitu með 566
metra lónhæð, sem kynnt var með úr-
skurði setts umhverfisráðherra. Tel-
ur hann skýrsluna staðfesta það sem
Landsvirkjun hafi haldið fram
Friðrik segir það ljóst að Lands-
virkjun hafi getað haldið málinu til
streitu og keyrt það áfram á grund-
velli laga, úrskurðar og samráðs.
Landsvirkjun telji hins vegar að það
sé ekki til heilla. Ef ágreiningur sé
uppi við heimamenn geti þeir tafið
mál, sér í lagi leyfisveitingar. Því hafi
verið uppi erfið staða ef skila átti raf-
orku til stækkunar álvers Norðuráls
fyrir árslok 2005. Einnig sé tíma-
ramminn liðinn miðað við útboð á
verkinu.
„Af þessum ástæðum og fleirum
sögðum við Norðuráli, Orkuveitu
Reykjavíkur og Hitaveitu Suður-
nesja að við þyrftum lengri tíma til að
undirbúa málið. Því lagði ég til við
stjórn Landsvirkjunar að Norðlinga-
ölduveitu yrði frestað þar til fram-
kvæmdum við Kárahnjúkavirkjun
lyki. Ég legg áherslu á að einungis er
um frestun að ræða. Það er álit
Landsvirkjunar að okkur beri að
halda áfram undirbúningi málsins,
enda er Norðlingaalda mikilvægur
kostur fyrir Landsvirkjun,“ segir
Friðrik.
Norðlingaölduveita á undan
Búðarhálsvirkjun
Aðspurður hvort Landsvirkjun
ætli að halda sig við sína útfærslu á
Norðlingaölduveitu, með allt að 568
metra lónhæð, þegar og ef ráðist
verði í gerð veitunnar fyrir síðari
áfanga stækkunar Norðuráls eða
önnur verkefni, segist Friðrik engu
geta svarað um það í dag. Ótímabært
sé að svara því hvort Landsvirkjun
geti með einhverjum útvegað orku á
tilsettum tíma. Það sé t.d. útilokað að
flýta Búðarhálsvirkjun, eins og ýjað
hafi verið að í fjölmiðlum í gær, þar
sem Norðlingaölduveita þurfi í raun
að koma á undan þeirri virkjun. Hag-
kvæmni þeirrar virkjunar ráðist af
auknu vatnsmagni í Tungnaá. Í því
sambandi minnir Friðrik á að til-
gangur Norðlingaölduveitu sé að
veita vatni úr Þjórsá inn í fjórar virkj-
anir sem annað hvort séu til staðar
eða verði til staðar í Tungnaá, áður en
hún sameinist Þjórsá við Sultar-
tanga. Búðarhálsvirkjun sé neðst
þessara Tungnaárvirkjana.
Landsvirkjun ákvað í gær að fresta gerð Norðlingaölduveitu
Morgunblaðið/Jim Smart
Stjórn Landsvirkjunar á fundi sínum í gær ásamt Friðriki Sophussyni forstjóra, þar sem samþykkt var samhljóða að fresta gerð Norðlingaölduveitu.
Tímarammi of þröngur og
rekstraröryggi ekki tryggt
STJÓRNENDUR Hitaveitu Suður-
nesja (HS) gera sér vonir um að geta
lagt fram raforku á bilinu 70–90
megavött (MW) vegna stækkunar
Norðuráls. Júlíus Jónsson, forstjóri
HS, segir að áður hafi verið talað um
að HS legði til 55 MW og ætlunin hafi
verið að fá 40MW
á Reykjanesi og
15 MW í Svarts-
engi.
„Núna ætlum
við að skoða hvort
það er hægt að
fara í stærri
áfanga á Reykja-
nesi og við mun-
um skoða það á
næstu dögum. Við
höfum sagt að við gætum örugglega
afhent raforkuna á Reykjanesi eftir
þrjú ár en líklega eftir tvö og hálft ár.
Það tekur skemmri tíma að tryggja
orkuna úr Svartsengi ef eitthvað er.“
Stækkun á Reykjanesi
ef til vill látin duga
Júlíus segir það hugsanlegt að ef
HS ákveði að fara í stærri áfanga á
Reykjanesi þá myndu menn láta það
duga á þessu stigi, „einfaldlega út af
vélarstærðum, þ.e. að vera með tvær
35 MW eða tvær 40 MW vélar því það
myndi passa betur miðað við þörfina.
Við getum því verið að tala um raf-
orku á bilinu 70–90 MW eftir því hver
niðurstaðan verður. Norðurál þarf
150 MW og Orkuveita Reykjavíkur
(OR) segist hugsanlega munu geta
lagt til 70 til 80 MW, að því gefnu að
þetta gangi upp. Við erum einmitt að
skoða þetta núna. Við verðum með
fund með öllum ráðgjöfum á mánu-
daginn og förum yfir stöðuna.“
Júlíus segir það vilja bæði HS og
OR að leggja til orku vegna stækk-
unar Norðuráls svo fremi sem það
standist viðskiptalegar forsendur.
„Þá eru ákveðin atriði sem ekki var
búið að ganga frá í samningum, s.s.
tryggingar o.fl. sem stóð út af og það
þarf líka að leysa. En við höfum fullan
hug á að gera það ef það er unnt.“
Júlíus Jónsson,
forstjóri HS
Hitaveita
Suðurnesja
leggi til
70–90 MW
Júlíus Jónsson
RAGNAR Guðmundsson, fram-
kvæmdastjóri fjármála- og stjórn-
unarsviðs Norðuráls, segir að nið-
urstaða stjórnar Landsvirkjunar í
gær sé seint fram komin og komi í
raun á óvart. Nú þegar hafi verið
ákveðið að kanna aðra möguleika á
að fá orku til
stækkunar ál-
versins í 180
þúsund tonn. Í
því skyni hafi
verið rætt við
Orkuveitu
Reykjavíkur og
Hitaveitu Suður-
nesja og málin
muni vonandi
skýrast á næstu
vikum.
„Þetta kemur okkur á óvart af
því að settur umhverfisráðherra
var búinn að úrskurða í málinu og
ríkisstjórnin hefur lýst stuðningi
við verkefnið.
Við höfum lagt mikla vinnu í
undirbúninginn og erum komnir
með tilboð í bæði súrál og rafskaut
til framleiðslunnar í stækkuðu ál-
veri. Við höfum lagt mat á arðsemi
tilboðsins og teljum það vel við-
unandi. Því viljum við freista þess
að kanna aðrar leiðir til orkuöfl-
unar en svör þurfa að liggja fljót-
lega fyrir þar sem tilboðið gildir í
takmarkaðan tíma,“ segir Ragnar.
Lítið svigrúm til að
breyta tímaáætluninni
Aðspurður hvort hægt sé að
breyta tímaáætlun Norðuráls um
stækkunina segir Ragnar svigrúm
vera til staðar en það sé ekki mik-
ið.
Áætlunin hafi verið sett fram í
samráði við Landsvirkjun og iðn-
aðarráðuneytið á sínum tíma. Þeg-
ar Landsvirkjun sé ekki inni í
myndinni lengur geti önnur sjón-
armið verið uppi. Ekki sé samt
æskilegt fyrir neinn að stækkunin
fari fram á sama tíma og fram-
kvæmdir við álver Reyðaráls og
byggingu Kárahnjúkavirkjunar á
Austurlandi.
Ragnar minnir á að þó að já-
kvæð svör geti komið frá Orku-
veitu Reykjavíkur og Hitaveitu
Suðurnesja, um að fyrirtækin geti
útvegað orku, þá sé stækkun ál-
vers ekki endilega í höfn. Það geti
haft áhrif á fjármögnun verksins
að Landsvirkjun sé ekki lengur að-
ili að því.
Þessi óvissuþáttur sé meðal þess
sem Norðurál sé með til skoðunar.
Ragnar Guðmundsson, framkvæmda-
stjóri hjá Norðuráli á Grundartanga
Niðurstaðan seint á ferð-
inni og kemur á óvart
Ragnar
Guðmundsson
GUÐMUNDUR Þóroddsson, for-
stjóri Orkuveitu Reykjavíkur, segir
að ný og flókin staða sé komin upp í
kjölfar frestunar Landsvirkjunar á
Norðlingaölduveitu. Beiðni Norður-
áls um frekari orku til stækkunar-
innar sé nú í frumskoðun. Telur
Guðmundur að
teygja þurfi á
tímaáætlunum
beggja aðila og
takist það séu
ágætis líkur á að
af verkefninu
verði í allra sátt.
Bendir Guð-
mundur á að
Orkuveitan hafi
verið með áform
um að taka
stærri Nesjavallavirkjun í notkun
haustið 2005 og nýja Hellisheiðar-
virkjun haustið 2006. Stækkun á
Nesjavöllum muni skila 30 MW og
nýja virkjunin 40 MW. Skoða þurfi
arðsemina og hvort hægt sé að auka
orkugetuna á Hellisheiði í fyrsta
áfanga.
„Við þurfum einnig að skoða núna
hvort hægt sé að flýta einhverju,
hvort hægt sé að fá hjálp hjá Lands-
virkjun til að brúa einhver tímabil
og fleira mætti nefna.“
Guðmundur Þórodds-
son, forstjóri OR
Teygja þarf á
tímaáætlun-
um beggja
Guðmundur
Þóroddsson