Morgunblaðið - 15.10.2003, Blaðsíða 6

FRÉTTIR
6 MIÐVIKUDAGUR 15. OKTÓBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Á mánuði miðað við rekstrar-
leigu til þriggja ára
23.500 KR.
SKODA OCTAVIA
ÚTKEYRSLA Í BÍLAfiINGI
Númer eitt í notuðum bílum
Nýlegir fyrrum bílaleigubílar
á hreint ótrúlegu verði.
DRÖGUM að náttúruverndar-
áætlun 2004 til 2008, sem Siv
Friðleifsdóttir umhverfisráðherra
kynnti á umhverfisþingi í gær,
var fagnað en einnig komu fram
gagnrýnisraddir, m.a. á að sam-
ráð hefði ekki verið nægt í und-
irbúningnum og að með friðlýs-
ingu 14 svæða væru ákvarðanir
um skipulagsmál teknar frá við-
komandi sveitarfélögum. Á fyrri
degi umhverfisþings í gær var
einkum fjallað um drögin að nátt-
úruverndaráætluninni og við-
brögð við þeim og í dag ræða
starfshópar um ýmis atriði um
framkvæmd náttúruverndar.
David Anderson, umverf-
isráðherra Kanada, flutti ávarp
við upphaf þingsins. Sagði hann
mikla samvinnu milli Íslands og
Kanada vegna norðurskauts-
svæða og hældi íslenskum um-
hverfissérfræðingum og umhverf-
isráðherra fyrir fagleg
vinnubrögð. Einnig flutti ræðu
Roger Crofts, varaforseti Alþjóða
náttúruverndarsamtakanna fyrir
Evrópu. Hann sagði Ísland geta
fagnað ýmsu í náttúruvernd, m.a.
hvernig jarðhiti væri nýttur,
fiskistofnar væru í jafnvægi, ráð-
ist hefði verið gegn landeyðingu
og að fyrirhuguð náttúruvernd-
aráætlun væri fagnaðarefni.
Hann sagði Ísland geta lagt af
mörkum á alþjóðavísu
hvatningu til sjálf-
bærrar nýtingar og
þekkingu á end-
urheimt lands auk
þess sem flytja ætti út
vatn héðan.
Áhrif á umhverfi
alltaf metin
Eftir að umhverf-
isráðherra hafði kynnt
náttúruverndaráætlun
og Jón Gunnar Ott-
ósson, forstjóri Nátt-
úrufræðistofnunar Ís-
lands, og Davíð
Egilson, forstjóri Um-
hverfisstofnunar,
höfðu gert grein fyrir
aðferðafræði og und-
irbúningi áætlunar-
innar lýstu sex tals-
menn ýmissa aðila
sjónarmiðum sínum.
Jón Rögnvaldsson vega-
málastjóri sagði mikið hafa
breyst undanfarin ár við und-
irbúning vegaframkvæmda. Allar
stórframkvæmdir færu í um-
hverfismat eins og lög gerðu ráð
fyrir og nú orðið væru áhrif
minni framkvæmda á umhverfið
einnig metin.
Sigurður Óli Kolbeinsson,
sviðsstjóri hjá Sambandi ísl.
sveitarfélaga, sagði ekki liggja
fyrir hver yrðu áhrif friðlýsingar
á þeim einstöku svæðum sem
nefnd væru í áætluninni. Hann
taldi það galla að ákvörðun um
skipulag á friðlýstum svæðum
færi frá sveitarfélögunum til Um-
hverfisstofnunar og taldi heima-
menn yfirleitt best í stakk búna
til að meta aðstæður en með að-
stoð sérfræðinga.
Sigurgeir Þorgeirsson, fram-
kvæmdastjóri Bændasamtaka Ís-
lands, sagði erfitt að meta áhrif
áætlunarinnar þótt nefnt hefði
verið að hefðbundnar nytjar
myndu haldast. Bændasamtökin
væru fylgjandi nytjastefnu án
þess að ganga á landkosti. Þá
nefndi hann að sérfræðingum
hætti til að horfa framhjá sjón-
armiðum heimamanna og nefndi
sem dæmi áhyggjur bænda við
Ísafjarðardjúp af offjölgun refs
og minks. Sagði hann að stefna
ætti að því að útrýma mink í
landinu.
Vill breytta aðferð
við undirbúning
Friðrik Sophusson, formaður
Samorku og forstjóri Landsvirkj-
unar, sagði einkum nauðsynlegt
að laga þrjú atriði í áætluninni.
Sagði hann að í fyrsta lagi hefði
aðferð við undirbúning hennar
verið óviðunandi fyrir orkuvinnsl-
una. Sjónarmið hennar hlytu að
þurfa að koma fram á frumstigi
undirbúnings. Náttúruvernd væri
eitt form landnotkunar og taka
yrði tillit til annarrar notkunar
þegar hugað væri að framtíðinni.
Kvað hann hugsanlega nauðsyn-
legt að breyta lögum í þessu sam-
bandi. Þá sagði hann ljóst að til
árekstra gæti komið við orku-
vinnslu í vissum tilvikum og
nefndi friðlýsingu á Reykjanesi
sem dæmi. Hitaveita Suðurnesja
hefði gagnrýnt atriði í frumdrög-
unum og varpað fram spurn-
ingum sem brýnt væri að fá svar-
að. Hitaveitan væri landeigandi
og rétthafi jarðhita á svæðinu en
ekkert hefði enn verið rætt við
fyrirtækið. Í þriðja lagi sagði
hann nauðsynlegt að skýra hvað
mismunandi verndarflokkar
þýddu.
Erna Hauksdóttir, fram-
kvæmdastjóri Samtaka ferða-
þjónustunnar, sagði að þörf væri
á aðalskipulagi fyrir hálendið og
sagði brýnt að skýra betur hvers
eðlis fyrirhuguð friðlýsing yrði á
hverju svæði.
Björn Þorsteinsson, prófessor
við landbúnaðarháskólann á
Hvanneyri og formaður Nátt-
úruverndarsamtaka Vesturlands,
sagði forsendur náttúruverndar
oft hvíla á pólitískum og efna-
hagslegum forsendum. Slíkir
þættir væru iðulega látnir njóta
vafans en ekki náttúran sjálf.
Taldi hann brýnt að breyta hugs-
unarhætti manna á þessu sviði og
sagði að menn yrðu að hugsa í
hundruðum ára en ekki áratugum
þegar náttúran væri annars veg-
ar. Nefndi Þjórsárver sem dæmi
um að hugsað væri í skammtíma-
hagsmunum.
Rætt um framkvæmd náttúruverndar á síðari degi umhverfisþings í dag
Kostir og gallar sagðir vera
á náttúruverndaráætlun
Sigríður Anna Þórðardóttir og Jónína Bjartmarz eru fundarstjórar. Hjá þeim sitja
umhverfisráðherrar Íslands og Kanada, Siv Friðleifsdóttir og David Anderson.
Morgunblaðið/Ásdís
STEINUNN Birna Ragnarsdótt-
ir, hefur sagt af sér störfum sem
varaborgarfulltrúi R-listans í
borgarstjórn og sem varaformað-
ur menningarmálanefndar og
varaformaður hverfisráðs mið-
borgar. Steinunn Birna segir
ákvörðunina eiga sér nokkurn að-
draganda og ástæður afsagnarinn-
ar séu margþættar og tengist vax-
andi óánægju hennar með
framgöngu borgarinnar í menn-
ingarmálum.
Ósátt við túlkun borgarinnar
á kjarasamningum
„Það sem þar vegur þyngst er
að ég get alls ekki sætt mig við
túlkun Reykjavíkurborgar á
kjarasamningi við tónlistarkenn-
ara. Hún er eina sveitarfélagið
sem túlkar hann á þennan hátt og
er þvert á það sem lagt var af stað
með í kjaraviðræðunum á sínum
tíma,“ segir Steinunn Birna.
Hún segist um alllangt skeið
hafa persónulega beitt sér fyrir
hagsmunum tónlistarmanna og
tónlistarkennsl-
unnar og hún
sjái sér ekki
fært að starfa í
borgarstjórn
sem vinni gegn
þessum hags-
munum.
„Ég tel að að-
för borgarinnar
að tónlistarskól-
um Reykjavíkur
sé að stofna í
hættu bæði starfi þeirra og fram-
tíð þess tónlistarnáms sem við
höfum búið við - sem er eitt það
besta sem þekkist. Þegar hlutirnir
eru í góðu lagi og virka vel sé ég
ekki ástæðu til þess að hrófla við
þeim að ráði og allra síst í nafni
hagræðingar og sparnaðar sem
menn nota sem afsökun þegar þá
skortir betri rök. Í þeim niður-
skurði hefur faglegra sjónarmiða
ekki verið gætt sem skildi.“
Aðspurð segist Steinunn Birna
telja það óásættanlegt í samstarfi
eins og hjá R-listanum ef sjón-
armið eins flokks eða fulltrúa fái
ekki að njóta sín, hver svo sem hin
endanlega niðurstaða verði. Í því
sambandi megi nefna framtíð
Austurbæjarbíós og ýmis menn-
ingarmál sem hafi verið til um
fjöllunar. „Það sem ég sakna er
lýðræðisleg umræða þar sem leit-
ast er við að niðurstaðan sé sam-
hljómur af mismunandi sjónarmið-
um, þ.e. að tekið sé mið af fleiri en
einu sjónarmiði í hvert sinn og að
umræðan spegli alla fleti. Það hef-
ur mér ekki fundist vera uppi á
teningnum nægilega oft.“
Óánægð með framgönguna
í menningarmálum
Er hún sem varaformaður
menningarmálanefndar, með
þessu að vísa til formanns menn-
ingarmálnefndar? „Nei, ekki per-
sónulega en það er ekkert laun-
ungarmál að það hefur verið
málefnalegur ágreiningur í okkar
samstarfi. Mér hefur fundist erfitt
að vinna að menningarmálum
borgarinnar á þann hátt sem ég
hefði viljað og umbjóðendur mínir
hefðu valið. Þegar maður hefur á
tilfinningunni að eigin sjónarmið í
mikilvægum málum komist í raun
hvorki upp á borðið né nokkuð
áleiðis renna auðvitað á mann
tvær grímur um hvort einhver til-
gangur sé með starfinu. Og það
getur t.d. ekki verið æskileg fram-
vinda að umræða fari fram eftir að
ákvarðanir hafa verið teknar.“
Steinunn Birna segir að aðal-
lega snúist þetta þó um það að all-
ar manneskjur hafi einhverja inn-
byggða rödd sem segi þeim hversu
langt þær geti hvikað frá eigin
sannfæringu áður en þær verða
alvarlega ósáttar við sjálf ar sig.
„Það er það sem hefur gerst hjá
mér og mér finnst ég í raun ekki
hafa val.“
Steinunn Birna tekur fram að
hún sé ekki hætt flokkstarfi hjá
Vinstrihreyfingunni – grænu
framboði, hún hafi verið mjög
ánægð með samstarfið við aðra
fulltrúa síns flokks og segir þá
vinna að miklum heilindum að mál
efnum borgarinnar.
Steinunn Birna Ragnarsdóttir segir af sér sem varaformaður menningarmálanefndar borgarinnar
Borgin stofnar tón-
listarnámi í hættu
Steinunn Birna
Ragnarsdóttir
píanóleikari.
MIKLAR jarðvinnufram-
kvæmdir eru nú hafnar við Að-
alstræti vegna fyrirhugaðrar
stórbyggingar á svæðinu en forn-
leifafræðingar fylgjast vel með
öllu sem fram fer. Þetta kemur
fram í greinargerð sem lögð var
fram í borgarráði Reykjavíkur í
gær.
Áður en jarðvinna með vinnu-
vélum hófst fór fram ítarleg
rannsókn á þeim hlutum lóðar-
innar sem fornleifafræðingar
töldu æskilegt að rannsaka. Fyr-
ir tveimur árum fannst óvænt
skálarúst austast á svæðinu. Það
var rannsakað en aldursgreining-
ar hafa nú leitt í ljós að skálinn sé
frá tímabilinu 925-975. Austur-
veggur rústarinnar er nánast við
vesturmörk gangstéttar vestan
við Aðalstræti. Þegar rannsókn-
arsvæðið var stækkað til austurs
síðastliðið sumar komu í ljós um-
merki eftir útbyggingu við aust-
urvegg skálans. Fornleifafræð-
ingar telja líklegt að þar hafi
verið fordyri og ákveðið var að
varðveita það með skálarústinni.
Vegna framkvæmdanna
reyndist nauðsynlegt að fjar-
lægja rúst fordyrisins á meðan
unnið er að undirstöðum nýbygg-
ingarinnar sem á að rísa á svæð-
inu. Þegar því verki er lokið verð-
ur rústin færð í sitt upprunalega
form.
Fornleifafræðingar telja að
skálinn hafi verið yfirgefinn fyrir
árið 1000 en segjast þó ekki telja
að hér sé um fyrstu kynslóð
bygginga í Reykjavík að ræða.
Aðalstræti
Skálinn
talinn
vera frá
árunum
925–975