Morgunblaðið - 14.12.2003, Blaðsíða 72

Morgunblaðið/Brynjar Gauti
JÓLASKREYTINGUM fjölgar með hverjum deginum sem líður að
jólum. Í dag er þriðji sunnudagur í aðventu og næsta víst að margir
nýti tækifærið til að færa hús sín í fallegan jólabúning. Ekki má
gleyma að njóta fegurðarinnar sem fylgir þessum árstíma. Þrátt
fyrir að hesturinn á myndinni snúi afturendanum í ljósadýrðina í
Hafnarfirði fylgir honum ró og áminning um, að okkur er hollt að
líta upp frá því sem við höfum fyrir stafni, staldra við og líta í
kringum okkur.
Gægist upp úr stórgrýtinu
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 SUNNUDAGUR 14. DESEMBER 2003 VERÐ Í LAUSASÖLU 300 KR. MEÐ VSK.
Á HÚSAVÍK hefur frá því í haust staðið
yfir starfsendurmenntun fyrir öryrkja sem
ekki á sinn líka hérlendis, að sögn Frið-
finns Hermannssonar, framkvæmdastjóra
Heilbrigðisstofnunar Þingeyinga. Sextán
öryrkjar taka þátt í verkefninu, þar sem
reynt er að finna „heildstæða lausn á þessu
vandamáli; [við] skiljum fólk ekki eftir þeg-
ar líkamlegri endurhæfingu lýkur heldur
fylgjum við því alla leið“, segir Friðfinnur í
samtali við Morgunblaðið. Kona sem tekur
þátt í verkefninu segir „stórkostlegt að
vakna á morgnana til þess að gera eitthvað
sérstakt. Að finna tilgang“.
Stjórnendur og þátttakendur í verkefn-
inu eru sammála um að það hafi tekist
geysilega vel og Friðfinnur segir um mik-
ilvægt mál að ræða fyrir þjóðarbúið í heild.
„Við getum ekki sætt okkur við að í þjóð-
félaginu skuli stór hópur fólks vera óham-
ingjusamur; gefist upp og geri ekki neitt.
Eitthvað verður því að gera.“
Önnur kvennanna sem Morgunblaðið
ræddi við segir: „Það eru allir mjög upp-
örvandi sem koma að þessu og maður getur
því ekki annað en verið uppörvandi sjálfur
og verið hamingjusamur með tækifærið.
Þetta er stærsti happdrættisvinningur sem
ég hef fengið á ævinni.“
Þær eru sammála um að tækifæri eins og
þær fengu geti verið stórt skref inn í fram-
tíðina. Margir í hópnum íhugi framhalds-
nám og sumir séu þegar ákveðnir við hvað
þeir ætli sér að starfa í framtíðinni.
„Það má heldur ekki gleyma því að það
að taka þátt í svona verkefni eflir sjálfs-
traustið ofboðslega mikið. Og það er eitt
það allra mikilvægasta fyrir okkur sem höf-
um setið úti í horni. Öryrki er niðrandi orð
á Íslandi; mér finnst stundum eins og fólk
líti á öryrkja sem bagga á þjóðfélaginu,“
segir önnur þeirra.
Friðfinnur Hermannsson lýsir því yfir í
viðtali við Morgunblaðið að Þingeyinga
dreymi um að í sýslunni byggist upp „stór-
iðja“ í heilbrigðisþjónustu. Hann segist
reyndar finna fyrir talsverðri gagnrýni á
sig; sumum þyki hann allt of bjartsýnn og
með of háleitar hugmyndir. Þetta sé nú
ljóta vitleysan; hann ætti bara að halda sig
við bókhaldið! „En ég hef lagt á það
áherslu, og tala af eigin reynslu, að það
sem skiptir máli er að við erum komin af
stað. Hvar sem við endum erum við að fara
eitthvað!“
Þingeyingar fengu fimm milljónir króna
á fjárlögum á þessu ári í verkefnið og fá
jafn mikið á næsta ári. Þá hafa þeir sótt
um þróunarstyrk á vegum Leonardo-
áætlunar Evrópusambandsins í samstarfi
við fleiri.
„Stærsti happdrættisvinn-
ingur sem ég hef fengið“
 Öryrkjar blómstra / 10
Sextán öryrkjar á Húsavík taka þátt í óvenjulegu verkefni
DOKTOR Jóhann M. Hauksson stjórnmálafræð-
ingur telur kvennagagnagrunninn „Kvennaslóð-
ir“ ekki samrýmast siðareglum Háskóla Íslands,
þar sem þar sé um að ræða þjónustu sem ein-
göngu er fyrir annað kynið. Kvennaslóðum er
ætlað að færa konur nær fjölmiðlum og við-
skiptalífinu þegar leitað er að sérfræðingum.
Jóhann segir margítrekað í nýútgefnum siða-
reglum Háskólans að ekki skuli mismuna fólki
með tilliti til kynferðis þess og fleiri þátta. Því sé
sérstakur gagnagrunnur sem eingöngu þjónar
konum í greinilegri mótsögn við siðareglurnar.
Jóhann segir sérlega slæmt að slíkar mótsagnir
sé að finna í orðum og athöfnum Háskólans og
hefur því ákveðið að kæra gagnagrunninn til
siðanefndar Háskólans. Hann sendi strax fyr-
irspurn til skrifstofu rektors um hvernig hægt
væri að kæra til siðanefndar.
„Síðan hefur ekki borist svar utan að skeyti
barst sem í stóð að svars væri að vænta. Ég tel
það ekki þjóna jafnréttishugsun að beita mis-
munun. Þegar femínistar tala um jafnrétti eru
þeir oftast að tala um jöfnun hópa en ekki jafn-
rétti. Jafnrétti er jafn réttur, bæði lagalegur og
raunverulegur, ekki mismunun.“ Jóhann segir
mikilvægt að í siðanefndinni sitji hlutlausir að-
ilar. „Vitandi það að að minnsta kosti eitt mál
sem fer fyrir nefndina og hugsanlega það fyrsta
snýr að mismunandi túlkun á því hvað mannrétt-
indi eru væri í hæsta máta undarlegt ef ein-
staklingar sem hafa mjög ákveðnar skoðanir í
þeim málum væru skipaðir í nefndina. Því væri
jafn undarlegt að skipa mannréttindasinna, eins
og mig, og það væri að skipa hópjöfnunarsinna
eins og einhverja þeirra femínista sem við Há-
skólann starfa,“ segir Jóhann.
Vill kæra kvennagagnagrunn
HÁHYRNINGURINN Keikó, sem veiddur var
við Ísland á sínum tíma og var í Vestmannaeyjum í
nokkur ár, er allur. Svo virðist sem háhyrning-
urinn hafi fengið bráða lungnabólgu og drapst
hann í Taknesbugt í Noregi síðdegis á föstudag.
Hallur Hallsson, fyrrverandi framkvæmdastjóri
og talsmaður Keikó-samtakanna hér á landi, segir
að dauði Keikós hafi komið verulega á óvart enda
hafi hann verið við góða heilsu og unað sér vel í
Noregi. „Þetta kom eins og köld vatnsgusa framan
í menn því hann hafði verið við mjög góða heilsu.
Það var ennþá markmiðið að sleppa honum enda
hafa menn alltaf haft þann eindregna vilja að láta á
það reyna að sleppa honum út í villta náttúruna,“
sagði Hallur.
Að sögn Halls tóku gæslumenn Keikós eftir því
að hann var kominn með pest á miðvikudag og á
fimmtudag hafði hann misst matarlyst og var
daufur. Sjúkdómurinn ágerðist hratt og um klukk-
an 16 á föstudag var Keikó allur. Hann varð 27 ára
en meðalaldur villtra háhyrninga er 30 til 35 ár.
Nú eru liðin rúm fimm ár síðan Keikó var fluttur
til Íslands með herflutningavél og settur í sjókví
við Vestmannaeyjar til að búa hann undir frelsið í
hafinu. Þar var honum kennt að veiða og einnig var
honum sleppt úr kví sinni í Klettsvík í þeirri von að
hann myndi ná að tengjast öðrum háhyrningum.
Morgunblaðið/Sigurgeir
Keikó leikur listir sínar í sjókvínni í Klettsvík.
Drapst úr
bráðri
lungnabólgu
Háhyrningurinn
Keikó allur í Noregi
BJARNI Benediktsson, formaður allsherjar-
nefndar Alþingis, upplýsti á Alþingi á laugardags-
morgun að hann hefði óskað eftir því að reiknað
yrði út hversu mikið eftirlaunaskuldbinding rík-
isins ætti eftir að aukast vegna þeirra tillagna sem
fram kæmu í frumvarpi um eftirlaun æðstu emb-
ættismanna ríkisins og breytingartillögum við
það. Gerir hann ráð fyrir því að þeir útreikningar
liggi fyrir áður en frumvarpið verði afgreitt frá
Alþingi. Umræður um frumvarpið hófust á laug-
ardagsmorgun. Þar lagði Þuríður Backman, þing-
maður Vinstrihreyfingarinnar – græns framboðs,
fram breytingartillögu við frumvarpið. Vill hún að
tillaga um 50% álag á þingfararkaup formanna
stjórnmálaflokka verði fellt út úr frumvarpinu.
En til vara að álagið verði 15%. Stjórnarmeiri-
hlutinn stefnir að því að gera frumvarpið að lög-
um á mánudag. Þá er jafnframt stefnt að því að
þingmenn fari í jólafrí.
Útreikningar liggi
fyrir um helgina
♦ ♦ ♦