Morgunblaðið - 20.12.2003, Blaðsíða 57
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 20. DESEMBER 2003 57
MÉR leiðast mjög allar umræður
um að jafna kjör fólks niður á við. Því
mislíkar mér þegar Morgunblaðið
tekur undir með þeim sem telja eðli-
legt að lífeyriskjör opinberra starfs-
manna verði færð niður til jafns við
það sem gerist á almennum vinnu-
markaði. Opinberir
starfsmenn hafa ítrek-
að gripið til harkalegra
aðgerða til að verja líf-
eyrisréttindi sín og
munu gera það áfram ef
þörf krefur.
Umsamin réttindi
Í þessu sambandi
gleymist oft að opin-
berir starfsmenn hafa
margsinnis samið um
þessi réttindi, síðast ár-
ið 1996. Þeir sem tala
fyrir því að færa lífeyr-
isréttindi opinberra
starfsmanna niður til jafns við það
sem tíðkast á almennum vinnumark-
aði tala um leið fyrir því að afnema
samninga sem aðrir hafa gert og jafn-
framt að auka á fátækt í landinu.
Eru réttindin of góð?
Ég tel eðlilegt að spurt sé hvort líf-
eyrisréttindi opinberra starfsmanna
séu of góð. Til að svara þeirri spurn-
ingu má taka dæmi. Grunnskóla-
kennari sem starfað hefur frá 25 ára
aldri til 67 ára aldurs við kennslu og
hefur þá töku eftirlauna getur reikn-
að með að fá um 170 þúsund krónur á
mánuði í eftirlaun sem
gerir um 131.000 krón-
ur eftir skatta. Ef hann
nýtir sér hins vegar
þann rétt sinn að hætta
60 ára gamall fær hann
um 140 þúsund krónur
á mánuði sem jafngilda
um 113 þúsund krónum
á mánuði eftir skatta.
Ég vil taka skýrt
fram, ekki síst vegna
ummæla fram-
kvæmdastjóra Samtaka
atvinnulífsins um vægi
séreignarsparnaðar, að
80% félagsmanna í
Kennarasambandi Íslands fá ekkert
mótframlag frá vinnuveitenda í sér-
eignarsjóð. Ég spyr því enn og aftur
hvort til of mikils sé mælst að ein-
staklingur hafi 113.000 til 131.000
krónur á mánuði í ráðstöfunartekjur
frá lífeyrissjóði sínum eftir 35 til 42
ára starf.
Ég vil að gefnu tilefni benda þeim
sem stöðugt tala um oftryggingu op-
inberra starfsmanna á að kynna sér
málið betur áður en þeir tjá sig um
það. Í þessu sambandi væri gott að
viðkomandi gerðu sér grein fyrir því
að opinberir starfsmenn eiga að með-
altali rétt á eftirlaunum sem nema
rúmlega 40% af grunnlaunum. Kenn-
ari með meðalréttindi fær því um
88.000 krónur í lífeyri á mánuði sem
gera um 81.000 krónur eftir skatta.
Í þessum dæmum er miðað við
réttindi í B deild LSR, en samkvæmt
útreikningum Talnakönnunar eru
réttindi í A og B deild jafnverðmæt
að meðaltali.
Bætum réttindin
Af þessu er ljóst að lífeyrisréttindi á
opinbera markaðnum eru algjör lág-
marksréttindi sem ber að verja.
Hins vegar skal ekki dregið í efa að
félagsmenn ASÍ njóti almennt lakari
lífeyrisréttinda en opinberir starfs-
menn. ASÍ hefur sett fram kröfu um
jöfnun réttinda. Þetta er réttmæt
krafa, en jöfnuðurinn verður að ger-
ast með þeim hætti að kjör fé-
lagsmanna ASÍ verði bætt en kjör op-
inberra starfsmanna ekki rýrð. Til að
ná þessum jöfnuði verða menn að
vera tilbúnir að berjast með öllum til-
tækum ráðum sem lög leyfa því ekk-
ert fæst á silfurfati við samninga-
borðið. Ég lýsi mig reiðubúinn til að
styðja ASÍ í slíkri baráttu.
Þrefaldur Davíð
Í lokin má benda á að forsætisráð-
herra og fylgdarliði hans finnst líf-
eyriskjör opinberra starfsmanna
langt frá því að vera aðlaðandi, að
minnsta kosti ekki fyrir sjálfa sig.
Forsætisráðherra hefur nú tryggt
sér og sínum þrefalda réttinda-
ávinnslu á við aðra opinbera starfs-
menn sem og rétt til að hætta störf-
um og fara á eftirlaun fyrr en aðrir.
Jöfnum lífeyrisréttindin
Eiríkur Jónsson skrifar
um lífeyrismál ’Ef hann nýtir sér hinsvegar þann rétt sinn að
hætta 60 ára gamall fær
hann um 140 þúsund
krónur á mánuði sem
jafngilda um 113 þúsund
krónum á mánuði eftir
skatta.‘
Eiríkur
Jónsson
Höfundur er formaður Kennara-
sambands Íslands.
sjúkrastofnanir á landsbyggðinni
ráða ekki við eru send með hraði á
LSH.
Fyrirséðar aðgerðir sem sjúk-
lingar eru látnir bíða eftir eru
margar. Biðlistar styttast hjá
þeim sjúklingum sem hægt er að
senda aftur á heimaslóðir eftir
aðgerðir á meðan borgarbúar fá
ekki þjónustu af því að Fé-
lagsþjónusta Reyjavíkur stendur
ekki undir eftirfylgninni sem
skyldi. Hvað segir félagsmála-
ráðuneytið um það? Á LSH, þ.e.
ríkið eitt, að bera baggann fyrir
höfuðborgarsvæðið? Og er það
gert?
Endurhæfing: Eiga Reykvíkingar
ekki að fá slíka þjónustu af því að
LSH er í fjársvelti?
Þróun lækninga, menntun heil-
brigðisstétta: Er mennta-
málaráðuneytið fært um að reka
háskólasjúkrahús?
Og nú eru viðbrögð LSH að
senda frá sér sérhæft starfsfólk
sem hefur lengi starfað undir miklu
álagi vegna undirmönnunar. Þing-
menn þessa fólks steinþegja.
Borgarstjórnin þegir sem fastast.
Ekkert er gert til að skoða málið
betur. Ætla Reykvíkingar láta
þetta yfir sig ganga?
Þetta er eitthvað skrýtið!
Höfundur er formaður Meinatækna-
félags Íslands.