Morgunblaðið - 09.01.2004, Qupperneq 68

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 FÖSTUDAGUR 9. JANÚAR 2004 VERÐ Í LAUSASÖLU 190 KR. MEÐ VSK.
Næring ekki
refsing
MJÖG mikil hálka hefur verið undanfarna
daga og kemur hún helst niður á eldra
fólki sem heldur margt kyrru fyrir heima
hjá sér. Fjölmargir hafa leitað á slysa-
deild Landspítalans í Fossvogi undanfarna
daga, aðallega gamalt fólk sem hefur
dottið og hlotið beinbrot í hálkunni.
Áverkarnir eru misalvarlegir; allt frá
marblettum upp í hryggbrot, þó ekki al-
án þess að eiga á hættu að detta sökum
hálku. Starfsmenn Gatnamálastofu borg-
arinnar hafa ekki undan að sandbera
gangstéttir og hafa frá því að mikill snjór
féll milli jóla og nýárs unnið nær sleitu-
laust við að ryðja snjó og bera sand á
hálkuna.
varleg. Forstöðumenn dvalar- og
hjúkrunarheimila í Reykjavík sem Morg-
unblaðið ræddi við segjast hvetja heim-
ilismenn til að halda sig innandyra í hálk-
unni og í sama streng tekur formaður
Félags eldri borgara í Reykjavík og ná-
grenni. Víða eru þó göngustígar við
hjúkrunar- og dvalarheimili upphitaðir
svo fólk getur verið á ferðinni utandyra
Eldri borgarar eiga erfitt með að komast leiðar sinnar sökum hálku
Starfsmenn borgarinnar hafa ekki
undan að sandbera gangstéttir
Morgunblaðið/RAX
Það getur verið þrautin þyngri að komast leiðar sinnar í borginni sökum hálku og best að fara að öllu með gát eins og þessi unga stúlka.
 Fólk á hálum ís/6
NÝ kvikmynd á skáldverkinu fræga The Hitch-
hiker’s Guide To The Galaxy verður tekin upp að
hluta á Íslandi.
Um er að ræða stórmynd sem framleidd er af
breskum og bandarískum aðilum og kemur Disn-
ey-risinn meðal annars að framleiðslunni.
Það er Pétur Bjarnason og fyrirtækið Labrad-
or sem er íslenski tengiliður verkefnisins og seg-
ir Pétur að tökur muni fara fram annaðhvort í
apríl eða ágúst á þessu ári og standa yfir í a.m.k.
viku. Gerir hann ráð fyrir að um 100 manns muni
starfa við Íslandstökurnar, þar af um helmingur
Íslendingar.
Stórmynd kvik-
mynduð á Íslandi
 Íslenskur jökull/65
TÍU metra skíðishval rak á land í Landeyjafjöru í
landi Álfhólahjáleigu í Vestur-Landeyjum fyrir
skemmstu og uppgötvaðist hvalrekinn í gær. Haf-
rannsóknastofnun var tilkynnt um atburðinn og
eru starfsmenn hennar væntanlegir til að rann-
saka hræið. Hvalurinn er mjög heillegur og sér
varla á hræinu að sögn Guðmundar Óskars Stef-
ánssonar, bónda á Skipagerði.
Hvalreki á þessum slóðum er sjaldgæfur en ekki
óþekktur því fyrir nokkrum árum rak mun stærri
hval á land. Hræið af honum var þó mjög illa farið
og mikill fnykur af því.
Stærsta tegund skíðishvala, steypireyður, getur
orðið 30 metrar að lengd en ekki er ljóst hvaða teg-
und er hér um að ræða.
Hvalreki á
Landeyjafjöru
BÍLAR sem framleiddir eru í Bandaríkjunum og
keyptir inn í dollurum hafa lækkað mikið samfara
lækkun dollars og segir Egill Jóhannsson, fram-
kvæmdastjóri Brimborgar, að jeppar og pallbílar
frá Ford hafi lækkað í verði
um allt að einni milljón króna
á rúmu ári.
Egill segir að hagstætt
gengi á dollarnum hafi mikil
áhrif á söluna. Árið 2002 hafi
Brimborg til dæmis selt níu
bíla framleidda í Bandaríkj-
unum og 54 í fyrra. „Við
reiknum með að selja meira
en 300 bíla frá Bandaríkjun-
um í ár,“ segir hann.
Fyrir rúmlega ári var doll-
arinn í um 110 krónum, í
mars kostaði hann um 79 kr.,
gengið í maí var um 74,70
kr., en nú er hann kominn
niður fyrir 70 krónur. Egill
nefnir sem dæmi um verðbreytingar að í maí sl. hafi
Ford Escape XLS með 153 hestafla 2,3 lítra vél,
sjálfskiptingu, ABS hemlakerfi og öllum öðrum
venjulegum búnaði kostað um 3,3 milljónir króna en
verðið á nýrri gerð í febrúar nk. verði 2.865.000 kr.
Það sé 435 þús. kr. lækkun eða rúmlega 13% lækk-
un, en dollarinn hafi lækkað um 6–7% frá því í maí.
Hagstæðir samningar gerðir
Lækkun dollars vegur þyngst í verðmuninum, en
aðrir þættir eins og hagstæðari samningar, betra
grunnverð nú en áður og fleira hafi einnig áhrif. Eg-
ill áréttar að ekki sé verið að bera saman nákvæm-
lega sömu bíla því breytingar séu á milli árgerða auk
annarra þátta. Hins vegar sé um sambærilega bíla
að ræða. Ford Explorer með V8, 4,6 lítra 239 hest-
afla vél og leðuráklæði kostar nú 4.577.000 kr. en
Egill segir að verðið á sambærilegum bíl hafi verið
um milljón kr. hærra fyrir um ári.
Amerískir
bílar lækka
mjög í verði
Lækkun dollarans
vegur langþyngst
♦♦♦
♦♦♦
HANNES Hólmsteinn Gissurar-
son prófessor vísar afdráttarlaust
á bug ásökunum um ritstuld eða
óheiðarleg vinnubrögð í bók hans
Halldór, sem er fyrsta bindi ævi-
sögu Halldórs Kiljans Laxness.
Á blaðamannafundi í gær
kynnti Hannes greinargerð sem
hann hefur tekið saman vegna
gagnrýni sem fram hefur komið
undanfarnar vikur. Hann sagði
m.a. að hann hefði ekki verið að
skrifa skólaritgerð heldur ævi-
sögu handa almenningi.
Hannes sat í orrahríð spurn-
inga á blaðamannafundinum í
gær. Flestar spurningarnar
beindust að notkun Hannesar á
heimildum, og tilvísunum í þær,
því sem kunnugt er hefur gagn-
rýnin helst beinst að því hvernig
hann notar í sumum tilfellum
texta annarra í bók sinni án form-
legra tilvísana. Hannes kvaðst
hafa orðið undrandi á þeirri gagn-
rýni, vegna þess að hann hefði
getið allra sinna heimilda í eftir-
mála bókarinnar.
Aðferð sem margverðlaun-
aðir rithöfundar hafa notað
Hann sagði það ekki alltaf
nauðsynlegt að nota tilvísanir
þegar vitnað væri í heimildir, og
dæmi væru um að margverðlaun-
aðir rithöfundar notuðu þá aðferð.
Hann var spurður að því hvern
mun hann teldi á því að beita
formlegum tilvísunum, og því að
vitna nánast orðrétt í texta og
gera að sínum eigin án þess að
vísa til heimildar. Hann sagði það
matsatriði hverju sinni. „Stundum
er það svo augljóst að ég er að
nota textann [texta Halldórs Lax-
ness, innsk. blm.], að ég þarf ekki
að drita niður fleiri en tveimur og
hálfri tilvísun að jafnaði á blað-
síðu. Alla vega er alveg ljóst, að
það er ekkert óheiðarlegt í því. Ég
er ekki að dylja neinn neinu.“
Hann sagði verkefni sitt hafa ver-
ið að skrifa læsilega og skemmti-
lega bók, og því hefði hann stuðst
á þennan hátt við skáldið til að
fanga hugblæ og andrúmsloft.
„Þegar hann lýsir einhverju at-
viki eða persónum eftirminnilega,
þá tek ég það upp, og mér finnst
ekkert að því. Mér finnst tilvísan-
irnar alveg nægilega
margar. Það má þó enda-
laust staglast á því hvort
tilvísanirnar hefðu átt að
vera fleiri eða færri. Ég
vil alla vega að það liggi
ljóst fyrir að ég gerði ekk-
ert óheiðarlegt og framdi
engan ritstuld.“
Hannes segir í greinar-
gerðinni að fjölmörg
dæmi séu um að höfundar
ævisagna endursegi lýs-
ingar annarra á atvikum
og einstaklingum, enda sé
vandséð hvernig annars megi
skrifa ævisögur.
„Í tilefni af ýmsum ummælum
um bók mína hlýt ég að láta þess
getið, að fulltrúi fjölskyldu Hall-
dórs Kiljans Laxness las yfir próf-
örk að allri bókinni, þar á meðal
tilvísunum. Ég fór eftir nær öllum
athugasemdum, sem ég fékk frá
honum,“ segir einnig í greinar-
gerðinni.
Ekki skólaritgerð heldur
ævisaga handa almenningi
 Gerði ekkert/27
 Greinargerð/28
Hannes Hólmsteinn Gissurarson
vísar öllum ásökunum um
ritstuld afdráttarlaust á bug
Halldór
Laxness
Hannes H.
Gissurarson