Morgunblaðið - 21.01.2004, Qupperneq 11

FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 21. JANÚAR 2004 11
SKIPSTJÓRI farþegaferjunnar
Norrænu segir að ef hann hefði ekki
reynt öðru sinni að komast að
bryggju í Þórshöfn, eftir að gat kom
á ferjuna í fyrstu tilrauninni, hefði
ferjan sokkið í ytri höfninni.
Þetta kom fram í sjóprófum í Fær-
eyjum á mánudag vegna óhappsins
þegar farþegaferjan Norræna sigldi
utan í hafnarkant í innsiglingunni í
Þórshöfn í síðustu viku. Fram kom í
máli skipstjórans að hann hefði
misst samband við vélar skipsins frá
brúnni og það hefði því orðið vélar-
vana við innsiglinguna. Einnig hefðu
veltiuggar ekki virkað sem skyldi.
Að sögn Högna Djurhuus, frétta-
manns á færeyska ríkisútvarpinu
sem var við sjóprófin í gær, kom
fram að Norræna ætti að þola hlið-
arvind að hámarki 19,3 metra á sek-
úndu þegar verið væri að snúa skip-
inu á lítilli ferð. Í meiri vindi hefði
skipið ekki nægilegt afl á hliðar-
skrúfum til þess að sigla upp í móti
vindinum. Áhöfnin hafði fengið upp-
lýsingar um að vindstyrkur væri á
milli tíu og sautján metrar á sek-
úndu. Í því að skipið beygir inn í
höfnina hafi svo komið él og vind-
styrkurinn farið yfir 20 metra á sek-
úndu, þannig að skipið rak undan
vindinum. Skipstjórinn sagði að
hann hefði gert allt sem í hans valdi
hefði staðið en ekki hefði orðið við
neitt ráðið og Norræna rekist utan í
hafnargarð.
Fyrsti stýrimaður skipsins sagði
við sjóprófin að skipið hefði líka
kennt botns og önnur aðalskrúfa
skipsins snert botninn og skemmst
mikið. Skipstjórinn ákvað að sigla
frá og út fyrir höfnina og gera aðra
tilraun en þá rakst skipið aftur í og
stórt gat kom á skrokkinn miðskips
og sjórinn streymdi inn.
150 tonn af sjó streymdu inn
Yfirvélstjóri Norrænu sagði við
sjóprófin að sér reiknaðist til að um
eitt hundrað og fimmtíu tonn af sjó
hefðu streymt inn í skipið. Reynt var
að gangsetja dælur um borð en það
gekk erfiðlega. Þá var tekið til þess
ráðs að dæla sjó á milli jafnvægis-
tanka skipsins í þeim tilgangi að
lyfta gatinu upp fyrir yfirborðið.
Þegar reynt var í annað sinn end-
urtók sagan sig, skipinu hlekktist á á
sama stað og fyrr.
Fram kom í máli skipstjórans að
hann hefði misst samband við vélar
skipsins frá brúnni og að skipið hefði
orðið vélarvana en tveir menn í vél-
arrúminu sögðu að vélarnar hefðu
verið í gangi allan tímann. Fyrsti
stýrimaður, sem var aftur í skut
skipsins, sagði að ekkert rót hefði
sést frá skrúfum skipsins.
Tjónið enn ekki metið til fulls
Að sögn Kára Durhuus, blaðafull-
trúa Smyril Line, útgerðarfélags
Norrænu, hefur ekki enn tekist að
meta tjónið til fulls. Unnið er að því
að gera skipið haffært svo sigla megi
því til meginlands Evrópu þar sem
gert verður við það. Að sögn Kára er
ekki enn vitað hvar gert verður við
skipið.
Vetraráætlun Smyril Line breyt-
ist í kjölfar óhappsins og hefur
gamla Norræna verið tekin í notkun
á ný. Eingöngu verður siglt frá
Hanstholm í Danmörku til Leirvíkur
á Hjaltlandseyjum og Þórshafnar í
Færeyjum og liggja áætlunarsigl-
ingar til Seyðisfjarðar og Bergen í
Noregi því niðri eftir óhappið.
Sjópróf vegna óhapps ferjunnar Norrænu í Þórshöfn í síðustu viku
Hefði sokkið ef ekki hefði
verið farið inn aftur
Ljósmynd/Dimmalætting/Kalmar
Mjög erfiðlega gekk að koma Norrænu að bryggju í Þórshöfn í síðustu viku. Ferjan skemmdist talsvert mikið.
KB-BANKI hefur ákveðið að lækka
kjörvexti bæði óverðtryggðra og
verðtryggðra skuldabréfalána um
0,50 prósentustig. Þannig lækka kjör-
vextir óverðtyggðra skuldabréfa úr
8,45% í 7,95% og kjörvextir verð-
tryggðra skuldabréfa lækka í 5,60%.
Í frétt frá KB-banka kemur fram
að samhliða þessari lækkun kjörvaxta
taki bankinn upp breytt áhættumat á
skuldabréfalánum sem feli í sér aukið
álag á skuldabréf tryggð með sjálf-
skuldarábyrgð. Þannig geti bankinn
boðið viðskiptavinum sínum, sem geti
veitt gott fasteignatryggt veð, mun
betri vexti en hingað til hafi verið í
boði. Jafnframt geri bankinn ráð fyrir
að útlánum sem tryggð eru með sjálf-
skuldarábyrgðum fækki.
Fastir vextir verðtryggðra fast-
eignalána lækka um 0,55 prósentustig
og verða grunnvextir þessara lána
5,95%. Fasteignalán á föstum vöxtum
verða til allt að 25 ára og fara end-
anleg vaxtakjör eftir veðsetningu.
Vaxtaálag á grunnvexti verður á
bilinu 0,0% til 2,25%. Nýverið hefur
bankinn einnig ákveðið að hækka veð-
setningarhlutfall fasteignatryggðra
útlána og er nú miðað við allt að 80%
af þekktu markaðsverði, samkvæmt
frétt frá bankanum.
Vextir á Bústólpareikningi bank-
ans lækka úr 4,65% í 4,50%. Vextir á
Lífeyrisbók lækka úr 6,30% í 5,95%.
Vextir annarra verðtryggðra innláns-
reikninga lækka einnig samsvarandi.
Vextir á óverðtryggðum innlánum
verða óbreyttir frá því sem nú er.
KB-banki hefur einnig ákveðið að
bjóða upp á fasteignalán til allt að 25
ára og verða 30% af höfuðstól greidd
á lánstíma. Á síðasta gjalddaga verð-
ur samið um endurgreiðslu á þeim
70% sem eftir eru af upphaflegum
höfuðstól, verðbættum.
KB-banki
lækkar
vexti skulda-
bréfalána
PÉTUR Blöndal, formaður
efnahags- og viðskiptanefndar
Alþingis, segir ekki enn búið að
ákveða hvenær næsti fundur
nefndarinnar verður. Erfitt sé
að finna tíma sem henti öllum
fulltrúum í nefndinni. Hann
segir ljóst að ekkert verði af
fundi í þessari viku og á mið-
vikudaginn í næstu viku komi
Alþingi aftur saman. Því geti
farið svo að fyrsti fundur efna-
hags- og viðskiptanefndar verði
þegar reglulegir fundir nefnd-
arinnar hefjist eftir að þing
kemur aftur saman.
Á nefndarfundinum á að
ræða kaup KB banka á SPRON
og stöðu sparisjóðanna í land-
inu almennt. Fulltrúar Sam-
fylkingarinnar hafa sagt Pétur
vanhæfan til að fjalla um mál-
efni SPRON.Halldór Blöndal,
forseti Alþingis, úrskurðaði í
fyrradag að ekkert í þingsköp-
um eða stjórnarskránni gæfi
tilefni til að útiloka Pétur frá
því að taka þátt í meðferð
SPRON málsins.
Pétur segir sjálfur að hann
muni stýra fundi efnahags- og
viðskiptanefndar þrátt fyrir að
ráðist hafi verið á hann per-
sónulega og hann jafnvel vænd-
ur um að koma óheiðarlega
fram í málinu. Fjárhagslegir
hagsmunir hans í þessu máli
séu smávægilegir og ef fylgja
eigi tillögu Samfylkingarinnar
eftir þá væru bændur á Alþingi
vanhæfir að fjalla um bændur,
öryrkjar um málefni öryrkja.
Ekki
fundað í
vikunni
Efnahags- og
viðskiptanefnd
ÞINGMENN Samfylkingar hófu út-
rás í Háskóla Íslands í gær sem mun
standa alla vikuna og enda með opn-
um fundi um stöðu skólans í Odda á
föstudag. Þingmennirnir byrjuðu á
því að skoða nýtt Náttúrufræðahús
skólans og ræða þar við nemendur
og kennara.
Björgvin G. Sigurðsson, sem er
einn þriggja fulltrúa flokksins í
menntamálanefnd Alþingis, segir að
í vikunni verði fundað með forsvars-
mönnum allra deilda háskólans.
„Forsvarsmenn deildanna fögnuðu
mjög þessu frumkvæði okkar að
hitta þá svona til að heyra stöðuna og
nemendur ekki síður sem hafa grein-
lega mjög miklar áhyggjur af því að
skólagjöld séu næsta skref í skóla-
málum Sjálfstæðisflokksins. Við
höfnum þeirri leið afdráttarlaust,“
segir Björgvin.
Með því að hafa ekki skólagjöld sé
jafnrétti til náms tryggt. „Í ríkishá-
skólann á að vera ókeypis aðgangur
svo jafnrétti til náms og blómlegt há-
skólalíf sé tryggt óháð því hvaða
efnahagslega bakgrunn fólk hafi í
það og það skiptið,“ segir Björgvin.
Segir hann Samfylkinguna leggja
áherslu á að fjárframlög til háskóla-
stigsins verði aukin um 4-8 milljarða
á kjörtímabilinu, eða þar til framlög-
um annarra Norðurlandaþjóða verði
náð. Íslensk stjórnvöld veiti um 0,8%
af landsframleiðslu til háskólastigs-
ins en hlutfallið á hinum Norður-
löndunum sé 1,2-1,7% „Það viljum
við gera bæði til að efla, styrkja og
tryggja það fjármagn sem þarf til að
starfa eðlilega og eyða þessari fjár-
hagslegu óvissu sem er uppi núna og
kristallast í þessari umræðu um
skólagjöld sem við höfnum afdrátt-
arlaust í ríkisháskólum,“ segir
Björgvin.
Þá vilji Samfylking engar frekari
fjöldatakmarkanir við skólann,
ábyrgðarmannakerfi LÍN verði lagt
niður og framfærslugrunnur náms-
lána verði endurmetinn. Við fjár-
lagagerð þurfi að forgangsraða
þannig að háskólanum verði tryggt
nægt fjármagn „enda er margsýnt
að aukin framlög til menntamála
auka hagvöxt og tekjur þjóðfélagsins
verulega.“
Hafna skólagjöldum og
fjöldatakmörkunum
Þingmenn Samfylkingar kynna sér málefni Háskóla Íslands
Morgunblaðið/Ómar
BARNAGEÐLÆKNAFÉLAG Ís-
lands stendur fyrir þverfaglegu
námskeiði um unglinga og sjálfsvíg
nk. föstudag í sal Læknafélagsins í
Hlíðasmára í Kópavogi. Þá mun fé-
lagið efna til málþings um börn með
þroskavanda á Grand hóteli dagana
29.–30. janúar nk.
Að sögn Bertrands Lauth, barna-
geðlæknis á Barna- og unglingageð-
deild Landspítala – háskólasjúkra-
húss, er námskeiði um unglinga og
sjálfsvíg einkum ætlað að hjálpa sér-
fræðingum að meðhöndla unglinga
sem skaða sig. Námskeiðið er ætlað
sálfræðingum, félagsráðgjöfum,
iðjuþjálfum, starfsfólki Félagsþjón-
ustunnar, Fræðslumiðstöð og öðrum
aðilum sem starfa náið með ungling-
um á hinum ólíku stofnunum.
„Hverjir eru þessir unglingar sem
eru að fremja sjálfsvíg og hvernig er
hægt að koma í veg fyrir það?
Hvernig er hægt að meðhöndla ung-
linga sem skaða sig? Þetta er spurn-
ingar sem meðal annars verður leit-
ast við að svara,“ segir Bertrand.
Meðal fyrirlesara verða Simon
Wilkinson barnageðlæknir, sem er
þekktur á því sviði í Noregi, og
Nicolas Gergieff, prófessor í barna-
geðlækningum frá Frakklandi.
Þá fer fram málþing um börn með
þroskavanda dagana 29.–30. janúar
á Grand hóteli. Að sögn Gísla Bald-
urssonar, formanns Barnageð-
læknafélags Íslands, tekur málþing-
ið til margra ólíkra þátta, bæði
greiningarþáttar og lyfjameðferðar,
auk þess sem fjallað verður um hlut-
verk skólanna.
„Það er mjög mikilvægt að greina
þessa erfiðleika sem allra fyrst svo
hægt sé að setja inn stuðningsað-
gerðir. Það hefur margt verið mjög
vel gert í skólum, m.a. með sér-
kennslu, en það er líka margt sem
mætti gera betur,“ segir Gísli.
Námskeið
um unglinga
og sjálfsvíg