Morgunblaðið - 22.02.2004, Side 2

FRÉTTIR
2 SUNNUDAGUR 22. FEBRÚAR 2004 MORGUNBLAÐIÐ
www.landsbanki.is
sími 560 6000
Varðan - alhliða fjármálaþjónusta
Nokkrir punktar um
beinharða peninga!
Vor í París 14. - 17. maí
Yndisleg vorferð til Parísar þar sem gist verður á 3ja stjörnu
hótelinu Home Plazza Bastille í þrjár nætur. Íslenskur
fararstjóri er Laufey Helgadóttir, listfræðingur.
Verð: 36.475 kr. á mann í tvíbýli auk 10 þús. ferðapunkta.
Innifalið: Flugvallarskattar og þjónustugjöld. Nánari upplýsingar fyrir ofangreind tilboð hjá
Icelandair í hópadeild, sími 505 0406 eða sendið tölvupóst á groups@icelandair.is ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
LB
I
23
55
9
02
/2
00
4
AUKNAR EIGNIR
Eignir lífeyrissjóðanna jukust
um 18,5% á síðasta ári. Sjóðirnir
náðu næstbestu ávöxtun frá upp-
hafi á árinu 2003, um 10% ávöxtun.
Betri ávöxtun varð af innlendum
eignum en erlendum að sögn fram-
kvæmdastjóra Landssamtaka líf-
eyrissjóða. Ekki er gert ráð fyrir
að neinn sjóður skerði réttindi
sjóðsfélaga á þessu ári líkt og
nokkrir gerðu í fyrra.
Hóta frekari átökum
Uppreisnarmenn á Haíti segjast
munu taka næst stærstu borg
landsins á sitt vald nú um helgina.
Krefjast þeir afsagnar forseta
landsins, Jean Bertrand Aristide.
57 hafa látist frá því uppreisn-
armenn létu til skarar skríða 5.
febrúar. Erlendir stjórnarer-
indrekar hafa lagt fram frið-
artillögur og gefið Aristide frest til
morguns til að samþykkja þær.
Íhaldssinnar fagna
Ráðandi íhaldssinnar í Íran
fögnuðu í gær sigri í þingkosning-
unum sem fram fóru í landinu á
föstudaginn. Fyrstu tölur, sem enn
voru óstaðfestar í gær, bentu til
sigurs þeirra. Útlit var fyrir að
kjörsókn hefði verið meiri en búist
hafði verið við, og talið að það hefði
komið íhaldssinnum vel.
Síelti fyrrverandi maka
Forsvarskona Fjölskylduvernd-
ar gagnrýnir starfshætti barna-
verndaryfirvalda harðlega í um-
fjöllun Tímarits Morgunblaðsins
um síelti fyrrverandi maka. Hún
segir tvær konur hafa verið lýstar
gjaldþrota vegna skulda við yf-
irvöld sem eru til komnar vegna
dagsekta sem falla á mæður sem
ekki virða umgengisrétt föður við
börn sín vegna áreitis eða ofbeldi
af hans hálfu.
Tónlistarnám t i l bóta
Unglingar sem leggja stund á
reglulegt tónlistarnám eru ólík-
legri til að reykja og neyta vímu-
efna, ef marka má niðurstöður
nýrrar könnunar. Niðurstöðurnar
benda einnig til þess að unglingar
sem stunda slíkt nám hafi jákvæð-
ara viðhorf til náms og skóla.
Vegaskemmdir fyrir norðan
Skemmdir urðu á vegum milli
Akureyrar og Húsavíkur vegna
vatnavaxta í Skjálfandafljóti sem
hófust á fimmtudagsvköld. Talið er
að allt að kílómetralangur veg-
arkafli þarfnist lagfæringar. Skörð
á veginum vegna vatnavaxtanna
eru allt að 30 sentimetra djúp.
Skemmdir urðu einnig á hitaveitu
sem liggur meðfram veginum.
Y f i r l i t
Í dag
Skissa 6 Hugvekja 63
Sigmund 8 Myndasögur 64
Listir 34/39 Bréf 64/65
Af listum 34 Dagbók 66/67
Forystugrein 40 Krossgáta 68
Reykjavíkurbréf 40 Auðlesið efni 69
Skoðun 42/49 Leikhús 70
Umræðan 49 Fólk 70/77
Minningar 50/57 Bíó 74/77
Kirkjustarf 61 Sjónvarp 78
Þjónusta 63 Veður 79
* * *
Morgunblaðið Kringlunni 1, 103 Reykjavík. Sími 5691100 Innlendar fréttir frett@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Erlendar fréttir Ásgeir Sverrisson, fréttastjóri,
asv@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Guðrún Hálfdánardóttir, fréttastjóri guna@mbl.is Úr verinu Hjörtur Gíslason, fréttastjóri, hjgi@mbl.is Daglegt líf Guðbjörg Guðmundsdóttir, gudbjorg@mbl.is Listir menning@mbl.is Orri Páll Ormarsson, ritstjórnarfulltrúi,
orri@mbl.is Umræðan|Bréf til blaðsins Magnús Finnsson, fulltrúi ritstjóra, magnus@mbl.is Hallur Þorsteinsson, hallur@mbl.is Minningar minning@mbl.is Hilmar P. Þormóðsson, Stefán Ólafsson Dagbók|Kirkjustarf Ellý H. Gunnarsdóttir, elly@mbl.is Íþróttir
sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Fólk í fréttum Skarphéðinn Guðmundsson, skarpi@mbl.is Útvarp|Sjónvarp Andrea Guðmundsdóttir, andrea@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is
NEYTENDASAMTÖKIN telja
þjónustugjöld íslenskra banka vera
of há og segja tekjur íslenskra banka
af slíkum gjöldum mun hærri en á
öðrum Norðurlöndum. Að sögn Jó-
hannesar Gunnarssonar fundaði
stjórn samtakanna á föstudag og
ræddi málið. Aftur hefur verið boðað
til fundar vegna málsins nk. fimmtu-
dag.
Jóhannes segir yfirlýsingar að
vænta frá samtökunum enda skuldi
þau neytendum skýringar þar sem
rannsókn samtakanna sé ekki í sam-
ræmi við niðurstöður skýrslu sem
GJ Fjármálaráðgjöf vann fyrir Sam-
tök banka og verðbréfafyrirtækja
(SBV) og birtar voru í síðustu viku.
Sú skýrsla bendir til þess að þjón-
ustugjöld íslenskra banka séu lægri
en almennt gerist á hinum Norður-
löndunum.
Niðurstöður Neytendasamtak-
anna þess efnis að þjónustugjöldin
séu í raun hærri, en ekki lægri, en á
öðrum Norðurlöndum eru byggðar á
upplýsingum frá alþjóðlega matsfyr-
irtækinu Moody’s.
Jóhannes segir ekkert hafa komið
fram sem bendi til þess að þjónustu-
gjöld séu lægri hér á landi en annars
staðar. „Skýrslan virðist langt frá
því fullkomin. Við erum að skoða
þetta mál þessa dagana og munum
senda frá okkur yfirlýsingu á næst-
unni enda skuldum við íslenskum
neytendum skýringar þar sem okkar
tölur og þær sem koma fram í þess-
ari skýrslu fara engan veginn sam-
an.“
Niðurstöður Neytendasamtak-
anna benda til þess að heildarþjón-
ustutekjur sem hlutfall af eignum
banka nemi 1,3% að meðaltali á Ís-
landi en 0,4-0,6% á öðrum Norður-
löndum. Í þeim tölum er tekið tillit til
allra þjónustugjalda sem bankarnir
innheimta.
Í skýrslu SBV eru 27 algengir
þjónustuliðir teknir út og bornir
saman við sambærilega þjónustuliði
á öðrum Norðurlöndum. Í tilkynn-
ingu frá GJ Fjármálaráðgjöf, sem
vann skýrsluna fyrir SBV, kemur
m.a. fram að fyrirtækið telji villandi
að sýna heildarþjónustutekjur sem
hlutfall af eignum bankanna þar sem
eignir banka geti verið mismunandi
af ýmsum ástæðum. Aðferðin sem
liggi til grundvallar skýrslu SBV sé
einfaldur samanburður í líkingu við
verðkannanir sem Neytendasamtök-
in geri á ýmiss konar vörum og þjón-
ustu. Þá sé ekki rétt að miða við upp-
lýsingar frá Moody’s þar sem það sé
lánshæfismatsfyrirtæki sem geri
ekki skýrslur frá sjónarhóli neyt-
enda heldur séu þeirra upplýsingar
ætlaðar fjárfestum.
Formaður Neytendasamtakanna um þjónustugjöld bankanna
Skuldum neytendum
skýringar á muninum
HLJÓMSVEITIN Voices for peace spilaði í Listasafni
Reykjavíkur í Hafnarhúsinu í fyrrakvöld, en hljóm-
sveitin kom hingað til lands til að taka þátt í Vetr-
arhátíð í Reykjavík. Tónleikarnir þóttu heppnast vel,
en hljómsveitin flytur tónlist sem á rætur sínar að rekja
til tónlistararfs kristinna, gyðinga og múslima.
Morgunblaðið/Sverrir
Raddir friðarins í Hafnarhúsinu
JÓN Kristjánsson heilbrigðisráð-
herra segir umræðu um það hvort
taka eigi upp fituskatt á óhollan mat
hérlendis stutt á veg komna. Hug-
myndin hafi komið upp en ekki hlotið
hljómgrunn. Bresk stjórnvöld íhuga
nú að taka upp slíkan skatt.
„Þetta hefur nú ekki verið mikið
rætt hér á landi en þó hefur mann-
eldisráð velt upp hugmyndum í mín
eyru um skatt á sykur eða gos-
drykki. Þær hafa ekki hlotið miklar
undirtektir, í það minnsta ekki hjá
iðnaðinum. Umræðan hefur verið
takmörkuð hér á landi en fer vaxandi
á alþjóðavettvangi.
Nú er í vinnslu álit hjá Alþjóða
heilbrigðisstofnuninni sem miðar að
því að ná samstöðu um það til dæmis
að þjóðir hugi að skattlagningu á
vörur sem leiða til offitu. Í þessu fel-
ast engin fyrirmæli um að ríki eigi að
taka upp slíkar reglur enda hefur
stofnunin ekki boðvald yfir ein-
stökum ríkjum.
Það er ástæða að mínu mati til að
hafa áhyggjur af því heilbrigðis-
vandamáli sem offitan er og hvetja
fólk til að forðast hana eftir megni.
Hvort á að grípa inn í það með skatt-
lagningu er umræða sem á langt í
land hér á landi. En vandamálið er
fyrir hendi,“ segir Jón og bendir á að
biðlistar séu í aðgerðir vegna offitu á
Landspítala. „Offita getur leitt til
annarra sjúkdóma, m.a. sykursýki,
sem eru mjög erfiðir og kostnaðar-
samir fyrir þjóðfélagið, fyrir utan
þær hörmungar sem þeir valda sjúk-
lingum og aðstandendum.“
Ráðherra um fituskatt á óhollan mat
Umræðan skammt á
veg komin hérlendis
ÖKUMAÐUR og farþegi slösuðust
þegar bíll þeirra valt á Suðurlands-
vegi rétt við Litlu kaffistofuna um kl
2:30 aðfaranótt laugardags. Hinir
slösuðu voru fluttir með sjúkrabíl á
slysadeildina í Fossvogi, en meiðsli
þeirra voru ekki talin alvarleg, að
sögn varðstjóra hjá Slökkviliði höf-
uðborgarsvæðisins. Bíllinn var tals-
vert skemmdur og var dreginn af
vettvangi með kranabíl.
Tveir slas-
aðir í bílveltu
MINNINGARATHÖFN um háhyrn-
inginn Keikó fór fram í fyrrakvöld í
sædýrasafninu í Newport í Oregon
í Bandaríkjunum þar sem Keikó var
um árabil áður en hann var fluttur
til Íslands árið 1998. Um 700
manns, flestir eldra fólk, komu
saman og kveiktu á kertum. Prest-
ur flutti ávarp og ljóð voru lesin og
síðan var sýndur hluti úr vænt-
anlegri heimildarmynd sem Free
Willy-Keiko stofnunin ætlar að gefa
út í haust og sýnir m.a. Keikó á
sundi í hafinu við Vestmannaeyjar.
Steve Brown, dýralæknir, sem
vann með Keikó í Newport og á Ís-
landi, sagði að fólk hefði myndað
óvenjuleg tengsl við Keikó og hann
hefði að sama skapi hænst að fólki.
Og presturinn Thomas Chatterton
sagði, að Keikó hefði ekki verið
mennskur „en hann var samt einn
af okkur. Milljónum manna þótti
vænt um hann“.
Keikó naut mikilla vinsælda með-
an hann var í Newport og eitt árið,
sem hann var þar, komu 1,3 millj-
ónir manna í sædýrasafnið. Sérstök
laug var smíðuð fyrir Keikó en þar
synda nú hákarlar og fleiri fiskar.
Keikó synti frá Vestmannaeyjum
til Noregs árið 2002 og drapst þar í
desember á síðasta ári, líklega af
völdum lungnabólgu. Hann var þá
talinn vera 26 ára.
Minningarat-
höfn um Keikó
í Oregon
♦♦♦