Morgunblaðið - 28.03.2004, Blaðsíða 27
spóans í Afríku eru leirukrabbar. Spóarnir veiða krabb-
ana innan um fólk sem leitar skelja og veiðimanna sem
kasta netum sínum úr fjörunni.
Í brennheitri norðanátt
Félagarnir tóku ferju frá Banjul, höfuðborg Gambíu,
til Norður-Senegal. Hitinn var yfirþyrmandi, 40–47°C í
forsælu. „Norðanvindur hér þýðir ekki kalt veður, heldur
þveröfugt. Þá hefur Kári ferðast yfir Sahara og kemur
brennheitur fram að sjó. Vindinum fylgir fínt ryk sem
smýgur um allar glufur og þrengir sér inn í hús, klæði og
öll vit. Hvergi skjól fyrir örfínu duftinu sem sest eins og
gráleit og muskuleg slikja á allt stórt sem smátt.“
Félagarnir leigðu sér bát og sigldu um mikil fenja-
svæði við Missira. „Við sáum spóa á ólíklegustu stöðum,
bæði staka og í smáum hópum. Félagsskapur þeirra var
fjölbreyttur. Furðulegustu fuglar og svo mannfólkið við
iðju sína á sjó og landi. Spóarnir voru ávallt í bak- eða for-
grunni. Skemmtilegust þótti mér heimsókn í fornt þorp á
lítilli eyju. Iðja heimamanna var ostrutínsla. Kona eldaði
skeljarnar yfir viðarbáli, síðan voru þær þurrkaðar í sól-
breyskjunni og sendar á markað. Þorpsbúar leyfðu okk-
ur að mynda sig gegn vægu gjaldi. Ungur drengur úr
hópnum hafði gert sér hljóðfæri úr boga. Annar endi
strengsins nam við tveggja lítra plastflösku sem magnaði
hljóðið þegar strákur sló strenginn. Húsdýrin voru í stíu,
eða gerði. Hænsni, geitur og asni. Skammt frá strákofa-
þyrpingunni voru
skeljahaugar, hugsan-
lega jafngamlir og
mannlíf á staðnum.
Hitinn óx jafnt og þétt
eftir því sem leið á
daginn og hefði verið
óbærilegur hefði sigl-
ingin ekki gefið nokk-
urn svala. Við vorum
því fegnir að komast í
það afdrep sem hótelið
veitti okkur.“
Ferðinni var næst
heitið á leirskóga-
svæði og var endað á
kíl þar sem tröllatré teygðu lim sitt óendanlega í allar
áttir. „Þarna átti að vera náttstaður fugla og það reyndist
rétt. Undir lokin voru þrjú til fjögur hundruð fuglar í
trjánum og rökkrið batt svo enda á myndatökur.“
Strembin leit að steindeplum
Aftur var snúið yfir Gambíufljót og stefnt upp með
fljótinu í leit að steindeplum. Vegurinn þessa 150 km leið
var ekki beysinn. Einhvern tímann hafði hann verið mal-
bikaður, en nú voru aðeins eftir malbiksblettir á stangli,
líkt og sker í öldóttu moldarhafinu. Þessi ferð var ekki ár-
angurslaus, því viti menn. Þarna voru steindeplar! Morg-
uninn eftir voru menn árrisulir, til að nýta morgunsval-
ann sem best. Steinklappan lét lítið á sér kræla og sólin
hækkaði á lofti. „Um tíuleytið var verulega farið að hitna.
Gangan varð í samræmi við það, hálfgerð þrautaganga.
Undir hádegi vorum við næsta úrkula vonar um að við
fyndum nokkurn depil en leiðsögumaður okkar gafst
ekki upp. Friðþjófur fylgdi honum og náði nokkrum góð-
um skotum af steindeplinum.“ Kvikmyndagerðarmenn-
irnir komust að þeirri niðurstöðu að ekki hefði verið
skynsamlegt að leita fuglanna á jörðu niðri, því þeir leit-
uðu í skuggann í krónum trjánna meðan heitast var.
Þeir félagar heimsóttu einnig litla eyju sem er griðland
fugla. „Við komum strax auga á spóa. Það var ekki sjálf-
gefið því slíkt kraðak var af fugli á fjörunni. Þeir sem ég
kannaðist við voru, auk spóa, tildra, sanderla, sandlóa,
jaðrakan og spóatíta.“ Íslensku sumargestirnir undur
sér augljóslega vel innan um litskrúðuga hitabeltis-
fuglana.
Spóinn veiðir
leirukrabba sér til
matar á strönd-
inni.
Spóar og sand-
lóur halda sig á
svipuðum slóð-
um yfir veturinn.
Auk þeirra eru í
Gambíu og Sene-
gal farfuglar á
borð við stein-
depla, maríuerlur
og tildrur.
Páll Stein-
grímsson og Ein-
ar Ólafur Þorleifs-
son, náttúru-
fræðingur, í veislu
með heimamönn-
um í Gambíu.
gudni@mbl.is
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 28. MARS 2004 27
Mikið úrval af
fallegum
rúmfatnaði
Skólavörðustíg 21, Reykjavík, sími 551 4050
tryggvagata 16
sími 551 1808
www.mamimo.is
fallegar
fe rminga rg ja f i r
Námið er einkum ætlað kennurum, skólastjórnendum og öðrum þeim sem stjórna eða hafa hug á að
stjórna menningar- og menntastofnunum, þ.e. skólum, söfnum, menningarfyrirtækjum og öðrum
stofnunum sem hafa með höndum miðlun þekkingar, menningar og menntunar, eða starfa í
menningartengdri ferðaþjónustu. Námið er tvær fimm vikna sumarannir og fjarnám. Unnt er að stunda
það með vinnu.
Inntökuskilyrði er fyrsta háskólagráða í hvaða grein sem er, þ.e. BA, BS, B.Ed. eða sambærileg gráða
frá innlendum eða erlendum háskóla.
www.bifrost.is
MA nám á Bifröst
Nánari upplýsingar má finna á vef Viðskiptaháskólans á Bifröst (www.bifrost.is),
á vef ReykjavíkurAkademíunnar (www.akademia.is) eða í síma 433-3000.
Menningar- og menntastjórnunarval
Opinn kynningarfundur þriðjudaginn 30. mars kl. 16.00-18.00 í húsnæði
ReykjavíkurAkademíunnar, 4. hæð, JL-húsinu, Hringbraut 121, Reykjavík.
í samstarfi Viðskiptaháskólans á Bifröst og ReykjavíkurAkademíunnar
í hagnýtum hagvísindum
311 Borgarnes Sími 433 3000