Morgunblaðið - 28.03.2004, Blaðsíða 28
28 SUNNUDAGUR 28. MARS 2004 MORGUNBLAÐIÐ
Í ritgerðinni „Ýmis takmörk áupplýstu samþykki“ („Somelimits of informed consent“,Journal of Medical Ethics,2002; 28) segirðu að þér
virðist sem spurningin um sjálf-
ræði geti ekki verið ástæða þess,
að upplýst samþykki hafi siðfræði-
lega þýðingu. (Þótt margir telji
það einmitt vera ástæðuna). Gæt-
irðu útskýrt stuttlega hvers vegna
þú ert þessarar skoðunar?
Þótt það sé viðtekin skoðun, að
upplýst samþykki sé nauðsynlegt
af því að það sé sjálfræði í verki, er
þessi staðhæfing erfiðleikum bund-
in af tveim ástæðum. Í fyrsta lagi
eru til margar, ólíkar skilgreining-
ar á því hvað sjálfræði er, og þær
veigaminnstu (sem gera ekki ráð
fyrir að sjálfræði sé annað en að
eiga valkosti) hafa harla litla sið-
fræðilega þýðingu – maður verður
að gera ráð fyrir fjöldamörgu til
viðbótar til að geta skorið úr um
hvers vegna og hvenær þessi teg-
und sjálfræðis er siðferðislega
mikilvæg. Ennfremur leikur á því
vafi hvort afdráttarlausari [skil-
greiningar á sjálfræði], þar sem
(ýmsar) hugmyndir um vitsmuna-
legt sjálfræði gegna lykilhlutverki,
taki til gæslu á hagsmunum allra
sjúklinga og rannsóknaþátttak-
enda, sem eiga skilið að hagsmuna
þeirra sé gætt hvort sem þeir eru
sjálfráða í þessum afdráttarlausari
skilningi eða ekki. (O’Neill hefur
fjallað nánar um þetta efni í rit-
gerðinni „Autonomy: The Empe-
ror’s New Clothes“, eða „Sjálf-
ræði: Nýju fötin keisarans“).
Í öðru lagi eru fjölmargir sjúk-
lingar annaðhvort ekki fyllilega
færir um að veita samþykki (að
mínu mati hafa óþarflega margar
rannsóknir beinst að þessu atriði),
eða eru beðnir um að samþykkja
hluti sem jafnvel hæfasta fólk get-
ur ekki (af ýmsum ástæðum) verið
fyllilega upplýst um. Í mörgum til-
Breski heimspekingurinn
Onora O’Neill hefur fjallað
mikið um siðferðilegar hliðar
upplýsts samþykkis. O’Neill,
sem er barónessa og meðlimur
lávarðadeildar breska þingsins,
auk þess að vera skólameistari
á Newham-garði í Cambridge-
háskóla, flytur opinberan fyr-
irlestur hér á landi á þriðjudag-
inn. Kristján G. Arngrímsson
sendi henni nokkrar spurn-
ingar í tölvupósti.
Sjálfræði og uppl
Activity
Frost
Sunnudagur 28. mars kl.10:00 - 17:00
Sjáumst í Listasafninu!
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
M
O
R
24
06
9
0
3/
20
04
Kæri áskrifandi.
Ekki missa af Frost Activity,
sýningu Ólafs Elíassonar, í boði
Morgunblaðsins. Boðskort
fylgdi föstudagsblaðinu.
Opið í dag í Listasafni Reykjavíkur
milli kl. 10.00 og 17.00.
Dagskrá:
Leiðsögn um sýninguna
kl. 12:00, 13:00, 14:00 og 15:00
Vísbendingaleikur
kl.10:30, 12:30 og 14:30
Börn og fullorðnir skoða
sýninguna, fá leiðsögn og taka
um leið þátt í vísbendingaleik.
Listsmiðja
Opin listsmiðja allan daginn frá
kl. 10:00 til 17:00. Í listsmiðjunni
gefst kostur á að gera áhöld til
eigin tilrauna með speglun og
blekkingar augans.
BÍLARAFAuðbrekku 20 • S. 564 0400
Fyrir báta: Margar tegundir.
Delco, Dixie, Motorola,
Prestolte, Valeo o.fl.
Nýtt
24v 220 amp Kolalaus
alternator. Hleður við
mjög lágan snúning.
Startarar fyrir bátavélar t.d.
Buck, Cat, Cummings Perkings,
Yanmar, Volvo Penta o.fl.
Truma gasmiðstöðvarnar
Reynsla Þekking
Alternartorar og startarar
Einnig viðgerðarþjónusta á
alternatorum og störturum.
Fæst í apótekum
og lyfjaverslunum
ER NEFIÐ STÍFLAÐ?
STERIMAR
Skemmir ekki slímhimnu
er náttúrulegur
nefúði sem losar stíflur
og léttir öndun.
Fyrir 0-99 ára.