Morgunblaðið - 23.04.2005, Side 8

8 LAUGARDAGUR 23. APRÍL 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Hjálpaðu mér, Snorri minn, þú kannt að afhomma í Jesús nafni.
Fyrsta krían sást ídagrenningu áfimmtudag á Höfn
í Hornafirði. Kríurnar eru
því sem óðast að koma sér
fyrir vítt og breitt um
landið þessa dagana. Þær
dvelja einkum á Suður-
skautslandinu á vetrum og
tekur það um einn og hálf-
an mánuð fyrir þær að
ferðast til Íslands; u.þ.b.
10 daga flug og 50 daga í
hvíldir og ætisleit á sjó.
Nú eru því allar tegundir
þekktra farfugla sem
verpa á Íslandi komnar, utan óð-
inshana og þórshana, sem koma í
kringum 10. maí, langsíðastir til
leiks. Þórshaninn er strjáll varp-
fugl á Íslandi og vita menn lítt
hvar hann setur sig fyrst niður, en
óðinshaninn kemur á tjarnir víða
um land og sést stundum fyrst á
Mývatni, en einnig oft við suður-
strönd landsins.
Ekki er langt um liðið síðan ló-
an mætti til árlegrar sumardvalar
og stimpla menn gjarnan vorið inn
þegar fréttist af fyrstu lóunni það
árið. „Það er alltaf skemmtilegt að
sjá stóra lóuhópa koma,“ segir
Björn G. Arnarson, fuglaáhuga-
maður á Höfn um hvað fangi hug
hans helst í vorkomu fuglanna.
„Stærsti lóuhópur sem ég hef séð
nú í vor var eitthvað rúmlega tvö-
hundruð fuglar. Það var mikill
vængjaþytur og kliður þegar sá
hópur kom inn yfir Höfn.“
Flækingar mættir til leiks
Flækingsfuglar eru töluvert
farnir að láta sjá sig, segir Björn.
„Það ber töluvert á barrfinkum
núna, komnar þrjár runntítlur,
gransöngvarar, hettusöngvarar,
glóbrystingur sást á föstudags-
morguninn í Lóni og svartir svan-
ir auðvitað. Það eru tveir núna
austur í Lóni, en þar hafa verið
svartir svanir síðustu sjö eða átta
árin. Við vitum líka af stökum
fugli á Suðurlandi, ekki fjarri
Hellu. Það eru fimmtán ár síðan
svartir svanir fóru að koma til Ís-
lands og nú eru þeir árvissir.“
Síðustu daga hafa m.a. stein-
depill, þúfutittlingur, jaðrakan,
hrossagaukur, landsvala, mar-
íuerla, blikönd, rákönd og taum-
önd gert vart við sig og kynblend-
ingur grágæsar og helsingja sást í
gæsahópi við Brekku í Núpasveit í
vikunni. Þá sást um miðjan apríl
til snjógæsa í Borgarfirði, en þær
fylgja gjarnan blesgæsum á leið
um Ísland vor og haust á milli
vetrarstöðva á Írlandi og Skot-
landi og varpstöðva á Vestur-
Grænlandi.
Fuglaáhugi ört vaxandi
Fuglaáhugamönnum fer stöð-
ugt fjölgandi á Íslandi og fylgist
vaxandi hópur fólks grannt með
því hvernig farfuglar tínast inn
einn af öðrum, með talningum vor
og haust og merkingum. Aðstöðu
til fuglaskoðunar fyrir almenning
hefur verið komið upp víða um
landið og ákveðin svæði þar sem
fuglalíf er ríkulegt markaðssetja
fuglaskoðun sem afþreyingu fyrir
innlenda og erlenda ferðamenn.
Fuglaathugunarstöðin á Höfn
heldur úti vefnum fuglar.is og
stefnir í tíu þúsund heimsóknir
inn á hann nú í apríl, sem segir
sitthvað um áhuga fólks á fuglum.
Einnig má finna fleiri innlendar
vefsíður um fugla, bæði á íslensku
og ensku. „Við reynum að setja
inn á vefinn nýjustu fréttir á
hverjum tíma svo fólk geti fylgst
með,“ segir Björn. „Einnig er á
vefnum vísir að myndasafni og
hægt að fylgjast með dagbók um
merkingar Fuglaathugunarstöðv-
arinnar.“ Björn segir öflugan
spjallvef á netinu fyrir fugla-
áhugamenn og að um 150 manns
taki reglulega þátt í spjalli þar.
Um það af hverju fuglaáhugi sé
svo almennur sem raun ber vitni
segist Björn ekki gjörla vita af
hverju það stafi. „Ég hef þó grun
um að það blundi smávegis nátt-
úrukarlar og -kerlingar í okkur
öllum. Svo þegar aukin umræða
um fugla kemur til þá vakna menn
til lífsins.“
Fólk spáir meira í náttúruna
Brynjúlfur Brynjólfsson á Höfn
er einnig fuglaáhugamaður og
hefur tekið mikið af fuglamyndum
sem sjá má m.a. inni á fuglar.is.
„Án þess að ég ætli nú að vera að
gera mjög mikið úr því öfluga
starfi sem við höfum verið að
vinna hér á Höfn í þessum fugla-
málum tel ég nú samt að við,
með þessari heimasíðu og öllum
þeim aragrúa frétta og viðtala
sem við höfum verið í undanfarin
2–3 ár, eigum mjög stóran þátt í
vaxandi áhuga. Ég hef líka trú á
því að stór verkefni eins og Kára-
hnjúkavirkjun og önnur slík hafi
áhrif á fólk í þá áttina að það spái
meira í náttúruna en áður.“
Brynjúlfur segir Fuglaathug-
unarstöð Suðausturlands vera
með aðstöðu í litlum lundi sem
heiti Einarslundur. „Við erum þar
með fuglanet þar sem fuglar eru
veiddir til merkinga. Frá 24. mars
í ár er búið að merkja þar yfir 600
skógarþresti í og nokkra fugla til
viðbótar af öðrum tegundum. Í og
við lundinn hafa nú sést 97 teg-
undir.
Meðal þeirra aðila sem fjalla
um fugla eru Fuglaverndarfélag
Íslands, Náttúrufræðistofnun Ís-
lands, Náttúrurannsóknarstöðin
við Mývatn og náttúrustofurnar.
Fréttaskýring | Flestir farfuglar komnir
Fuglaáhugi
fer vaxandi
Krían er komin og síðustu farfuglanna,
óðins- og þórshana, er að vænta í maí
Almenningur fylgist með
komu farfugla að vori

Áhugi almennings hér á landi
á fuglum færist í aukana og
fylgjast margir af áfergju með
því hvernig fuglategundir mæta
til leiks hver af annarri og stað-
festa þannig vorkomu. Íslenskir
fuglavefir njóta vinsælda og
fuglaathugunarstöðvum fyrir
vísindamenn og almenning fer
fjölgandi. Fólk tekur í vaxandi
mæli þátt í merkingum, vöktun
og talningu og skólar og ferða-
þjónusta tengjast fuglaskoðun.
Steinunn Ásmundsdóttir
steinunn@mbl.is