Morgunblaðið - 23.04.2005, Side 14

14 LAUGARDAGUR 23. APRÍL 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
á morgun
Heilsa á
sunnudegi
ÚR VERINU
UMBOÐSMAÐUR Alþingis telur að
landlækni hafi borið að leggja sjálf-
stætt mat á það hvort handskrifuð og
ólæsileg sjúkraskrá sjúklings, upp á
130 blaðsíður, hefði samrýmst
reglum um sjúkraskrár. Teldi emb-
ættið svo ekki vera hefði því borið að
gera ráðstafanir gagnvart umrædd-
um geðlækni í samræmi við vald-
heimildir, m.a. hvort tilefni væri til að
áminna lækninn samkvæmt heimild í
læknalögum. Beinir umboðsmaður
þeim tilmælum til heilbrigðisráðu-
neytisins að taka mál sjúklingsins
fyrir að nýju óski hann þess.
Sjúklingurinn kvartaði yfir
ákvörðun landlæknisembættisins,
sem staðfest var af heilbrigðisráðu-
neytinu, um að veita honum ekki at-
beina sinn til þess að fá læsilegt afrit
af sjúkraskrá hans, sem hafði verið
færð af sjálfstætt starfandi geðlækni
á árunum 1995–2002. Gerði sjúkling-
urinn athugasemdir við að stjórnvöld
hefðu ekki beitt eftirlitsheimildum
sínum til að hann fengi sjúkraskrána
afhenta „á læsilegu og skýru íslensku
máli“, í samræmi við rétt hans sam-
kvæmt lögum um réttindi sjúklinga.
Var hótað áminningu
Hafði geðlæknirinn í bréfi til sjúk-
lingsins lýst því að sjúkraskráin væri
130 handskrifaðar blaðsíður sem
gætu verið torlesnar þeim sem væru
óvanir skrift hans. Eftir miklar
bréfaskriftir fram og til baka, þar
sem læknirinn neitaði í fyrstu að af-
henda sjúkraskrána, fékk sjúklingur-
inn loks afrit, sem hann taldi með öllu
ólæsilegt. Hafði landlæknir þá sent
geðlækninum bréf og minnt á úrræði
sín til formlegrar áminningar, léti
hann gögnin ekki af hendi. Eftir að
læknirinn hafði látið sjúkraskrána af
hendi leit embætti landlæknis svo á
að læknirinn hefði uppfyllt lagalegar
skyldur sínar og taldi meðferð sinni á
málinu þar með lokið. Hafði sjúkling-
urinn þá hafnað því boði læknisins að
fara munnlega yfir efni sjúkraskrár-
innar og útskýra hana. Embætti
landlæknis taldi sig hins vegar ekki
hafa heimild til að skylda lækninn til
að vélrita sjúkraskrána í heild.
Var þessi niðurstaða landlæknis
kærð til heilbrigðisráðuneytisins,
sem staðfesti hana í júní í fyrra. Þar
segir m.a. að ekki sé að finna ákvæði í
lögum um að sjúkraskrá skuli vera
vélrituð eða tölvufærð. Síðan kemst
ráðuneytið svo að orði:
„Hvað varðar það hvort sjúkra-
skrá sé læsileg bendir ráðuneytið á
að rithönd manna er afar mismun-
andi og einnig getur mat á því hvort
rithönd sé læsileg verið misjafnt.“
Lagaleg skylda
hvíldi á landlækni
Umboðsmaður tekur fram í áliti
sínu að ekki verði fullyrt að land-
læknir hafi lagalega heimild til að
skylda lækni til að gera nauðsynlegar
lagfæringar á sjúkraskrá sem að
mati landlæknis fullnægi ekki efnis-
kröfum reglugerðar um sjúkraskrár,
nr. 227/1991. Hins vegar hafi hvílt sú
lagalega skylda á landlækni að leggja
mat á það hvort læknirinn hafi fært
sjúkraskrána þannig að kröfum væri
fullnægt. Telur umboðsmaður sem
fyrr segir að landlæknisembættinu
hafi borið að leggja sjálfstætt mat á
hvort sjúkraskráin samrýmdist
reglum.
Deilt um handskrifaða
og ólæsilega sjúkraskrá
Umboðsmaður
Alþingis gerir
athugasemd við
málsmeðferð
landlæknis
Eftir Björn Jóhann Björnsson
bjb@mbl.is
LÖGMAÐUR sjúklingsins krafði
embætti landlæknis svara um hvort
sjúkraskráin væri með læsilegri
handskrift. Embættið svaraði og í
því bréfi sagði meðal annars:
„Að mati undirritaðs er hand-
skrift læknisins ekki nema í með-
allagi læsileg. Fyrir koma orð og
tákn sem erfitt er að túlka. Hið sama
gildir um annan lækni, sem starfar
innan embættisins og fenginn var til
að reyna að lesa textann með sam-
þykki A [sjúklingsins]. Það torveldar
lesturinn að talsvert er um skamm-
stafanir og færslur bera með sér að
hér er frekar um að ræða minn-
ispunkta en glögga sjúkraskrá með
eiginlegri meðferðaráætlun. Sam-
antekið verður að segjast að erfitt er
fyrir utanaðkomandi að fá heild-
armynd af sjúkdómsferlinum við
lestur sjúkraskrárinnar.“
Landlækni
fannst sjúkra-
skráin torskilin
 Meira á mbl.is/itarefni
HÉRAÐSDÓMUR Reykjavíkur
hafnaði í gær kröfu Iceland Seafood
International um að felld verði úr
gildi sú ákvörðun sýslumannsins í
Reykjavík að hafna kröfu fyrirtækis-
ins um lögbann á að fyrrverandi
starfsmaður þess hæfi störf hjá öðru
fyrirtæki, Seafood Union. Ennfremur
hafnaði dómurinn kröfu ISI um að
ógilda þá ákvörðun sýslumanns að
hafna kröfum um lögbann á að starfs-
maðurinn nýtti sér atvinnuleyndar-
mál og trúnaðarupplýsingar.
Sýslumaðurinn í Reykjavík sam-
þykkti í janúar lögbannskröfu á hend-
ur fjórum af fimm fyrrum starfs-
mönnum SÍF/ISI sem sögðu upp
störfum fyrir áramót og stofnuðu
Seafood Union, sem ætlað var að fara
í beina samkeppni við SÍF og Iceland
Seafood International. Kröfu um lög-
bann á einn starfsmann var hafnað og
sagði SÍF að vegna tæknilegra atriða
hafi sýslumaður ekki talið ráðlegt að
leggja lögbann á störf hans. Var
þeirri niðurstöðu vísað til héraðs-
dóms. Í úrskurði hans segir m.a. að
sóknaraðili, ISI, leiti eftir því að fá
sett lögbann á störf starfsmannsins
fyrir Seafood Union, en hafi ekki lagt
fyrir dóminn nein gögn, „önnur en
eigin fullyrðingu, sem sanna eða gera
líklegt að varnaraðili starfi eða hyggi
á störf fyrir þetta fyrirtæki“. Því sé
ekkert tilefni til lögbanns.
ISI var gert að greiða starfsmann-
inum fyrrverandi 100.000 krónur í
málskostnað. Arngrímur Ísberg, hér-
aðsdómari, kvað upp dóminn.
Lögbannskröfu ISI hafnað
„ÞETTA voru fimm tonn í átta trossur í dag.
Það er svona þokkalegt, en við lögðum netin í
norðurkantinum og úti á Hryggnum hér í Fló-
anum,“ sagði Ragnar Óli Ragnarsson, stýri-
maður á Aðalbjörgu RE, í gær.
Þorskveiðibanninu, fæðingarorlofi þorsks-
ins, lauk í gær og máttu bátarnir þá leggja
netin. Ragnar Óli sagði að þetta væri ágætis
fiskur, svona fimm til sjö kíló á þyngd, en
stærsti fiskurinn sæist ekki. Hann væri lík-
lega farinn eitthvert annað, en minnkun
möskvans úr níu tommum í átta hefði líka sitt
að segja.
„Þetta er búið að vera ágætis vertíð, aflinn
orðinn um 250 tonn, mun betri en í fyrra. Það
hefur ekki vantað fiskinn, frekar kvóta og fólk
til að vinna fiskinn. Við gætum fiskað miklu
meira ef vinnslan gæti tekið á móti því. Það er
orðið þannig að það fæst enginn til að vinna í
fiski. Líklega hefur sjávarútvegurinn setið
eftir í launaskriðinu, en fólk virðist taka flest
eða allt fram yfir fiskinn,“ segir Ragnar Óli.
Þorskurinn af Aðalbjörgu og systurskipi
hennar Aðalbjörgu II er allur saltaður hjá
fyrirtækinu í landi, en annar fiskur fer á
markað.
Vantar ekki fisk
heldur fólk í vinnu
Morgunblaðið/Sverrir
Löndun Aðalbjörg RE kom með fimm tonn af
fiski að landi í gær úr fyrsta róðri eftir þorsk-
veiðibann.
ÁRLEGU netaralli Hafrannsóknastofnunar
er nú að ljúka, en það er liður í stofnmæl-
ingum botnfiska. Aflinn í rallinu hefur verið
svipaður á heildina litið og á síðasta ári.
Um er að ræða sjö afmörkuð svæði og eru
netin lögð á sama stað ár eftir ár til að fá
samanburð frá ári til árs. Það er helmingur
trossa sem eru lögð í sama stæði ár eftir ár,
og fyrir hverja þeirra hefur skipstjóri aðra
trossu sem hann má leggja, en þó innan fjög-
urra mílna radíuss frá þeirri föstu.
Er þá verið að kanna fiskigengd, stærð,
aldurssamsetningu og aðra þætti. Rallinu er
lokið á norðvestursvæði, það er á Húnaflóa
og við Strandir, einnig er lokið við Vest-
mannaeyjar, á Breiðafirði, Faxaflóa og á Sel-
vogsbanka. Um helgina lýkur svo rallinu við
Hornafjörð og við Norðausturland.
Afli nú var heldur meiri á Faxaflóa, svip-
aður á Breiðafirði, tregari við Eyjar og svip-
aður á Selvogsbanka og á norðvestursvæðinu.
Á norðaustursvæðinu er aflinn búinn að vera
mun minni en í fyrra, en svipað sem af er á
Hornafjarðarsvæðinu. Rallinu lýkur um
helgina.
Mikill afli hjá Þórsnesinu
Þá er umtalsverð merking á fiski tengd
netarallinu, en er þó í flestum tilfellum utan
við rallið sjálft. Þórsnes II SH var einn
bátanna, sem tók þátt í hvorutveggja og þeg-
ar netin voru lögð vegna merkinga, hljóp
heldur betur á snærið hjá þeim, því þeir
fengu 40 tonn í einni lögn út af Sandgerði.
Það virðist því ljóst að mikið af fiski hafi ver-
ið þar á ferðinni.
Svipaður afli í netaralli
SÍLDARVINNSLAN í Neskaupstað hefur
keypt kvóta Vísis á Djúpavogi í íslenzku sum-
argotssíldinni og norsk-íslenzku síldinni.
Greitt var fyrir síldina með heimildum í
þorski.
Um er að ræða 1,5% af heildarúthlutun í
norsk-íslenzku síldinni eða 2.200 tonn miðað
við úthlutun nú og fjóra kvóta í íslenzku síld-
inni en hver kvóti á yfirstandandi fiskveiðiári
er 1.220 tonn. Björgólfur Jóhannsson, forstjóri
SVN, segir að með þessu sé verið að bregðast
við breytingum á rekstrarumhverfi og til að
styrkja landvinnslu á uppsjávarfiski. Þá er að
leita leiða til að auka veiðar á ísfiski og jafn-
framt auka vinnslu á ýsu og ufsa í landi. Á hinn
bóginn verður dregið úr vinnslu á þorski.
Greiða fyrir síld með þorski