Morgunblaðið - 01.12.2005, Blaðsíða 26

26 FIMMTUDAGUR 1. DESEMBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
MINNSTAÐUR
AKUREYRI
LANDIÐ
Sauðárkrókur | Út eru
komnar tvær veglegar
bækur um friðaðar
kirkjur í Skagafirði, en
bækurnar eru í ritröð
um slíkar kirkjur á Ís-
landi. Var útgáfa þess-
arar bókaraðar ákveð-
in í tengslum við eitt
þúsund ára afmæli
kristni á Íslandi, og
var ákveðið að byrja á
prófastsdæmum hinna
fornu biskupsstóla
Skálholts og Hóla.
Í tilefni af útgáfu
bókanna var opnuð
sýning í Safnahúsinu á
Sauðárkróki, þar sem
eru á veggspjöldum
sýndar umræddar
kirkjur og það sem
helst einkennir þær,
auk þess sem í sýning-
arkössum eru meðal
annars ýmsir gamlir
kirkjugripir, og frum-
teikningar úr teikningabók Árna Jónssonar trésmiðs, sem
nýlega eru fundnar, og taldar eru vera af kirkjunum í
Goðdölum og Felli.
Þorsteinn Gunnarsson arkitekt gerði grein fyrir þeim
kirkjum sem friðaðar eru í Skagafirði. Sagði hann frá
byggingarsögu kirknanna og benti á að þrátt fyrir ein-
angrun og oft lítil efni, voru kirkjurnar reistar af stórhug
og báru einnig oftar en ekki merki erlendra strauma og
stefna í byggingarlist. Þá drap hann einnig á merka gripi
sem þessi öldnu guðshús geyma.
Dalla Þórðardóttir, prófastur á Miklabæ, opnaði sýn-
inguna formlega og lýsti ánægju sinni með að þessar
glæsilegu bækur væru komnar út, og sem hún sagði að
innihéldu mjög mikinn fróðleik um kirkjurnar og búnað
þeirra. Sagði sr. Dalla að Héraðsnefnd prófastsdæmisins
hefði ákveðið að eintak af bókunum yrði sent hverri kirkju
til eignar.
Fjölmargir gestir voru viðstaddir opnunina og þágu
veitingar í boði sýningarhaldara.
Kirkjulistarsýning í Safna-
húsinu á Sauðárkróki
Morgunblaðið/Björn Björnsson
Opnun Dalla Þórðardóttir, pró-
fastur á Miklabæ, opnar kirkju-
listarsýninguna í Safnahúsinu.
Kirkjurnar voru
reistar af stórhug
Reykjahverfi | „Hugmyndin að fram-
leiðslu á lúxuskjöti til veitingahúsa vakn-
aði aftur í vor þegar við komum í sveit-
ina,“ segir Atli Jespersen sem nýlega
flutti ásamt fjölskyldu sinni að Steinholti í
Reykjahverfi. „Reyndar byrjaði þetta hjá
mér fyrir nokkrum árum þegar kunningi
minn fór að tala um þennan búskap, en
þetta er orðið að veruleika og nú búum við
með 200 kjötdúfur.“
Atli og kona hans, Elín Sigurborg
Harðardóttir, keyptu dúfurnar í haust úr
Austur-Landeyjum og eru þau eina fólkið
í landinu sem býr með dúfur með það að
markmiði að selja kjöt til veitingahúsa.
Dúfur þessar eru af kjötkyni og því
þyngri en venjulegar dúfur sem víða eru í
borgum Evrópu. Þessar dúfur komu fyrst
til landsins árið 2000 frá Noregi, en fyr-
irtækið Hafursfell ehf. sem um þær var
stofnað á sínum tíma, varð aldrei mjög
stórt. Það fyrirtæki fengu þau keypt með
dúfunum og er Elín stjórnandi þess.
„Draumurinn er að fjölga í allt að 3.000
þúsund dúfur eða 1.500 pör og framleiða
nægilegt kjöt á markaðinn því hann er
fyrir hendi,“ segir Atli og bætir við að
sláturvigt kjötdúfnanna sé 420 grömm að
meðaltali. „Sumar dúfur eru allt að 500
grömm sem er mun þyngra en innfluttu
dúfurnar sem hér er að finna í mat-
vöruverslunum. Það eru sumt franskar
dúfur sem eru eins og smáfuglar.“
Mikill stofnkostnaður
Húsnæðið sem þau eru með er í minka-
skála á næsta bæ þar sem heitir Stekkjar-
holt og hefur Atli innréttað 100 fermetra
pláss fyrir dúfurnar, einangrað vel og er
með upphitun og loftræstingu. Hann hef-
ur því lagt mikla vinnu í byrjunina og
hugsar sér að auka við sig plássið í skál-
anum um 4 til 5 hundruð fermetra til þess
að komast í þá bústærð sem hann stefnir
að.
Aðspurður segir hann að það kosti mik-
ið að koma þessu upp en því miður eigi
þau ekki rétt á stofnláni eins og bændur í
öðrum búgreinum. Fara verði aðrar leiðir
í því að útvega fjármagn, en alls kosti það
um fjórar milljónir að láta drauminn ræt-
ast og er þá hans vinna ótalin.
Þá skal geta þess að dúfunum verður
slátrað í löggiltu fuglasláturhúsi sem stað-
sett er í Hvalfirði en öll kjötvara sem seld
er þarf að fara í gegnum heilbrigð-
isskoðun. Það kostar mikið að koma upp
viðurkenndu sláturhúsi og það er háð
reglugerðum af ýmsum toga sem getur
verið dýrt að uppfylla.
Fyrstu ungarnir komnir
Að sjá eru dúfurnar mjög ánægðar á
nýja staðnum og þar er þurrt og vistlegt.
Uppistaðan í fóðrinu er ómalaður maís, en
Atli bætir við skeljakalki og varpfóðri.
Nú þegar liggja margar dúfur á eggjum
og sumar eru komnar með unga þrátt fyr-
ir mikið rask í haust vegna flutningsins
norður. Þær liggja yfirleitt á 1 til 2 eggj-
um og skiptast karlinn og kerlingin á að
halda hita á eggjunum. Sem sagt: Jöfn
vinnuskipting á dúfnaheimilinu. Þær unga
út oft á ári og er framleiðslugeta parsins
talin 8,2 ungar, ef vel gengur.
Atli segir að nokkuð sé í að þau geti selt
umtalsvert magn af kjöti því nú fari mikið
í það að fjölga í stofninum og setja verði
flesta fugla á til framhaldsræktunar. Lík-
lega taki þetta tvö ár. Þá er líka eftir að
stækka húsnæðið en Atli er lærður smiður
og mun því ekki þurfa að fá aðkeyptan
verktaka í það.
Fjölskyldan er ánægð með það að hafa
flutt frá Akureyri þar sem þau voru áður,
en kona hans Elín var í sveit á Barða-
strönd sem barn og kann betur við sig í
dreifbýli. Atli er sveitamaður af lífi og sál,
en hann er alinn upp í Miðhvammi í Að-
aldal og því nálægt æskustöðvunum.
Elín er næringarráðgjafi við Heilbrigð-
isstofnun Þingeyinga, en hann vinnur sem
smiður hjá fyrirtækinu Söginni ehf.
Eina dúfnabú landsins sem framleiðir kjöt er rekið í Reykjahverfi
Jöfn skipting á dúfnaheimilinu
Morgunblaðið/Atli Vigfússon
Dúfnabú Atli Jespersen með eina væna dúfu í búinu. Í baksýn sjást hreiðrin þar sem
dúfurnar verpa og unga út. Lítið er slátrað fyrstu árin því verið er að byggja upp stofn.
Eftir Atla Vigfússon
SIGBJÖRN Gunnarsson lét af störf-
um sem sveitarstjóri í Skútustaða-
hreppi í gær, en starfinu hefur hann
gegnt í 8 ár og 11 mánuði, frá því 2.
janúar 1997. Enginn hefur gegnt
þessu starfi svo lengi til þessa.
Hann ætlar að fara í síðbúið sum-
arfrí til að byrja með, en hefur svo í
hyggju að skella sér af krafti í bæj-
armálapólitíkin á Akureyri. „Því er
ekki að leyna að það eru hugmyndir
í gangi um hefja afskipti af bæj-
armálum á Akureyri,“ sagði Sig-
björn. Hann sagði fólk hafa komið
að máli við sig varðandi þessi mál og
hvatt hann til þátttöku. Sigbjörn
sagðist ekki flokksbundinn, en ræt-
ur hans liggja í Alþýðuflokknum og
fyrir þann flokk sat hann á sínum
tíma á Alþingi. „Eins og allir vita
var ég svo gott sem rekinn úr Sam-
fylkingunni fyrir að vinna prófkjör,
það má ekki,“ sagði Sigbjörn og
kvað af og frá að hann ætti samleið
með þeim flokki. Vildi ekki fara nán-
ar út í þá sálma, sagði það brátt
koma í ljós fyrir hvaða flokk hann
hygðist vinna.
Hann sagði mun auðveldara núna
en fyrir 15 til 20 árum að skella sér í
slíkan slag og hann hlakkaði til að
taka þátt í baráttunni. Hann byggi
nú yfir meiri reynslu og þekkingu en
áður og þá skipti einnig máli að
börnin væru vaxin úr grasi, farin að
heiman og tími því rýmri til að sinna
stjórnmálum. „Þetta verður bara
spennandi. Ég hef ánægju af því að
standa í baráttu, sá neisti er enn fyr-
ir hendi og það eru mörg verk að
vinna í gamla bænum mínum.“
Sigbjörn og eiginkona hans Guð-
björg Þorvaldsdóttir hafa flutt til
Akureyrar á ný, „við erum að koma
heim aftur“, sagði hann, „og mörg-
um þykir það ákaflega merkilegt,
verða hissa og finnst að ég held eðli-
legra að við færum beint suður. Mér
finnst það talsvert alvarlegt mál að
til að mynda Akureyringum þyki
skrýtið að við skulum vilja flytja aft-
ur heim, þá er eitthvað að. Það er þá
örugglega eitthvað sem betur mætti
fara ef svo er“. Sigbjörn sagði þau
hjón bæði vera Akureyringa „og
okkur þykir vænt um bæinn okkar“.
Börn þeirra búa þó fyrir sunnan og í
Noregi, en eru engu að síður harðir
Akureyringar eins og hann orðaði
það.
Viðburðaríkur tími
og stundum átök
Sigbjörn hefur setið 172 sveitar-
stjórnarfundi á ferlinum og á þeim
hafa verið 23 sveitarstjórnarmenn.
„Þetta hefur verið fínn tími,“
sagði Sigbjörn. „Mér finnst ég hafa
fengið nokkru áorkað og þó ég segi
sjálfur frá er ég bara ánægður með
mín störf hér. Þetta hefur verið
ákaflega viðburðaríkt og stundum
átök, meira út á við en hér innan
sveitar“.
Sigbjörn sagðist hvað ánægðastur
með að hafa náð í gegn breytingum
á lögum um verndun Mývatns og
Laxár. Breytingar væru að birtast
heimamönnum um þessar mundir.
„Nú er hægt að framkvæma víð-
ast hvar í Mývatnssveit, án þess að
byrja á því að óska leyfis hjá Um-
hverfisstofnun, en afgreiðslan var
oftast á þá lund að erindum var
hafnað,“ sagði Sigbjörn og benti á að
neitunarvaldið hefði verið hjá fólki
við skrifborð í Reykjavík. „Það
gengur ekki.“
Sigbjörn hóf umræðu um breyt-
ingar á lögunum strax og hann hóf
störf hjá Skútustaðahreppi, en lögin
þekkti hann ágætlega frá fyrri tíð,
fylgdist m.a. með svonefndri Lax-
árdeilu á sínum tíma. „Þessi lög
voru til mikilla vandræða, en mér
var strax sagt að gleyma því að
reyna að ná fram á þeim breyt-
ingum. Sveitarstjórn lagðist að
stórum hluta gegn því þegar ég hóf
baráttu fyrir að fá þessu hnikað. En
þetta hafðist að lokum og allir urðu
sáttir,“ sagði Sigbjörn, hann hóf um-
ræðu um breytingar á lögunum árið
1997, ný lög tóku svo gildi á liðnu
ári, 2004.
Af minnisverðum atburðum nefn-
ir Sigbjörn einnig heiftarlega bar-
áttu um Kísiliðjuna í kringum árið
2000 þegar unnið var að því að fá
áframhaldandi leyfi fyrir rekstri
hennar en til þurfti nýtt umhverf-
ismat. Leyfið fékkst, en „þetta kost-
aði oft blóð, svita og tár“, eins og
sveitarstjórinn fyrrverandi orðaði
það. „En þetta var gaman, ég er
baráttumaður, er þrasgjarn og
þrár,“ sagði hann og benti á að það
væri ef til vill það sem væri líkt með
sér og Mývetningum.
Í hálfgerðu bríaríi
Sigbjörn sótti um starf sveitar-
stjóra eftir að hafa ekki náð endur-
kjöri á þing, „ í hálfgerðu bríaríi“.
Heyrði síðar í sveitinni að umsóknin
hefði ekki hlotið miklar undirtektir.
Hann þótti ekki koma úr góðum
flokki, kratar ekki margir, „það voru
þó Ísak vinur minn og hundurinn
hans, sem fylgdu flokknum að mál-
um“. Aðrir kostir voru að sögn Sig-
björns kannaðir fyrst, en hann á
endanum ráðinn. „Mývetningar hafa
farið ágætlega með mig, mér hefur
líkað afar vel að sinna þessu starfi.“
Sigbjörn Gunnarsson lætur af störfum sveitarstjóra í Skútustaðahreppi
Morgunblaðið/Kristján
Í bæjarmálin Sigbjörn Gunnarsson
lét af störfum sem sveitarstjóri í
Skútustaðahreppi í gær, en hann
fer í síðbúið sumarfrí og skellir
sér að því búnu í bæjarmálapólitík-
ina á Akureyri.
Skellir sér í bæjarmálin
Eftir Margréti Þóru Þórsdóttur
maggath@mbl.is
Tónleikar | Hymnodia – Kammer-
kór Akureyrarkirkju kemur fram á
hádegistónleikum Tónlistarfélags
Akureyrar föstudaginn 2. desember
kl. 12.15. Tvö kórverk eftir banda-
rísk tónskáld eru uppistaðan í efnis-
skránni, verkið Pilgrims’ Hymn eftir
Stephen Paulus og verk eftir ungt
tónskáld, Eric Whitacre. Þá verður
flutt útsetning eftir Michael Jón
Clarke, á þekktum negrasálmi og
loks flytur Hymnodia kórspuna sem
leysist upp í þekktu jólalagi.
  
Hringlandi | Í nýrri spá Veður-
klúbbsins á Dalbæ í Dalvíkurbyggð
kemur fram að desember verði
nokkuð líkur nóvembermánuði,
heldur kaldari, því voru félagar sam-
mála um. Búast má við svipuðum
hringlanda í veðrinu og í liðnum
mánuði, hugsanlega heldur meiri
snjór, þó ekki til baga.
  
Alnæmi | Samtökin ’78 á Norður-
landi og FAS, Samtök foreldra og
aðstandenda samkynhneigðra á
Norðurlandi, standa fyrir blysför frá
Ráðhústorgi í dag, fimmtudaginn 1.
desember kl. 17.30, á alþjóðlegum
degi alnæmis. Gengið verður að Ak-
ureyrarkirkju. Þar mun sr. Óskar H.
Óskarsson sóknarprestur taka á
móti hópnum. Allir sem vilja sýna
samstöðu og styrk þeim sem eiga
um sárt að binda vegna þessa illvíga
sjúkdóms eru hvattir til að taka þátt
í göngunni.
  
Vinnuslys | Karlmaður um fimm-
tugt féll niður úr stiga, um þriggja
metra fall, en hann var við vinnu
sína í flugskýli á Akureyrarflugvelli
skömmu eftir hádegi í gær. Hann
hlaut hugsanlega einhver beinbrot
samkvæmt upplýsingum frá
Slökkviliðinu á Akureyri.