Réttur


Réttur - 01.06.1915, Side 49

Réttur - 01.06.1915, Side 49
— 55 — önnur vöruskiftaverslun, en að því leyti lakari, að þar er annarsvegar vara, sem enginn þarfnast í þeirri mynd, sem hann fær hana. Þetta hafa menn líka fundið meira eða minna ljóst, og náttúrlega reynt að bæta úr því. Mikið af heimsversluninni er því rekið með pappírsávísanir sem gjaldmiðil. Pappírinn kostar sama sem ekkert, og vegur sama sem ekkert, því að hægt er að láta lítinn miða gilda svo mikið sem vill, og pappírsávísun rýrnar ekki að gjaldmiðilsgildi við brúkun. Verslun með þann gjaidmiðil er því ekki vöruskiftaverslun, og virðist hafa alla hina þráðu kosti. En gallinn er, að p?pp- írsávísanirnar eru venjulega fyrst og síðast ávísanir á gull og silfurpeninga. Peir þurfa því að vera til. Þeir þurfa að standa á bak við, og hlaupa í skörðin, þegar handhöfum ávísan- anna þóknast. Sú tegund pappírsávísana, sem almenningur þekkir best, eru »bankaseðlarnir«. Peir eru venjulega ávísanir á gull eða silfurpeninga, sem bankinn verður að geyma, til að geta fullnægt þeim kröfum, sem handhafi seðlanna kann að gera. Pó er gert ráð fyrir, að seðlarnir komi aldrei allir í einu til innlausnar, og geymir því bankinn ekki góðmálma, nema sem svarar nafnverði nokkurs hluta, t. d. helmings, af seðlunum. Pað er nú mikiil gróðavegur, að búa til peninga úr papp- ír, og lána þá út gegn fullum vöxtum, enda þykir seðlaút- gáfurétturinn mikils virði, jafnvei þótt tryggja verði seðlana að hálfu með gulli, og sér þó hver maður, að gróðinn yrði að minsta kosti helmingi meiri, ef ekkert gull þyrfti að geyma. En hvers vegna þarf nú að geyma þetta gull? Hvers vegna getur ekki seðillinn endalaust gengið mann frá manni sem ávísun á vörur eða vinnuafl eftir nafnverði sínu? Af því að útgefandann skortir tiltrú. Pað hefir komið fyrir, að útgefandi hefir gefið út óhóflega mikið af seðlum, meira en menn höfðu þörf fyrir, meira en stóð í réttu hlutfalli við viðskiftaveltuna og meira en hann átti eignir fyrir. Eng- inn skynsamur maður kærir sig um að geyma gjaldmiðil
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106

x

Réttur

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Réttur
https://timarit.is/publication/319

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.