Réttur


Réttur - 01.06.1915, Page 49

Réttur - 01.06.1915, Page 49
— 55 — önnur vöruskiftaverslun, en að því leyti lakari, að þar er annarsvegar vara, sem enginn þarfnast í þeirri mynd, sem hann fær hana. Þetta hafa menn líka fundið meira eða minna ljóst, og náttúrlega reynt að bæta úr því. Mikið af heimsversluninni er því rekið með pappírsávísanir sem gjaldmiðil. Pappírinn kostar sama sem ekkert, og vegur sama sem ekkert, því að hægt er að láta lítinn miða gilda svo mikið sem vill, og pappírsávísun rýrnar ekki að gjaldmiðilsgildi við brúkun. Verslun með þann gjaidmiðil er því ekki vöruskiftaverslun, og virðist hafa alla hina þráðu kosti. En gallinn er, að p?pp- írsávísanirnar eru venjulega fyrst og síðast ávísanir á gull og silfurpeninga. Peir þurfa því að vera til. Þeir þurfa að standa á bak við, og hlaupa í skörðin, þegar handhöfum ávísan- anna þóknast. Sú tegund pappírsávísana, sem almenningur þekkir best, eru »bankaseðlarnir«. Peir eru venjulega ávísanir á gull eða silfurpeninga, sem bankinn verður að geyma, til að geta fullnægt þeim kröfum, sem handhafi seðlanna kann að gera. Pó er gert ráð fyrir, að seðlarnir komi aldrei allir í einu til innlausnar, og geymir því bankinn ekki góðmálma, nema sem svarar nafnverði nokkurs hluta, t. d. helmings, af seðlunum. Pað er nú mikiil gróðavegur, að búa til peninga úr papp- ír, og lána þá út gegn fullum vöxtum, enda þykir seðlaút- gáfurétturinn mikils virði, jafnvei þótt tryggja verði seðlana að hálfu með gulli, og sér þó hver maður, að gróðinn yrði að minsta kosti helmingi meiri, ef ekkert gull þyrfti að geyma. En hvers vegna þarf nú að geyma þetta gull? Hvers vegna getur ekki seðillinn endalaust gengið mann frá manni sem ávísun á vörur eða vinnuafl eftir nafnverði sínu? Af því að útgefandann skortir tiltrú. Pað hefir komið fyrir, að útgefandi hefir gefið út óhóflega mikið af seðlum, meira en menn höfðu þörf fyrir, meira en stóð í réttu hlutfalli við viðskiftaveltuna og meira en hann átti eignir fyrir. Eng- inn skynsamur maður kærir sig um að geyma gjaldmiðil
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106

x

Réttur

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Réttur
https://timarit.is/publication/319

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.