Réttur - 01.06.1947, Blaðsíða 64

Hugleiðingar um líf og list
Eftir Jóhannes úr Kötlum
Einu sinni sagði Lenin við Klöru Zetkin: „Það skiptir
ekki svo miklu máli, hvað við sjálf hugsum um list. Ekki
skiftir það 'heldur svo miklu máli, hvað listin gildir fyrir
fáein hundruð eða þúsund þjóðar, sem telur milljónir.
Listin heyrir fólkinu til. Rætur hennar eiga að ná langt
niður í djúp hinna miklu múgfylkinga. Hún á að vera
þeim skiljanleg og þær eiga að elska hana. Hún á að
sameina tilfinningar f jöldans, hugsanir og vilja, og lyfta
honum á hærra stig. Hún á að vekja upp listamenn meðal
f jöldans og bera þá fram til þroska.“
Ég held, að það sé holt að rif ja upp fyrir sér þessi at-
hyglisverðu orð einmitt nú, þegar allt andlegt líf virðist
svo mjög á hverfanda hveli eftir hið geigvænlega öldurót
styrjaldaráranna. í öllu því gruggi, sem það lét eftir sig,
eru nú hinir slyngustu sálnaveiðarar auðborgaranna
hvarvetna á ferli með gullnar beitur á önglum. Það er því
eins gott að líta vandlega í kringum sig og gína ekki um-
svifalaust við hverri flugu, sem á hreyfingu er.
I slíkum átökum, sem nú eiga sér stað í heiminum, vex
á'hrifavald allra hluta, góðra og illra. Einu gildir, hvort
svo er til ætlast eða ekki: allir eru þeir teknir í þjónustu
annars hvors hinna miklu meginafla, sem nú berjast til
úrslita — kapítalisma eða sósíalisma. Það má því nærri
geta, hvort listin, skærasta blys mannsandans, getur