Réttur - 01.08.1950, Síða 19

RÉTTUR
179
Þegar sr. Böðvar kvað Jón Arason óhæfan til biskups
fyrir stirðleik í latínu, sagðist Jón vera ó'hæfur, ef hann
ætti ekki vald á móðurmáli sínu, — dómur sem dæmt hefði
fjölmarga biskupa vora óhæfa. Jón kvað:
Latína er list mæt,
lögsnar Böðvar.
1 henni eg kann
ekki par, Böðvar.
Þætti mér þó rétt
þitt svar, Böðvar,
míns ef væri móðurlands
málfar, Böðvar.
Islenzk krafa, sem aldrei var vikið frá við konung eftir
siðskipti, var, að biskupar skyldu vera íslenzkir og guðs-
orð á dönsku eigi notað, þótt gagnstæð regla gilti í Noregi
til óbætanlegs tjóns fyrir tungu og þjóðmenning. Mjög
litlu munaði þó, að Jóni Þorkelssyni, sem Vídalín nefndist
síðan, væri hrundið frá biskupsvígslu til að koma að dönsk-
um biskupi í Skálholt, en Árni prófessor hinn sögufróði
mun hafa afstýrt því, varið þenna gamla rétt. Skyldum við
eiga Jóni Arasyni að þakka fyrir hina sífelldu þjóðarvitund
um þann rétt? Var það minning um Böðvarsvísu, sem gaf
okkur málsnilld meistara Jóns frá Skálholtsstóli í staðinn
fyrir hálfútlent hrognamál?
Siðskiptastyrjöld hér og í stærri löndum
Karl keisari V. var drottnari allrar Mið-Evrópu og Spán-
arlanda, og sól gelck aldrei til viðar í ríki hans, því að það
náði kringum hnöttinn eftir landnám Vesturheims og her-
töku borga í Indíalöndum og eyjum. Hinn þýzk-rómverski
keisaratitill hans var meira en nafnið tómt; vilji hans, ef
sterkur hefði verið, gat ráðið úrslitum í ríkjadeilum um öll
lönd rómversk-kaþólskrar kristni og þar á meðal deilum,