Réttur - 01.08.1950, Síða 49
RÉTTUR
209
þarfa. Ein af þeim ástæðum er sú að kjarnorka verður vafalaust
mikið ódýrari í framtíðinni, en nokkur önnur orka.
Frá sjónarmiði heilbrigðrar skynsemi mundi þetta virðast fagn-
aðarefni; því ódýrari sem orkan er, þeim mun almennari getur
notkun hennar orðið. Og ódýra kjarnorku mætti meðal annars
nota til að hita upp hús og útrýma þannig ofnunum, opnu eld-
stæðunum og kolaeldavélunum.
En nú koma umboðsmenn steinkolaiðnaðarins í Ameríku og láta
heldur en ekki til sín heyra. Fjögur hundruð milljónir dollara fjár-
festing er komin í steinkolanámurnar, sem selja kol til að hita 6
millj. húsa þar sem 35 millj. manna búa. Námueigendur eru kvíða-
fullir, þeir eru hræddir um að missa gróða sinn, ef kjarnorkan
skyldi verða hættulegur keppinautur steinkolanna. En það eru
fleiri haldnir þessum sama ótta. Eigendur olíulinda, raforkustöðva,
járnbrauta og skipafélaga eru einnig kvíðandi um sinn hag.
Verzlunarráðuneyti Bandaríkjanna lét ekki á sér standa að koma
ró á hugina. Eftir að hafa leitað hins viðeigandi álits eðlisfræðinga
tilkynnti ráðuneytið að ekki þyrfti að óttast að atómorka kæmi í
stað annarra orkulinda í náinni framtíð.
Og við þessu er ekkert að segja, nema — að slík er rökfræði
auðvaldsskipulagsins.
Kjarnorkan getur aukið framleiðslu allra nauðsynja stórkost-
lega og gert hana miklu ódýrari jafnframt því að hún gerir mönn-
um störfin auðveldari. Og þetta hlýtur að vera miklum meirihluta
íbúa jarðarinnar í hag.
En þar sem hin stóru auðfélög og einokunarhringar eru ráðandi
er merking orða og hugtaka afskræmd. Orðið „gnægð“ fær merk-
inguna „offramleiðsla“ og orðið „ódýr“ merkir sama og „kreppa“.
Vinnusparandi vélar valda atvinnuleysi og vísindalegar framfarir
og uppgötvanir merkja ekki annað en nýjar og fullkomnari að-
ferðir til að útrýma mannlegu lífi.
Amerískur þjóðfélagsfræðingur að nafni William F. Ogburn
skrifar að þróun kjarnorkunnar — „sé líkleg til að hraða enn meir
för okkar á leiðinni til ánauðar, eins og nú er talað um, þ. e. að
efla og stuðla að myndun framleiðsluhringa og einokunar ........
14