Réttur - 01.03.1962, Síða 30
94
R É T T U R
fram í kosningunum 1932, enda þótt Albis Campos sjálfur, sem þá
var orðinn foringi flokksins, beitti sér gegn þátttöku í kosningum
undir nýlendukúgun. Þjóðernissinnaflokkurinn gekk til kosning-
anna alveg reynslulaus með mjög knöpp fjárráð og án þess að hafa
víðtæka stefnuskrá um þjóðfélagsumbætur. Samt sem áður vann
flokkurinn mikinn siðferðilegan sigur. Kosningabaráttan varð sterkt
áróðurstæki, efldi áhrif flokksins meðal almennings, jók álitið á
flokksforingjunum og breikkaði og treysti samtökin.
Frá 1933 til 1936 var Albis Campos í fylkingarbrjósti alþýðunnar
í Puerto Rico í aðgerðum gegn bandarískum auðfélögum og lög-
reglusveitum þeirra. Undir forustu Albiss Camposs var myndað Al-
þýðusamband Puerto Ricos ÍFederación Nacional de Trabajadores
de Puerto Rico). Meirihluti sveitarstjórna studdi þá tillögu Albiss
Camposs, að kvatt yrði saman stjórnlagaþing í landinu til þess að
ræða sjálfstæðismálin.
Randarískir nýlenduherrar rákust nú í fyrsta skipti á alvarlegan
andstöðuarm, er var byltingarsinnaður í baráttu sinni (ekki var boð-
ið fram í kosningum, heldur stofnaður „frelsisher“ agaðra og þjálf-
aðra en að vísu óvopnaðra sveita æskumanna) undir forustu lieiðar-
legs, kostum búins manns, sem naut hylli fólksins.
Fulltrúar Bandaríkjastjórnar einsettu sér að ganga milli bols og
höfuðs á hreyíingu þjóðernissinna. Fyrst reyndu þeir að múta Al-
bis Campos. Francis Riggs lögregluforingi bauð honum 50.000 doll-
ara „að gjöf til hreyfingarinnar“. Er Albis Campos hafnaði þessu
svívirðilega tilboði, ákváðu Kanar að neyta allra sinna pólitísku,
hernaðarlegu, efnahagslegu og áróðurslegu yfirburða í opinskárri
herferð, þar sem beitt væri grimmilegum refsingum, fangelsunum,
pyndingum og fjöldaaftökum. Albis Campos vissi, hvað beið hans.
En hann sá aðeins þá leið að berjast og svara árás með gagnárás.
1 október 1935 skipulögðu Kanar, sem sóttust eftir lífi Albiss Cam-
poss og annarra foringja Þjóðernissinnaflokksins, fjöldamorðin i
Rio Piedras, þar sem lögreglan hóf skothríð án minnsta Lilefnis og
murkaði lífið úr mörgum meðlimum Þjóðernissinnaflokksins.
21. marz 1937 fóru óvopnaðir þjóðernissinnar að fengnu leyfi
lögreglustjórans í kröfugöngu í borginni Ponce, en lögreglan, sem
hafði áður komið sér fyrir á fjórum þýðingarmiklum stöðum, skaut
á kröfugönguna, drap tuttugu en særði tvö hundruð. Meðal fórnar-
lambanna voru konur og börn. Yfir þúsund manns fengu að gista