Réttur - 01.06.1962, Blaðsíða 13

R E T T U R
125
þjóðir ekki lengur látið afskiptalaus örlög landa sinna í spönskum
nýlenduþrældómi. Einkum tók Nígería ákveðna afstöðu, cnda var
meirihluti ekruverkamanna þaðan kominn (30.000 af 50.000 eyja-
skeggjum). Hinir samningsbundnu verkamenn voru nú orðnir borg-
arar sjálfstæðs ríkis og neituðu að láta fara með sig sem þræla.
Undir árslok 1960 brustu þau bönd sem héldu í skefjum hatri
verkamanna frá Nígeríu á spönskum ekrueigendum. Hin beina orsök
var grimmdarverk ekrustjóra Don Varlade að nafni. í kvalaþorsta
sínum hafði hann skorið á púls eins verkamanns. Afríkanarnir fóru
í mótmælaverkfall. Forustumenn verkfallsins voru strax handteknir,
misþyrmt og vísað úr landi.
Fréttir af þessu vöktu mikla reiði í Nígeríu. Almenningsálitið
krafðist endurskoðunar á ráðningarsamningunum, sem gerðir höfðu
verið í tíð nýlendustjórnarinnar. I júní 1961 tókst Nígeríustjórn að
fá spönsk yfirvöld til að ganga inn á launahækkun sem nam 150%,
afnema vegabréfaskyldu og greiða örorkubætur. Nígeríumenn komu
í stað brezkra fulltrúa á eyjunni.
Engu að síður hafa undanfarin ár sýnt að harðstjórn og ofbeldi
er enn við völd á Fernando Po. Ef verkamaður frá Nígeríu móðgar
ekrustjóra nemur sektin sex mánaða kaupi, segir West Ajrican Pilot.
12. marz s.l. Með ofbeldi eru þeir reknir til vinnu og refsað — jafn-
vel með fangelsi — ef þeir „hægja á sér við vinnuna“. í marz s.l.
skulu yfirvöldin tvo Nígeríuverkamenn lil dauða. Það komst síðar
upp.
Sem svar við þessum atburðum hafa framfarasinnuð félagssam-
tök í Nígeríu krafizt röggsamlegra aðgerða gegn þrælahöldurum
Francos. West African Pilot, málgagn Þjóðarráðs Nígeríu og
Kamerúns, og áhrifamikið stjórnmálablað, krefst frelsis til handa
Fernando Po, en eyjaskeggjar eru flestir frá Nígeríu og vinna þeirra
hefur skapað auðæfi eyjunnar. Stærstu æskulýðssamtökin, Æsku-
lýðssamband Nígeríu, styður þá kröfu, að deilumálin verði leyst á
grundvelli sj álfsákvörðunarréttarins.
í Nígeríu verður sú hreyfing æ öflugri sem krefst frelsis Fern-
ando Po. Það er alvarleg áminning til spönsku nýlendukúgaranna
sem hafa gert þessa fögru eyju að helvíti hér á jörðu.
E. R. Á. þýddi.