Réttur - 01.09.1962, Blaðsíða 77
RÉTTHR
269
Árstekjur ó mann i vanþróuðu löndunum í Asíu og Afríku eru nú
20—25 sinnum minni en i Bandarikjunum, i vissum löndum 40—50
sinnum minni. Meðalaldur i Asiu, Afriku og Suður-Ameriku er helm-
ingur þess, sem hann er i þróuðum löndum. Fjórir fimmtungar íull-
orðinna Afríkubúa eru ólæsir og tveir fimmtungar Suður-Ameriku-
manna.
Orsökin er arðrán evrópska og ameríska auðvaldsins.
Samkvœmt skýrslum Sameinuðu þjóðanna hafa auðhringar
Bandaríkjanna aðeins á árunum 1946 til 1954 grætt á hverjum
dollar, sem þeir festu í Suður-Ameríku, þrjá dollara og 17 sent.
Auðfélagið „Kuwait Oil“ græddi 1955 500% í Austurlöndum, m. ö.
orðum: fékk á því eina ári fimmfaldan höfuðstólinn i gróða. „Iraque
Petroleum græddi þá 180%.
Hinn olræmdi belgiski auðhringur „Unión Minierc de Catanga"
greiddi verkamönnum of Kongo-kynstofni 70—200 dollara ó óri
(3000 til 8600 isl. kr.), það var 15—30 sinnum minnc on belgisku
starfsmennirnir fengu. En ó vinnu þessara Kongo-vcrkamanna einna
samon græddi auðfélagið, eftir að hafa greitt alla skctta og gjöld,
2400 dollara á hverjum einstökum verkamanni.
Undir 80 ára nýlendustjórn Belga í Kongo fækkaði „innfæddum“
úr 20 milljónum niður í 14 milljónir.
Neyðin í Suður-Ameríku er slík að 2 milljónir manna deyja ár-
lega úr hungri, sjúkdómum, sem auðvelt er að fyrirbyggja, og fyrir
aldur fram. En árlega renna 2000 milljónir dollara sem gróði til
Bandaríkjaauðvaldsins.
Samkcppni auðvalds og sósialisma um efnahagsþróun.
Auðvaldsþjóðfélagið er í almennri kreppu. Eignarréttur og vald
auðdrottnanna yfir framleiðslutækjunum er orðið þróun efnahags-
lífsins fjötur um fót.
Efnahagsþróun Sovétrikjonna er mun hraðari en Bandorikjanna.
Á 7 órum, 1954—60, vor meðalvöxtur iðnaðor i Sovétrikjunum
11,1%, én í Bandarikjunum aðcins 2,5%.
Heimskerfi sósíalismans þróast og hraðar en heimskerfi auðvalds-
ins. A síðustu árum var meðalaukning iðnaðarframleiðslu sósíalist-
isku landanna 13,6% en auðvaldslandanna 5%. Iðnaður sósíalist-
ísku landanna frandeiðir nú 36% heimsframleiðslunnar móts við
27% 1955.