Réttur - 01.09.1962, Blaðsíða 18
210
R É T T U R
5%, og launahækkun því aðeins möguleg 2—3%, — allt, sem þar
sé fram yfir þýði verðbólgu. — Og þessu er haldið fram eftir að
búið er að lækka kaupið með löggjöf, þannig að með slíkri kaup-
hækkun árlega myndi kaupmáttur límakaups fyrst árið 1972 vera
kominn í það, sem hann var i janúar 1959. Og þegar þessir vald-
hafar burgeisastéttarinnar eru svo þar að auki svo ósvífnir og
skeytingarlausir um Jjjóðarhag að lækka vægðarlaust gengi krón-
unnar við hverja kauphækkun, sem þeim mislíkar, og nota síðan
gengislækkunina, sem þeir hafa framkvæmt að óþörfu, sem sönn-
un fyrir því, að kauphækkunin hafi verið of mikil, — ])á er auð-
séð, að út úr slíkum vítahring, setn völd burgeisastéttarinnar skapa,
sleppur alþýðan ekki nema með því að taka þau völd af auðvald-
inu og í sínar eigin hendur. Þá fyrst getur al])ýðan gert ráðstafan-
ir til þess að láta hraðann á aukningu framleiðslunnar verða meiri,
t. d. 8—10%, og möguleikann á kauphækkunum þeim, sem byggj-
ast á aukinni framleiðslu þá meiri, t. d. 7—8% á ári, — en auk
þess er grundvöllur fyrir raunverulegum kauphœkkunum bœði tneð
minnkuðum gróða auðvaldsins og með betri skipulagningu atvinnu-
lífsins. Við skulum nánar ræða síðar, hvernig að þessu skuli farið.
3. Ohagstœð skipting milli neyzlufjárfestingar og framleiðslu-
fjárfestingar. — Fjárfesting hefur verið hlutfallslega mikil á ís-
landi, um 30% af þjóðartekjunum. En skipling hennar hefur frá
sjónarmiði aukinnar ])jóðarframleiðslu verið lakari en annars stað-
ar. Þannig var t. d. framleiðslufjárfestingin í Danmörku og Noregi
á árabilinu 1950—54 75% af heildarfjárfestingunni, en neyzlu-
fjárfestingin 25%. En á íslandi var 1955 og 1956 sama hlutfall
þannig að framleiðslufjárfestingin var 54—56% en neyzlufjár-
festingin 44—46%. (Framleiðslufjárfesting er vélar, verksmiðj-
ur, skip etc. Neyzlufjárfesting íbúðir, bílar, vegagerð etc. — Töl-
urnar eftir bók Haraldar Jóhannessonar: Efnahagsmál, bls. 109,
byggt á skýrslum Framkvæmdabanka lslands). Einkennandi fyrir
þessa þróun var t. d., að 1949 til 1956 voru keyptir iil Islands 5000
bílar en enginn togari. Orsökin er sú, að hver einstaklingur ræð-
ur sjálfur fjárfestingunni og íestir út frá einstaklingshag sínum,
en enginn hugsar um sjálfan jramleiðslugrundvöllinn, sem allir
eiga þó að lifa af, — e/ þjóðfélagið sem heild gerir það ekki. —
Aðferð auðvaldsins nú til þess að reyna að breyta hér iil að ein-
hverju leyti, er sú, að minnka svo neyzlu almennings, að alþýða
manna hafi ekki efni á að byggja sér íbúðir og veita sér önnur