Réttur - 01.09.1962, Blaðsíða 20

212
R E T T U R
Vandamál sjávarútvegsins er í rauninni það, að það eru of
margir og of frekir aðilar, sem œlla sér að lifa of hátt, grœða of mik-
ið á of lítilli og of lítið úrunninni framleiðslu sjávarútvegsins. Allt
verzlunarauðvald landsins, allir olíuhringarnir, öll tryggingarfélög-
in, allir söluhringarnir, allir „viðslciptavinirnir“, allir hankarnir,
— allt reitir þetta til sín „ajlahlut“ af sjávarútveginum úður cn
sjómenn og útgerðarmenn fá sinn hlut. íslenzk burgeisastétt hefur
byggt slíka luxushöll ofan á sjávarútveginn, að hún eygir vart af
hæstu hæðunum, þar sem hagspekingar Atlantshafsbandalagsins
húa, grundvöllinn, sem allt þetta er reist á, ■— og því hættir þess-
um aðilum til að halda að viðskiptin innan yfirbyggingarinnar séu
aðalatriðið, þegar undirstaðan sjálf er auðvitað það þýðingar-
rnesta. Islenzkt verzlunarauðvald hefur alitaf frekar kosið að taka
sinn gróða á þurru, en hætta sér í þróun sjávarútvegsins. Gott dæmi
er fjárfesting olíufélaganna, — hvað skyldi hafa mátt gera marg-
ar góðar niðurlagningar- og niðursuðuverksmiðjur, til að marg-
falda verðmæti sjávarútvegsins, úr því fé, sem olíuhringarnir hafa
fest til sölu á afurðum sínum. — Það, sem þarf að gera fyrir ís-
lenzkan sjávarútveg, er að losa hann við arðránsgammana, sem
tæta af honum auðinn, sem hann skapar þjóðarbúinu fyrir vinnu
sjómannanna. — Enda er það táknrænt fyrir ástandið nú, þegar
„frelsið“ á að vera ríkjandi í atvinnulífinu, — „frelsi atvinnurek-
enda“ og „frelsi verkamanna“, — að sjómennirnir eru gerðir þræl-
ar ríkisvaldsins með gerðardómslögum og sviptir samningsrétti, en
útgerðarmönnum og fiskframleiðendum skipað að skila ríkinu öll-
um gjaldeyri, sem sjávarútvegurinn framleiðir, svo verzlunarauð-
valdið geti ráðstafað honum.
Þannig mætti lengi telja hina ýmsu þætti efnahagsvandamála,
stórra og smárra, sem borgaralegu hagfræðingarnir ræða um hvert
út af fyrir sig.
En eitt efnahagsvandamál ræða þeir ekki: efnahagsvandamál
alþýðuheimilanna. En það er einmitt það vandamál, sem fyrst og
fremst þarf að leysa og allt á að miðast við. — En þetta „skeyling-
arleysi“ um efnahagsvandamál alþýðuheimilanna er einmitt höf-
uðatriðið í arðránsstefnu auðvaldsins: ]iað á allt efnahagslífið að
miðast við það eitt að skapa gróða handa nokkrum auðmönnum,
en afkoma mannsins sjálfs, — afkoma þeirra launþega og hænda,
sem eru 90% þjóðarinnar, — er gerð að aukaatriði — eða réttarn