Réttur - 01.10.1972, Blaðsíða 9

Natomanna notfærðu Bretar sér til þess að
fá þá til að gera landráðasamninginn 19ol.
Þá mátu harðvítugustu Natojiokkarnir
AtlanzhafsbandalagiÖ meir en Island. Og
vissir leiðtogar þessara flokka reyndu að telja
þjóðinni trú um að hún hefði unnið „mikinn
sigur" (Mgbl.), þegar hún var að binda hend-
ur sínar og afsala sér framtíðarsigri, — nema
hún lýsti svikasamninginn ógildan.
Þeir, sem að þessum samningi afsals og
uppgjafar stóðu, hlum smán og fordæmingu
fyrir, — og trúlega hafa þeir þeirra, sem
eitthvað íslenzkt var til í, iðrazt þess verks
síðar.
En nú þekkja Bretar hvernig þetta leyni-
vopn bítur. Og það er sami brezki ráðherr-
ann, sem hélt á því þá og nú.
Það þarf að gera leynivopnið bitlaust, —
með því að upprceta þá afstöðu að nokkur
íslenzkur forustumaður setji Nato hœrra en
Island.
Tvenns má minnast í því sambandi.
Annað að afstaða Péturs Ottesens 1958.
Hann fékk samþykkta yfirlýsingu þá, sem
fyrr var getið (bls. 52 í þessum árgangi)
um að taka til nýrrar athugunar afstöðu vora
til Atlanzhafsbandalagsins, ef bandaríski her-
inn skærist ekki í leikinn gegn Bretum til
að verja rétt vorn.
Hitt er afstaða Ira til Atlanzhafsbandalags-
ins. Irland neitaði að ganga í það, sökum
þess að Bretar haldi hluta af Irlandi undir
sínu hervaldi.
Enginn mun frýja hvorki Irum né Pétri
nógu íhaldssamrar afstöðu í þjóðmálum. En
þjóðerniskennd þeirra var þó skilorðslausri
fylgispekt við Nato yfirsterkari.
Einmitt ef brezk ríkisstjórn fceri að óttast
það að aðilar á Islandi, sem nú fylgja Nato,
fceru að hóta því að ef helztu forusturíki
Nato í Evrópu neituðu Islandi um réttinn
til að lifa, þá myndu þeir snúast gegn því að
vera í hernaðarbandalagi við slík ríki áfram,
— þá fceru að renna á hana tvcer grímur:
hvort hún cetti að meta meir, hagsmuni Uni-
lever eða herstjórnarsjónarmið heimsvalda-
stefnunnar. — Og það er enginn vafi á hvort
ofan á yrði, þegar brezk ríkisstjórn fceri að
heyra þá ákceru annarra Nato-ríkisstjóma
að hún væri með þjösnaskapnum að reka
Island út úr Nato.
Með þessu er hægt að snúa leynivopni
Bretanna á móti þeim sjálfum.
Fyrir okkur sósíalista er hér auðvitað ekki
um neitt vandamál að ræða. Við vitum að
Island er látið vera í Nato með herstöð hér,
þótt það þýði að komi til heimsstyrjaldar, þá
er íslenzkri þjóð fórnað á fyrstu augnablik-
um stríðsins fyrir Nato.
En þeir , sem trúa á Nato sem verjendur
lýðræðis og smáþjóða, ættu, ef þeir finna
fyrst og fremst til sem Islendingar, að fyllast
slíkri reiði út í þau Natoríki, sem neita smá-
þjóð um lífsskilyrði hennar, að þeir neiti að
vera með þeim í félagsskáp. Viðkomandi
Nato-ríki myndu fljótt skilja þetta og láta
undan. Þeim er fyllilega ljóst að Island er
einvörðungu í Nato fyrir þá, þó látlaus áróð-
ur villi ýmsum Islendingum svo sýn að þeir
haldi annað.
Eitt er að vera í skammsýni sinni reiðu-
búinn til að fórna íslenzkri þjóð fyrir Nato
í heimsstríði, sem þeir vonast til að ekki
komi, — annað að fórna frekar lífsskilyrðum
þjóðarinnar, 30 mílna landhelginni, heldur
en þátttökunni í Nato, — í friði, sem menn
ekki komast hjá að lifa í.
En það mun líða nokkur tími unz við-
komandi menn gera sér þetta Ijóst. Því mun
landhelgisdeilan dragast á langinn. Fyrir oss
er engin ástæða til að láta undan. Við vinn-
um æ fleiri bandamenn til fylgis við okkar
málstað. Og þótt brezka yfirstéttin sé enn
voldug og auðug, þótt hún styðji þrælahald
201