Réttur - 01.10.1972, Blaðsíða 18

ræði verkalýðsins, haslar hann sér völl sem
ein stétt með sameiginlegt markmið.
Þessi róttæka félagsmálahreyfing verka-
fólks kallaði þegar á harkalega andstöðu
borgaranna, sem beitm öllum ráðum til að
koma í veg fyrir samtakamyndun verkafólks.
Sterkasta vopn borgaranna og atvinnurek-
endavaldsins var hin efnahagslega forrétt-
indastaða þeirra, þar sem þeir voru eigendur
auðsins og atvinnutækjanna, enda var óspart
beitt atvinnuofsóknum til að knýja verkafólk
til undirgefni. En þrátt fyrir efnahagsleg und-
irtök tókst borgarastéttinni ekki að stöðva
framrás verkafólks til bættra kjara. Verkafólk
sameinaði krafta sína í öflugum verkalýðs-
félögum og í krafti samtakamáttar og jafn-
réttishugmynda knúði það fram mörg rétt-
lætismál, mál sem við í dag teljum til þess
ágætasta í þjóðfélaginu.
Þannig eru margir veigamestu þættir þess
lýðræðis, sem við þó búum við, ávöxtur
stéttabaráttu hinna róttæku þjóðfélagsafla,
fengnir með fulltingi og oft undir forustu
verkalýðshreyfingarinnar. Afdráttarlaus kosn-
ingaréttur, vökulög og vinnuvernd, trygg-
ingalöggjöf, rétturinn til samningafrelsis,
orlofs, slysabóta, og margt fleira, allt þetta
hefur áunnizt, þrátt fyrir andstöðu íhalds-
aflanna.
Þessir sigrar og aðrir viðlíka, hefðu ekki
unnizt, nema af því að verkalýðshreyfingin
var róttæk þjóðmálahreyfing, sem gekk hik-
laust til orustu við stjórnkerfi og valdastétt,
og kaus að sveigja hið pólitíska vald til liðs
við málstað sinn. Og enn átti hún sér sam-
eiginlegt markmið, sem stefndi út fyrir
ramma hins borgaralega þjóðfélags.
ÍHALDSÁRÓÐUR UM HLUTLAUSA
VERKALÝÐSHREYFINGU
En {xStt yfirborðið sé nú kyrrara og stétta-
baráttan hljóðari og viðnám íhaldsins ekki
eins harkalegt, eru stéttaandstæðurnar enn
þær sömu, eins og þjóðfélagsgerðin, og íhalds-
öflin eru söm við sig, þótt aðstæðurnar fyrir-
skipi þeim önnur vinnubrögð. Er ekki tókst
að koma í veg fyrir vöxt og uppgang verka-
lýðshreyfingarinnar, varð að grípa til annara
ráða, til að viðhalda valdakerfinu, sjá til þess
að verkalýðshreyfingin sætti sig við þjóðfé-
lagsgerðina. Og þá erum við aftur komin að
upphafsorðum mínum, um áróður íhaldsins
innan verkalýðshreyfingarinnar.
Áróður afturhaldsins er þess efnis að verka-
lýðshreyfingin eigi einungis að sinna hinni
faglegu baráttu, vera hlutlaus. Áróður þessi
er gerður til þess eins að slæva stéttarskyn
verkafólks.
Þögn um raunveruleg markmið verkalýðs-
hreyfingarinnar og bann við þjóðfélagsum-
ræðu, er fyrsta boðorð þessara erindreka í-
haldsins. Slíkir gervi verkalýðsfrömuðir, hálf-
forstjórar, fasteigna- og útgerðarbraskarar,
eins og flokksoddar Sjálfstæðisflokksins í
verkalýðshreyfingunni, eru þær hindranir,
sem verkafólk þarf hið fyrsta að ryðja úr
vegi. Undir grímu verkalýðs- og félagshyggju,
eru þeir fulltrúar fésýsluvaldsins. Undanslátt-
ur við slíka áróðursmenn, er alvarlegt frá-
hvarf frá þeim hugsjónum er verkalýðshreyf-
ingin byggir tilveru sína á.
Ef að er gáð, þarf þessi áróður íhaldsins
um hlutleysi verkalýðsfélaga, ekki að koma
á óvart, hér er aðeins um að ræða eðlileg
viðbrögð stéttar, sem á líf sitt undir óbreyttri
þjóðfélagsgerð. Það kemur heldur ekki á
óvart þótt íhaldið í krafti auðs og áróðurs-
máttar nái tímabundinni fótfestu innan ein-
staka verkalýðsfélags. Hitt hlýtur hinsvegar
að vekja undrun, að þessum áróðursmönnum
stéttaþjóðfélagsins hefur tekizt, að gera
íhaldssjónarmið sín, að hálf opinberri stefnu
verkalýðshreyfingarinnar.
210