Réttur - 01.04.1978, Blaðsíða 12

Alþingiskosningarnar 25. júní 1978 urðu einn harðasti refsidómur, sem alþýða ís-
lands hefur nokkru sinni fellt yfir ríkisstjórn — og skal nánar vikið að tveim fordæmum
siíks á eftir. Úrslitin urðu að heita má alger umskipti hvað valdahlutföll þingflokka
snertir — og þar með stétta, ef dómnum er fylgt fram. Tölulega eru þau þessi:
Alþýðubandaiagið fær tæp 28 þúsund atkvæði (27.962) og 22,9% kjósenda, en
hafði síðast 20.924 og 18,3%. — Þar með fær þessi flokkur íslenskra sósíalista 14
þingmenn og verður annar stærsti stjórnmálaflokkur landins á þingi og hjá þjóð.
Alþýðuflokkurinn fær 26.912 atkvæði og 22% kjósenda, en hafði síðast 10.345 og
9,1%. — Fær Alþýðuflokkurinn þar með 14 þingmenn, en hafði 5 áður.
Þessir tveir verkalýðsflokkar fá þar
með tæp 45% kjósenda, en höfðu áður
32% og hafa aldrei í sögu þjóðarinnar
náð svo miklu fylgi. Er nú fylgi þeirra
samanlagt svipað og fylgi hinna stóru
verkalýðsflokka (eins eða samanlagt) á
Norðurlöndum, Bretlandi og í Vestur-
Evrópu, og vald þeirra því svipað ef þeir
Itera gæfu til þess að beita því valdi rétt,
sem alþýða íslands hefur með þessum
umskiptum fært þeim í hendur.
Sjálfstæðisflokkurinn — höfuðflokkur
borgarastéttarinnar, sem um skeið hafði
nær helming þjóðar að baki sér, fær nú
39.978 atkvæði og 32,7% — og hefur
hlutfallstala hans aldrei verið lægri —
hafði síðast 48.764 og 42,7%. Og áður
hafði hann í bæjarstjórnarkosningunum
misst voldugasta og sterkasta vígi sitt í
valdabaráttunni á íslandi: borgarstjórn-
armeirihlutann í Reykjavík — eftir hálfrar
aldar einræði.
Framsókn jékli 20.661 atkv. og 16,9%
kjósenda, en hafði síðast 28.381 — 24,9%.
Hrapar hún þar með niður í að vera
minnsti þingflokkurinn - 12 þingmenn,
en íhaklið 20. Er með þessum atburðum
endi bundinn á þá aðstöðu, er Framsókn
hefur - með góðum árangri fyrir gæð-
inga sína — hagnýtt sér í hálfa öld, að
vinna á víxl með verkalýðs- eða borgara-
flokkum samkvæmt fyrirmælum þeim,
er Jónas frá Hriflu lagði henni 1918 í
greininni „Nýr landsmálagrundvöllur“ í
„Rétti“ það ár.
Það er engum efa bundið að höfuðor-
sök þessara algeru umskipta er reiði
launafólks í landinu yfir fruntalegum
svikum ríkisstjórnarinnar á kaupsamn-
ingum, rifting þeirra samninga, er verka-
lýður og atvinnurekendur gera, með ger-
ræðislögum og helber svik á þeim samn-
ingum, sem ríkisstjórnin gerir sjálf við
starfsmenn sína. Kjörorðið: „Kjósið ekki
kaupránsflokkana“ snart þorra alþýðu
þannig að hún beitti kjörseðlinum af
fullum krafti sem vopni í stéttabarátt-
unni, er hún sá vojtn verkfalla og samn-
inga slegin úr hendi sér með þrælalög-
um.
Skal nú íhuga nánar um nokkur fyrir-
brigði þau, sem í úrslitum þessara kosn-
inga felast, sögulegan samanburð við slík
tíðindi fyrrum, og skyldur þær, sem sig-
urvegurunum leggjast á herðar og að-
stæðurnar til þess að framkvæma þann
vilja fólksins er í kosningunum felst:
fylgja sigrinum mikla eftir.
84