Réttur - 01.04.1978, Blaðsíða 40
Þetta hefur verið inntakið í baráttu
velflestra verkalýðsflokka, og við þessu
baráttuhlutverki hefur flokkur okkar
tekið af fyrirrennurum sínum. Það er
m. a. barátta af þessu tagi sem skekur nú
veröld alla, barátta sem fer fram í marg-
víslegum myndum, við mismunandi að-
stæður og ólíkar sögulegar forsendur.
Vísast verður þetta skeið þjóðfélagslegra
umskipta langærra og margbreytilegra en
margir okkar ætluðu forðum, leiðir að
markinu breytilegri, stundum lengri og
krókóttari og ýmis víxspor stigin. Nokk-
ur vígi fornra yfirstétta eru þó fallin, og
baráttan heldur áfram. Mat okkar á þeim
árangri sem náðst hefur, og þeim aðferð-
um, sem beitt hefur verið, kann að vera
eitthvað breytilegt. Og ýmsir eru þeir
sem segja ,ekki svona og því síður svona',
eða menn ganga þar kannski lijá og and-
varpa ,Ó, grænn varstu dalur'. Víst er það
bæði réttur okkar og skylda að gagnrýna
allt það sem okkur sýnist hafa farið úr-
skeiðis jafnt í baráttunni fyrir sósíalism-
anum sem í framkvæmd hans. Hitt mun
naumast tjá að afneita öllu sem áunnist
hefur, þótt það sé annmörkum háð. Að
vísu megum við senda slík skeyti af
hendi, en vel geta þau orðið sú gagnflaug,
sá búmerang er aftur snýr á fluginu og
hittir okkur sjálfa. Ymur þeirra átaka,
sem fram fara í veröldinni, mun halda
áfram að berast að eyrum okkar og orka á
okkur til viðbragða - og það eins þótt við
kynnum að vilja lifa í ,glæstri einangr-
un' - eins og heimsveldið góða á ofan-
verðri 19. öld - og ljóma og lýsa í fjarvist
okkar frá vettvangi. Áhrif umheimsins
verða ekki umflúin, og mun fyrir lítið
koma þótt við blökum á móti hvítþvegn-
um klæðaföldum. Við erum ein þeirra
mörgu liðsveita um víða veröld sem beri-
ast fyrir nýjum og betri samfélagsháttum
og getum ekki komist hjá að taka afstöðu
og kenna til í stormum okkar tíða. Og þá
mun affarasælast að varðveita sögulegt
skyn sitt og skoða umheiminn opnum og
gagnrýnum augum, en heilsa þó með
fögnuði þeim vagninum sem eitthvað í
áttina líður.
Félagar, flokkur okkar Alþýðubanda-
lagið er ungur flokkur, enda þótt hann
hafi tekið að erfðum marga baráttu-
reynda liðsmenn frá fyrirrennurum sín-
um. Hann hefur sigrast á ýmsum byrjun-
arörðugleikum og eflst að innri sam-
heldni og áhrifum út á við. Hann hefur
komið skipulagsmálum sínum í sæmilegt
liorf, gert sér stefnuskrá og látið rækilega
til sín taka í þjóðmálabaráttunni. Og ég
vildi mega þakka fráfarandi formanni og
stjórn giftusamlega leiðsögn í þessum
efnum öllum. En þótt Alþýðubandalag-
ið hafi fengið fastara snið en forðum er
það samt enn í mótun og á að vera það.
Það vill vera breiður sósíalískur flokkur
þar sem liátt er til lofts og vítt til veggja.
Og það er vel. Það vill auka skilning,
virkni og frumkvæði liðsmanna sinna
bæði til að efla baráttuna út á við og til
að tryggja innra lýðræði. Og það er nauð-
synlegt. Já, Alþýðubandalagið er enn í
mótun — og ég vona að það verði góður
og batnandi flokkur.
En hvað er þá góður flokkur? Góður
sósíalískur flokkur þarf að hafa á valdi
sínu skýra skilgreiningu jafnt á vanda-
málum líðandi stundar sem lengxa þró-
unarferli, og hann verður að geta barist
af skerpu og þrautseigju. Hann verður að
sameina festu og sveigjanleika og geta
tengt svo saman dægurbaráttu og lang-
tímamarkmið að alþýðan sjái í hverjum
áfangasigri blik af nýjum degi. En góður
112