Réttur - 01.01.1981, Page 43

þessar aðferðir auka meira að segja
stundum á misrétti innan verkalýðshreyf-
ingarinnar sjálfrar.
Undanfarna áratugi hefur verkalýðs-
hreyfingin rekið nokkuð einhliða faglega
baráttu. Sótt hefur verið fram til beinna
kauphækkana og styrkur hreyfingarinn-
ar notaður til að knýja þessa kröfu fram.
Verkalýðshreyfingin hefur hins vegar
ekki fundið raunhæf ráð til að varðveita
kaupmátt þessara krónutöluhækkana.
Á þessu tímabili hafa að vísu komið til
allmiklar félagslegar lagfæringar. Þessir
„félagsmálapakkar” hafa þó oftar en
hitt verið þrautalending til að leysa
,,deiluna” á síðustu stundu, þegar allt
var komið í óefni. Ekki hefur ríkisvaldið
heldur alltaf staðið við þessa ,,pakka”.
Og sjaldnast hafa þeir verið neinn þáttur
í heildarþróun.
Á allar þessar staðreyndir verður
verkalýðshreyfingin nú að horfa.
Höfuðorsakir þess að verkalýðshreyf-
ingin stendur nú á tímamótum er sú að
þjóðfélagsgerðin er orðin það flókin að
fagleg barátta og pólitísk barátta verður
ekki lengur aðskilin.
Þarna er verkalýðshreyfingunni mikill
vandi á höndum. Skipulag hennar allt og
innri uppbygging er miðuð við að berja á
andstæðingnum utanfrá. Baráttutæki
hennar er verkfallsvopnið og ráðstöfun
vinnuaflsins.
Þeir sem ráða raunverulega fjármagn-
inu og atvinnulífinu hafa fyrir löngu sett
undir þennan leka. Þeir hafa meira að
segja komið því þannig fyrir að geta sent
bakreikning fyrir áunnum kjarabótum til
verkafólksins gegnum ríkisvaldið i ýms-
um formum.
Til þess að breyta starfsaðferðum
sínum þarf verkalýðshreyfingin að sýna
mikinn kjark og taka mikla áhættu. Það
er vandséð að hún eigi þó nokkurra betri
kosta völ. Og á ýmsan hátt er verkalýðs-
hreyfingin vel í stakk búin að leita á ný
mið.
Það er ekki einungis breytt þjóðfélag
sem glíma verður við, heldur er efna-
hagslíf íslendinga nú komið á það stig að
á mörgum sviðum nálgast það hengiflug-
ið. Ef þjóðin missir nú tökin á efnahags-
lífinu, eða ástandið verður þannig að
hinir nýju postular markaðshyggjunnar
ná pólitískum völdum, verður róðurinn
ekki auðveldur fyrir verkalýðshreyfing-
una.Verkalýðshreyfingin verður nú að
verja það sem unnist hefur.
Okkur hætti stundum til að gleyma því
sem unnist hefur.
Þeir sem annaðhvort muna eða þekkja
til sögunnar, vita að hér á íslandi var
raunverulega gerð bylting, lífskjarabylt-
ing. Þessi bylting var ekki gerð á hefð-
bundinn hátt eins og tíðkaðist erlendis.
íslendingar fóru sínar eigin leiðir. Þess-
vegna heppnaðist þessi bylging betur en
annarsstaðar. Engum grundvallarmann-
réttindum var til að mynda fórnað á
altari hennar.
Þegar upp var staðið voru lífskjörin
með því allra besta sem þekktist í heimin-
43