Morgunblaðið - 02.04.2006, Blaðsíða 22
22 SUNNUDAGUR 2. APRÍL 2006 MORGUNBLAÐIÐ
Á
föstudagskvöld
voru í tuttugasta og
fjórða skiptið
haldnar Músíktil-
raunir Tónabæjar
og Hins hússins,
sem er hljómsveita-
keppni fyrir ungt fólk. Keppnin er þó
25 ára í ár, því árið 1984 datt hún upp
fyrir vegna kennaraverkfalls. Mikið
vatn hefur runnið til sjávar síðan
keppnin var fyrst haldin árið 1982 og
sigursveitin var Danshljómsveit
Reykjavíkur og nágrennis (skamm-
stafað DRON), en þar steig Máni
Svavarsson sín fyrstu skref í tónlist.
Upphaflega hugmyndin um þessa
keppni er komin frá Jóhanni G. Jó-
hannssyni og Ólafi Jónssyni, þar
sem veita átti ungu tónlistarfólki
tækifæri til að koma fram með frum-
samda tónlist, og var áhersla lögð á
tilraunamennskuna og það að skapa
eitthvað nýtt.
Fyrstu 2 árin var ekki um neina
eiginlega dómnefnd að ræða heldur
var það fólkið í salnum sem kaus sig-
ursveitina, og því var þetta mun
fremur vinsældakosning en hæfi-
leikakosning. Þegar dómnefnd tók
síðan að sér það hlutverk að fara yfir
allar sveitirnar hárnákvæmt og skila
sínu gæðamati, til móts við niður-
stöður kosningar úr sal, komst svo
endanlegt form á kosninguna og hef-
ur það haldið sér allt til dagsins í
dag.
Árni Matthíasson hóf setu í dóm-
nefnd árið 1987 og hefur setið þar
allar götur síðan, en hefur í gegn um
tíðina fengið fjölbreyttan hóp fólks
til liðs við sig. Í dómnefnd hafa m.a.
setið Kristín Björk Kristjánsdóttir
raftónlistarkona og útvarpskona,
Bjarni Friðriksson hljóðmaður, Dr.
Gunni tónlistarmaður og poppskríb-
ent, Ásgeir Tómasson útvarpsmað-
ur, Ester Bíbí Ásgeirsdóttir bassa-
leikari, Birkir Viðarsson harðkjarna-
senumaður, Hreimur Örn
Heimisson tónlistarmaður og undir-
rituð. Eins og sjá má á upptalning-
unni er hópurinn ólíkur og í dóm-
nefnd mætast oft tónlistarstefnur og
senur íslensks tónlistarlífs, og dóm-
nefndarstörf því með líflegra móti.
Það sem einstaklingar í dómnefnd
eiga þó langflestir sameiginlegt er
að vera ástríðufullir aðdáendur ís-
lenskrar tónlistar, og það er því
rauði þráðurinn sem bindur hópinn
saman.
Straumar og stefnur
í Músíktilraunum
Keppnin hefur gengið í gegn um
miklar sveiflur á 25 ára lífdögum sín-
um og má í sjálfu sér sjá ýmislegt um
íslenskt þjóðfélag og menningar-
strauma með því að skoða hvaða
bönd unnu hvaða ár.
Á fyrstu árum Músíktilrauna var
pönk og nýbylgjutónlist allsráðandi
og sigursveitirnar endurspegla það:
Árið 1982 unnu, sem fyrr segir,
DRON, og ári síðar unnu Dúkkulís-
ur, sem eru enn starfandi. 1984 féll
keppni niður, en hljómsveitin Gypsy
sigraði 1985. Árið 1986 voru aðrir
tískustraumar, sem eiga rætur sínar
að rekja til Wham og Duran Duran,
farnir að skila sér inn í tónlistarflór-
una, og það ár unnu Greifarnir, en
ári síðar vann Stuðkompaníið. 1988
var það svo Jójó með áframhaldandi
gleðipopp en 1989 kvað við annan tón
– meira rokk. Þá vann hljómsveitin
Laglausir og ári síðar var það svo
Naflastrengir, sem einnig var rokk-
uð. Árið 1991 var rokk í þyngi kant-
inum svo til eingöngu það sem átti
upp á pallborðið hjá ungu fólki á Ís-
landi, og sigursveitin það árið, Infu-
soria/Sororicide, endurspeglaði það
svo sannarlega.
Árið 1992 kvað svo enn og aftur
við annan tón, þegar stúlknahljóm-
sveitin Kolrassa Krókríðandi kom,
sá og sigraði. Þetta var jafnframt í
annað sinn sem kvennasveit vann
keppnina, en Dúkkulísur höfðu nátt-
úrulega verið fyrsta kvenkyns sig-
ursveitin. Tónlist Kolrössu var indí
og mikið mótvægi við hin böndin það
árið sem flest voru enn á þungu lín-
unni. Indíið hélt velli ári síðar með
sigri Yukatan og árið 1994 sigraði
indírokksveitin Maus. Svo tók við
þróun út í kraftmeiri rokksveitir og
árið 1995 vann Botnleðja og ári síðar
Stjörnukisi. Árið 1997 sigraði Soðin
fiðla, og árið 1998 var það hlutskipti
Steiner að vinna keppnina.
Árið 1999 sigraði hljómsveitin
Mínus, og hefur svo sannarlega verið
iðin við kolann síðan. Árið 2000 náði
hipphoppið loks að hafa áhrif á Mús-
iktilraunir en þá unnu 110 Rottweil-
erhundar: Hljómsveit úr Árbænum
sem síðar breyttu nafni sínu í XXX
Rottweilerhundar þegar einhverjir
þeirra fluttu í önnur póstnúmer. Ár-
Langlífur einkaklúbbur
Allar hljómsveitir sem
taka þátt í Músíktil-
raunum vinna, að mati
Heiðu Eiríksdóttur, sem
mætti fyrst á Músíktil-
raunir 1986 og oft síðan.
Modern Day Majesty
Morgunblaðið/Björg Sveinsdóttir
Tranzlokal
Sweet Sins
Antik
Le Poulet de Romance
The Ministry of Foreign Affairs
Morgunblaðið/Björg Sveinsdóttir
Própanól
Morgunblaðið/Björg Sveinsdóttir
Magnús Bjarni Gröndal, söngvari og gítarleikari We Made God, í himneskum ljóma.