Morgunblaðið - 27.05.2006, Blaðsíða 36

36 LAUGARDAGUR 27. MAÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
MENNING
MIKIL tónaveisla verður á Aust-
urlandi um helgina þegar Sinfón-
íuhljómsveit Norðurlands heldur
tvenna tónleika, þá fyrri á Eski-
firði í dag, og þá síðari á Egils-
stöðum á sunnudag.
Flutt verður óratoría Jósefs
Haydn, „Sköpunin“, og fær hljóm-
sveitin til liðs við sig fimm ein-
söngvara og hundrað manna kór.
„Verkið er af mörgum talið það
merkasta sem Haydn samdi. Þetta
er stór og mikil óratoría og ákaf-
lega vinsælt verk,“ segir Guð-
mundur Óli Gunnarsson, stjórn-
andi Sinfóníuhljómsveitar
Norðurlands.
„Þetta er krefjandi verkefni að
fást við en tónleikarnir eru liður í
samstarfsverkefni Sinfón-
íuhljómsveitar Norðurlands og
Menningarráðs Austurlands. Síð-
astliðið haust var undirrituð vilja-
yfirlýsing um að vinna saman að
einu verkefni árlega næstu fimm
árin og hófst samstarfið með
flutningi á hlutum úr Messíasi
Händels í byrjun aðventu á síð-
asta ári,“ segir Guðmundur. „Með
þessu móti styrkjum við stöðu
hljómsveitarinnar, sem hefur
metnað til að sinna sem stærstum
hluta landsbyggðarinnar, en um
leið fær tónlistarfólk á Austur-
landi tækifæri til að taka þátt í
stærri tónlistarverkefnum.“
Tónlistarmenn búsettir á Aust-
urlandi munu leika með hljóm-
sveitinni og eins hafa kórar á
Austurlandi verið fengnir til verk-
efnisins og sameinaðir í hundrað
manna kór. „Einsöngvararnir eru
fríður hópur og eiga það sameig-
inlegt að starfa eða hafa starfað á
Austurlandi og
eru þar jafnt
ungir og afar
efnilegir söngv-
arar sem og
margreyndir
listamenn.“
Einsöngvarar
á tónleikunum
eru Xu Wen
sópran, Tinna
Árnadóttir sópr-
an, Þorbjörn Rúnarsson tenór,
Þorbjörn Björnsson barítón og
Keith Reed bassi.
Í dag verður óratorían flutt í
Eskifjarðarkirkju kl. 20 og á
sunnudag í Egilsstaðakirkju kl.
15. Miðaverð er 2000 kr..
Tónlist | „Sköpun“ Haydns flutt á Eski-
firði og Egilsstöðum um helgina
Stór og mikil
óratoría
Guðmundur Óli Gunnarsson stjórn-
ar Sinfóníuhljómsveit Norðurlands.
Franz Joseph
Haydn
SVIÐ Íslensku óperunnar á fimmtu-
dagskvöldið leit ekkert sérstaklega
vel út. Um þriggja metra breið mynd
af ítalskri borg frá tímum End-
urreisnarinnar var á miðju sviðinu,
en við hliðina á henni voru stólar,
nótnapúlt og semball. Heildar-
útkoman var ansi draslaraleg; hefði
ekki verið fallegra að hafa bara
venjulega sviðsmynd í fullri stærð?
Og satt best að segja lofaði söngur
bresku söngsveitarinnar I Fagiolini
fyrir hlé ekki góðu; jú, auðvitað var
hann nákvæmur og hreinn eins og
við var að búast af þekktum tónlist-
arhópi, en raddbeitingin var fremur
flatneskjuleg og túlkunin svo daufleg
að það var beinlínis leiðigjarnt að
hlýða á madrigala eftir Monteverdi.
Í sjálfu sér eru madrigalarnir til-
breytingarlausir og því þarf túlkunin
að vera þeim mun safaríkari ef
áheyrandinn á ekki hreinlega að
sofna á meðan þeir eru sungnir.
Sem betur fer var dagskráin eftir
hlé skemmtilegri. Söngurinn var að
vísu ósköp keimlíkur, en leikræn
túlkun vó þar upp á móti og vel það.
Um var að ræða svokallaðan madrig-
ala-gleðileik, en það var listform sem
var afar vinsælt á 16. öld. Hét hann
L’Amfiparnaso og var eftir Orazio
Vecchi (1550–1605). Leikræna hliðin
var flutt af nokkrum grímuklæddum
liðsmönnum söngsveitarinnar á með-
an tónlistin var flutt, en sagan var
um elskendur sem þurftu að ganga í
gegnum ýmsar raunir áður en þeir
fengu að njótast í lokin. Skrautlegir
karakterar komu við sögu og alls
kyns ærslafengnir tilburðir voru svo
fyndnir að áhorfendur veltust um af
hlátri, þar á meðal undirritaður.
Þýðing Davíðs Þórs Jónssonar á
texta Giulio Cesare Croce var líka
frábær, hún var skemmtilega ensku-
skotin og nútímaleg. Frasar á borð
við „happí end er ekki glænýtt
trend“ hittu beint í mark, enda
smjattaði sögumaðurinn, Hilmir
Snær Guðnason, á þeim. Óhætt er
því að segja að þetta hafi verið vel
heppnaður flutningur á verki Vecch-
is og gaman að fá að njóta listforms
sem fæstir í dag vita að hafi yfirleitt
verið til.
„Happí end“
TÓNLIST
Íslenska óperan
I Fagiolini flutti madrigala eftir Monte-
verdi og L’Amfiparnaso eftir Orazio
Vecchi. Fimmtudagur 25. maí.
Listahátíð í Reykjavík
Jónas Sen
ÍSLENSKI dansflokkurinn sýndi á
dögunum dansverkið We are all
Marlene Dietrich FOR en það er
eitt fjögurra dansverka sem evr-
ópska samstarfsverkefnið Trans
Danse Europe stendur fyrir á
Listahátíð í ár. Á morgun verða
svo sýnd næstu tvö þessara dans-
verka í Borgarleikhúsinu, OBST-
RUCSONG frá Danmörku og Héli-
um frá Belgíu, og á sunnudaginn
verður sýnt fjórða og síðasta verk-
ið, Magnolia frá Póllandi.
Trans Danse Europe sam-
anstendur af átta Evópuþjóðum en
verkefnið hófst árið 2000 þegar
Reykjavík var ein af evrópsku
menningarborgunum níu. Þá höfðu
aðstandendur frönsku listahátíð-
arinnar Les Hivernales í Avignon,
sem þá var sömuleiðis ein af
menningarborgunum, samband við
danssamtök í hinum borgunum og
stakk upp á samstarfi. Á endanum
höfðu dansflokkar frá sjö af menn-
ingarborgum svarað kallinu og
Trans Danse Europe varð til. Árið
2003 hlaut samstarfsverkefnið
styrk frá Evrópusjóði til þriggja
ára en verkefnið hefur að leið-
arljósi samstarf þvert á landamæri
og felur í sér að dansflokkarnir
ferðist á milli borganna, taki þátt í
dansstarfsemi viðkomandi borgar
og haldi þar sýningar. Á síðustu
Listahátíð í Reykjavík komu dans-
flokkar frá Frakklandi, Finnlandi
og Tékklandi með dansverk til
landsins. Á Listahátíð í ár er svo
komin röðin að hinum að-
ildaþjóðum verkefnisins sem eru
Danmörk, Pólland, Belgía og svo
eru Ísland og Slóvenía með sam-
eiginlegt verk. Þetta eru dansverk
sem hafa verið að flakka á milli
þessara landa og sum þeirra hafa
farið lengra.
Framlag danska dansflokksins
Granhöj Dans til hátíðarinnar er
dansverkið OBSTRUCSONG sem
flutt verður á Nýja sviðinu í Borg-
arleikhúsinu í dag klukkan 17. Að
sögn Lene Bang Henningsen,
framkvæmdastjóra og dramatúrgs
hjá Granhöj Dans, fjallar verkið
um einna helst um orku tónlistar.
Danshöfundurinn Palle Granhöj
vildi ná fram svipuðu andrúmslofti
og því sem fólk tengir gjarnan við
trúarathafnir ýmiss konar en svið-
ið er risastór ullarferhyrningur,
umkringdur ljósalömpum sem
minna á kyndla. Öll tónlist í verk-
inu er sungin af dönsurunum og
segir Henningsen þau hafi einnig
lagt upp með að innleiða í dansinn
ýmis mennsk hljóð eins og öskur
og hvísl og sjá hvernig slíkt hefði
áhrif á dansinn. Dansararnir tala
þannig ákveðið tungumál sem þeir
sjálfir hafa búið til. Samkvæmt
Ásu Richardsdóttur, fram-
kvæmdastjóra Íslenska dans-
flokksins, er OBSTRUCSONG eitt
fallegasta og hlýjasta dansverk
sem hún hefur séð. Verkið var
flutt í fyrsta sinn á síðasta ári í
Prag og síðan þá hefur verkið ver-
ið flutt í yfir sextíu skipti víðs veg-
ar um álfuna.
Belgíski dansflokkurinn Mousso-
ux-Bonté færir listahátíðargestum
danverkið Hélium sem verður flutt
á stóra sviði Borgarleikhússins
klukkan 20 í dag. Það verk er
sveipað súrrelískum blæ þar sem
dansarar kljást við kynferði, trúar-
brögð og skemmtanaiðnaðinn.
Hélium er ef til vill torræðara
dansverk en hin verkin á hátíðinni
og þarna er leikmyndin í meg-
inhlutverki en hún samanstendur
af þremur stórum kössum sem
hanga úr loftinu og inni í þeim eru
dansararnir.
Pólska dansverkið Magnolia,
sem Dada Von Bzdülöw leikhúsið
mun flytja á Nýja sviði Borgarleik-
hússins á sunnudaginn, er fjórða
og síðasta dansverkið sem Trans
Danse verkefnið færir Listahátíð í
ár. Yrkisefni Magnoliu er fólk sem
flýr vondepurð og þunglyndi með
dagdraumum. Að sögn Ásu Rich-
ardsdóttur fer þarna fram ákveð-
inn leikur með kynhlutverk og
mikið er um fataskiptingar þar
sem dansararnir koma fram ýmist
mikið klæddir eða nánast naktir.
Ása Richardsdóttir segir að það
sé eindreginn vilji allra þeirra
þjóða sem standa að Trans Danse-
verkefninu að þróa enn frekar
þetta samstarf þvert á landamæri
og jafnframt þvert á listgreinar en
danshóparnir hafa haft ákveðna til-
hneigingu til að gera tilraunir með
hvers kyns samruna listgreina.
Allar nánari upplýsingar um
dansverkin þrjú má finna á
www.listahatid.is eða www.id.is.
Dans | Þrjú dansverk sýnd í Borgarleikhúsinu um helgina
Dans þvert á landamæri
Úr pólska dansverkinu Magnolia
sem fjallar um vondapurt og nið-
urdregið fólk sem leitar á náðir
dagdraumanna.
Kynferði, trúarbrögð og skemmtanaiðnaðurinn í nútímasamfélagi er tekið fyrir í belgíska dansverkinu Hélium.
Erótík, daður, átök og þrá eru yrkisefni dansverksins OBSTRUCSONG.
Eftir Þormóð Dagsson
thorri@mbl.is
HÁSKÓLAÚTGÁFAN hefur sent frá sér
bókina Í nafni guðdómsins heilagrar
þrenningar – Prestastefnudómar Jóns
biskups Vídalín árin 1698–1720,
sem Már Jónsson og Skúli S. Ólafs-
son tóku saman.
Jón biskup Vídalín er þekktastur fyr-
ir postillu sína sem kom út árin
1718–1720 og hefur alla tíð notið vin-
sælda vegna innblásturs og ómældr-
ar andagiftar. Hér birtast dómar sem
Jón lét ganga á prestastefnum á Þing-
völlum. Þeir veita innsýn í kirkjustjórn
hans og varpa ljósi á hagi og hegðun
presta, en ekki síður á siðferðisást-
and íslensku þjóðarinnar.
Einnig kemur fram harður og viðvar-
andi ágreiningur kirkjunnar manna og
veraldlegs valds um réttargæslu og
landsstjórn.
Bókinni fylgir yfirgripsmikil skrá yfir
nöfn og atriðisorð.
Bókin er 335 bls. Leiðbeinandi verð
3.600 kr.
Nýjar bækur