Morgunblaðið - 27.05.2006, Blaðsíða 42

42 LAUGARDAGUR 27. MAÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
1
Í DAG rennur upp tækifærið sem
við Reykvíkingar höfum lengi beðið
eftir. Tækifærið til að breyta og gera
betur í borginni okkar. Tækifærið til
að tryggja að hvergi sé betra að búa
en í Reykjavík og tækifærið til að
hér geti allir, jafnt ungir sem eldri,
búið við heimsins bestu aðstæður.
Kjördagur getur þannig markað
upphafið að nýrri og
öflugri sókn í Reykja-
vík.
Fyrir þessar kosn-
ingar höfum við, fram-
bjóðendur Sjálfstæð-
isflokksins til
borgarstjórnar, lagt
sérstaka áherslu á mál-
efni fjölskyldna, bætta
stöðu eldri borgara og
stórátak í samgöngu-
og skipulagsmálum.
Ástæða þess að við
setjum þessi mál í for-
gang er einföld. Við
teljum að þarna sé
mikið verk að vinna og þessir mála-
flokkar muni skipta sköpum fyrir
Reykjavík í framtíðinni. Við viljum
aukið val borgarbúa sjálfra, aukin
gæði í þjónustu borgarinnar og auk-
inn árangur við stjórn og rekstur
hennar. Þetta eru allt áherslur sem
við teljum mikilvægt að innleiða í
ríkari mæli í Reykjavík. Við treyst-
um fólki og vali þess og viljum virða
hvernig fólk telur best að lifa eigin
lífi. Þess vegna leggjum við áherslu
á aukið val foreldra um nám og þjón-
ustu við börn, um leið og við viljum
hrinda í framkvæmd áætlun um enn
meiri gæði í skólastarfi og ganga
skipulega til þess verks
að hreinsa og fegra það
umhverfi sem börn og
fullorðnir njóta í borg-
inni. Með sama hætti
viljum við tryggja að
eldri borgarar hafi
meira val um húsnæði,
þjónustu og aðstæður
sínar almennt, hefja
stórátak í byggingu
hjúkrunarheimila,
þjónustuíbúða og leigu-
íbúða, ásamt því að
gefa eldri borgurum
tækifæri til að búa sem
lengst í eigin húsnæði,
t.d. með 25% lækkun fasteigna-
gjalda á alla borgarbúa. Síðast en
ekki síst leggjum við mikla áherslu á
að borgarbúar fái aukið val í skipu-
lags- og samgöngumálum með því að
bjóða fjölbreytt framboð lóða á
sanngjörnu verði, hefja uppbygg-
ingu á nýjum og spennandi svæðum
í borginni og leysa brýn samgöngu-
verkefni á borð við Sundabraut og
mislæg gatnamót við Kringlumýr-
arbraut og Miklubraut.
Allt eru þetta framfaramál sem
skipta miklu máli fyrir borgarbúa í
dag og munu skipta miklu fyrir
Reykvíkinga og Reykjavík næstu
fjögur árin. Reykjavík er góð borg
en hún getur orðið enn betri og hún
og íbúar hennar eiga aðeins það allra
besta skilið. Þess vegna er mik-
ilvægt að við Reykvíkingar nýtum
það mikilvæga tækifæri sem við
fáum í dag til að kjósa breytingar og
betri tíma í borginni okkar.
Tími til að breyta
Hanna Birna Kristjánsdóttir
skrifar í tilefni kosninganna ’Reykjavík er góð borgen hún getur orðið enn
betri og hún og íbúar
hennar eiga aðeins það
allra besta skilið.‘
Hanna Birna
Kristjánsdóttir
Höfundur er borgarfulltrúi.
UNDANFARIÐ hafa kjósendur
í Reykjanesbæ orðið fyrir vafasöm-
um áróðri af hálfu frambjóðenda
A-listans. Með til-
vísan til tilfinningalífs
kjósenda, hafa þessir
ákveðnu frambjóð-
endur reynt að heim-
færa rekstur bæj-
arins á þeirra eigin
fjárhag. Tæki eins og
„fasteignaleigureikni-
vélin“ hafa verið not-
uð á blekkjandi hátt
til að leiða kjósendur
frá kjarna málsins,
gefa þeim skakka
mynd af rekstri bæj-
arins.
Þegar fulltrúar A-
listans síðan segja frá
þessari reiknivél nota
þeir dæmi um 25
milljóna króna fast-
eign sem kostar sam-
kvæmt reiknivélinni
173.250 krónur á
mánuði. Við skulum
því gera það líka. En
berum hins vegar
greiðslubyrðina sam-
an við sambærilegt
verðtryggt lán hjá íbúðarlánasjóði
á 4,15% vöxtum. Miðum við að
Seðlabanka Íslands takist til lang-
frama að halda verðbólgumarkmiði
sínu og verðbólga verði því 2,5%. Í
ljósi þess að „fasteignaleigureikni-
vélin“ gerir ekki ráð fyrir neinni
ávöxtun eigin fjár, skulum við jafn-
framt miða við að taka verði lán
fyrir öllum 25 milljónunum og að
það verði tekið til 40 ára svo
greiðslubyrðin verði sem lægst. Þá
yrði fyrsta afborgun af láninu
vissulega lægri eða 109.818 krónur
en vegna verðbólgu og vaxta
myndi þessi tala svo smám saman
hækka og yrði 294.301 króna við
lok lánstímans. Hins vegar yrði
meðalgreiðslubyrðin 187.186 krón-
ur eða 13.936 krónum hærri en
leigugreiðslan. Eigandinn þarf enn-
fremur að greiða viðhaldskostnað,
tryggingar o.fl. sem fylgir því að
eiga fasteign.
Eignamyndun er einstaklingnum
mikilvæg vegna forsendna sem
sveitarfélagið býr ekki við.
Einstaklingurinn reiknar með því
að fyrr en síðar komi að þeim
tímapunkti að hann hætti að vinna
og tekjur hans dragist saman. Þeg-
ar að því kemur minnkar hann við
sig og leysir út eign sína. Ef rétt
er á spilunum haldið kemur hins
vegar aldrei að þeim tímapunkti í
rekstri sveitarfélags. Markmið
sveitarfélaga eru því ólík mark-
miðum einstaklingsins. Því ætti
það ekki að vera markmið sveitar-
félaga að binda fé útsvarsgreið-
enda í steinsteypu, heldur búa sem
best að íbúum sínum á hverjum
tíma.
Vissulega er Reykjanesbær vel
rekið sveitarfélag og
hefur þar af leiðandi
aðgang að hagstæðari
lánum en því sem
nefnt var í dæminu
hér á undan. Fasteign
er einmitt gott dæmi
um þann metnað sem
ríkir í rekstri bæj-
arins. Með þessu fyr-
irkomulagi hefur tekist
að ná niður viðhalds-
kostnaði með hag-
kvæmni stærðarinnar
og reglubundnu við-
haldi, gert er við hlut-
ina strax í stað þess að
fresta viðgerðum og
nota peningana í eitt-
hvað annað. Bygging-
arkostnaður hefur
lækkað gríðarlega,
dæmi eru um 300
milljóna króna sparnað
í vaxtagreiðsum og út-
borgunum á leigutíma
einnar eignar. Síðast
en ekki síst hefur bær-
inn ávaxtað þá fjár-
muni sem hann lagði inn í Fast-
eign. Bæði hefur hagnaður
félagsins skapað bænum arð, en þó
er líklega enn athygliverðari sú
ávöxtun sem orðið hefur á hlutafé í
félaginu, Reykjanesbær á um 35%
í félaginu og verðmæti bréfanna
hefur vaxið verulega samfara því
að eignir félagsins hafa vaxið úr 8
milljörðum í 12 á stuttum líftíma
þess.
Þegar upp er staðið er því ekki
bara líklegt heldur er það reynsla
Reykjanesbæjar að samanburður á
þessum tveimur leiðum sé fast-
eignafélaginu mjög hagstæður.
Enda var það niðurstaða bæjarfull-
trúa Samfylkingarinnar eftir slíkan
samanburð að ganga ætti í Fast-
eign. Þrátt fyrir ítrekaðar áskor-
anir um að birta útreikninga máli
sínu til stuðnings, hafa A-lista
menn ekki enn getað sýnt fram á
neinar nýjar forsendur í málinu.
Enda er ekki útlit fyrir að þeir út-
reikningar geti staðist.
Það lítur þvert á móti út fyrir að
þeir séu byggðir á pólitískum for-
sendum, en ekki þeim við-
skiptalega grunni sem Eign-
arhaldsfélagið Fasteign hf. er
byggt á.
Að leigja eða
eiga fasteignir
Sigurgestur Guðlaugsson
skrifar um Eignarhaldsfélagið
Fasteign og Reykjanesbæ
Sigurgestur
Guðlaugsson
’Fasteign er einmitt gott
dæmi um þann
metnað sem ríkir
í rekstri bæj-
arins. ‘
Höfundur er nemi við viðskiptadeild
Háskólans á Akureyri.
Í ÁRSREIKNINGI bæjarsjóðs
Vestmannaeyja fyrir árið 2005 kemur
í ljós að staða bæjarsjóðs er nú sú
versta í sögu bæj-
arfélagsins. Skuldir á
íbúa námu í árslok 2005
1.071.000. Með öðrum
orðum: rúmlega millj-
ón á mann. Vest-
mannaeyjar tróna
þarna á toppnum.
Þvert gegn vilja eða
óskum íbúa bæj-
arfélagsins. Þessi nið-
urstaða hlýtur að kalla
á opna umræðu, hvert
verið er að stefna og
hvað sé að gerast í
stjórnun Vest-
mannaeyjabæjar.
Heildarskuldir og skuldbindingar
samstæðu Vestmannaeyjabæjar
námu 4.471 milljón króna í árslok
2005 en voru 4.242 milljónir kr. í árs-
lok 2004. Skuldir hafa hækkað um
229 milljónir á milli ára. Skuldbind-
ingar hækka um 103 milljónir króna.
Langtímaskuldir hækka sömuleiðis
um 103 milljónir króna. Jafnframt
hækka skammtímaskuldir. Skulda-
aukning á sér stað þrátt fyrir að
tekjur aukist. Heildartekjur sam-
stæðunnar námu 2.348 milljónum
króna árið 2005 en voru 2.125 millj-
ónir kr. árið 2004.
Tekjuaukning milli ár-
anna 2004 og 2005 er
10,5%. Framkvæmdir
hafa nánast engar verið
svo ekki skýra þær
þessa afleitu stöðu.
Rekstrarniðurstaða
samstæðu Vest-
mannaeyjabæjar 2005
er tap að fjárhæð 424,4
milljónir króna.
Athygli vakti er Þró-
unarfélag Vm. var leyst
upp, sem og er ráða-
menn í Eyjum og fólk í
trúnaðarstörfum fyrir Vest-
mannaeyjabæ tók þátt í að veðsetja
vatnsból Eyjaskeggja. Þessum mál-
um er ólokið enn! Mikið hefur gengið
á í bæjarstjórn á kjörtímabilinu. Þrír
meirihlutar hafa verið myndaðir. Það
sem einkennt hefur bæjarmálin í
Eyjum er að ekki hefur verið vilji til
að taka á erfiðri stöðu bæjarfélagsins.
Sjálfstæðisflokkurinn bjó að mestu til
þessi vandræði en hefur reynst ófær
um að leysa þau. Síðustu tvö ár hefur
Samfylkingin þjónustað Sjálfstæð-
isflokkinn í aðgerðarleysinu.
Eftirlitsnefnd með fjármálum
sveitarfélaga hefur fylgst með þróun
mála hjá Vestmannaeyjabæ. Sömu-
leiðis lýsa skoðunarmenn reikninga
yfir miklum áhyggjum af stöðunni.
Þeir eru ekkert að skafa utan af hlut-
unum er þeir ræða um rekstr-
argjöldin í greinargerð sinni með árs-
reikingunum. Orðrétt segir þar:
„Rekstrargjöld hafa hækkað. Rekstr-
argjöld án afskrifta og fjármagnsliða
að lífeyrisskuldbindingu meðtalinni í
A-hluta námu 109,36%. Enn er þetta
hlutfall óásættanlegt.“ Ég tek heils-
hugar undir orð skoðunarmanna.
Niðurstaða ársreikninga undir stjórn
Sjálfstæðisflokksins og Samfylkingar
er óásættanleg. Meirihluti þessara
flokka í bæjarstjórn Vestmannaeyja
hefur brugðist bæjarbúum og flestir
íbúar gera sér fullkomlega grein fyrir
þessari alvarlegu stöðu. Auðvitað
hlýtur það að valda þeim áhyggjum
að kjörnir fulltrúar í bæjarstjórn
skuli ekki vilja eða geta komið Vest-
mannaeyjum í svipaða stöðu og sam-
bærileg sveitarfélög hvað varðar
framkvæmdir, þjónustu og álögur.
Hægt og sígandi hefur sigið á ógæfu-
hliðina, þó aldrei sem hin síðustu tvö
ár. Framkvæmdir litlar sem engar,
þjónustan á í vök að verjast og allar
álögur á íbúa eru í hámarki.
Er meirihluti Samfylkingar og
Sjálfstæðisflokks var myndaður 2004
voru þau fyrirheit gefin að fjárhags-
staða bæjarins væri sérstakt við-
fangsefni. Jafnframt að friður og
framfarir væru höfð að leiðarljósi.
Ekkert af þessu hefur gengið eftir. Í
sem stystu máli má segja að strax var
friðurinn úti og meirihlutinn í raun
óstarfhæfur frá upphafi. Meirihluti
sem byggður var á óheilindum var
eðli málsins samkvæmt dæmdur til
að mistakast. Ósætti og aðgerðarleysi
hafa fyrst og síðast bitnað á íbúum
bæjarfélagsins. Nú er komið að þeim
og þeir hafa framtíðina í hendi sér.
Meirihlutinn í bæjarstjórn hefur
brugðist bæjarbúum og fyrirheitin
hafa snúist í andhverfu sína. Nið-
urstaðan er óásættanleg.
Óásættanlegt
Andrés Sigmundsson
fjallar um skuldastöðu
Vestmannaeyjakaupstaðar
Andrés Sigmundsson
’Meirihlutinn í bæjar-stjórn hefur brugðist
bæjarbúum og fyrirheitin
hafa snúist í andhverfu
sína. Niðurstaðan er
óásættanleg.‘
Höfundur er bæjarfulltrúi
í Vestmannaeyjum.
FRAMBJÓÐENDUR Sam-
fylkingarinnar, þeir Stefán Jón
Hafstein og Stefán Jóhann Stef-
ánsson, hafa nú undanfarið reynt
að kalla afgreiðslu Borgarráðs á
styrkveitingu til Fram, sem gerð
var með fulltingi Framsókn-
arflokks og Sjálfstæðisflokks,
„fyrirgreiðslupólitík“. Ómerki-
legra getur það nú varla verið.
Sannleikurinn er sá að einungis
einn fulltrúi Samfylkingarinnar í
stjórn ÍTR lagðist gegn því að
Fram fengi viðbótarframlag upp
á 25 milljónir króna á árinu 2009
vegna framkvæmda við hús fé-
lagsins. Allir aðrir fulltrúar í
stjórn ÍTR voru því fylgjandi,
m.a. hinn fulltrúi Samfylking-
arinnar í stjórninni. Faglegt mat
starfsmanna Íþrótta- og tóm-
stundasviðs borgarinnar var á þá
leið að veita ætti umræddan styrk
og færðu þeir rök fyrir því við af-
greiðslu málsins í borgarráði.
Þetta er því ekki spurning um fyr-
irgreiðslupólitík heldur miklu
frekar, af hverju leggst Samfylk-
ingin gegn rökum ÍTR? Er það til
þess eins að vera á móti Fram?
Guðmundur B. Ólafsson
Samfylkingin
og Fram
Höfundur er formaður Knatt-
spyrnufélagsins Fram.
ókeypis
smáauglýsingar mbl.is