Morgunblaðið - 02.09.2006, Blaðsíða 22

22 LAUGARDAGUR 2. SEPTEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
AKUREYRI
SUÐURNES
Reykjanesbær | „Mér finnst mjög mik-
ilvægt að fólk þekki sögu síns byggðarlags
og finnst við eiga of lítið af rituðum heim-
ildum sem þessum,“ sagði Dagný Gísladótt-
ir sem nú vinnur við ritun minningarbókar
um brunann í samkomuhúsinu Skildi í
Keflavík, en í honum létust níu manns.
Dagný fékk á fimmtudag styrk frá Sam-
kaupum ásamt Jóhanni Rúnari Kristjáns-
syni íþróttamanni, Kvennakór Suðurnesja,
Grindavíkurkirkju og Björgunarsveitinni
Suðurnesjum.
Styrkir Samkaupa að þessu sinni voru í
heildina 900 þúsund krónur. Skúli Þ. Skúla-
son, starfsmannastjóri Samkaupa, sagði við
athöfnina að fyrirtækið væri með styrkjum
sínum að senda til baka út í samfélagið það
sem fólk hefði lagt til fyrirtækisins. Þeir
væru veittir eftir föngum einu sinni til
tvisvar á ári og dreift á þá staði sem Sam-
kaupaverslanir væru staðsettar.
Styrkþegarnir að þessu sinni eiga það all-
ir sameiginlegt að standa í kostnaðarsömum
verkefnum. Kvennakór Suðurnesja hefur
fjárfest í nýjum kórbúningum, Grindavík-
urkirkja safnar fyrir nýju orgeli og hvert
útkall hjá Björgunarsveitinni Suðurnesjum
er kostnaðarsamt. Jóhann Rúnar Krist-
jánsson mun í næsta mánuði keppa í borð-
tennis á heimsmeistaramóti fatlaðra í Sviss
og Dagný Gísladóttir stefnir að útgáfu
minningarbókar um Skjaldarbrunann í lok
þessa árs.
Má ekki bíða lengur
Dagný las við athöfnina stutt brot úr
handritinu og þar kom meðal annars fram
að bruninn í Skildi hefði markað djúp spor í
það litla samfélag sem Keflavík var þá og
að mörg sárin væru ekki gróin enn. Sex
manns létust þegar eldur kviknaði út frá lif-
andi ljósi á jólatré og samkomuhúsið varð
alelda á skammri stundu. Flestir þeirra sem
létust voru börn yngri en 10 ára en á jóla-
trésskemmtuninni voru 180 börn en ein-
ungis 20 fullorðnir. Þrír létust skömmu síð-
ar af sárum sínum.
„Ég hef orðið vör við það að fólk þekkir
þessa sögu ekki vel þó margir hafi heyrt á
þetta minnst. Þessi atburður hafði mjög
mikil áhrif á samfélagið hér og ég finn á
samtölum mínum við fólk sem upplifði þess-
ar hörmungar að það er ekki allt tilbúið til
þess að tala um þetta þótt rúmlega 70 ár
séu liðin frá brunanum. Margt af þessu
fólki er orðið fullorðið og því finnst mér það
ekki mega bíða lengur að skrá þessa sögu.
Auk þess finnst mér mikilvægt að fólk hér
þekki hana og ég vona að þessi minning-
arbók verði aðeins fyrsta bindi af mörgum í
sagnaritun sem þessari af svæðinu,“ sagði
Dagný í samtali við Morgunblaðið.
Samkaup styrkja einstaklinga og félagasamtök
Morgunblaðið/Svanhildur Eiríksdóttir
Sagnaritun Dagný Gísladóttir við minnis-
merkið sem reist var á grunni Skjaldar.
Mikilvægt að fólk þekki
sögu byggðarlagsins
Eftir Svanhildi Eiríksdóttur
Keflavík | Bíósalurinn í Duushúsum í Keflavík
hefur verið opnaður eftir gagngerar endurbæt-
ur sem miðað hafa að því að færa hann í upp-
runalegt horf. Í fyrradag var opnuð í Bíósaln-
um sýning frá Handverki og hönnun.
Bíósalurinn telst elsti kvikmyndasalur
landsins sem enn stendur. Hann var byggður
árið 1890. Var raunar port í upphafi sem síðar
var byggt yfir og notað sem salthús. Hafnar
voru fastar árið 1927 í Salthúsinu sem síðan
hefur verið nefnt Bíóhúsið, þótt húsið hafi að-
eins haft það hlutverk í 2-3 ár.
Endurbygging hússins kostaði um 20 millj-
ónir kr., að sögn Stefáns Bjarkasonar, fram-
kvæmdastjóra hjá Reykjanesbæ. Bærinn stóð
fyrir framkvæmdinni en fékk stuðning frá Al-
þingi í gegn um Húsafriðunarsjóð.
Bíósalurinn er fjórði salurinn sem gerður er
upp í Duushúsum og eru allir hugsaðir sem
fjölnota menningarsalir. Bátafloti Gríms er
með fasta sýningu í einum salnum, Listasafn
Reykjanesbæjar er með annan salinn sem aðal
sýningarsal og Byggðasafn Reykjanesbæjar
er með sýningu í þriðja salnum. Fimmta og
syðsta húsið í lengjunni nefnist Bryggjuhúsið.
Stefán Bjarkason segir að nú verði hafist
handa við að undirbúa viðgerðir á því. Þetta er
þriggja hæða hús sem er illa farið og segir
Stefán mikið verk fyrir höndum.
Stefán segir að Bíósalurinn verði notaðir til
tónleika, myndlistarsýninga og fyrirlestra og
áhugi sé á að tengja hann kvikmyndum með
einhverjum hætti, í ljósi sögunnar. Þar mætti
til dæmis sýna gamlar kvikmyndir.
Morgunblaðið/Helgi Bjarnason
Opið hús Björn Samúelsson, eftirlitsmaður fasteigna Reykjanesbæjar, er stoltur af endurbót-
unum á Bíósalnum. Hér sýnir hann hurðirnar inn í Bíósalinn sem hann segir einstakar.
Nýr fjölnota
menningarsalur
LOKIÐ er við að raða grjóti sem myndar úti-
listaverkið Lífstaktinn, Rhytm of Life, í brekk-
unni neðan við Fálkafell, ofan Akureyrar.
Rignt hefur linnulítið undanfarna daga og
töluverð leðja var á svæðinu þegar myndin var
tekin í gær enda mikil mold í brekkunni.
Verkið er eftir ástralska listamanninn And-
rew Rogers, sem verið hefur að störfum á Ak-
ureyri síðustu daga ásamt hópi fólks, en Ro-
gers hyggst setja Lífstaktinn upp á 12 stöðum í
heiminum.
Bæjarstjórn Akureyrar veitti í sumar leyfi
fyrir uppsetningu tveggja verka Rogers í landi
bæjarins – annars vegar við Fálkafell og hins
vegar norðan skíðasvæðisins í Hlíðarfjalli – en
Náttúrufræðistofnun Íslands lagðist gegn því,
og í umsögn stofnunarinnar var mælst til þess
að fundinn yrði annar staður undir verkin
vegna hættu á umhverfisspjöllum.
Listaverk Rogers eru gerð úr misstórum
steinum sem raðað er upp í hlíðarnar á fyr-
irfram ákveðna staði, sem listamaðurinn hefur
merkt inn á hnit eftir gervitunglamynd.
Umhverfisráð Akureyrar taldi athugasemd-
ir Náttúrufræðistofnunar á misskilningi
byggðar og lagði því til við bæjarstjórn að veita
framkvæmdaleyfið, sem gert var um miðjan
ágúst og Rogers hófst handa fljótlega eftir það.
Náttúrufræðistofnun hélt fram að umræddir
staðir væru óraskaðir og mismikinn gróður þar
að finna. Nauðsynlegt yrði að leggja slóða til að
koma vinnuvélum að svæðunum og illmögulegt
að jafna út að verki loknu. Traðk og spark yrði
talsvert í næsta nágrenni og ómögulegt að
færa umhverfi verkanna í upprunalegt horf.
Stofnunin taldi hugsanlegt að framkvæmdir
við verkin þyrftu í umhverfismat vegna um-
fangs röskunar og stærðar og að fram-
kvæmdin væri skipulagsskyld.
Í svari umhverfisráðs við athugasemdum
Náttúrufræðistofnunar segir meðal annars að
óskað hafi verið eftir umsögn Náttúru-
fræðistofnunar Íslands snemma í kynning-
arferlinu og án þess að fullnægjandi upplýs-
ingar fylgdu með erindinu. Því gætti ákveðins
misskilnings stofnunarinnar við framkvæmd-
ina í heild sinni. „Ekki er gert ráð fyrir að stór
björg verði notuð við uppbyggingu listaverk-
anna, heldur er um að ræða keilulaga 60 cm
háa garða sem hlaðnir verða úr því grjóti sem á
staðnum er. Þeir staðir sem um er að ræða eru
gróðursnauðir og sérstaklega valdir með það í
huga. Tekið skal fram að umhverfisvitund
listamannsins er mikil og hefur hann alla tíð
lagt mikið upp úr því að vinna verkin í sátt við
náttúruna og gengið frá umhverfi verkanna af
mikilli natni,“ segir í svari umhverfisráðs.
Maður sem Morgunblaðið ræddi við í gær,
kunnugur staðháttum við Fálkafell, sagði að
mikið rof hefði verið í stórum hluta brekk-
unnar áður en framkvæmdir hófust og að-
standendur framkvæmda segja að svæðið
verði enn betur ræktað eftir að framkvæmdum
lýkur en það var áður. Sáð verður í jarðveginn
við listaverkin í samstarfi við sérfræðinga á því
sviði.
Lítillega var hafist handa við annað verk
Rogers í gærmorgun, í Hlíðarfjalli, en vinnu
var hætt vegna þess hve mikið rigndi.
Þess má geta að nú liggur einnig fyrir sam-
þykki sveitarstjórnar Svalbarðsstrand-
arhrepps um að þriðja verk Rogers verður sett
upp á svæðinu; í Vaðlaheiði gegnt Akureyri.
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Landskemmdir eða lagfæringar?
Eftir Skapta Hallgrímsson
skapti@mbl.is