Morgunblaðið - 16.11.2006, Side 37

Morgunblaðið - 16.11.2006, Side 37
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 16. NÓVEMBER 2006 37 MARGIR hafa freistast til að kaupa sér séreignalífeyrissparnað á undanförnum árum. Fólki er seld sú hugmynd að leggja til hliðar fyrir efri árin. Þetta mikið frá því sjálfu en þetta mikið frá atvinnurek- anda og síðan rúsínan í pylsuendanum, þetta mikið frá ríkinu! Allir bankar, allir sparisjóð- ir og önnur fjármála- fyrirtæki hafa nú í nokkur ár hamast við að selja fólki hugmynd- ina. Aldrei er minnst á hvað viðkomandi við- skiptavinur gengur í gegnum þegar hann síðan ætlar að leysa sparnaðinn til sín. Sparnað sem hann með réttu á. Nei, það er ekki vakin athygli á því að borga verður fulla stað- greiðslu af sparnaðinum og ekki tek- ur betra við ef fólk er allt í einu kom- ið á örorku. Þá nefnilega kemur þetta sem tekjur á fólk og ef maður er bótaþegi hjá Tryggingastofnun ríkisins má maður alls ekki hafa neinar tekjur. Skoðum eitt dæmi. Kona ein byrj- aði í séreignalífeyrissparnaði fyrir mörgum árum. Hún var þá í fullri vinnu og við fulla heilsu. Hún var bú- in að safna sér 399.247 kr. í sér- eignasjóð. Hún ákvað, eftir að hún fékk greiningu sem öryrki, að leysa sparnaðinn til sín. Af 399,247 kr. eru teknar 146,603 kr. í staðgreiðslu skatta. Eftir standa 252,644 kr. sem konan fékk í sinn hlut. Ekki nóg með það. Þar sem hún sem öryrki þiggur bætur af Tryggingastofnun ríkisins er teknar af henni allar bæturnar þar til hún er búin að borga 252,644 kr. þar sem hún mátti ekki hafa tekjur sem þessar samkvæmt út- reikningum TR. Sem sagt, henni er refsað fyrir að mynda sér sjóðinn og detta það í hug að leysa hann til sín. Er það skrýtið að fólki skuli finnast vinnubrögð sem þessi einkennileg? Hvergi kemur eða kom það fram hjá sölu- mönnum séreignalíf- eyrissparnaðarins að framkvæmdin væri slík þegar að- stæður breytast hjá fólki. Ef eitt- hvað er þá er þetta dæmi, dæmi um lélegustu sölumennsku sem um get- ur í þjóðfélaginu í dag. Og að ekkert eftirlit er með þessum vinnuaðferð- um finnst mér hneisa. Ofangreind kona er eitt dæmi af mörgum þús- undum öryrkja sem eru rúnir inn að skinni í skjóli lélegrar sölumennsku, handvammar misgreindra stjórn- málamanna, sem er alveg sama þar sem þeir eru ekki í þessari aðstöðu, og engu eftirliti stjórnvalda. Segjum sem svo að ofangreind kona ætti hlutabréf, Spariskírteini ríkissjóðs eða annan sparnað, þá sæti hún í nákvæmlega sömu spor- unum, mætti alls ekki leysa sparn- aðinn út þar sem bætur hennar skerðast um leið. Mér er spurn, hvers vegna er ör- yrkjum refsað jafnóvægið en öðrum ekki? Og þrátt fyrir öll hagsmuna- félög öryrkja heyrist ekki múkk frá þeim. Það er eins og öllum sé bara sama. Þess vegna spyr maður sig, á hvaða stall á að setja öryrkjann í þjóðfélaginu? Þegar skynsamur ein- staklingur með ekki alltof háan líf- eyrissjóð er að reyna að safna sér til efri áranna en er refsað á jafnsví- virðilegan hátt og raun ber vitni. Og aldrei er minnst á þetta við sölumennsku banka eða annarra á séreignalífeyrissparnaðinum. Séreignalífeyrissparnaður og léleg sölumennska Haukur Þorvaldsson fjallar um málefni öryrkja og séreignalífeyrissparnað »Mér er spurn, hversvegna er öryrkjum refsað jafnóvægið en öðrum ekki? Haukur Þorvaldsson Höfundur er öryrki. ÁRIÐ 1974 kom ég frá námi er- lendis og hóf störf við tölvu- og gagnavinnslu hér á Ís- landi, fyrst innan vé- banda Raunvís- indastofnunar Háskólans. Tölva hafði þá verið á stofn- uninni í nær áratug og orðafar mótast nokk- uð um hvað hlutirnir skyldu kallaðir. Flest- ir notuðu a.m.k. orðið „tölva“ um þessi undratæki en ekki voru til margar tölvur á Íslandi á þeim tíma. Ég fékk oft það hlut- verk að halda nám- skeið um tölvunotkun og forritun og þurfti að skrifa ýmiss konar leiðbeiningar. Á þeim tíma var það ekki mjög auðvelt þar sem aðeins hafði tekist að gefa fáum hugtökum sem tengdust tölvu- tækninni íslensk heiti. Atvikin höguðu því svo að ég hef síð- an árið 1978 leitt starf orðanefndar Skýrslutæknifélags Íslands sem hef- ur unnið að því að finna íslensk heiti fyrir margvísleg fyrirbæri tölvu- og upplýsingatækni. Um miðjan níunda áratug síðustu aldar fjölgaði tölvum mikið og þær urðu hluti af tækjaeign margra heimila. Mér varð þá ljóst að eftir því sem fleiri nýttu sér tölvu- tæknina þeim mun mikilvægara væri að geta haft á reiðum höndum ís- lensk heiti. Orðanefnd Skýrslutækni- félagsins hefur starfað óslitið frá stofnun félagsins 1968 og sent frá sér fjórar útgáfur Tölvuorðasafns, 1983, 1986, 1998 og 2005. Í fjórðu út- gáfunni eru ensk og íslensk heiti og skilgreiningar og skýringar á rúm- lega 6500 hugtökum. Við val á efni í bækurnar hefur ávallt verið haft að leiðarljósi að finna heiti fyrir þau fyrirbæri sem almennir tölvunot- endur þyrftu að fjalla um í ræðu eða riti. Má benda á að í þessum söfnum hafa fyrst birst mörg þeirra heita sem nú eru á vörum flestra tölvunot- enda eins og sögnin að vista og nafn- orðið gjörvi. Flestir kannast að vísu betur við orðið örgjörva en það kom á eftir gjörvanum. Tölvuorðasafnið hefur verið að- gengilegt í orðabanka Íslenskrar málstöðvar frá því hann var opnaður hinn 15. nóvember 1997 á verald- arvef lýðnetsins. Í þessari viku opn- aði Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir, menntamálaráðherra, nýjan leit- araðgang að fjórðu útgáfu Tölvu- orðasafns á vef Skýrslutæknifélags Íslands, www.sky.is. Það var viðeig- andi þar sem menntamálaráðherra sýndi félaginu og orðanefndinni þann heiður að taka á móti fyrsta eintaki bókarinnar þegar hún kom út 24. ágúst 2005. Orðanefndin hefur í sam- vinnu við fyrirtækið Spurl ehf. (sem nú er hluti af Já ehf.) komið upp lipr- um leitaraðgangi að orðasafninu. Leita má að bæði íslenskum og ensk- um heitum og fá allar upplýsingar sem eru í prentuðu bókinni um hvert hugtak. Það er von orðanefndarinnar og Skýrslutæknifélagsins að þessi nýi leitaraðgangur muni nýtast tölvunotendum í þeirri viðleitni að fjalla um hugðarefni sín á vandaðri íslensku. Markmið frumkvöðla Skýrslutæknifélagsins og þeirra sem hafa starfað í orðanefndinni á vegum þess hefur alltaf verið að gera Íslend- ingum kleift að rita og ræða um tölvu- og upp- lýsingatækni á góðri ís- lensku. Í orðanefnd Skýrslu- tæknifélagsins eiga nú sæti Sigrún Helgadóttir tölfræðingur, Baldur Jónsson prófessor, em- eritus, Þorsteinn Sæ- mundsson stjörnufræð- ingur og Örn Kaldalóns framkvæmdastjóri hjá Icepro. Hið íslenska bókmenntafélag gaf út 4. útgáfu Tölvuorðasafns í samvinnu við orðanefndina. Stefán Briem, eðlisfræðingur, ritstýrði út- gáfunni. Er hægt að tala um tölvur og upplýsinga- tækni á íslensku? Sigrún Helgadóttir segir frá að opnaður hefur verið leit- araðgangur að Tölvuorðsafni Sigrún Helgadóttir »… að geraÍslendingum kleift að rita og ræða um tölvu- og upplýs- ingatækni á góðri íslensku. Höfundur er tölfræðingur og formaður orðanefndar Skýrslutæknifélagsins Rakarastofan Klapparstíg S: 551 3010 Hair play frá Rakarastofan Klapparstíg Fréttir í tölvupósti SAGAN AF MJÁ ! Fæst í verslunum Pennans/Eymundsson AD útgáfa - pantanir söluaðila: adutgafa@simnet.is Sölustaðir: Penninn, Eymundsson, Bókabúð Máls og menningar og bókadeildir Hagkaupa. Pantanir söluaðila: adutgafa@simnet.is OG HUGPRÝÐI HANS MOSA

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.