Morgunblaðið - 10.02.2007, Qupperneq 39

Á ÁRINU 2005 vann HRM
Rannsóknir og ráðgjöf í samvinnu
við Félagsvísindastofnun HÍ um-
fangsmikla þarfagreiningu fyrir
fræðslu og menntun í ferðaþjón-
ustu, að frumkvæði Samtaka ferða-
þjónustunnar, (SAF). Niðurstöður
greiningarinnar komu ekki á óvart.
Það var mat bæði stjórnenda í
ferðaþjónustu og starfsmanna að
brýn þörf væri fyrir aukna mennt-
un í greininni. Grunnmenntun er
bágborin og óskipulögð en atvinnu-
greinin kallar á starfsnám, sérhæft
nám, símenntun og alþjóðleg tengsl
til að geta þróast faglega sem
gæðaþjónusta. Í því sambandi er
mikilvægt að allir hagsmunaaðilar
á sviði ferðaþjónustu leggist á eitt
til að auka samkeppnishæfni grein-
arinnar og hæfni starfsmanna.
Styrkja þarf grunnstoðir grein-
arinnar á sviði fræðslu og mennt-
unar og á það ekki síst við um allan
þann fjölda ófaglærðra starfsmanna
í veitinga- og gistihúsum, í hvers
konar ferðaþjónustu s.s. afþrey-
ingu, hjá bílaleigum, hópbifreiðum
og öðrum þjónustufyrirtækjum sem
sinna ferðamönnum.
Til þess að ná því markmiði að
efla fræðslu og nám í ferðaþjón-
ustu, efndu Starfsgreinasamband
Íslands, (SGS) og SAF til sameig-
inlegrar umræðu með fræðslu-
aðilum vorið 2006. Í framhaldi af
þeirri umræðu ákváðu samtökin að
taka frumkvæði að ,,námi í ferða-
þjónustu“ sem yrði skipulagt með
þeim hætti að það gæti tengst
námsframboði í skyldum greinum
ferðaþjónustunnar. SGS og SAF
fengu Fræðslumiðstöð atvinnulífs-
ins og símenntunarmiðstöðvar til
liðs við sig að verkefninu ,,Kennum
ferðaþjónustu“ og hönnuðu í fyrstu
lotu nám, ,,þjónustugrunn“ fyrir
ófaglærða sem starfa í veitinga- og
gistihúsum og hliðstæðri starfsemi
innan ferðaþjónustunnar eða stefna
að starfi í greininni. Fyrsti hluti
þessa náms getur hentað ágætlega
sem grunnámskeið fyrir nýliða eða
sumarstarfsfólk. Náminu er ætlað
að efla persónulega, faglega og al-
menna færni til að veita gæðaþjón-
ustu og takast á við fjölbreytt úr-
lausnarefni í ferðaþjónustu. Að
námi loknu eiga starfsmenn að hafa
betri forsendur til að taka að sér
flóknari verkefni, auka sjálfstæði í
starfi, vera færari um að bera
ábyrgð á eigin símenntun og taka
þátt í frekara námi á sama vett-
vangi. Við hönnun námsins var
gengið út frá þörfum greinarinnar
og aðstæðum starfsfólks. Tekið var
mið af reynslu atvinnulífsins í Sví-
þjóð og Finnlandi á vettvangi
ferðaþjónustugreina og farið í
þeirra smiðju við úrlausn einstakra
verkefna. Mikilvægt er að nota
framsæknar náms- og kennsluað-
ferðir og að námið búi starfsfólk
sem best undir störf á vinnustað
framtíðarinnar, í ört vaxandi at-
vinnugrein.
Nú í mars munu Mímir símennt-
un í Reykjavík og Símennt-
unarmiðstöð Eyjafjarðar prufu-
keyra fyrstu námskeiðin, 3 x 20
kennslustundir, fyrir ófaglærða
starfsmenn í ferðaþjónustu. Námið
fyrir ófaglærða í
greininni verður m.a.
kostað af fræðslusjóð-
um SGS og aðild-
arfélaga þess og Sam-
taka atvinnulífsins,
Starfsafli og Lands-
mennt. Fræðslu-
miðstöð atvinnulífsins
mun meta námið, m.a.
í samráði við þátttak-
endur, til að byggja
áfram undirstöður að
hagnýtu grunnámi í
ferðaþjónustunni.
SAF og SGS leggja áherslu á að
hér sé um að ræða vísi að fagnámi í
greininni sem einnig beri að kenna
á framhaldskólastigi, með opnar
leiðir að frekari sérhæfingu. SAF
og SGS munu þess vegna beita sér
fyrir frekari útfærslu þessa náms
og að við framkvæmd þess verði
hugað að fullorðinsfræðslu og leið-
um til þess að meta raunfærni
starfsfólks í ferðaþjónustunni sem
hefur áhuga á því að ljúka skil-
greindu námi á sviðinu.
SGS og SAF munu einnig beita
sér fyrir því að námið verði skil-
greint sem starfsnám á framhald-
skólastigi, sem gefi námseiningar,
og samtökin vilja ganga enn lengra.
Þau leggja áherslu á að eins fljótt
og unnt er verði nám á „ferðaþjón-
ustubraut“ framhaldsskóla skipu-
lagt með þeim hætti að það geti
tengst námsframboði í skyldum
greinum ferðaþjónustunnar eins og
matvæla- og veitinganámi og versl-
unar- og skrifstofugreinanámi.
Auka þarf tengsl og samhengi
„ferðaþjónustubrautar“ við annað
nám í ferðaþjónustugreinum, bæði
utan formlega skólakerfisins og
innan þess, á framhaldsskólastigi
og háskólastigi þannig að markmið
námsins skili sér í betri gæðum og
aukinni þjónustu, ef vel á að takast
til, í einni framsæknustu atvinnu-
grein landsins. Þannig öðlist ferða-
þjónustan verðugan sjálfstæðan
sess sem frumatvinnugrein í
menntakerfinu, þar sem hún er
studd mismunandi faggreinum mis-
munandi þjónustu. Það er mál til
komið og að því er unnið.
Kennum ferðaþjónustu
Skúli Thoroddsen og María
Guðmundsdóttir fjalla um nám
í ferðaþjónustugreinum
» SGS og SAF leggjaáherslu á að nám á
„ferðaþjónustubraut“
framhaldskóla verði
skipulagt eins fljótt og
unnt er og að það teng-
ist námsframboði í
skyldum greinum ferða-
þjónustunnar, eins og
matvæla- og veitinga-
námi og verslunar- og
skrifstofugreinanámi.
Skúli Thoroddsen
María er upplýsinga- og fræðslu-
fulltrúi Samtaka ferðaþjónustunnar,
SAF, og Skúli er framkvæmdastjóri
Starfsgreinasambands Íslands, SGS.
María Guðmundsdóttir
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 10. FEBRÚAR 2007 39
ÞARFT ÞÚ AÐ
SELJA FASTEIGN?
HJÁ FASTEIGNASÖLU ÍSLANDS ER ÞAÐ LÖGGILTUR
FASTEIGNASALI SEM SKOÐAR OG VERÐMETUR EIGNINA.
GERÐU KRÖFUR - ÞAÐ ER MIKIÐ Í HÚFI.
HÖFUM KAUPENDUR AÐ:
1) Einbýli í Kópavogi, Garðabæ eða Hafnarfirði.
2) Raðhúsi í Fossvogi eða Garðabæ.
3) Hæð í austurbæ Reykjavíkur (104 -105).
4) 5-6 herb. íb. í Kópavogi, helst við Digranes.
5) 4ra herb. íb. í Breiðholti.
6) 2-3ja herb. íb. í vesturbæ Reykjavíkur.
7) 2-3ja herb. í Grafarv., Hraunbæ eða Hafnarf.
8) Atvinnuhúsnæði á jh. 100-500 fm.
VIÐ ERUM VIÐ SÍMANN Í DAG KL. 11-16
588 5060
Hef til sölu 3 samþykktar eignarlóðir á hinu afar eftirsótta svæði við
Flúðir í Hrunamannahreppi. Lóðirnar eru um 2,2 hektarar að stærð.
Fjarlægð frá Flúðum um 2,5 km. Mjög víðsýnt og fjallahringurinn fagur.
Vegur, heitt og kalt vatn að lóðarmörkum. Lóðirnar verða til sýnis á
morgun, sunnudag 11. febrúar, eða samkvæmt samkomulagi.
Nánari upplýsingar gefur Jón Hólm Stefánsson í síma 896 4761.
Jón Hólm Stefánsson
Lögg. fasteigna-,
fyrirtækja- og
skipasali
Flúðir - stórar eignarlóðir
MÁL Glaðheima í Kópavogi hefur
nú aftur komist í hámæli í kjölfarið á
sölu Kópavogs á landinu til tveggja
fyrirtækja, Smáratorgs
og Kaupangs. Þau
kaupa samtals 9,6 ha og
greiða fyrir um 6,5
milljarða. Þetta land
var í eigu Kópavogs en
bærinn leysti til sín lóð-
arleigusamninga við
hestamenn í Glað-
heimum fyrir kosningar
síðasta vor og greiddi
þá tæplega 3,2 millj-
arða króna sem mun
vera fyrir hesthúsin á
svæðinu. Að auki kost-
ar bærinn flutning
hesthúsasvæðisins og uppbyggingu
nýrrar reiðaðstöðu og byggir nýtt
áhaldahús bæjarins. Samtals á það að
kosta tæplega 2 milljarða. Við þetta
losna um 11,5 ha af landi bæjarins en
hluti fer undir vegi. Svæðið sem fyr-
irtækin kaupa er aukið með landi
áhaldahúss bæjarins.
Þetta er ekki í fyrsta sinn sem
Kópavogur á við leigutaka á sínu landi
og er fróðlegt að bera saman viðskipti
bæjarins við þá undanfarið. Við
Vatnsendahvarf átti bærinn við
marga íbúa í einbýlishúsum sem höfðu
lóðarleigusamninga við bæinn. Þar
leysti bærinn til sín lóðarleigusamn-
inga en samkomulag náðist ekki um
eignarnámsbætur. Málið fór því fyrir
Matsnefnd eignarnámsbóta. Hún úr-
skurðaði að leigulandið á þessu svæði
skyldi metið á um 4.000 kr./m². Í landi
Lundar í Fossvogsdal átti bærinn við
afkomendur bóndans, sem hafði
erfðafestusamning á
landi Lundar en jörðin
var í eigu bæjarins.
Erfðafestan nær til
reksturs landbún-
aðarstarfsemi á jörðinni
en landbúnaði var hætt
og þarna reknar leigu-
íbúðir og húsakosturinn
í niðurníðslu. Að frum-
kvæði fyrirtækisins
Lundar ehf., sem mun
tengjast afkomendum
bóndans, gerði bærinn
samning við fyrirtækið
um uppbyggingu íbúða-
hverfis í Lundi. Lundur ehf. sér um
gatnagerð og greiðir ¼ af gatnagerð-
argjöldum í bæjarsjóð og selur síðan
íbúðirnar í almennri sölu á markaði.
Bera má saman fermetraverð í
þessum viðskiptum bæjarins við
leigutaka landsins. Fyrir lóðarleigu-
samninga í Vatnsendahvarfi mun
bærinn borga um 4000 kr./m². Fyrir
heimild til að byggja íbúðir á landi
bæjarins í Lundi mun bærinn fá um
4.800 kr./m² ef miðað er við að gatna-
gerðargjöld af meðalíbúð á svæðinu sé
um 4 milljónir. Ef þau eru um 8 millj-
ónir fær bærinn um 9.600 kr./m². Fyr-
ir land Glaðheima fær bærinn um
68.000 kr./m²!
Munurinn á þessu fermetraverði er
sláandi og vekur mann til umhugs-
unar um hver græðir á þessum samn-
ingum. Í Vatnsendahvarfi er óhætt að
segja að leigutakar ríði ekki feitum
hesti frá viðskiptum sínum við bæinn.
Í Lundi fá leigutakarnir afhenta eign
bæjarins á silfurfati. Það sem þeir
græða á hverri íbúð er munurinn á
því sem þeir greiða á fermetra og
markaðsverði á fermetra, sem sam-
kvæmt samningum um Glaðheima
gæti verið allt að 60.000 kr./m². Upp-
reiknað gæti verðmæti eignar Kópa-
vogs sem þeim var afhent numið 6
milljörðum króna. Að öllum líkindum
er það þó ekki svo hátt og ræðst end-
anlega af markaðsaðstæðum þegar
íbúðirnar eru seldar. Varlega áætlað
hlýtur þetta þó að vera um 1–2,5
milljarðar kr. miðað við forsendur um
2–5 milljónir að meðaltali á íbúð. Hér
hefði Kópavogur átt að leysa til sín
leigusamninginn og vísa til Mats-
nefndar eignarnámsbóta. Bygging-
arlandið hefði síðan átt að úthluta
hæstbjóðanda og hefðu þá þessir pen-
ingar runnið til bæjarins.
Við sölu Glaðheimalandsins fær
bærinn 6,5 milljarða en þarf sjálfur
að greiða um 5,2 milljarða. Mismun-
urinn 1,3 milljarðar er „hagnaður
bæjarins“. Bærinn mun samt verða af
umtalsverðum peningum því hann
greiðir fyrir hesthúsin langt umfram
matsverð húsakostsins og hvað það
kostar að byggja sambærileg hesthús
á nýjum stað. Þetta umframverð er
hagnaður sem lendir í vösum eigenda
hesthúsanna en ekki eiganda landsins.
Þessir peningar gætu verið um eða yf-
ir 1 milljarður króna. Meðal eigenda
hesthúsanna eru lóðabraskararnir
sem hleyptu málinu af stað í upphafi
með uppkaupum á hesthúsum í hverf-
inu.
Hagsmuni hverra gætir meirihluti
bæjarstjórnar? Eigandi landsins,
Kópavogsbær og íbúar hans, hafa bor-
ið skarðan hlut frá borði í viðskiptum
með Lund og Glaðheima en bærinn
hefur gætt hagsmuna sinna til hins
ýtrasta við Vatnsendahvarf. Er meiri-
hlutinn að gæta hagsmuna einhverra
annarra en eigandans að landinu við
Lund og Glaðheima? Eignarrétturinn
er heilagur og flokkarnir í meirihlut-
anum eru talsmenn eignaréttarins en
samt meta þeir hann lítils þegar bær-
inn sjálfur á í hlut. Mér finnst sem
meirihluti bæjarstjórnar hafi ekki
gætt hagsmuna bæjarins og íbúa hans
sem skyldi. Það er óþolandi fyrir íbúa
bæjarins þegar geðþótti ræður af-
greiðslu mála og meðferð eigna bæj-
arins. Ef bærinn afhendir aðilum
eignir sem eru mikils virði og geta
orðið að miklum verðmætum er það
lágmark að þeim sé úthlutað þannig
að jafnræðis sé gætt eða að það sé
gert að undangengu útboði þar sem
hagstæðasta tilboði er tekið. Önnur
vinnubrögð vekja grun um spillingu.
Umboðssvik eru refsiverð. Mér finnst
það geta verið athugandi hvort um-
boðssvik hafi verið framin þegar bær-
inn fær ekki sannvirði fyrir eignir sín-
ar í landi eða greiðir óeðlilega hátt
verð fyrir hesthús. Kópavogsbær er
með þessu að gefa aðilum út í bæ um
2–4 milljarða af eigum sínum endur-
gjaldslaust.
Um Glaðheima og fleira
Árni Davíðsson fjallar
um lóðasölu og skipulagsmál
í Kópavogi
»Mér finnst það getaverið athugandi
hvort umboðssvik hafi
verið framin þegar bær-
inn fær ekki sannvirði
fyrir eignir sínar í landi
eða greiðir óeðlilega
hátt verð fyrir hesthús.
Árni Davíðsson
Höfundur er líffræðingur
og íbúi í Kópavogi.
SANDUR MÖL
FYLLINGAREFNI
WWW.BJORGUN.IS
Sævarhöfða 33,
112 Reykjavík,
sími 577 2000