Morgunblaðið - 18.02.2007, Page 28

Morgunblaðið - 18.02.2007, Page 28
mannlíf 28 SUNNUDAGUR 18. FEBRÚAR 2007 MORGUNBLAÐIÐ V erslunin og menningar- miðstöðin Plaza Mexico var opnuð í ágúst á síð- asta ári og segjast Stef- án og Vanessa vera í þessum rekstri meira af hugsjón og ástríðu en nokkuð annað. „Við vildum kynna Mexíkó fyrir Íslendingum og gefa kannski aðeins réttari mynd af landinu og jafnvel setja á fót eins- konar menningarmiðstöð sem yrði fyrsta skrefið að nánari kynnum af landi og þjóð,“ sagði Stefán. Maturinn tók yfir „Við ætluðum ekki að vera með neinn mat í versluninni, við höfðum mestan hug á að kynna mexíkóskt handverk, fallega muni, kvikmyndir og bækur og sýna fólki að innflytj- endur koma með svo margt annað en matarmenninguna í sínu farteski. „Okkur langaði að sýna að þeir eru einnig vel menntað fólk sem spáir í stjórnmál og heimsmálin,“ sagði Stef- án en bætti síðan við að maturinn væri það sem fólk forvitnaðist hvað mest um og nú hefði sú hlið reksturs- ins undið töluvert upp á sig. Þau hjón- in bjóða upp á vinsæl matreiðslunám- skeið á miðvikudagskvöldum þar sem Vanessa fer í gegnum grunnatriðin í mexíkóskri matargerðarlist, hvernig maður býr til hinar ómissandi tortilla- flatkökur úr maísmjöli og heita heimalagaða salsa-sósu sem síðan er hægt að nota í marga mismunandi rétti. Þarna er á ferðinni alvöru mexí- kósk matargerð sem er að mínu mati mörgum flokkum fyrir ofan þá am- eríkaníseruðu útgáfu sem fæst í pökkum í stórmörkuðunum hér. Á námskeiðinu stiklar síðan Stefán á stóru í mexíkóskri sögu og sýnir myndir frá ferðalögum þeirra hjóna þannig að úr verður heilsteypt mexí- kóskt matreiðslu- og menning- arkvöld. Námskeiðið halda þau í hinu skemmtilega húsnæði Hússtjórn- arskólans við Sólvallagötu í Reykja- vík. Matreiðslan á framandi tortilla- réttum með margskonar chilli-pipar stingur skemmtilega í stúf við hinar vel viðhöldnu innréttingar og fáguðu húsgögn frá miðri síðustu öld. Há- marksþátttaka á matreiðslunám- skeiðinu eru átta manns hverju sinni og því myndast oft ákaflega skemmti- leg stemmning í kennslueldhúsin. Vanessa byrjar á að láta alla spreyta sig á að búa til tortilla-kökur og sterka salsa-sósu en þetta tvennt er undirstaðan í mexíkóskri mat- argerð. Maísmjöli og vatni er blandað saman í skál og segir Vanessa að til að deigið verði sem best, sé nauðsyn- legt að hnoða það með fingrunum. Úr deiginu eru hnoðaðar kúlur á stærð við borðtenniskúlur sem síðan eru pressaðar í sérstakri tortilla-pressu. Kökurnar eru síðan bakaðar báðum megin á heitri pönnu án olíu. Þetta var ekki erfitt að læra og salsa-sósan var ekki mikið flóknari, þar þurfti bara að muna að þvo sér rækilega um hendurnar eftir að hafa höndlað chilli-piparinn og gera það áður en maður klórar sér í nefinu því mann getur sviðið ógurlega undan eldpip- arnum. Hættu við að flytja til Mexíkó Stefán fór á menntaskólaárunum sem skiptinemi til Mexíkóborgar fyr- ir níu árum og eftir ríflega hálfs árs dvöl kynntist hann Vanessu í gegnum besta vin sinn þar. Vanessa er frá bæ skammt frá Coatzacoalcos í Verac- ruz-héraði við Mexíkóflóa. „Við vor- um í fjarbúð fyrstu árin, Vanessa kom hingað í sína fyrstu heimsókn í apríl þegar það var skítkalt og dimmt en samt vildi hún koma aftur og í ágúst það sama ár kom hún til að vera,“ sagði Stefán. Þau giftu sig og héldu tvær brúð- kaupsveislur. „Í veislunni í Mexíkó voru um 300 manns og samt komust ekki allir sem voru boðnir. Miðað við hvað Mexíkó er stórt land eru fjöl- skyldutengsl ótrúlega mikið í háveg- um höfð. Það getur til dæmis verið erfitt að fá vinnu eftir háskóla ef mað- ur hefur ekki réttu samböndin,“ sagði Stefán. Vanessa fór í íslenskunám hér heima og lauk við stúdentsprófið en svo var stefnan tekin á Mexíkó á ný. Stefán sem er sagnfræðingur að mennt langaði að fara þangað í fram- haldsnám en í millitíðinni datt hann niður á svo skemmtilegt starf hér heima að búferlaflutningum var frestað, að auki hafði Vanessu alla tíð langað til að opna hér verslun eða veitingastað og úr varð verslunin Plaza Mexico. Logandi heitur chilli-pipar Ég spurði Vanessu hvort Íslend- ingar væru ekkert smeykir við chilli- piparinn. „Nei, það held ég ekki. Það halda margir því fram að þeir borði ekki sterkan mat en smá chilli er allt í lagi og það er ekki allur mexíkóskur matur logandi sterkur. Svo getur maður alveg stjórnað því sjálfur,“ sagði Vanessa. En er þetta flókin matargerð? „Nei, nei, en sumum finnst kannski mikið mál að standa í því að búa til tortilla-kökurnar sjálfir frá grunni en svo eru líka margir sem hafa áhuga á að læra það,“ sagði Vanessa. Matreiðslan reyndist auðveld og skemmtileg, þau Vanessa og Stefán voru búin að undirbúa allt svo að þátttakendur þurftu ekki að eyða tímanum í að búa til kjúklingasoð eða steikja hakk og rífa ost heldur gátu einbeitt sér að því sem skipti máli. Það er ekki hægt að líkja saman nýbakaðri tortilla-köku við þær sem koma tilbúnar úr pakka og óhætt er að segja að hafi maður ekki kynnst þeim áður, þá opnast ný veröld fyrir bragðlaukana. Að loknum fyrri hluta matreiðslu- námskeiðsins setjast nemendurnir niður og gæða sér á herlegheitunum á meðan Stefán sýnir myndir frá Mexíkó og setur matreiðsluna í rétt samhengi við sögu Mexíkó og menn- ingu. Stórt og fjölbreytt land Mexíkó er gríðarlega stórt og fjöl- breytt land, þar búa ríflega 100 millj- ónir manna á landsvæði sem er á stærð við Vestur-Evrópu. Þar eru töl- uð um 50 mismunandi frumbyggja- mál og spænskan sem er hið opinbera tungumál er einnig ákaflega fjöl- breytt og mismunandi mállýskur tal- aðar í hinum ýmsu héruðum. Stefán segir að mikill munur sé á efnahags- ástandi norður- og suðurhluta lands- ins. „Það er hægt að draga línu um Mexíkóborg, norðan við hana eru bíl- ólöglegum hætti. En það er nú samt ekki þannig að alla Mexíkóa dreymi um að flytja til Bandaríkjanna. „Þeir eru ekki búnir að gleyma að þeir misstu Texas, Kaliforníu og allar þær lendur fyrir ekki meira en tveimur til þremur mannsöldrum síðan og það hvílir á þjóðarsálinni. Á sama tíma öf- unda þeir Bandaríkin af efnahags- legri velgengni og NAFTA var komið á laggirnar að frumkvæði mexíkósku ríkisstjórnarinnar með það fyrir aug- um að bæta efnahaginn,“ sagði Stef- án. Síðastliðið haust fóru þau Stefán og Vanessa í mikið ferðalag um Suður- Mexíkó, bæði um sögufræga staði og falleg héruð, og urðu þá vör við ólgu meðal almennings og hörð mótmæli gegn ástandinu í landinu. Á matreiðslunámskeiðinu sýndi Stefán myndir frá ferðalaginu og skýrði frá séreinkennum þeirra staða sem þau heimsóttu og reifaði til dæm- is sögu listmálaranna Diego Rivera og Fridu Kahlo sem áttu í storma- sömu hjónabandi en frægðarsól hennar hefur skinið mun lengur en hans þrátt fyrir að hann hafi kannski verið stærri stjarna á meðan þau voru á lífi. Að lokum má geta þess að Stefán sagði að í smíðum væri vefsíðan www.mexico.is þar sem fyrst og fremst væri fjallað um verslunina, en þar yrði líka ýmislegt um Mexíkó al- mennt og fréttir þaðan og allt mögu- legt í tengslum við landið. Þess má geta að fréttavefur Morg- unblaðsins tók einnig hús á þeim hjónum og litu blaðamaður og kvik- myndatökumaður inn á matreiðslu- námskeið hjá þeim, hægt er að sjá af- rakstur þeirrar heimsóknar í innlendum fréttum í vefvarpinu á mbl.is. UPPSKRIFTIR Salsa de tres chiles (Salsa með þremur tegundum af chilli-pipar) 2 chiles Guajillo 2 chiles Ancho 2 chiles Pasilla ½ laukur 2 tómatar 2 dl. kjúklingasoð eða vatn ferskt kóríander Hreinsið fræin úr chilli-piparnum og skerið þá niður í grófa bita. Skerið laukinn í stóra bita og steik- ið á pönnu með chilli-piparnum og nokkrum dropum af matarolíu í 1 til 2 mínútur. Takið af hita þegar það kemur mjög sterk lykt af piparnum við steik- ingu. Setjið í matvinnsluvél og látið kólna aðeins. Skerið tómatana í báta og steikið á sömu pönnu í 1 til 2 mínútur. Setjið tómatana í matvinnsluvélina ásamt 5 dl af kjúklingasoði og mauk- ið. Saltið eftir smekk. Má nota bæði heita og kalda. Empanadas úr maísmjöli Fyrir fjóra 3 kjúklingabringur Salsa de tres chiles ögn af ferskum kóríander saxaður fetaostur iceberg-salat tortilla-kökur úr maísmjöli Sjóðið kjúklingabringurnar í nokkrar mínútur og látið kólna. Rífið síðan niður kjúklinginn og hitið í potti stutta stund með sósunni. Blandið saman með höndunum tveimur handfyllum af maísmjöli og nægu vatni til að úr verði þétt deig. Búið til kúlur á stærð við borðtenn- iskúlur og fletjið út í tortilla-pressu. Setjið kjúkling og sósu með ögn af kóríander í miðja tortilla-köku og lok- ið henni varlega í hálfmána. Hitið góðan slatta af matarolíu í pönnu og steikið hálfmánana báðum megin uns þeir verða stökkir og gullnir. Berið fram með söxuðum fetaosti, Iceberg, guacamole og meiri salsa eftir smekk. Athugið að setja má ýmsar fyll- ingar í empanadas, nautahakk, græn- meti, kartöflumús og margt fleira. Morgunblaðið/Ásdís Menningarmiðstöð Vanessa og Stefan reka verslun og menningarmiðstöð með áherslu á matargerðarlist. Góðgæti Það þarf margar gerðir af chilli-pipar til að gera góða salsa-sósu. Mexíkósk list Handunnir listmun- ir, skartgripir og föt. Matreitt með eldpipar á mexíkóskri menningarmiðstöð Auk þess að selja varning og matvöru frá Mexíkó í verslun sinni, Plaza Mexico, halda hjónin Stefán Svavarsson og Vanessa Basañez Escobar þar uppi merkjum mexíkóskrar menningar. Dagur Gunnarsson brá sér á matreiðslunám- skeið með sögulegu ívafi á Laugaveginum. arnir fínni og göturnar merkjanlega hreinni. Suðurhlutinn sem byggir af- komu sína að miklu leyti á landbúnaði hefur farið mjög illa út úr NAFTA- samningnum því það flæða yfir landið ódýrar landbúnaðarafurðir frá Bandaríkjunum þannig að fólkið flosnar upp úr sveitunum og heldur til norðurs í leit að vinnu í Bandaríkj- unum,“ sagði Stefán. Fríverslunarsamningur við Banda- ríkin gekk í gildi 1994 og höfðu menn bundið miklar vonir við að í kjölfar hans myndu bandarískir fjárfestar efla atvinnulífið í borgum landsins en sú fjárfesting hefur látið á sér standa og þess í stað hefur landamæraeftirlit verið hert til muna. Um hálf milljón Mexíkóa fara með einum eða öðrum hætti yfir landamærin til Bandaríkj- anna á hverju ári. Um hina ólöglegu mexíkósku innflytjendur í Bandaríkj- unum segir Stefán: „Þessir fólks- flutningar eru kallað Reconquista í gamansömum tón og er þá verið að vitna í mannkynssöguna er Spánverj- ar tóku Spán aftur af múslímum á fimmtándu öld.“ Sextíu prósent þeirra sem fara norður yfir landamærin eru ólöglegir og pappírslausir. Í fyrra dóu um sex- tán hundruð manns við það að reyna að komast til Bandaríkjanna með » Á námskeiðinu stikl- ar Stefán á stóru í mexíkóskri sögu og sýn- ir myndir frá ferðalög- um þeirra hjóna þannig að úr verður heilsteypt mexíkóskt matreiðslu- og menningarkvöld.

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.