Morgunblaðið - 04.03.2007, Blaðsíða 17
plánunar. Hver heldurðu að sé til-
gangurinn með því að senda hann
á þennan stað?
„Í Moskvu eru erlendir blaða-
menn, diplómatar og allt sem ger-
ist í Moskvu kemst miklu fremur í
fjölmiðla á Vesturlöndum en það
sem gerist úti á landi. Vera Kho-
dorkovskís í fangabúðunum í Tsjíta
og Lebedevs í Komí-búðunum er
hreint og beint lögbrot. Ef dóm-
stólar í Rússlandi væru óháðir
myndu þeir viðurkenna að þetta sé
brot á lögum og ógilda dóminn.“
-Stuðningsmenn Pútíns og marg-
ir Vesturlandamenn segja oft að
Khodorkovskí og aðrir auðkýfingar
hafi hreinlega stolið þjóðarauði
Rússlands. Ertu sammála því?
„Ég er ekki sammála þessu áliti
vegna þess að þeir gerðu hlutina í
samræmi við þau lög sem þá voru í
gildi í landinu en þeir eru ákærðir
á grundvelli laga sem síðar voru
innleidd. Lagalega séð er þetta því
tóm vitleysa.
Nú ætla ég aðeins að víkja frá
þessu umræðuefni okkar. Ég hvet
lögmenn á öllum Vesturlöndum til
að athuga líka gaumgæfilega
dómsmálið sem kennt er við Pítj-
súgín. Í því hefur verið dæmt á al-
gjörlega fölskum forsendum vegna
þess að ekki hafa komið fram nein-
ar sannanir gegn Khodorkovskí og
Lebedev. Pítsjúgín fékk margra
ára fangelsisdóm. Það skiptir mjög
miklu máli að lögfræðingar fari
rækilega yfir mál Pítsjúgíns.“
Forsetakosningarnar 2008
-Ræðum forsetakosningarnar á
næsta ári, telurðu að þær verði
lýðræðislegar?
„Þær geta ekki orðið lýðræð-
islegar. Á undanförnum rúmlega
tveimur árum hafa bæði kjörnefnd
og sjálf dúman [þingið] lögleitt
margar ályktanir sem hafa ógilt
sjálft hugtakið „lýðræðislegt“ hvað
varðar flokka og frambjóðendur.
Það ætti að hætta að nota orðið
lýðræðislegt í sambandi við Rúss-
neska Sambandsríkið yfirleitt, í
sambandi við ríkisstjórnina, í sam-
bandi við kosningar og þau lög sem
sett eru af rússneska þinginu.
Þetta er allt andlýðræðislegt.
Hér vildi ég bæta við nokkru í
sambandi við forsetakosningarnar.
Árið 1936 var stjórnarskrá Stalíns
samþykkt í Sovétríkjunum. Ef við
lesum hana jafnvel núna, lítur hún
fullkomlega lýðræðislega út.
12. desember 1937 fóru fram
kosningar í fyrsta skipti í samræmi
við þessa stjórnarskrá. Núna erum
við á leiðinni í sams konar kosn-
ingar á næsta ári. Að tala um lýð-
ræði og lýðræðislegar kosningar í
Rússlandi er algjör sjálfsblekk-
ing.“
-Eru núna til einhverjir fjöl-
miðlar í Rússlandi sem talist geta
óháðir og sem hægt er að treysta
að þínu mati?
Já, þeir eru til. Stöðin Ekho
Moskví [Bergmál Moskvu], einnig
nokkrir prentmiðlar. En hér þarf
að hafa í huga að Rússland er stórt
land. Útbreiddasti fjölmiðillinn er
sjónvarpið, ekki bara í Rússlandi,
allir heimsbúar horfa og hlusta að-
allega á sjónvarp. Og það er ekki
til óháð sjónvarp í Rússlandi. En
ef ekki er til óháð sjónvarp þá má
segja að ekki séu til neinir óháðir
fjölmiðlar í orðsins fyllstu merk-
ingu.“
-Þú býrð í Bandaríkjunum. Ætl-
arðu að snúa aftur til Rússlands?
„Satt að segja þá bý ég ekki í
Bandaríkjunum. Ég er bara veik
hér,“ svarar Bonner og hlær við.
„En ég er orðin 84 ára og finnst
erfitt að ímynda mér að heilsan
eigi eftir að batna.“
Í HNOTSKURN
»Andófsmaðurinn AndreiSakharov gagnrýndi inn-
rásina í Afganistan 1979 og
ráðamenn í Moskvu ráku hann
þá í útlegð til Gorkí [nú Nísní
Novgorod]. Eiginkonan Jelena
Bonner gat um nokkurra ára
skeið smyglað greinum hans
og ávörpum til Vesturlanda
um Moskvu en var síðar líka
meinað að yfirgefa Gorkí.
»Er Míkhaíl Gorbatsjov,forseti Sovétríkjanna,
leyfði Sakharov-hjónunum að
halda aftur til Moskvu 1986
sannfærðust margir loks um
að hann meinti eitthvað með
tali sínu um opnara samfélag.
AP
Bak við rimla Auðkýfingurinn
Míkhaíl Khodorkovskí (t.v.) og við-
skiptafélagi hans í Yukos, Platon
Lebedev, í varðhaldi árið 2005. kjon@mbl.is
urnar en erfitt er að setja reglur
um stærð leikkvenna. Allir virðast
vilja verða eitthvað með því að
vera næstum ekki neitt, neitt.
Leikkonur og smástirni sem meg-
rast snögglega komast í heims-
pressuna. Góð leið til skyndifrægð-
ar.
Margir vilja ekki ofurmjónur
Fegurðarstaðlar breytast oft og
ekki er ólíklegt að það verði eft-
irspurn í framtíðinni eftir fyr-
irsætum með kvenlegar línur, eða
a.m.k. með sverari læri en hné.
Fyrirsætur hafa þó alltaf verið
mjóar. Það eru kannski hinir sem
eru að verða feitari? Að minnsta
kosti virðist almenningi farið að
ofbjóða hversu mjóar margar fyr-
irsæturnar eru. Samkvæmt nýlegri
könnun Nielsen Company sem tók
til 25.000 manns í 45 löndum vildi
81% ekki sjá ofurmjónur.
Ítalski hönnuðurinn Stefano
Gabbana tjáði sig um málið í sam-
tali við tímaritið Vanity Fair.
Hann segir ósanngjarnt að kenna
tískubransanum um almennan
anorexíuvanda. „Konur verða að
skilja að fyrirsæturnar á sýning-
arpöllunum eða í tímaritunum eru
aðeins táknmyndir fegurðar og
ungdóms, sem hvetja okkur áfram
í að hugsa um okkur sjálf og betr-
umbæta okkur, en ekki ákveðnar
fyrirmyndir til að líkja eftir.“ En
hvað myndi hann gera ef hann
ætti dóttur sem vildi verða fyr-
irsæta: „Ég myndi aldrei leyfa
henni það.“
» Leikkonur og smá-
stirni sem megrast
snögglega komast í
heimspressuna. Góð leið
til skyndifrægðar.
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 4. MARS 2007 17
P
R
[
p
je
e
rr
]
2006
Rannsóknamiðstöð Íslands • Laugavegi 13 • 101 Reykjavík • sími 515 5800 • rannis@rannis.is. • www.rannis.is
Ó
sk
að
e
ft
ir
t
iln
ef
ni
ng
um Hvatningar-
verðlaun
Vísinda-
og tækniráðs
Hvatningarverðlaun Vísinda- og tækniráðs eru árlega veitt vísindamanni sem
snemma á ferlinum þykir hafa skarað fram úr og skapað væntingar um framlag
í vísindastarfi er treysti stoðir mannlífs á Íslandi.Verðlaunin voru fyrst veitt
árið 1987 í nafni Rannsóknarráðs ríkisins, á 50 ára afmæli atvinnudeildar
Háskóla Íslands.
Verðlaunin eru tvær milljónir króna.
Tilnefningar mega koma frá öllum sviðum vísinda, tækni og fræða.Tilnefna má vísindafólk sem
starfar á Íslandi við háskóla, rannsóknarstofnanir, fyrirtæki eða er sjálfstætt starfandi. Öllum
sem eru í aðstöðu til að meta störf einstakra vísindamanna er heimilt að koma með tilnefningar
til verðlaunanna. Með tilnefningu fylgi ferilskrá vísindamannsins.
Við mat á tilnefningum til verðlaunanna er tekið tillit til námsferils viðkomandi vísindamanns,
sjálfstæðis, frumleika og árangurs í vísindastörfum að loknu námi; ritsmíða, einkaleyfa og fram-
lags í störfum á alþjóðavettvangi svo og annarra vísbendinga um líklegan árangur af störfum
viðkomandi. Sérstaklega er litið til brautryðjandastarfs í vísindum. Þá er litið til faglegs framlags
til starfsfélaga á vinnustað og miðlunar þekkingar til samfélagsins.
Almennt er miðað við að þeir sem koma til álita séu ekki eldri en 40 ára, en tekið er tillit
til tafa sem kunna að verða á ferli vísindamanns vegna umönnunar barna.
Fimm handhafar verðlaunanna skipa dómnefnd: Jakob K. Kristjánsson, forstjóri Prokaria, Svanhildur
Óskarsdóttir, fræðimaður á Stofnun Árna Magnússonar, Steinunn Thorlacius, sérfræðingur hjá
Íslenskri erfðagreiningu, Freysteinn Sigmundsson, jarðeðlisfræðingur við Jarðvísindastofnun Háskóla
Íslands, og Hilmar Janusson, þróunarstjóri Össurar hf.
Frestur til að skila inn tilnefningum er til og með 15. mars 2007.
Tilnefningum og upplýsingum um feril tilnefndra skal skilað til Rannís,
Laugavegi 13, 101 Reykjavík, eða með tölvupósti á
netfangið rannis@rannis.is.
7