Morgunblaðið - 20.04.2007, Blaðsíða 39
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 20. APRÍL 2007 39
✝ Guðný SigríðurÞorsteinsdóttir
fæddist í Köldukinn
í Holtum 4. desem-
ber 1922. Hún lést á
líknardeild Landa-
kotsspítala miðviku-
daginn 11. apríl síð-
astliðinn.
Hún var dóttir
hjónanna Þorsteins
Einarssonar bónda,
f. 1868, d. 1956 og
seinni konu hans
Guðrúnar Guðjóns-
dóttur, f. 1883, d.
1962. Alsystkini hennar eru Run-
ólfur Guðsteinn, f. 1918, d. 1999
og Guðrún Svava, f. 1920, sem bú-
sett er í Reykjavík. Systkini sam-
feðra voru Einar, f.
1904, d. 1932, Kar-
lotta Þórunn, f.
1907, d. 1986, Gunn-
ar Gísli, f. 1909, d.
1980 og Guðbjörg, f.
1912, d. 1973.
Guðný Sigríður
bjó fyrstu 40 árin í
Köldukinn en flutt-
ist svo til Reykjavík-
ur árið 1963. Þar
vann hún við al-
menn versl-
unarstörf. Hún var
til heimilis á Lind-
argötu 57.
Útför Guðnýjar verður gerð frá
Fossvogskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.
Sigga, við söknum þín mikið því þú
fórst svo fljótt, við héldum að þú
værir bara veik en ekki að þú værir
að kveðja. Við vorum oft hjá Siggu
frænku þegar við bjuggum á Akur-
eyri og komum í heimsókn til ömmu
og afa. Alltaf las hún fyrir okkur eða
sagði sögur og spilin voru ekki langt
frá. En elsku Sigga frænka, við elsk-
um þig og söknum þín mikið en við
vitum að þér líður vel.
Kveðja,
Bríet Una, Kolbeinn Bjarki
og Ágúst Logi.
Nú er hún farin, besta frænka sem
hægt er að hugsa sér. Hún var horn-
steinninn í fjölskyldunni. Fastur
punktur í tilverunni, sem ekki er
lengur til staðar.
Þegar ég var lítill pjakkur hoppaði
ég alltaf hæð mína þegar Sigga
frænka var að koma í heimsókn. Eitt
sinn hoppaði ég á borð og ber þess
enn merki. Hún var alltaf svo hlý og
góð. Hún hugsaði svo vel um okkur
systkinin og börnin okkar.
Það var alltaf svo gott að heim-
sækja og tala við hana Siggu frænku.
Hún hafði skoðanir á flestu og mjög
góðan húmor. Hún hafði gaman af
því að lesa góðar bækur og fylgjast
með þjóðmálunum. Við leituðum
mikið til hennar og flestar helgar var
kíkt í kaffi til Siggu frænku, jafnvel
fyrstu helgina eftir að við hjónin
drógum okkur saman. Hjá henni var
alltaf stanslaus straumur og hún tók
á móti öllum opnum örmum. Hún
lumaði alltaf á góðgæti fyrir alla ald-
urshópa.
Sigga frænka lifir alltaf hjá okkur
í minningunni. Við þökkum fyrir að
hafa haft hana í lífi okkar.
Þín
Þorsteinn, Marsibil, Snædís
og Lára Guðný.
Prinsessa mín, það er er erfitt að
horfa á eftir þér. Þú gafst okkur
meira en þig grunar, sögurnar, bæn-
irnar, leikritin sem við hlustuðum á
tróna efst í minningunni. Tilhlökk-
unin sem barn var að fá Siggu
frænku í heimsókn, því alltaf varstu
með súkkulaði í veskinu og var
spenningurinn mikill. Þær voru ófá-
ar helgarnar sem ég og Bjartur
bróðir gistum hjá þér á Grundar-
stígnum, ekki hafðirðu sjónvarp en
okkur var alveg sama, það var nóg að
gera. Það er hægt að skrifa heila bók
um samverustundirnar með þér því
margt var brallað. Síðustu ár voru
erfið, sjúkdómurinn þinn herjaði
skarpt á þig og þú varst orðin þreytt.
Ég hef svo margt að segja en á erfitt
með að koma orðum að því, en þeir
sem þekktu þig elskuðu þig, góð-
mennsku þína og léttleika. Alltaf var
heitt kaffi á Lindargötunni og oft var
þetta eins og brautarstöð en þú varst
sátt með fólkið þitt í kringum þig. Nú
ertu farin og tómleikinn mikill,
hvernig verður að fara inn á Lind-
argötu núna? Ég veit að þú ferð með
okkur og leiðir okkur í gegnum það.
Elsku Sigga mín, demanturinn
minn, takk fyrir öll fallegu árin, fal-
legu minningarnar og hjartað þitt.
Takk fyrir það sem þú gafst börn-
unum mínum, takk fyrir hláturinn og
skilninginn og grátinn. Guð geymi
þig og ég veit að þér líður vel.
Þín nafna
Guðrún Sigríður (Rúna Sigga).
Elsku Sigga frænka, mikill er
missir okkar núna. Þú hefur alltaf
verið hjá okkur og svo allt í einu ertu
farin.
Ég sakna þín svo mikið, minning-
arnar streyma fram. Sigga, ég held
þú vitir ekki hversu mikill engill þú
varst. Þú hugsaðir alltaf svo vel um
okkur þegar þú varst að passa okkur
og sögurnar sem þú sagðir, enginn
getur sagt þær eins og þú gerðir með
þvílkum tilþrifum að manni fannst
maður vera í sögunni – maður sá allt
fyrir sér. Þú varst alltaf kát og hlæj-
andi, þannig varst þú.
Þér var það mikilvægt að fara með
bænir og kenndir þú okkur sex
systkinunum þær og að við yrðum að
fara með þær á hverju kvöldi. Hefur
það alltaf fylgt manni og kenni ég
mínu barni bænirnar. Ein bæn sem
minnir mig alltaf á þig og þér þótti
mjög vænt um hljóðar svo:
Vertu yfir og allt um kring
með eilífri blessun þinni,
sitji Guðs englar saman í hring
sænginni yfir minni.
(Sig. Jónsson frá Presthólum)
Elsku Sigga, ég veit þér líður bet-
ur núna og ég veit við hittumst aftur
þegar ég kem. Þú ert hjá Arnari litla
frænda og passar hann. Elska þig.
Þín
Sonja Björg.
Það er vor í nánd, tímabil upp-
sprettu lífsins í allri sinni dýrð, tíma-
bil sem Siggu þótti hvað merkileg-
asta árstíðin, sú sem hún dáði hvað
mest. Þær voru ófáar stundirnar
sem við áttum saman að dást yfir líf-
inu í litla garðinum fyrir utan sval-
irnar hennar Siggu. Hvort sem var í
upphafi eða lok hverrar árstíðar hrif-
umst við af lífsins undri, dulúð þess
og hlýju, stundum sá ég glitra í tár af
gleði yfir lífinu.
Það eina sem kemur upp í huga
minn er ég hugsa um Siggu
„frænku“ er velvild og lítillæti. Við
mannanna börn þörfnumst mikils af
hvoru tveggja, það vissi Sigga um-
fram allt, enda var það henni kapps-
mál að rækta aðra með öllum sínum
gjöfum.
Lítillæti, rólyndi og hógværð var
Siggu eiginlegt í lífinu. Henni var
eiginlegt að sýna öllum velvild og
glaðværð. Nærvera við Siggu dró
fram lítilæti á afar jákvæðan hátt og
það er list að geta látið manni líða
þannig í nærveru sinni. Þrátt fyrir
þessa fágætu mannkosti hafði Sigga
mjög sterka skapgerð sem kom fram
í sterkum skoðunum á tíðarandanum
hverju sinni sem skemmtilegt var
eiga við. Ég hugsa ef Sigga væri ung
kona í dag myndi hún ábyggilega
blanda sér inn í pólitík, því Sigga
hafði mjög sterka réttlætiskennd
auk þess sem hún var ótrúlega minn-
ug á hið pólitíska litróf og hafði þ.a.l.
ákveðnar skoðanir á mönnum og
málefnum hverju sinni. Þetta var
góð blanda, svo góð að fáar mann-
eskjur hef ég heimsótt með jafn
reglubundnum hætti í lífinu og
Siggu. Maður gekk alltaf rólegur út í
lífið á nýjan leik er maður kvaddi
Siggu í það skiptið. Það er Guðsgjöf
að geta látið öðrum líða vel í návist
sinni. Ég hugsa um það nú, þó ég
vissi vel hversu mikið hún lagði sig
fram við aðra. Því þrátt fyrir að
heilsu hennar hafi hrakað hratt und-
anfarin misseri, þá „brást“ hún aldr-
ei í því að leggja sig alla fram svo
öðrum liði vel í návist hennar. Það
var Siggu mikið kappsmál að eiga
alltaf það sem væntanlegum gesti
þótti hvað best, hvort sem gesturinn
væri barn eða fullorðinn, hún vissi
hvað öðrum þótti gott og lagði sig
fram um að geta boðið upp á það
hverju sinni. Það var oft eins og hún
fyndi það á sér að von væri á mér í
heimsókn, því það brást aldrei, alltaf
fékk ég hjá henni ískalt malt og app-
elsín, nýjar flatkökur og hangikjöt.
Þjóðlegra gat það vart verið. Þannig
var Sigga, hún vakti á sér athygli
með því að sýna öðru fólki einlægan
áhuga, krafðist einskis, síst af öllu
krafðist Sigga þakklætis og fyrir vik-
ið var alla tíð gestkvæmt hjá Siggu,
hvort sem þar voru fullorðnir í kaffi
og kruðerí eða fullt hús af ærslafull-
um börnum. Því fleiri sem börnin
voru, því meiri kátína, þau voru svo
frjáls hjá henni, hún hafði einstakt
lag á börnum og börn hændust að
henni fyrir vikið.
Ég minnist þess að hún gat setið
langtímum saman, haldið utan um
börnin mín, lesið fyrir þau og sagt
þeim sögur sem hvert barn hefur
yndi af að hlusta á. Svona varstu og
ekki annað hægt en að dást að þér,
Sigga mín.
Orð mín eru tómleg á þessari
stundu, vorið er komið á gluggann,
vorvindar blása í okkur auðmýkt, yf-
ir kraftinum í lífinu sjálfu. Flóra
náttúrunnar er að vakna, árstíð kem-
ur og líf kveður, víst er að Sigga er
kvödd með miklum söknuði, minn-
ingin lifir um ógleymanlega konu,
því Sigga er ein af þessum ódauðlegu
persónum í huga þeirra sem hana
þekktu. Takk fyrir allar samveru-
stundirnar og allt sem þú gafst mér
sem gerði mér svo gott. Guð geymi
þig.
Svavar.
Guðný Sigríður
Þorsteinsdóttir
Síðustu mánuði ævinnar bjó Guð-
mundur í vandaðri nýbyggingu á
Hrafnistu. Hann naut þar góðrar
umönnunar, en var erfitt um mál og
hreyfingar. Við gátum þó alltaf talað
saman. Síðast sagði ég honum frá
komu lóunnar, það hýrnaði yfir hon-
um og hann vildi vita hvar hún hefði
sést.
Blessuð sé minning Guðmundar.
Adda Bára Sigfúsdóttir.
Guðmundur Hjartarson tók að sér
á umbrotatímum mörg erfiðustu
verkin í hreyfingunni og flóknustu.
Hann var framkvæmdastjóri Sósíal-
istaflokksins um skeið. Hann safnaði
fjármunum í Sigfúsarsjóð og seinna í
Samtún og aftur í Sigfúsarsjóð.
Hann safnaði peningum fyrir Þjóð-
viljann á hverju ári og var í stuttu
máli sagt sá sem safnaði, kom sá og
sigraði í þeim stríðum. Þeir sem
þekktu til vissu kosti hans; afburða
úthald og þolgæði, yfirburði í takt-
ísku mati á aðstæðum hverjar svo
sem þær voru. Þessir kostir Guð-
mundar Hjartarsonar voru hins veg-
ar ekki metnir sem skyldi af öllum;
það að hann fór með fjármuni þótti
skrýtið í augum barna. Ekki síður
það að hann átti drossíu, svarta, bjó í
Selvogsgrunni og byggði sumarhús.
Og hafði verið lögga. En fremstu for-
ystumenn hreyfingarinnar treystu
Guðmundi: Guðmundur er afburða-
maður, sagði Einar Olgeirsson oft.
Guðmundur var náinn vinur og sam-
ferðamaður Lúðvíks Jósepssonar.
Þegar Alþýðubandalagið í
Reykjavík var að verða til þá var
Guðmundur kallaður til og varð for-
maður félagsins. Samstarf hans og
Kjartans Ólafssonar var óvenju náið
en Kjartan var þá fyrst fram-
kvæmdastjóri Sósíalistaflokksins,
síðar Alþýðubandalagsins og svo rit-
stjóri Þjóðviljans. Þeir Kjartan voru
ekki líkir menn, en strengurinn á
milli þeirra var sterkur og þegar ég
var tekinn til manns í hreyfingunni
þá sátum við þrír hundruð funda um
allt milli himins og jarðar. Það voru
bestu kennslustundir ævi minnar.
Þegar ég kom til starfa á Þjóðvilj-
anum sumarið 1968, flóttamaðurinn,
þá varð til rekstrarnefnd Þjóðvilj-
ans. Í henni vorum við þrír og tókum
á okkur óvinsældirnar við að end-
urskipuleggja blaðið.
Þá er hér nefnt þrennt: Fram-
kvæmdastjórn Sósíalistaflokksins á
kalda stríðs árunum, formennska í
Alþýðubandalaginu í Reykjavík þeg-
ar félagið var í sköpun, endurskipu-
lagning Þjóðviljans og fjármálaums-
vif hreyfingarinnar. En fleira átti
eftir að bætast við. Lúðvík gerði
Guðmund að Seðlabankastjóra og
hann gegndi því starfi með glæsi-
brag. Seinna sátum við marga fundi
heima hjá Guðmundi og Þórdísi
konu hans frá Efra-Nesi ég og Jó-
hannes Nordal auk Guðmundar. Þar
var Lúðvík stundum með. Þá voru
niðurstöðurnar skrifaðar á hvíta
servíettu og skiluðu sér daginn eftir
á haus viðskiptaráðuneytisins.
Best var að heimsækja Guðmund
og Þórdísi að Efra-Nesi þar sem þau
áttu sér skjól og ræktuðu tré. Guð-
mundur var félagshyggjumaður með
sterkar þjóðlegar rætur. Þegar ég
hugsa um Guðmund Hjartarson sit-
ur hann undir málverkinu eftir Jó-
hannes Jóhannesson þar sem sólin
skín á fallegan hest í myndfletinum.
Hann ræðir stöðuna og birtir okkur
mat sitt á nauðsynlegustu verkefn-
um. Málverkið er bakgrunnurinn.
Þarna verður Guðmundur Hjartar-
son alltaf í mínum huga.
Ég er þakklátur fyrir að hafa átt
Guðmund að á flóknum tímum.
Með Guðmundi Hjartarsyni er
fallinn mikill höfðingi.
Svavar Gestsson.
Ég kynntist Guðmundi fyrst þeg-
ar hann stýrði byggingu Seðlabank-
ans og það komu sprungur í veggi og
gólf seðlageymslunnar sem stóð
undir vatni. Ég var beðinn um að
leysa það og eftir þetta varð ég sér-
stakur ráðgjafi hans í öllum vanda-
málum sem snertu bygginguna. Ég
kynntist honum mjög vel og því
hvernig hann nálgaðist lausnir með
einstökum skarpleika en einnig að-
ferðafræði sem örugglega var upp-
runnin í pólitískri fortíð því hann
ræddi gjarnan við marga ráðgjafa
áður en hann tók ákvarðanir. Og
honum mistókst sjaldan eða aldrei.
Seinna, þegar hann var hættur í
bankanum, héldum við áfram að hitt-
ast því Guðmundur hringdi gjarnan
og spurði hvort ég vildi ekki koma og
fá mér te. Ég drekk aldrei te en í
þessum heimsóknum sagði hann
mér sögur úr pólitískri sögu Íslands
og frá persónum sem eru samofnar
þessari sögu. Þessar kennslustundir
voru svo heillandi að ég gleymdi því
algjörlega að ég drekk alls ekki te.
Guðmundur hafði ótrúlega innsýn
inn í pólitískar refskákir og virtist
geta séð þær algjörlega fyrir. Hann
varð á efri árum mjög harður um-
hverfissinni og sagði fyrir um þá
þróun að þau mál yrðu von bráðar
mál málanna.
Síðar fór að bera á því að hann fór
að segja sömu söguna aftur og aftur
og svo fækkaði símhringingunum
þar sem kunnugleg rám rödd spurði
hvort mig langaði ekki í te og að lok-
um féllu þær alveg niður.
En ég sakna þess að heyra ekki
sögurnar og pólitísku greiningarnar
hans Guðmundar og ég sakna þess
jafnvel að drekka ekki te þó mér
þyki það vont.
Ríkharður Kristjánsson,
verkfræðingur.
Þegar Guðmundur Hjartarson var
skipaður seðlabankastjóri á árinu
1974, skynjuðum við starfsmenn
bankans fljótlega að þar var kominn
svolítið öðruvísi yfirmaður – banka-
stjóri sem var meira blátt áfram eða
alþýðlegri í viðmóti heldur en við
höfðum áður vanist. Margt hafði þó
vissulega þróast í átt að frjálslegri
samskiptum á undangengnum árum,
en áberandi stéttamunur var í
Landsbankanum, þegar ég hóf þar
störf tæpum tveim áratugum fyrr,
og tilhlýðilegt að þéra bankastjóra
og aðra helstu yfirmenn.
Guðmundi var í blóð borin rík
jafnréttiskennd og mótaðist því lífs-
hlaup hans mikið af jafnaðarhug-
sjóninni. Hann hafði mikinn áhuga á
þjóðmálum og var mikils metinn af
samherjum sínum í stjórnmálum og
er mér kunnugt um að framámenn
þar leituðu iðulega álits hjá honum
þegar mikið lá við. Guðmundur hafði
höfðinglega lund, en sýndi hófsemi í
hvívetna og var lítið fyrir að berast
á.
Sem náinn samstarfsmaður til
margra ára kynntist ég Guðmundi
ágætlega, ekki síst á ferðalögum, en
sagt er að þá kynnist fólk best.
Stundum voru eiginkonur okkar
með í för og kynntust við hjónin þá
einnig vel hans elskulegu og geð-
þekku eiginkonu, Þórdísi Þorbjarn-
ardóttur, sem látin er fyrir allmörg-
um árum. Áttum við saman margar
ánægjulegar stundir í umræðum um
lífið og tilveruna, en Guðmundur var
víðlesinn og fróður og alltaf með
nokkrar bækur í farteskinu. Það var
líka bæði gaman og gefandi að heim-
sækja þau hjónin í sumarbústað
þeirra í landi Neðra-Ness í Stafholt-
stungum, þar sem allt bar vott um
mikla snyrtimennsku og virðingu
fyrir umhverfinu, en þau lögðu þar
drjúgan skerf til uppgræðslu á stóru
landsvæði.
Árið 1982 var Guðmundur skipað-
ur formaður byggingarstjórnar
Seðlabankans og fóru þá bygging-
armálin loks að komast á skrið, en
bankinn hafði búið í þröngu sambýli
við Landsbankann allt frá stofnun
hans 1961 og byggingaráform hans
hrakist frá einni lóð til annarrar.
Fórst honum formennskan vel úr
hendi og áttum við einkar gott sam-
starf í byggingarstjórninni þau ár
sem bankinn var að rísa, þar sem
leitast var við að reisa trausta og
vandaða byggingu án óþarfa íburð-
ar.
Við vígslu hússins líkti Guðmund-
ur því við listaverk og bað starfsfólk
að umgangast það með tilheyrandi
virðingu þó hann vonaðist til, eins og
spakmælið segir, að eigandinn
prýddi húsið fremur en húsið eig-
andann. Vel þótti takast til með
byggingu Seðlabankahússins sem
hefur þjónað sínu hlutverki með
ágætum og eldist vel.
Undir stjórnsvið Guðmundar sem
seðlabankastjóra heyrðu m.a. starfs-
manna- og rekstrarmál, en öllum
hagsmunamálum starfsmanna sýndi
hann mikinn skilning og velvilja.
Hann var góður og sanngjarn yfir-
maður og mæli ég örugglega fyrir
munn margra samstarfsmanna hans
í Seðlabankanum þegar ég þakka
Guðmundi samfylgdina og votta að-
standendum samúð.
Stefán G. Þórarinsson.
Morgunblaðið birtir minning-
argreinar alla útgáfudagana.
Skil | Greinarnar skal senda í gegn-
um vefsíðu Morgunblaðsins: mbl.is –
smella á reitinn Senda efni til Morg-
unblaðsins – þá birtist valkosturinn
Minningargreinar ásamt frekari
upplýsingum.
Skilafrestur | Ef birta á minning-
argrein á útfarardegi verður hún að
berast fyrir hádegi tveimur virkum
dögum fyrr (á föstudegi ef útför er á
mánudegi eða þriðjudegi). Ef útför
hefur farið fram eða grein berst ekki
innan hins tiltekna skilafrests er
ekki unnt að lofa ákveðnum birting-
ardegi. Þar sem pláss er takmarkað
getur birting dregist, enda þótt
grein berist áður en skilafrestur
rennur út.
Lengd | Minningargreinar séu ekki
lengri en 3.000 slög (stafir með bil-
um - mælt í Tools/Word Count).
Ekki er unnt að senda lengri grein.
Hægt er að senda örstutta kveðju,
HINSTU KVEÐJU, 5-15 línur, og
votta þeim sem kvaddur er virðingu
sína án þess að það sé gert með
langri grein.
Minningargreinar