Morgunblaðið - 20.12.2007, Blaðsíða 36

36 FIMMTUDAGUR 20. DESEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
ÉG ER undrandi á því hversu lítil
umræða hefur orðið eftir hina háð-
uglegu útreið sem landslið okkar í
knattspyrnu hlaut í síðasta móti, und-
ankeppni EM 2008. Það
eina sem raunverulega
hefur gerst er að lands-
liðsþjálfaranum var
sagt upp og annar ráð-
inn nánast samdægurs.
Mér finnst að þetta
sýni hversu stjórn KSÍ
er gjörsamlega úr takti
við rekstur landsliðs og
hvað þarf til að svo góðs
árangurs sé að vænta,
enda sýna þjálfarar-
áðningar undanfarinna
ára ljóslega vanhæfni
stjórnarinnar. Eyjólfur
Sverrisson er í hópi bestu knatt-
spyrnumanna sem fram hafa komið
hér á landi, en það er ekki sjálfgefið
að góður leikmaður sé góður þjálfari,
eins og kom í ljós þegar Ásgeir Sig-
urvinsson, sá yfirburðaleikmaður
sem hann var, gerðist þjálfari.
Það eru aðrir eiginleikar sem
prýða góðan þjálfara, sem sumir góð-
ir leikmenn hafa, en alls ekki allir. Að
reka þjálfarann er ekki það sem
skiptir öllu máli, hver var það sem
réð hann og hverjar voru forsend-
urnar fyrir ráðningu hans? Ég tel að
það séu þeir sem réðu hann sem ættu
einnig að víkja, ekkert síður en hann.
Í nýlegri grein þar sem rætt var um
þá sem réðu enska landsliðsþjálf-
arann sagði: „Ef þetta væri hluta-
félag gætu hluthafarnir lögsótt þá
fyrir vanhæfni í stjórnun.“ Það skyldi
þó aldrei vera.
Það er gaman að bera okkur sam-
an við Englendinga, hvernig þeir
standa að því að velja þjálfara fyrir
sitt landslið, eftir áfallið sem þeir
urðu fyrir þegar þeir komust ekki í
úrslitakeppnina á EM 2008.
Á Englandi er rætt um það op-
inskátt hverjir gætu komið til greina
sem landsliðsþjálfarar, og er þá sá
árangur sem þeir hafa náð rækilega
tíundaður, ásamt því hvernig sam-
skipti þeirra við leikmenn hafa verið.
Stjórn knattspyrnusambandsins þar
fær svo menn með mikla reynslu af
knattspyrnustjórn, reynslumikla
leikmenn ásamt þekktustu knatt-
spyrnustjórunum sem starfa í úrvals-
deildinni, sér til ráðgjafar áður en
farið er að ræða við þá sem helst
koma til greina.
Þegar þar er komið
fá viðmælendur þeirra
tækifæri til að gera
grein fyrir skoðunum
sínum, og á hvað þeir
myndu leggja mesta
áherslu. Að þessum við-
ræðum loknum er svo
þjálfarinn valinn. Eins
og sjá má af ofansögðu
vanda þeir eins og tök
eru á val sitt á landsliðs-
þjálfara, þótt ekki hafi
alltaf tekist eins og von-
ir stóðu til, og val þjálf-
arans á leikmönnum og leikstíl oft á
tíðum verið umdeilt.
Hjá okkur er ólíkt farið að. Ekki er
um að ræða neinar opinskáar um-
ræður um hverjir koma til greina, né
að stjórn KSÍ geri grein fyrir því
hvað það er sem hún byggir val sitt á,
við fáum aðeins frétt um að búið sé að
ráða þennan eða hinn sem landsliðs-
þjálfara. Ég er með þessu alls ekki að
kasta rýrð á nýráðinn þjálfara, von-
andi mun honum ganga vel, enda
maður með reynslu.
Það er vandaverk að safna saman
leikmönnum sem leika með hinum
ýmsu félögum í Evrópu, sem öll hafa
sinn eigin leikstíl og skipulag, og ætla
þeim að leika sem samstillt liðsheild.
Það tekur meira að segja hina
fræknustu leikmenn tíma að aðlagast
nýjum leikstíl og skipulagi hjá fé-
lögum sem þeir flytjast til, og má þar
nefna afburðaleikmenn eins og Mich-
ael Ballack og Thierry Henry, sem
alls ekki hafa náð að sýna sitt besta
eftir að þeir skiptu um félag.
Þetta sýnir okkur að þótt menn
séu stór nöfn í þeirri deild sem þeir
spila í er alls ekki gefið að þeir falli
inn í þann leikstíl og það skipulag
sem sett er upp fyrir landsliðið, sem
raunar þyrfti að vera breytilegt eftir
því við hvern er leikið, og þá er eins
víst að breyta þyrfti leikmannahópn-
um um leið og leikstíll og skipulag
breyttust, en þessu finnst mér ekki
hafa verið nægur gaumur gefinn. Ég
sakna einnig þess að fjölmiðlar skuli
ekki ganga harðar að KSÍ um hvert
stefni og hvaða áherslur þeir leggi á
að koma upp sterku landsliði.
Laugardaginn 24. nóv. sl. var ein af
mörgum fótboltagreinum í enska
blaðinu The Independent sem hét
„Germany has ‘the Kaiser’ while we
have old blokes in blazers wallowing
in fantasy“.
Í þessari grein kemur fram hvern-
ig talið er að Þjóðverjar myndu hafa
nýtt sér hæfileika Franz Becken-
bauer til þess að koma sér á sem
bestan hátt úr þeim djúpa dal sem
þeir hefðu fallið í ef farið hefði eins
fyrir þeim og Englendingum. Það er
á margan hátt líkt með okkur og
Englendingum, að báðar þjóðirnar
eru í sárum eftir síðustu keppni og
enginn ’Kaiser‘ í sjónmáli.
Ég held að allir stjórnarmenn KSÍ
ættu að lesa þessa grein og spyrja
sjálfa sig hvort fyrirsögnin gæti átt
við okkur. Undanfarin ár hef ég ekki
orðið var við að Knattspyrnu-
sambandið hafi fyrir opnum tjöldum
leitað til manna sem hafa reynslu og
njóta virðingar fyrir starf sitt að mál-
efnum knattspyrnunnar, til að ráð-
færa sig við þá þegar taka þarf af-
drifaríkar ákvarðanir varðandi
framgang íþróttarinnar, en meg-
instarf stjórnar KSÍ er að sjálfsögðu
að efla knattspyrnuna í landinu og
þar með öll þau lið sem leika í nafni
Íslands.
Jakob Sigurðsson skrifar um
frammistöðu íslenska landsliðsins í
knattspyrnu
Hugleiðing að lokinni
undankeppni EM 2008
Jakob Sigurðsson skrifar um
frammistöðu íslenska landsliðs-
ins í knattspyrnu
»Ég sakna einnig þessað fjölmiðlar skuli
ekki ganga harðar að
KSÍ um hvert stefni og
hvaða áherslur þeir
leggi á að koma upp
sterku landsliði.
Jakob Sigurðsson
Höfundur er frv. forstöðumaður.
HVER og einn sem er sæmilega
heima í íslenskri tungu er tæpast í
vandræðum með að finna mörg
dæmi þess að notaðir eru
„karlkynstitlar“ (málfræðilegir) á
starfsheitum enda þótt kona sinni
þeim t.d. bæjarstjóri, kennari,
bóndi, fundarstjóri, forseti eða
prestur.
Stundum heyrði maður sagt
skólastýra, þula eða
bústýra en slíka titla
heyrir maður nú æ
sjaldnar. Hver skyldi
ástæðan vera? Líklega
sú helst að með vax-
andi jafnrétti
kynjanna þykir það
ekki lengur tiltökumál
þótt kona gegni nú
hefðbundnu karl-
mannsstarfi, t.d.
skólastjórastarfi. Þeg-
ar svo notkun ein-
hvers tiltekins orðs
verður algeng verður
það tungunni tamt.
Ekki má gleyma því
í þessu sambandi að
nafnorðið maður á
jafnt við konur, karla
og börn, rétt eins og
ær, hrútar og lömb eru
öll kindur. Það er því
fyllilega rökrétt að
segja að Sigrún sé
stýrimaður, Þuríður
þingmaður, Sigríður
sýslumaður eða Ragna
ráðsmaður.
Ekki er hægt að
segja að um auðugan garð sé að
gresja í íslensku talmáli þegar leitað
er að titlum sem hafðir eru framan
við mannanöfn. Helst eru það orðin
frú eða herra. Mest er það á Alþingi
sem menn viðhafa þessa kurteisi og
það mun reyndar teljast ámælisvert
að gleyma að segja, eftir því sem við
á, frú, herra, háttvirt(ur) eða hæst-
virt(ur).
Flestir hafa eitthvað heyrt þær
hugleiðingar sem nú eru upp um að
koma betri skikk á þessi ávörp þing-
manna og þá allra helst að breyta
nafninu ráðherra þannig að það eigi
betur við hvort kynið sem er.
Mín málvitund segir mér að orðið
herra aftan við nafnorð þýði, í flest-
um tilfellum, allt annað en orðið
herra sé það framan við nafnorðið
(mannsnafnið). Sé það aftar í setn-
ingunni, þá þýði orðið herra nánast:
sá sem valdið hefur. Er ekki góð ís-
lenska að segja: Stóra bleikjan í
Þingvallavatni er herra alls lífríkis
þar. Eða: Grýla er bæði örlaganorn
og herra yfir Lepplúða og jólasvein-
unum. Engum dettur í hug að orðið
herra í þessum setningum sé
ávarpstitill.
Hvað svo um orð
eins og morgunfrú eða
klettafrú? Tæpast er
viðskeytið frú í þessu
tilfelli titill. Hér er það
blómið, látið bera nafn í
kvenkyni. Svona mætti
lengi telja.
Ekki veit ég hvort
það á fyrir Steinunni
Valdísi að liggja að
verða sendiherra, en
færi svo gæti hún t.d.
verið titluð: Frú Stein-
unn Valdís Ósk-
arsdóttir, sendiherra
Íslands hjá Sameinuðu
þjóðunum.
Það mætti alveg
segja mér að almennt
fyndist fólki þetta
orðalag vera í góðu
lagi. Ástæðan trúlega
sú, hve oft það hefur
hljómað í eyrum. Sem
sagt: Vaninn festir
tungutakið. Trúlega er
það ekki tilviljun að
það skuli vera þing-
maður sem nýlega er
sestur á þing sem
bendir á þessar „meinbugi“ á nafn-
giftum ráðherranna.
Ég er sannfærður um að Stein-
unni gengur gott eitt til með að
hreyfa þessu máli, hvort sem það er
eitthvað blandað af „Rauðsokku-
hugsunarhætti“ eður ei. En í upp-
hafi skyldi endirinn skoða. „Svín fór
yfir Rín. Kom aftur svín, svekkt og
vonsvikið,“ segir máltækið. Verði
það niðurstaðan að farið verði út í
umræddar breytingar á ráðherra-
titlum geta menn hrasað illilega.
Nýlega heyrði ég í fjölmiðli upptaln-
ingu á nokkrum orðum sem talin
voru vænleg í stað „herra“. Það
fyrsta var „ráður“. Ekki veit ég
hvort það var nefnt fyrst til sög-
unnar vegna þess að það teldist
vænlegt. En færi svo að það yrði í
náðinni er ég hræddur um að gár-
ungarnir sneru vopnin úr höndum
ráðamanna og færu að tala um
„fjármálafáráð“ eða „forsætisfáráð“.
Líklega fer illa á því að greini-
legur andstæðingur umræddra
breytinga fari að romsa úr sér til-
lögum um nýnefnið. En fari svo að
breyting verði gerð, vil ég þó hér í
lokin taka undir eina tillögu sem
þegar gefur komið fram, en það er
orðið „goði“. Oft hefur tekist vel til í
íslenskunni þegar „aflögð“ orð hafa
verið gædd lífi á ný með breyttri
merkingu. Nefni ég t.d. orðin
„skjár“ og „sími“ í því sambandi.
Hægt væri líka að fullkomna jöfnuð
milli kynja með þessu orði með því
að nota orðið gyðja um konur í ráð-
herraembætti.
Frú og herra
Heimir Þór Gíslason
vill nota orðið gyðja um
konur í ráðherraembætti
Heimir Þór Gíslason
»Ekki mágleyma því í
þessu sambandi
að nafnorðið
maður á jafnt
við konur, karla
og börn, rétt
eins og ær,
hrútar og lömb
eru öll kindur.
Höfundur er kennari.
Vöggusæn
gur
vöggusett
PÓSTSENDUM
Skólavörðustíg 21 ● sími 551 4050 ● Reykjavík
❄ ❄❄❄ ❄❄ ❄ ❄ ❄ ❄ ❄❄ ❄❄ ❄ ❄ ❄ ❄❄ ❄ ❄❄ ❄❄ ❄ ❄❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄❄
❄
❄
❄
❄
❄ ❄ ❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄
❄ ❄❄ ❄❄❄❄ ❄❄ ❄❄ ❄
Jólaþjónusta starfsfólks
Jól í görðunum
Á jólum kemur fjöldi fólks í Fossvogskirkjugarð, Gufuneskirkjugarð og
Hólavallagarð við Suðurgötu til þess að huga að leiðum ástvina sinna. Við
munum leitast við að leiðbeina ykkur eftir bestu getu. Hægt er að nálgast
upplýsingar um staðsetningu leiða á vefnum: www.gardur.is
Þjónustusímar 585 2700 og 585 2770
Aðalskrifstofan í Fossvogi, sími 585 2700 og skrifstofan í Gufunesi, sími
585 2770, eru opnar á Þorláksmessu og aðfangadag frá kl. 9.00 til 15.00.
Þar veitum við upplýsingar, gefum leiðbeiningar um aðhlynningu leiða og
afhendum ratkort ef þörf krefur.
Þjónusta á Þorláksmessu og aðfangadag
Á Þorláksmessu og aðfangadag, milli kl. 9:00 og 15:00, verða starfsmenn
Kirkjugarðanna á vettvangi og taka á móti ykkur og leiðbeina að leiðum.
Fossvogskirkja verður opin á aðfangadag frá kl. 10:00 til 15:00.
Á aðfangadag frá kl. 09:00 til 15:00 er allur akstur um kirkjugarðinn í
Fossvogi óheimill, nema fyrir hreyfihamlaða.
Tilkynning frá Kirkjugörðum
Reykjavíkurprófastsdæma
Gleðilega jólahátíð
Kirkjugarðar Reykjavíkurprófastsdæma
www.kirkjugardar.is
❄❄❄❄❄❄❄ ❄ ❄❄❄❄❄ ❄ ❄
❄ ❄❄❄ ❄❄❄❄ ❄❄ ❄ ❄ ❄❄ ❄ ❄ ❄❄ ❄
❄ ❄❄ ❄