Skinfaxi - 01.04.1935, Page 42
42
SKINFAXI
fyrir þessum málum og veilt þeini, sem nýbýlin vildu
reisa, margvíslegan stuðning, bæði um styrkveitingar
og hagkvæmar lántökur. Á þennan hátt liefir frænd-
þjóðum vorum heppnazt að binda nokkurn bluta af
uppvaxandi fólki við sveitirnar.
Vér verðum að fara svipaðar leiðir. Þann strauni
verður að stífla, sem einn liefir verið ráðandi að undan-
förnu, að öll fólksfjölgun þjóðarinnar flytji til kaup-
staða. Nú munu allir sjá Iivílík þjóðarógæfa það er, þar
sem fólkið situr auðum höndum, atvinnulaust í kaup-
stöðum, en sveitabýlin fara í auðn.
í velur hefir verið unnið að nýrri nýbýlalöggjöf, sem
nú liggur fyrir Alþingi. Þar er stefnt eftir allt öðrum
leiðum, en tíðkazt hafa erlendis. Samkvæmt því frv.
er ráðgert, að hin nýja byggð skuli setl þar sem skil-
yrðin eru bezt. Er þá öðrum þræði átt við náttúrugæði,
en hinsvegar við afstöðu býlanna til markaðs og sam-
gangna. Þessi löggjöf stefnir, að því að auka við byggð-
ina þar sem hún er þéttust fyrir. Það á að hætta að
hugsa um að byggja upp evðikot og afdalajarðir, sem
illa er í sveit komið, heldur á að skipla beztu og glæsi-
legustu jörðunum í fleiri býli.
Merkilegasta nýmæli þessarar löggjafar er hugmynd-
in um samvinnubyggðir. Þar er gert ráð fvrir að hin
nýja byggð verði í þorpum. Að allmörg býli verði
byggð i saina hverfi og að fullt skipulag verði um allar
framkvæmdir við myndun hverfanna. Hverfi þessi hafa
lilotið nafnið samvinnubyggðir, sem á að tákna það,
að starfað verði samkvæmt lögmálum samvinnunnar.
Hverja samvinnubyggð vrði að miða við sérstaka
tegund búskapar og laka það til greina þegar í upphafi
að því er snertir landsstærð, nýbýlafjölda og allt skipu-
lag byggðarinnar. Sumstaðar wðu aðallega kúabú, ann-
arsstaðar garðrækt og alifuglarækt og á enn öðrum
stöðum sauðfjárrækt. Á hverjum stað verður að miða
við þá staðhætti, sem fyrir hendi eru, svo að aðallega