Skinfaxi - 01.04.1935, Blaðsíða 44
44
SIvINFAXI
eins réttlætanleg, að ])að takisl að skapa heilbrigðan
starfsgrundvöll fyrir það fólk, sem þar á að búa. Það
mun verða ýmsum örðugleikum bundið að búa byggðir
þessar svo úr garði, að sæmilegt megi teljast. Þó liygg
eg að það muni takast, ef vel er á haldið. Ríkið, með
þeim kröftum, sem það hefir ráð á, verður að leysa það
verkefni og mun gera það. Þrátt fyrir ýmsa örðugleika
mun þetta þó sú hlið málsins, sem auðveldara er að gera
sæmilega úr garði.
Hilt meginatriðið er, að fólkið kunni að hagnýta sér
þá aðstöðu, sem það fær þarna. Læri að búa saman,
læri að nota mátt samtaka og samvinnu til þess að létta
sér lífsbaráttuna. Það er ólíkt vandameira og krefur
meiri |iroska, að búa saman i slíkum byggðum, þar sem
fjöldamörg slörf verða að ákveðast i samráði við aðra
og með iílðsjón af því, að þau ekki komi i bága við
hagsmuni nábúa sinna, liehlur en búa einn með skyldu-
liði sínu fjarri öðrum. Eg óttast mest, að okkur vanti
fólk, sem sé fært um að takast á hendur samvinnubú-
skaj) í einni eða annarri mynd. Eitt aðalhlutverk nútím-
ans er að kenna unga fólkinu þær dyggðir, sem þetta
nýja viðhorf útheimtir. Eg veit það muni vera liægt.
Því skyldu menn ekki geta slarfað saman og unnið í
félagi við öflun heyja og ræktun bújænings eins og við
að draga fisk úr sjó eða við margskonar verksmiðju-
rekstur. Einyrkjabúskapurinn islenzki, sem flestir
bændur stunda, er ekki glæsilegur, og vart við því að
húast, að margir sækist eftir honum. Því er brýn nauð-
syn að finna nýjar leiðir. Samvinnubyggðir með félags-
rekstri að einhverju leyti er tilraun til þess að svo megi
verða.
Hverjir eiga að búa fólkið undir hina nýju búskap-
arhætti? Hvar á það að læra að starfa saman, læra að
taka tillit til annarra sambliða og það berst fyrir eigin
áliugamálum ? Hér er ekki rúm til þess að ræða það al-
mennt, heklur skal að eins bent á tvö atriði. Tvenns-