Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1950, Blaðsíða 43

Morgunn á hafinu.
héruðunum við Natal, þar sem fyrst varð vart við
hana. Kæmist hún 400 km. ennþá, næði hún til hins
vatnaríka hálendis. Þá voru litlar líkur til að hægt
væri að stemma stigu fyrir henni, og þaðan gat hún
svo auðveldlega breiðzt út, ekki aðeins yfir alla Suður-
Ameríku, heldur og einnig Mið- og Norður-Ameríku.
Þessi staðreynd, sem vísindamennirnir bentu á, sam-
tímis því að nýr, faraldur brauzt út, vakti loks stjórn
Brasilíu til dáða.
Viðræður voru hafnar við „Rockefeller Foundation"
í New York, með þeim árangri, að „Alheimsheilbrigðis-
deild Rockefeller-stofnunarinnar" í samstarfi við stjórn
Brasilíu setti á laggirnar starfsemi „Malaria service
of the Northeast". Þessi stofnun hóf starf sitt í janúar
1939. Og nú kom loks skriður á málið.
Stórkostleg herferð var hafin undir stjórn vísinda-
manna. Ráðnir voru 3500 menn, sem meðal annars var
falið að rannsaka og sótthreinsa öll farartæki, þ. á. m.
flugvélar og skip, sem komu frá þeim landshlutum, er
vitað var að flugan var. Yfir 6.5 millj, kinin og Ate-
brin pillum var deilt út meðal fólksins á sýktu svæð-
unum. 11 millj. sýnishorn af vatni voru athuguð og
leitað að lirfum í þeim. 104 millj. vatnsból, pollar og
vötn voru menguð lirfudrepandi efni, þar á meðal
201.292 tonn af „Parísargrænu", 720.906 lítrar af
flugueitri fóru í að sótthreinsa hús, skip o. fl. Eitt
árið, 1940, voru rannsakaðar 972.248 fullorðnar
moskitoflugur og 7.036.731 moskitolirfur. Kostnaður-
inn við allar þessar aðgerðir og ráðstafanir varð
2.139.570.27 dollarar!
Árangurinn af fyrstu 6 mánuðum herferðarinnar
var ekki örvandi, en eftir aðra 6 mán. gátu forráða-
menn starfseminnar tilkynnt fyrsta héraðið algerlega
hreinsað af Anopheles gambiæ, og brátt var hvert
héraðið og landshlutinn lýstur hreinsaður af gambiæ.
Loks í janúar 1941, eða tveim árum eftir að her-
ferðin hófst gegn þessum fjöldamorðingjum, gátu hinir
óþreytandi vísindamenn iýst yfir því, að Anopheles
gambiæ væri algerlega útrýmt í Brasiliu! Menn þessir
tóku þó fram, að þetta þýddi ekki að nú væri öllum
áhyggjum lokið. Nei, bað mátti alltaf búast við slíkri
árás frá Afríku og slíkar innrásir varð að kæfa i fæð-
ingunni. Til slíkra árása hefur iíka oft komið síðan
1941. Iðulega hefur orðið vart við lirfuna í flugvélum
frá Afríku, en henni liefur ávallt verið útrýmt áður
en illt hlauzt af.
Allt þetta skeði á meðan heimsstyrjöldin geisaði,
og ekkert barst út um þetta til Evrópu, fyrr en eftir
strið, eða 1946, þegar bókin „Anopheles gambiæ in
Brazil“, eftir vísindamennina Fred L. Soper og D.
Biuce Wilson, kom út. Bók þessi á erindi til allra
landa með vaxandi flugsamgöngur við umheiminn. Hún
á einnig erindi til yfirvaldanna. Því hvað hefði ekki
sparast af þjáningum, mannslífum og verðmæti, ef
viðkomandi yfirvöld í Natal í Brazilíu hefðu ekki
verið of tillitssöm við örfáa landeigendur, eða of
hrædd um vinsældir sínar meðal skattborgaranna? —
Þessir ólánsmenn orsöku dauða tugþúsunda landa sinna.
Þýtt: M. Jensson.
VIKINGUR
□ m