Náttúrufræðingurinn - 1997, Blaðsíða 57

6. mynd. Þekja língresis á einstökum bœjum í túnum sem eru eldri en 15 ára (meðaltal allra
túna).
■ LAN DSH LUTAMUNUR
Þegar sáðgresi hverfur úr túnum er það
breytilegt milli landsvæða hvaða tegundir
koma í staðinn. Stundum á þessi út-
breiðslumunur eftir svæðum sér þekktar
skýringar í vaxtarskilyrðum, en í öðrum
tilvikum er erfiðara að átta sig á samhenginu.
Sumar tegundir hafa nokkuð jafna dreifingu
um allt land, t.d. túnvingull. Hann gerir fyrst
og fremst kröfu um að túnin séu vel þurr.
Aðrar tegundir, eins og snarrótarpuntur,
língresi og knjáliðagras, eru lítið í túnum á
sumum svæðum en mikið á öðrum.
Snarrótarpuntur er algengur í túnum á
Austur-, Norður- og Vesturlandi. Ennfremur
er töluvert af honum á vestanverðu Suður-
landi. I austanverðri Rangárvallasýslu og
Skaftafellssýslum er hins vegar mjög lítið
af honum og sömuleiðis á norðanverðum
Vestfjörðum. Það er hins vegar mikið af
língresi í túnum á Suður- og Suðausturlandi
og Vestíjörðum. Knjáliðagras er yfirleitt lítið
í túnum nema á vissum svæðum. Það er t.d.
mikið af því í túnum í Árnessýslu og
vestanverðri Rangárvallasýslu, A-Skafta-
fellssýslu og vestur á Mýrum. Knjáliðagras
er tegund sem þrífst betur í rökum túnum en
mjög þurrum. Á þeim svæðum þar sem mest
er af því er mikið um klettabelti og mýrasund
á milli sem erfitt getur verið að þurrka.
Þó svo að vallarsveifgras sé algengt um
allt land er ineira af því á Austurlandi,
Norðurlandi og Vestfjörðum en á Suður-
og Vesturlandi. í þessu sambandi þarf að
hafa í huga samspil tegundanna; þar sem
t.d. vallarfoxgras Iifir vel verður hlutur
annarra tegunda minni.
■ FRAMTÍÐIN
Stöðugt er unnið að því að finna nýja stofna
og tegundir til sáningar í tún. Við val á
stofnum og tegundum þarf að taka tillit til
þátta eins og uppskeru, foðurgæða, beitar-
51